Morgunblaðið - 11.02.2001, Qupperneq 47

ÞJÓNUSTA
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 11. FEBRÚAR 2001 47
Staður Nafn Sími 1 Sími 2
Akranes Jón Helgason 431 1347 431 1542
Akureyri Skrifstofa Morgunblaðsins 461 1600
Bakkafjörður Stefnir Elíasson 473 1672
Bifröst Ólöf Erla Hauksdóttir 435 0095
Bíldudalur Brynjólfur Einar Arnarsson 456 2399
Blönduós Gerður Hallgrímsdóttir 452 4355 868 5024
Bolungarvík Nikólína Þorvaldsdóttir 456 7441 867 2965
Borgarnes Þorsteinn Viggósson 437 1474 898 1474
Breiðdalsvík Skúli Hannesson 475 6669 894 2669
Búðardalur Víðir Kári Kristjánsson 434 1222
Dalvík Halldór Reimarsson 466 1039 862 1039
Djúpivogur Ingibjörg Ólafsdóttir 478 8962
Egilsstaðir Páll Pétursson 471 1348 471 1350
Eskifjörður Björg Sigurðardóttir 476 1366 868 0123
Eyrarbakki R. Brynja Sverrisdóttir 483 1513 699 1315
Fáskrúðsfjörður Jóhanna Sjöfn Eiríksdóttir 475 1260/853 9437/475 1370
Flateyri Hjördís Guðjónsdóttir 456 7885
Garður Álfhildur Sigurjónsdóttir 422 7310 699 2989
Grenivík Björn Ingólfsson 463 3131 463 3118
Grindavík Kolbrún Einarsdóttir 426 8204 426 8608
Grímsey Ragnhildur Hjaltadóttir 467 3148
Grundarfjörður Bjarni Jónasson 438 6858/854 9758/894 9758
Hella Brynja Garðarsdóttir 487 5022 892 1522
Hellissandur Sigurlaug G.Guðmundsdóttir 436 6752 855 2952
Hnífsdalur Auður Yngvadóttir 456 5477 893 5478
Hofsós Jóhannes V. Jóhannesson 453 7343
Hólmavík Jón Ragnar Gunnarsson 451 3333
Hrísey Siguróli Teitsson 466 1823
Húsavík Arnar S.Guðlaugsson 464 1086 893 2683
Hvammstangi Stella Steingrímsdóttir 451 2618 894 8469
Hveragerði Imma ehf. 483 4421 862 7525
Hvolsvöllur Bára Sólmundsdóttir 487 8172/893 1711/853 1711
Höfn Ólafía Þóra Bragadóttir 478 1786 896 1786
Innri-Njarðvík Arnheiður Guðlaugsdóttir 421 5135 862 0375
Ísafjörður Auður Yngvadóttir 456 5477 893 5478
Keflavík Elínborg Þorsteinsdóttir 421 3463 896 3463
Kirkjubæjarkl. Birgir Jónsson 487 4624 854 8024
Kjalarnes Jónína M. Sveinbjarnardóttir 566 6082 868 7654
Kópasker Hrönn Guðmundsdóttir 465 2112
Laugarás Reynir Arnar Ingólfsson 486 8913
Laugarvatn Ólöf Þórhallsdóttir 486 1136 862 1924
Mos./ Teigahv. Jóna M. Guðmundsdóttir 566 6400
Nes – Höfn Sigurbergur Arnbjörnsson 478 2113
Neskaupstaður Sigrún Júlía Geirsdóttir 477 1812 477 1234
Neskaupstaður Sveinbjörg Guðjónsdóttir 477 1841 896 0326
Neskaupstaður Sólveig Einarsdóttir 477 1962
Neskaupstaður Bjarney Ríkharðsdóttir 477 1687
Ólafsfjörður Árni Björnsson 866 7958 466 2575
Ólafsvík Laufey Kristmundsdóttir 436 1305
Patreksfjörður Björg Bjarnadóttir 456 1230
Raufarhöfn Stefanía Jónsdóttir 465 1179
Reyðarfjörður Guðmundur Fr. Þorsteinsson 474 1488/868 0920/866 9574
Reykholt Bisk. Guðmundur Rúnar Arneson 486 8797
Reykhólar. Ingvar Samúelsson 434 7783
Reykjahlíð Mýv. Dúa Stéfánsdóttir 464 4123
Sandgerði Jóhanna Konráðsdóttir 423 7708
Sauðárkrókur Ólöf Jósepsdóttir 453 5888/854 7488/865 5038
Selfoss Jóhann Þorvaldsson 482 3375 899 1700
Seyðisfjörður Margrét Vera Knútsdóttir 472 1136 863 1136
Siglufjörður Sigurbjörg Gunnólfsdóttir 467 1286 467 2067
Skagaströnd Þórey Jónsdóttir 452 2879 868 2815
Stokkseyri Halldór Ásgeirsson 867 4089
Stykkishólmur Erla Lárusdóttir 438 1410 690 2141
Stöðvarfjörður Sunna Karen Jónsdóttir 475 8864
Suðureyri Tinna Sigurðardóttir 456 6244
Súðavík Gunnhildur Eik Svavarsdóttir 456 4936
Tálknafjörður Jón Einarsson 456 2567
Vestmannaeyjar Jakobína Guðlaugsdóttir 481 1518 897 1131
Vík í Mýrdal Hulda Finnsdóttir 487 1337 869 7627
Vogar Hrönn Kristbjörnsdóttir 424 6535 557 5750
Vopnafjörður Ellen Ellertsdóttir 473 1289
Ytri-Njarðvík Elínborg Þorsteinsdóttir 421 3463 896 3463
Þingeyri Sigríður Þórdís Ástvaldsdóttir 456 8233 456 8433
Þorlákshöfn Ragnheiður Hannesdóttir 483 3945 483 3627
Þórshöfn Ragnheiður Valtýsdóttir 468 1249
Dreifing Morgunblaðsins
Hér eru upplýsingar um þá sem dreifa blaðinu á landsbyggðinni
KRINGLUNNI 4-12, s. 800 6000
OPIÐ HÚS - SUNNUDAG
Í sölu falleg 111 fm íbúð á 2. hæð í þessu nýlega lyftuhúsi. Fallegar inn-
réttingar. Stórkostlegt útsýni! Verð 14 millj. Áhv. 7,4 millj. Afhending
við kaupsamning!!
Sölumaður Fasteignaþings sýnir íbúðina í dag á milli kl. 15 - 17
Barðastaðir 11 - LAUST !!
Lisatsafn Reykjavíkur – Kjarvalsstaðir Flókagötu – 105
ReykjavíkSími/Tel: (354) 552 6131 Fax: (354) 562 6191
Netfang/E-mail: listasafn@reykjavik.is mailto:listasafn-
@reykjavik.is www.reykjavik.is/listasafn Opið fimmtu-
daga–þriðjudaga 10–17 miðvikudaga 10–19
Listasafn Reykjavíkur – Hafnarhúsið Tryggvagötu 17 – 101
Reykjavík Sími/Tel: 511 5155 Fax: 562 6191 Netfang/E-
mail: listasafn@reykjavik.is mailto:listasafn@reykjavik-
.is www.reykjavik.is/listasafn Opið föstudaga–miðviku-
daga 11–18 Fimmtudaga 11–19
Listasafn Reykjavíkur – Ásmundarsafn Sigtúni – 105
Reykjavík Sími553 2155 Fax: 562 6191 Netfang: listasafn-
@reykjavik.is www.reykjavik.is/listasafn Opið maí–sept-
ember kl. 10–16 alla daga október–apríl kl. 13–16 alla
daga
LISTASAFN KÓPAVOGS – GERÐARSAFN: Opið daglega
kl. 12–17 nema mán.
LISTASAFN SIGURJÓNS ÓLAFSSONAR: Safnið er lokað
til 3. mars. Upplýsingar í s. 553 2906.
LISTASALUR Korpúlfsstöðum við Thorsveg er opinn alla
mið. kl. 12-18.
LJÓSMYNDASAFN REYKJAVÍKUR: Grófarhús,
Tryggvagata 15, Reykjavík. Sími 563 1790. Fax: 563 1799.
reykjavik.is/ljosmyndasafn - Opið mán._föst. kl. 10-16.
LYFJAFRÆÐISAFNIÐ: Neströð, Seltjarnarnesi. Safnið er
lokað yfir vetrarmánuðina, en hópar geta fengið að skoða
safnið eftir samkomulagi.
MINJASAFN AKUREYRAR, Minjasafnið á Akureyri, Að-
alstræti 58, Akureyri. S. 462 4162. Opið frá 16.9.–31.5. á
sun. milli kl. 14–16. Einnig eftir samkomulagi fyrir hópa.
Skrifstofur opnar virka daga kl. 8–16.
MINJASAFN AUSTURLANDS, Safnahúsinu Laufskógum
1, Egilsstöðum er opið alla daga nema mán. kl. 11–17 til 1.
september. Alla sun. frá kl. 14–17 má reyna sig við gamalt
handbragð í tóvinnu undir leiðsögn eldri borgara. Safn-
búð með minjagripum og handverksmunum. Kaffi, kandís
og kleinur. S. 471 1412, netfang minaust@eldhorn.is.
MINJASAFN ORKUVEITU Reykjavíkur v/rafstöðina v/El-
liðaár. Opið á sun. kl. 15–17 og eftir samkomulagi. S.
567 9009.
MINJASAFN SLYSAVARNAFÉLAGS ÍSLANDS Þor-
steinsbúð við Gerðaveg, Garði. Opið alla daga í sumar frá
kl. 13–17. Hægt er að panta á öðrum tímum í s. 422 7253.
IÐNAÐARSAFNIÐ Á AKUREYRI, Dalsbraut 1 er opið frá
1. júní til 31. ágúst kl. 14–18, en lokað á mán. S. 462 3550
og 897 0206.
MYNTSAFN SEÐLABANKA/ÞJÓÐMINJASAFNS, Ein-
holti 4, s. 569 9964. Opið virka daga kl. 9–17 og á öðrum
tíma eftir samkomulagi.
NÁTTÚRUFRÆÐISTOFA KÓPAVOGS, Digranesvegi 12.
Opið mið. og lau. 13–18. S. 554 0630.
NÁTTÚRUGRIPASAFNIÐ, sýningarsalir Hverfisgötu 116
eru opnir sun. þri. fim. og lau. kl. 13.30–16.
NESSTOFUSAFN. Yfir vetrartímann er safnið opið sam-
kvæmt samkomulagi.
NORRÆNA HÚSIÐ. Bókasafnið opið mán.–sun. 12–17.
Sýningarsalur opinn þri.–sun. kl. 12–17, lokað mán. Kaffi-
stofan opin mán.–laug. kl. 8–17, sun. kl. 12–17. Skrifstofan
opin mán.–föst. kl. 9–16, lokað 20.–24.4. Sími 551–7030,
bréfas: 552 6476. Tölvupóstur: nh@nordice.is – heima-
síða: hhtp://www.nordice.is.
PÓST- OG SÍMAMINJASAFNIÐ: Austurgötu 11, Hafnar-
firði. Opið þri. og sun. 15–18. S. 555 4321.
RJÓMABÚIÐ á Baugsstöðum. Safnið er opið lau. og sun. til
ágústloka frá l. 13–18. S. 486 3369.
SAFN ÁSGRÍMS JÓNSSONAR, Bergstaðastræti 74, s.
551 3644. Sýning á uppstillingum og landslagsmyndum.
Stendur til marsloka. Opin lau. og sun. kl. 13.30–16.
SJÓMINJASAFN ÍSLANDS, Vesturgötu 8, Hafnarfirði, er
opið lau. og sun. frá kl. 13–17 og eftir samkomulagi. Sími
sýningar 565 4242. Skrifstofa Lyngási 7, Garðabæ, sími
530 2200. Fax: 530 2201. Netfang: aog@natmus.is.
SJÓMINJA- OG SMIÐJUSAFN JÓSAFATS HINRIKS-
SONAR, Súðarvogi 4. Opið þri. – lau. frá kl. 13–17. S.
581 4677.
SJÓMINJASAFNIÐ Á EYRARBAKKA: Hópar skv. samkl.
Uppl. í s: 483 1165, 483 1443.
SNORRASTOFA, Reykholti: Sýningar alla daga kl. 10–18.
S. 435 1490.
STOFNUN ÁRNA MAGNÚSSONAR, Árnagarði v/Suður-
götu. Handritasýning er opin þri. til fös. kl. 14–16 til 15.
maí.
STEINARÍKI ÍSLANDS Á AKRANESI: Opið alla daga kl.
13–18 nema mán. S. 431 5566.
ÞJÓÐMINJASAFN ÍSLANDS: Sýningar við Suðurgötu lok-
aðar vegna endurbóta á húsnæði.
ÞJÓÐMENNINGARHÚSIÐ: Menningarsögulegar sýning-
ar. Fundarstofur til leigu. Veitingastofa. Opið alla daga
frá kl. 11–17. Sími 545 1400.
AMTSBÓKASAFNIÐ Á AKUREYRI: Mán. til fös. kl. 10–19.
Lau. 10–15.
LISTASAFNIÐ Á AKUREYRI: Opið alla daga frá kl. 14–18.
Lokað mán.
NONNAHÚS, Aðalstræti 54. Opið a.d. kl. 10–17 frá 1. júní –
1. sept. Uppl. í s. 462 3555.
NORSKA HÚSIÐ Í STYKKISHÓLMI: Opið daglega í sumar
frá kl. 11–17.
ORÐ DAGSINS
Reykjavík s. 551 0000.
Akureyri s. 462 1840.
SUNDSTAÐIR
SUNDSTAÐIR Í REYKJAVÍK: Sundhöllin er opin v.d. kl.
6.30–21.30, helg. kl. 8–19. Opið í bað og heita potta alla
daga. Vesturbæjarlaug er opin v.d. 6.30–21.30, helg. 8–19.
Laugardalslaug er opin v.d. 6.50–21.30, helg. 8–19. Breið-
holtslaug er opin v.d. kl. 6.50–22, helg. kl. 8–20. Graf-
arvogslaug er opin v.d. kl. 6.50–22.30, helg. kl. 8–20.30. Ár-
bæjarlaug er opin v.d. kl. 6.50–22.30, helg. kl. 8–20.30.
Kjalarneslaug opin mán. og fim. kl. 11–15. Þri., mið. og
fös. kl. 17–21.
SUNDLAUG KÓPAVOGS: Opin virka daga 6.30–22, um
helgar 8–19 (apríl-sept.), kl. 8-18 (okt.-mars).
GARÐABÆR: Sundlaugin opin mán.–fös. 7–20.30. Lau. og
sun. 8–17. Sölu hætt hálftíma fyrir lokun.
HAFNARFJÖRÐUR. Suðurbæjarlaug: Mán.–fös. 7–21, lau.
8–18, sun. 8–17. Sundhöll Hafnarfjarðar: Mán.–fös. 6.30–
21, laug. og sun. 8–12.
VARMÁRLAUG Í MOSFELLSBÆ: Opið v. d. kl. 6.30–7.45
og kl. 16–21. Um helgar kl. 9–18.
SUNDLAUGIN Í GRINDAVÍK: Opið alla v. d. kl. 7–21 og kl.
11–15 um helgar. S. 426 7555.
SUNDLAUG KJALANESS: Opin v.d. 6.45–8.30 og 14–22,
helgar 11–18.
SUNDMIÐSTÖÐ KEFLAVÍKUR: Opin mán.–fös. kl. 7–21,
lau. kl. 8–17, sun. kl. 9–16.
SUNDLAUGIN Í GARÐI: Opin mán.–fös. kl. 7–9 og 15.30–
21, lau og sun. kl. 10–17. S: 422 7300.
BLÁA LÓNIÐ: Opið v.d. kl. 11–20, helgar kl. 10–21.
ÚTIVISTARSVÆÐI
HÚSDÝRAGARÐURINN er opinn alla daga kl. 10–17.
Kaffihúsið opið á sama tíma. Fjölskyldugarðurinn er op-
inn sem útivistarsvæði á veturna. S. 5757 800.
SORPA:
SKRIFSTOFA SORPU er opin kl. 8.15–16.15. Móttökustöer
opin mán.–fim. 7.30–16.15 og föst 6.30–16.15. Endu-
vinnslustöðvarnar við: Bæjarflöt, Jafnasel, Da veg og
Blíðubakka eru opnar kl. 12.30–19.30. Endurvinnslu-
stöðvarnar við: Ánanaust, Sævarhöfða og Miðhraun eru
opnar k. 8–19.30. Helgaropnun laugardaga og sunnudaga
kl. 10–18.30. Endurvinnslustöðin á Kjalarnesi er opin
sunnudag., miðvikud. og föstud. kl. 14.30–19.30. Uppl.sími
520 2205.
GARÐABÆR og Kópavogskaup-
staður eru „börn“ 20. aldarinnar.
Þéttbýli þeirra er til orðið á seinni
hluta hennar. Í Garðabæ mynd-
aðist ekki þéttbýli fyrr en um
1950, svo ótrúlegt sem það kann
að virðast nú. Á fyrri tíð var ein-
ungis strjálbýli á þessum slóðum,
bújarðir og sjávarbýli. Ástæða
vaxandi þéttbýlis á „höfuðborg-
arsvæðinu“ er búsetuþróun, sem
hófst með iðn- og tæknibylting-
unni í Evrópu: Fólksstreymi úr
sveitum í þéttbýli – af landsbyggð
í borgir. Þessi búsetuþróun hófst
síðar hér en annars staðar í Vest-
ur- eða Norður-Evrópu en hefur
gengið hraðar fyrir sig.
Saga byggðar að Görðum nær
engu að síður aftur á söguöld.
Land Garðabæjar og Garða, hins
forna höfuðbóls og prestsseturs,
heyrði til landnámi Ásbjörns Öz-
urarsonar, bróðursonar Ingólfs
Arnarsonar, sem frá var sagt í
síðustu hugvekju. Það var hluti af
hinum forna Álftaneshreppi, sem
rekur rætur aftur á landnámsöld
og spannar einnig Bessastaða-
hrepp og Hafnarfjörð.
Ragnar Karlsson, framhald-
skólakennari, segir í bókinni
Garðabær að „saga hins forna
höfuðbóls, Garða, hafi löngum
goldið nálægðar við þann stað
sem lengstum var höfuðsetur ver-
aldlegs valds á Íslandi, Bessa-
staða.“ Garðar vóru á hinn bóginn
höfuðból kirkjunnar í hinum forna
Álftaneshreppi. Garðakirkju er
getið þegar í kirkjumáldaga Páls
biskups Jónssonar frá því um
1200. Hún átti fyrr á öldum mikl-
ar eignir, bæði í jörðum og laus-
um aurum. Í Garða- og Bessa-
staðamáldaga árið 1397 segir að
Garðakirkja eigi heimaland allt,
Hausastaði, Selskarð, Hlíð,
Bakka, Dysjar, Hraunsholt og
Hjallaland – og hún eignaðist Víf-
ilsstaði árið 1558, sem áður
heyrðu til Viðeyjarklaustri. Kirkj-
an átti og nokkur rekaítök, m.a. á
fjörum austan Grindavíkur.
Kirkjujörðin Garðar hélt vissu-
lega höfði gagnvart veraldlega
valdinu á Bessastöðum. Og
Garðabær stendur fyrir sínu í
dag.
Í Görðum fæddust bræðurnir
Arngrímur lærði Þorkelsson, sem
var kunnur lærdómsmaður á sinni
tíð, og Jón Skálholtsbiskup Vídal-
ín, sem orð fór af fyrir atorku og
orðsnilld. Faðir þeirra var séra
Þorkell Arngírmsson Jónssonar
lærða. Séra Jón Vídalín var prest-
ur í Görðum þegar hann tók við
biskupsembætti 1697. Meðal ann-
arra merkra Garðaklerka má
nefna séra Markús Magnússon,
um skamma hríð biskup í Skál-
holti og einn af stofnendum
Landsuppfræðafélagsins (1799),
séra Árna Helgason, sem um tíma
var dómkirkjuprestur í Reykjavík
og gegndi tvívegis biskupsemb-
ætti um stundarsakir, séra Helga
Háldanarson, sálmaskáld og
kennara við prestaskólann, séra
Þórarin Björnsson, um árabil
þingmaður fyrir Gullbringu- og
Kjósarsýslu, og séra Braga Frið-
riksson, fyrrv. prófast, nýkjörinn
heiðursborgara Garðabæjar.
Garðakirkja, sem enn stendur,
er að stofni til frá árinu 1879.
Miklar endurbætur vóru gerðar á
henni á sjötta og sjöunda áratug
síðustu aldar. Hún var endurvígð
árið 1966. Síðar byggðu Garðbæ-
ingar fagra og glæsilega kirkju í
kaupstaðnum, Vídalínskirkju,
sem ber nafn hins nafntogaða
„Garðbæings“ og kirkjuleiðtoga,
Jóns Vídalíns, Skálholtsbiskups.
Eftir hann liggja merk rit af
trúarlegum toga. Kunnast þeirra
er Vídalínspostilla, fyrst útgefin
árið 1718, síðan margoft. Hún
þykir bera orðsnilld biskupsins
glöggt vitni og var af ýmsum talin
fremst húslestrarbóka, einkum
við sjávarsíðuna.
Garðabær – Vídalínskirkja!
Kirkju- og kaupstaðarheitin
minna í senn á nafntogaðan pre-
dikara og trúarleiðtoga og fornt
bakland ungs þéttbýlis: Rætur
sem standa djúpt í sögu kirkju og
þjóðar. Garðar á Álftanesi vóru
höfuðból, sem gegndi merku hlut-
verki í farsælli samleið kirkju og
þjóðar í þúsund ár. Vídalínskirkja
í Garðabæ er meðal veglegustu
mustera Þjóðkirkjunnar á okkar
dögum.
Garðakirkja og Vídalínskirkja
hleypa enn í dag geislum guðs-
sólar inn í mannssálir, svo sem
verið hefur um aldir – og verður
vonandi áfram um ókomna tíð.
Með þessar kirkjur og önnur
Guðshús í landinu í huga endum
við þennan pistil með hendingum
Davíðs skálds Stefánssonar frá
Fagraskógi:
Hollum hýbýlum
berst hreint loft.
Geislar guðssól
um gluggann inn.
Munu mannssálir
minna varða,
að skynja skýlaust
skapara sinn?
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Vídalínskirkja
Garðar –
Vídalínskirkja
Jón Skálholtsbiskup Vídalín var
fæddur að Görðum á Álftanesi. Stefán
Friðbjarnarson staldrar við fornt
bakland ungs kaupstaðar,
Garðabæjar, og Vídalínskirkju.
HUGVEKJA
ATVINNA mbl.is