Morgunblaðið - 08.02.2001, Síða 52

MINNINGAR
52 FIMMTUDAGUR 8. FEBRÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Ísól Karlsdóttirfæddist í Garði í
Ólafsfirði 17. ágúst
1917. Hún lést á
dvalarheimilinu
Hornbrekku í Ólafs-
firði 2. febrúar síð-
astliðinn. Foreldrar
hennar voru hjónin
Sólveig Rögnvalds-
dóttir, f. 11.2. 1889,
d. 15.7. 1958 og Karl
Guðvarðarson, f.
20.9. 1887, d. 24.3.
1967. Systkini Ísólar
eru: Aðalheiður, f.
1914, d. 1996; Óskar,
f. 1915, d. 1998; Kristinn, f. 1919, d.
1992; Fjólmundur, f. 1922, d. 1989
og eftirlifandi systur: Guðlaug
Rósa, f. 1925 og Ragna Kristín, f.
1928. Ísól ólst upp ásamt systkin-
um sínum í Garði, en þar bjuggu
foreldrar hennar alla sína búskap-
artíð. Þar dvaldist einnig mikið
Þórir Bogi Guðjónsson sem verið
hefur sem einn af systkinunum
alla tíð frá því.
Árið 1941 giftist Ísól fyrri manni
sínum Karli Sigtryggi Sigtryggs-
syni, frá Hrísey. Börn þeirra eru:
1.) Karl Sigtryggur, f. 1941, bú-
settur í Reykjavík, kona hans er
Guðbjörg Sveinbjörnsdóttir. Fyrri
kona Karls er Þóra Benediktsdótt-
ir og eru börn þeirra: Einar Þór, f.
1966, kona hans er Sigurlína Val-
garð Ingvarsdóttir, Ísól Björk, f.
1972. Dóttir Guðbjargar og upp-
eldisdóttir Karls er Kristbjörg Sig-
urðardóttir, f. 1974, hennar maður
er Kristens Guðfinnsson. Barna-
börnin eru tvö. 2.) Óskar Þór, f.
1944, búsettur í Reykjavík, kona
Pétursson, f. 1978 Barnabörnin er
þrjú. 6.) Stefanía María (Stella), f.
1954, búsett í Reykjavík, maður
hennar er Heimir Sæberg Lofts-
son. Börn þeirra eru: Álfheiður
Björk, f. 1983 og Bjarki Reyr, f.
1988. Fyrir átti Stella tvö börn úr
fyrra hjónabandi: Ívar Smára
Reynisson, f. 1973, kona hans er
Anna Björg Kristjánsdóttir, og Jó-
hönnu Lúvísu Reynisdóttur, f.
1978. Barnabörnin eru tvö.
Árið 1951 keyptu Ísól og Sigurð-
ur eyðijörðina Hólkot í Ólafsfirði
og byggðu hana upp sem nýbýli
frá grunni af miklum dugnaði en
knöppum efnum. Þar bjuggu þau
til ársins 1984 er þau fluttu að Að-
algötu 50 í Ólafsfjarðarbæ.
Ísól gekk í barnaskóla í Ólafs-
firði en stundaði síðar nám í Hús-
mæðraskólanum á Laugalandi í
Eyjafirði veturinn 1937–38 í fyrsta
árgangi skólans. Ísól var vel hag-
mælt og ritfær. Eftir hana hafa
verið gefnar út þrjár bækur:
skáldsögurnar Forlagaflækja,
1983, Sigrún, 1984 og síðan bókin
„Vakna þú sem sefur“, 1986, sem
innheldur hugvekjur og trúarleg
ljóð. Auk þess liggur eftir hana
mikið af óbirtu efni bæði skáld-
söguhandrit, ljóð, hugvekjur og
endurminningar. Ísól var trúheit
kona. Hún gekk í hvítasunnusöfn-
uðinn á 6. áratugnum og starfaði
þar af miklum áhuga meðan hún
gat, var m.a. frumkvöðull að stofn-
un trúarsafnaðar hvítasunnu-
manna í Ólafsfirði. Þá var hún
mikil hannyrðakona, saumaði,
prjónaði og heklaði, allt þar til
henni urðu þau verk ófær sökum
erfiðra veikinda sem hún átti við
að stríða sín síðustu æviár. Dvald-
ist hún þá í dvalarheimilinu Horn-
brekku í Ólafsfirði.
Útför Ísólar fer fram frá Ólafs-
fjarðarkirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
hans er Ásgerður
Tryggvadóttir. Fyrri
kona Óskars er Ragn-
heiður Ingunn Magn-
úsdóttir og eru börn
þeirra: Anna Bryndís,
f. 1971 og Birgir Karl,
f. 1980. Dóttir Ragn-
heiðar og uppeldis-
dóttir Óskars er Krist-
ín Stefánsdóttir, f.
1967, maður hennar
er Ólafur Ingþórsson.
Börn Ásgerðar og
stjúpbörn Óskars eru:
Gunnar Þór Sveins-
son, f. 1967 og Áslaug
Tóka Gunnlaugsdóttir f. 1974. Áð-
ur hafði Óskar eignast son, Vil-
mund, f. 1965 og er móðir hans
Katla Þórðardóttir. Kona Vil-
mundar er Margaret Roberta
Martin. Barnabörnin eru fimm. 3)
Álfheiður Björk, f. 1946, búsett á
Akureyri, maður hennar er Bene-
dikt Kristjánsson. Fyrri maður
Álfheiðar er Einar Benediktsson
og eru börn þeirra: Rósa f. 1967,
maður hennar er Snorri Olgeirs-
son, Stefán, f. 1968, kona hans er
Guðrún Fjóla Hermannsdóttir, Al-
dís, f. 1975, maður hennar er
Hannes Jarl Skaftason, Ísól Björk,
f. 1979. Barnabörnin eru fimm.
Hinn 13.12. 1950 giftist Ísól eft-
irlifandi manni sínum, Sigurði
Stefánssyni frá Grundarkoti í Héð-
insfirði. Börn þeirra eru: 4.)
Drengur, f. 1950, dó í frum-
bernsku 5.) Fanney, f. 1951, maður
hennar er Walter Voigt og eru þau
búsett í Bandaríkjunum. Fyrir átti
Fanney tvo syni: Sigurð Jakobs-
son, f. 1970 og Guðmund Rúnar
Elsku amma. Þar sem langt er á
milli okkar hittum við þig síðast í
ágúst síðastliðinn. Þær stundir sem
við áttum saman þá eru okkur afar
dýrmætar. Við komum með litlu
prinsessuna okkar hana Áróru
Dröfn sem þá var nýorðin 1 árs og er
það í eina skiptið sem þið fenguð að
hittust.
Þú varst hress á þessum tíma og
komst niður á Aðalgötu daglega
þann tíma sem við dvöldum þar. Þú
hafðir alltaf frá miklu að segja og á
frásögnum þínum var ekki hægt að
heyra að minnið væri neitt farið að
gefa sig þrátt fyrir aldur þinn og
veikindi. Frásagnarstíll þinn var af-
ar sérstakur þar sem þú gast þulið
upp heilu ljóðin sem þú hafðir samið
um ævina og innihald þeirra sagði
manni mikið um þína lífsgöngu.
Þegar þú barðist við veikindi um
jólin ’99 sagðist þú ekki geta farið
fyrr en þú hefðir séð langömmubörn-
in tvö sem þú ættir eftir að sjá og það
stóðstu við.
Þegar Áróra Dröfn eldist munum
við sýna henni myndirnar sem við
eigum frá þessari heimsókn og leyfa
henni að kynnast því hver Ísól
langamma var.
Eftir öll þín erfiðu veikindi hefur
þú loksins fengið hvíldina langþráðu
og huggum við okkur við það að nú
sé kvölum þínum og veikindum lokið.
Takk fyrir allt, elsku amma, þín
verður sárt saknað.
Elsku afi, við biðjum góðan Guð að
styrkja þig og varðveita á þessum
erfiðu tímum.
Ykkar
Ívar Smári, Anna Björg
og Áróra Dröfn.
Þegar einhver tjáir sig um móður
sína má líklega segja að aldrei eigi sú
speki betur við, sem segir að hverj-
um þyki sinn fugl fagur. Þessi vitn-
eskja breytir engu um þá vissu okk-
ar, sem áttum Ísól Karlsdóttur að
móður, að sá „fugl“ var sannarlega
fagur, og nú er hann floginn á frísk-
um vængjum inn í ríki friðarins.
Móðir okkar tókst vissulega á við að-
stæður sem voru ekkert frábrugðnar
þeim sem þúsundir íslenskra kyn-
systra hennar hafa þurft að gera, en
hún var á margan hátt sérstök kona,
miklum kostum búin.
Lengt af ævinni var hún húsmóðir
í sveit og gekk af miklum dugnaði og
kappsemi í öll verk úti sem inni. Mik-
ill vinnuhraði, án þess þó að það
kæmi niður á verkgæðum, nema síð-
ur væri, einkenndu vinnu hennar,
enda voru afköstin oft með ólíkind-
um. Það kemur okkur sem þekktum
hana því ekki á óvart, sem við höfum
traustar heimildir fyrir, að þegar
hún var ung stúlka í síld á Siglufirði
varð hún strax á fyrsta sumri ein af
allra fljótustu síldarsöltunarstúlkum
landsins. Hún var einnig mjög mikil
hannyrðakona, jafnvíg hvort heldur
sem hún sat við saumavél, var með
prjóna í höndum eða heklunál. Við
slíka iðju fékk hinn óvenjulegi vinnu-
hraði hennar að njóta sín – og veitti
reyndar ekki af, oft á tíðum áður
fyrr. Mikið að vöxtum varð ævistarf
hennar á þessu sviði áður en yfir
lauk. Móðir okkar var mjög músík-
ölsk og þegar hún var upp á sitt
besta hafði hún yndi af því að syngja
við vinnu sína, þegar hún kom því
við. Gaman er nú að kalla fram í hug-
ann minningu frá því þegar hún
syngur með sinni skæru rödd, við
störf sín í eldhúsinu eða með hann-
yrðir í höndum. Þá var mamma mjög
hagmælt þótt ekkert tóm gæfist til
skrifta lengi framan af, sá tími gafst
síðar. Mamma var skaprík og tilfinn-
inganæm. Hún var með afbrigðum
gestrisin og greiðvikin, þótt vart
gæti hún talist aflögufær á fyrstu bú-
skaparárum sínum. Hún mátti ekk-
ert aumt sjá. Sem dæmi um það þá
minnumst við þess að í tvö ár vorum
við krakkarnir látnir færa gömlum
einsetumanni daglega mjólkurflösku
að heiman, á leið okkar í skólann.
Sjálf átti hún sér sína framtíðar-
drauma sem margir urðu því miður
aldrei að veruleika. Vorið 1950 flytur
móðir okkar, ásamt eftirlifandi
manni sínum, Sigurði Stefánssyni,
og börnum frá Siglufirði til Ólafs-
fjarðar. Þau höfðu þá fest kaup á
jörðinni Hólkoti, sem lengi hafði ver-
ið í eyði. Mamma hafði sagt okkur
frá því að í barnæsku sinni hefði hún
oft fundið fyrir aðlaðandi áhrifum
þegar hún leit yfir vatnið að Hólkoti
og túlkaði það sem fyrirboða um það
sem síðar varð.
Það eitt er þó víst að harla fátt
hlýtur að hafa verið aðlaðandi við að-
komu þeirra að jörðinni þetta vor.
Enginn húsakostur, ekkert ræktað
land. Allt varð að byggja upp frá
grunni, og það tókst þrátt fyrir afar
knöpp efni, með miklu harðfylgi
þeirra beggja. Skipti þar sköpum að
hinn ungi bóndi var búinn mörgum
góðum kostum, líkt og kona hans.
Bæði var hann harðduglegur og af-
kastamikill, auk þess sem hann var
bráðhagur og gat því reist sín hús að
miklu leyti með eigin höndum, sem
hann gerði. Búskapurinn fyrstu árin
í Hólkoti var alfarið að hætti gamla
tímans. Engar vélar notaðar, aðeins
„þarfasti þjónninn“, allt gras slegið
með orfi og ljá og snúið og rakað með
hrífum. Eins var ástatt um heimilis-
störfin, allur þvottur þveginn í hönd-
um á þvottabretti, enda ekkert raf-
magn fyrstu árin. Það kom ekki á
sveitabæina fyrr en árið 1957 þegar
lína var lögð frá Skeiðsfossvirkjun í
Ólafsfjörð og þá fyrst komu sjálfsögð
heimilistæki í bæinn.
Við eldri börnin munum því þann
tíma þegar olíulampar og kolaofn
gáfu birtu og yl í bæinn. Þannig voru
aðstæður fólks víða í sveitum fyrir
hálfri öld.
Á þessum árum bættist í barna-
hópinn og við urðum fimm, öll á
tímabili undir fermingaraldri.
Mamma hugsaði vel um hópinn
sinn. Auk allra annarra verka úti
sem inni prjónaði hún sjálf og saum-
aði svo til allar flíkur á okkur. Allt
varð að gjörnýta. Þegar eldri börnin
uxu upp úr fötum sínum voru þau
löguð og þeim breytt til þess að þau
yngri gætu notað þau. Í þessu var
mamma mjög leikin og stundum
engu líkara en hún byggi til nýjar
flíkur úr gömlum. Sá er hér skrifar
minnist þess að þegar hann var orð-
inn stálpaður breytti hún frakka sem
hann var orðinn leiður á í fínustu flík,
hálfsíðan yfirjakka með loðkraga.
Var sú flík lengi notuð eftir þetta.
Smám saman léttist síðan róður-
inn. Við börnin urðum liðtækari í að
hjálpa til og heyvinnuvélarnar komu
sem gjörbyltu afköstum í útistörfum.
Síðan flugum við úr hreiðrinu hvert
af öðru, fyrst tímabundið til vinnu
annars staðar og synirnir til sjós.
Hrukku þá oft tár af hvörmum móð-
ur á kveðjustund og falleg bænarorð
hennar og blessun okkur til handa
fylgdu með. Þannig er gangur lífsins.
Það fór þó ekki hjá því að langir og
erfiðir vinnudagar settu mark sitt á
móður okkar. Hún varð snemma
heilsutæp og að því kom að hún
treysti sér ekki til þess að stunda bú-
skap í sveit lengur. Því brugðu þau
búi og fluttu í kaupstaðinn. Eftir að
þangað kom gafst henni betra tóm til
að sinna því hugðarefni sínu að
skrifa og yrkja. Afraksturinn á því
sviði er nú orðinn æði drjúgur. Ófá
eru þau kvæðin hennar og vísurnar,
sem hún hefur ort til vina og vanda-
manna sinna í gegnum árin. Það er
fjársjóður sem fyrnist ekki. Hún
skrifaði einnig mikið af trúarlegum
hugvekjum og orti marga sálma, því
hún var heittrúuð kona, vel virk í
hvítasunnusöfnuðinum. Trúin varð
hennar mikilvægasta lífsakkeri, sem
veitti henni mikinn styrk og gleði og
létti af henni byrðum lífsins á erf-
iðum stundum.
Í bók hennar „Vakna þú sem sef-
ur“ er örstutt ljóð eftir hana sem
heitir Gleði mín. Segir það best hug
hennar í einföldum orðum:
Ég veit, minn Guð, þú vakir yfir mér.
Ég veit ég má í öllu treysta þér.
Er göngumóð ég geng um lífsins stig.
Mín gleði er að elska og lofa þig.
Elsku mamma. Nú hefur þú kvatt
okkur, en við vitum þó að þú munt
fylgja okkur áfram.
Tregt er manni að tjá tilfinningar í
orðum á slíkri stundu. Minningarnar
um allar gleðistundirnar sem þú
veittir okkur afkomendum þínum
munu lifa með okkur. Ritverk þín
bæði útgefin og óútgefin munu gera
það líka. Hluti af því mikla starfi sem
þú vannst í hannyrðum um dagana
er nú undir höndum okkar, afkom-
enda þinna, og bera listfengi þínu á
því sviði órækt vitni. Jólagjafirnar til
okkar í gegnum öll árin eru að lang-
mestu leyti hlutir, sem þú bjóst til í
höndunum, prjónaðir, heklaðir eða
málaðir. Flíkurnar sem þú hefur
prjónað á barnabörnin skipta áreið-
anlega hundruðum, í óteljandi lita-
samsetningum, sem þú alltaf valdir
saman af mikilli smekkvísi. Allt hef-
ur þetta veitt okkur mikla gleði og
því syrgjum við þig nú, því að það er
gleðin sem er forsenda sorgarinnar.
Atvikin í lífinu höguðu því svo að við
fluttum öll frá heimabyggðinni.
Því urðu samverustundirnar með
ykkur færri en ella, en líklega þeim
mun dýrmætari. Alltaf var jafn gam-
an að koma heim til ykkar. Við viss-
um öll að hugur þinn var hjá okkur,
hópnum þínum, sem stækkaði sífellt
með árunum. Hann var þinn fjár-
sjóður og við vissum að í bænum þín-
um baðstu ætíð Guð að varðveita
okkur öll. Við vitum að fyrirbænir
þínar munu fylgja okkur áfram á lífs-
göngu okkar. Sú vitneskja er okkur
dýrmæt. Nú þökkum við Guði fyrir
að hafa gefið okkur yndislega móður.
Elsku Sigurður, við fósturbörn þín
og dætur þökkum þér fyrir allt sem
þú gerðir fyrir mömmu. Það gerðir
þú líka fyrir okkur. Það fylgdi því
mikið álag að styðja mömmu og
styrkja í hennar erfiðu veikindum og
við öll fjarverandi þar til í lokin. Þú
stóðst þig eins og hetja. Guð launi
þér fyrir það og styrki á sorgar-
stund.
Elsku mamma, við vitum að nú
ertu komin þangað sem þú þráðir.
Þakka þér fyrir allt og allt. Hvíl þú í
friði í faðmi Guðs.
Óskar Þór Karlsson
og systkini.
Elsku amma!
Ég var bara fjögurra ára þegar
þið fluttuð úr Hólkoti og inn í Ólafs-
fjarðarbæ. Minningarnar sem ég á
frá samverustundum okkar í Hólkoti
eru þó ljóslifandi í huga mér. Þú í
eldhúsinu að elda góðan mat, fallegi
garðurinn við húsið og veiðiferðirnar
í rauða bátnum sem við pabbi fórum
á út á vatnið, lifa sterkt í huga mín-
um í dag. Það var alltaf tilhlökkunar-
efni í langan tíma áður en við fjöl-
skyldan héldum til þín og afa á
Ólafsfirði. Gott veður, góður matur
og bílferðir með þér og afa um ná-
læga dali og bæi væru alveg nógu
góð ástæða til að ferðast langa leið til
að komast til ykkar. Það er þó ekki
það sem mér þykir verðmætast,
heldur eru það samverustundir með
þér í einrúmi þar sem við spjölluðum
um heima og geima. Allt sem þú
sagðir mér um Guð og gömlu dagana
mun ég búa að það sem eftir er.
Þessum yndislegu stundum má
þakka náðargáfu þinni í að segja frá.
Það lýsir sér best í því að eftir þig
standa ótal falleg kvæði og sálmar.
Ég vildi að ég hefði fengið að eyða
meiri tíma með þér. Ég veit samt að
þú munt vera með okkur öllum og
vernda okkur frá öllu illu. Það má
með sanni segja að Guð hafi núna
fengið dyggasta og besta engilinn í
lið sitt. Það myndu allir segja sem
hafa orðið svo heppnir að kynnast
þér. Ég enda þetta með einu af ótelj-
andi fallegra kvæða þinna.
Drottinn þú ert mér allt,
oft þó blási kalt.
Finn ég minn frið í þér,
friðinn sem gafstu mér.
Þú ert mér alltaf hjá,
alltaf því treysta má.
Ævin þá endar mín
upp kem í dýrð til þín.
Af syndum er þvegin hrein
sálar þú græddir mein.
Hvíli ég í Kristi hér
kraft andans gefur mér.
(Ísól Karlsdóttir.)
Elsku afi, ég votta þér samúð
mína.
Birgir Karl.
ÍSÓL
KARLSDÓTTIR
 Fleiri minningargreinar um Ísól
Karlsdóttir bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.
EIGI minningargrein að birtast á útfarardegi (eða í sunnudagsblaði ef
útför er á mánudegi), er skilafrestur sem hér segir: Í sunnudags- og
þriðjudagsblað þarf grein að berast fyrir hádegi á föstudag. Í miðviku-
dags-, fimmtudags-, föstudags- og laugardagsblað þarf greinin að ber-
ast fyrir hádegi tveimur virkum dögum fyrir birtingardag. Berist grein
eftir að skilafrestur er útrunninn eða eftir að útför hefur farið fram, er
ekki unnt að lofa ákveðnum birtingardegi. Þar sem pláss er takmarkað
getur þurft að fresta birtingu greina, enda þótt þær berist innan hins til-
tekna skilafrests.
Skilafrestur minningargreina