Morgunblaðið - 23.08.2001, Side 39
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 23. ÁGÚST 2001 39
Það duldist aldrei neinum hver
var á ferðinni, þegar Eyjólfur K.
Sigurjónsson gekk í hús. Sterkur
persónuleiki, raddstyrkur og út-
geislun frá traustum og einörðum
manni fyllti hvert herbergi. Þegar
hann talaði var hlustað og ráð hans
þóttu jafnan góð og til þess líkleg að
leiða til farsælla lausna. Það var
hverjum manni dýrmæt reynsla að
fá að starfa með Eyjólfi og njóta
þekkingar hans í heimi fjármála og
við hverskonar rekstur.
Eyjólfur K. Sigurjónsson kom
mjög við sögu þegar leysa þurfti
fjármálaþrautir Alþýðuflokksins og
Alþýðublaðsins. Það var ekki heigl-
um hent að takast á við þann vanda,
sem oft blasti við í starfi fjárvana
stjórnmálaflokks. Eyjólfi tókst
ósjaldan með snaggaralegum við-
brögðum og ráðum, sem aðrir komu
ekki auga á, að koma óreiðuskuld-
um í sómasamlegt horf og afla fjár-
muna meðal flokksmanna og forða
flokki og blaði frá alvarlegum
greiðsluvanda og gjaldþroti.
Það var gagnlegur skóli að starfa
með Eyjólfi K. að þessum verkefn-
um. Öll hans framganga einkennd-
ist af mikilli reynslu og þekkingu og
gegnheilli virðingu fyrir lögum og
reglum. Ekki þykir mér ólíklegt að
hann hafi haft að leiðarljósi, að orð
skuli standa. – Hann lagði fram
mikla vinnu til að Alþýðuflokkurinn,
verkfæri jafnaðarmanna til að vinna
þjóð sinni gagn, gæti starfað sæmi-
lega skammlaust í peningalegum
þrengingum. Jafnaðarstefnan var
honum mikils virði og hann var
tilbúinn að leggja mikið af mörkum
svo áhrif hennar gætu orðið sem
mest.
Eyjólfur K. Sigurjónsson var ein-
staklega notalegur maður í allri við-
kynningu og líf hans mótaðist af
stefnufestu og sterkum vilja til að
rétta hlut þeirra, sem ekki höfðu afl
eða getu til að sækja hlut sinn á
nægtaborð samfélagsins. Hann var
heiðursmaður í hvívetna og á þakkir
skyldar fyrir þau verk, sem hann
innti af hendi fyrir þjóð sína. – Eyj-
ólf kveð ég með miklum virktum og
þakka honum samfylgdina. Samúð-
arkveðjur sendi ég öllu hans fólki
og bið Guð að blessa minningu
hans.
Árni Gunnarsson.
Kveðja frá Félagi löggiltra
endurskoðenda
Eyjólfur K. Sigurjónsson var
einn af frumkvöðlum í stétt lög-
giltra endurskoðenda á Íslandi.
Þegar hann fékk löggildingu til end-
urskoðunarstarfa á árinu 1949
höfðu einungis 16 einstaklingar
hlotið slík réttindi hér á landi á und-
an honum. Þá þegar hafði Eyjólfur
starfað við endurskoðunarstörf frá
árinu 1943 eða frá nítján ára aldri.
Eftir að hann hlaut löggildingu fór
hann til náms og starfa við fag sitt
erlendis sem var mun óalgengara á
þeim árum en í seinni tíð. Við heim-
komu stofnaði Eyjólfur til eigin
reksturs, fyrst í félagi við kollega
sinn, Ragnar Á. Magnússon, en síð-
an í eigin nafni allt þar til heilsan
brást honum.
Á árinu 1999 náðu fjórir endur-
skoðendur þeim áfanga að eiga 50
ára afmæli löggildingar til endur-
skoðunarstarfa. Af því tilefni var
þeim afhent gjöf frá FLE. Þar sem
Eyjólfur hafði ekki heilsu til að vera
við þá athöfn heimsótti ég hann á
Sunnuhlíð. Fór ekki á milli mála að
heilsubresturinn var honum þung-
bær, sem eðlilegt er, en hugsunin
var skýr. Vakti hann meðal annars
máls á hagsmunamálum eldri end-
urskoðenda sem vilja halda við lög-
gildingu sinni en eiga kannski erfitt
með að uppfylla þær kröfur sem
settar hafa verið á stétt okkar á
ýmsum sviðum. Eyjólfur tók virkan
þátt í félagsmálum og fékk FLE að
njóta þess áhuga hans. Hann sat í
stjórn félagsins frá 1956 til 1957, frá
1975 til 1976. Formaður félagsins
var hann kosinn á árinu 1985 og
gegndi því embætti í tvö ár.
Fyrir hönd Félags löggiltra end-
urskoðenda færi ég frú Unni og
öðrum aðstandendum samúðar-
kveðjur.
Símon Á. Gunnarsson.
Þegar fregnir bárust um andlát
Veru Maack sóttu að ýmsar minn-
ingar sem tengjast henni, föður
hennar, eiginmanni og heimili þeirra
í Austur-Skálanesi á Vopnafirði.
Ekki var það ætlunin að rita minn-
ingargrein um Veru enda er ástæða
til að ætla hún hefði kært sig lítt um
slík skrif. En svo áleitin hafa reynst
þessi minningabrot að það varð nið-
urstaðan að það væri ekki ótilhlýði-
legt finna nokkrum þeirra farveg
með hefðbundnum hætti.
Vera var á ungum aldri, tæpra
tveggja ára, þegar móðir hennar lést
af barnsförum. Einar faðir hennar
kvæntist ekki aftur en annaðist upp-
eldi dóttur sinnar með aðstoð ráðs-
konu. Einar Maack hafði flust ungur
til Vopnafjarðar og var hann þá í
þjónustu verslunarfyrirtækisins Ör-
ums og Wulfs. Þegar Kaupfélag
Vopnfirðinga tók við verslunar-
rekstri í byggðarlaginu gekk hann í
þjónustu þess. Því fyrirtæki þjónaði
hann síðan langa tíð af trúmennsku
og heiðarleika. Málefni verslunar-
innar voru honum hugleikin alla ævi.
Hann hafði litla trú á opinberri
forsjá og höftum í atvinnulífi. Hann
hafði líka lifað aðra tíma þegar frelsi
til verslunar og atvinnureksturs var
meira en síðar varð. Þetta skilst bet-
ur núna þegar losað hefur verið um
síðustu leifar trosnaðra kreppuhafta.
VERA
MAACK
✝ Vera Maackfæddist á Vopna-
firði 13. desember
1911. Hún lést á
hjúkrunarheimilinu
Skjóli 21. júní síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru Einar
Maack verslunar-
maður, f. 10. nóvem-
ber 1878, d. 19. mars
1969, og Ólöf Magn-
úsdóttir frá Borgum
í Þistilfirði, f. 9. júlí
1881, d. 19. október
1913. Eiginmaður
Veru var Jón Guð-
mundsson frá Krossavík í Vopna-
firði, f. 13. nóvember 1903, d. 7.
desember 1973. Þau hjón eignuð-
ust tvær dætur, Borghildi, f. 4.
maí 1943, og Ólöfu Guðrúnu, f. 1.
apríl 1945. Barnabörn Veru eru
sex talsins og langömmubörnin
þrjú.
Útför Veru fór fram frá Bú-
staðakirkju 29. júní.
Landsmálin, einkum
sjálfstæði þjóðarinnar
og ábyrgð einstaklinga
á sjálfum sér og frelsi
til orðs og æðis voru
honum mikið hjartans
mál. Hann skipaði sér
snemma í þá einörðu
sveit fólks, kvenna og
karla, um land allt sem
hefur gert Sjálfstæðis-
flokkinn að því afli sem
hann hefur lengst af
verið í íslensku stjórn-
málalífi. Þetta þótti
mörgum nokkuð sér-
kennileg afstaða hjá
starfsmanni kaupfélags. Vera dóttir
Einars var löngum sama sinnis og
faðir hennar í afstöðu til landsmála
en ekki er þó laust við að nokkrir
brestir hafi verið komnir í flokkstrú
hennar undir það síðasta.
Einar var forsjáll búmaður og út-
sjónarsamur og hann hafði marga
útvegu til þess að tryggja heimili
sínu aðföng. Hann var verklaginn og
iðjusamur, smiður góður og smíðaði
ýmislegt innanstokks og utan, t.d.
báta og húsgögn. Þeir sem muna
heimili Einars Maacks í Skálanesi
hafa lokið upp einum munni um það,
þar hafi verið búsældarlegt og að
Einar hafi búið einkar vel. Einar var
nýtinn og sparsamur en þó ósínkur
og var alla tíð hjálpsamur þeim sem
minna máttu sín. En það var ætíð
ófrávíkjanleg regla hans að hægri
höndin ætti ekki að vita hvað sú
vinstri gjörði.
Vera naut góðs atlætis og um-
hyggju í föðurgarði. Hún lauk námi í
Alþýðuskólanum á Eiðum. Í huga
Veru var bjart yfir minningunni um
dvölina á Eiðum. Síðar hélt hún til
Danmerkur og stundaði þar nám um
eins árs skeið í húsmæðraskóla í Sor-
ey á Sjálandi. Utanlandsdvölin var
Veru jafnan minnisstæð svo lær-
dómsrík sem hún var. Vera sótti þá
heim föðursystur sína sem bjó í
Flensborg í Þýskalandi en hafði farið
frá Íslandi alfarin, þá 18 ára gömul,
til ömmu sinnar.
Heimkomin settist Vera svo að í
Skálanesi og annaðist heimili föður
síns.
Vera giftist Jóni Guðmundssyni
frá Krossavík í Vopnafirði. Jón var
fríðleiksmaður, dugmikill vinnufor-
kur og rammur að afli líkt og faðir
hans mun hafa verið. Hann var ljúfur
á manninn og sá ekki sólina fyrir
konu sinni. Miklir kærleikar voru
með þeim hjónum. Einnig fór jafnan
vel á með þeim tengdafeðgum Einari
og Jóni.
Jóni var margt til lista lagt. Um
skeið var t.d. orgel á heimili þeirra
hjóna í Skálanesi. Jón hafði yndi af
að leika á þetta orgel sálma og vin-
sæl lög og söng hann þá gjarnan
textana um leið og hann lék á org-
elið.
Vera var einnig söngvís og á sín-
um yngri árum mun hún hafa sungið
í kirkjukór Vopnafjarðarkirkju. Svo
hafa kunnugir sagt frá að tónskáldið
Ingi T. Lárusson sem lést á Vopna-
firði hafi óskað þess að Vera syngi
einsöng við kistulagningu sína.
Einnig mun hún á yngri árum hafa
tekið þátt í starfi leikfélags á Vopna-
firði og enn eru á lífi aldraðir Vopn-
firðingar sem hafa látið mikið af leik-
listarhæfileikum hennar. Sjálf
nefndi hún aldrei einu orði störf sín á
þessu sviði. Aðspurð á efri árum vildi
hún ekkert um þau tala og taldi að
þau hefðu komið til af því að ekki
hefðu aðrir verið fáanlegir til þess að
taka þau verk að sér sem hún gekk í.
Líklega eru fáar eða engar heimildir
til um mannlíf og menningu fólks á
þessum slóðum þegar samgöngur
voru erfiðari en núna er og menn
urðu að búa meira að sínu fyrir daga
þeirra afþreyingarmiðla og tækja
sem nú á dögum geta stytt mönnum
stundir. Þau ungu hjónin tóku við
búsforráðum í Skálanesi en Einar
Maack var jafnan í heimili hjá þeim.
Þau reistu nýtt og vandað steinhús í
félagi við Einar steinsnar frá gamal
íbúðarhúsinu. Gamla Skálanes, sem
kallað var í daglegu tali, var fallegt
og stílhreint timburhús sem hafði
upphaflega verið reist einhvern tíma
fyrir aldamótin 1900. Gamla Skála-
neshúsið mun síðar hafa hlotið þau
örlög að grotna niður og sagt er að
það hafi verið haft í áramótabrennu
að lokum. En þá voru Jón og Vera
flutt frá Vopnafirði.
Heimili Veru og Jóns var mikill
rausnargarður enda voru bæði hjón-
in forsjál og vinnusöm. Vera var ein-
staklega vel verki farin. Hún vandaði
sig við öll störf og leysti öll verk, stór
og smá vel og óaðfinnanlega af hend.
Allt lék bókstaflega í höndum henn-
ar hvað sem hún tók sér fyrir hend-
ur. Heimili hennar og heimilishættir
var mótað af fágun, hirðusemi og sið-
prýði. Hversdagslega var Vera við-
mótsþýð og létt í lund og jafnan fljót
að koma auga á skoplegar hliðar
mála þegar svo bar til. Hún var í
góðu sambandi við nágranna sína og
sveitunga og var jafnan öguð og
háttvís í umgengni. Hún var orðvör
og umtalsfróm og vildi ekki líða illt
umtal eða fleipur í sínum húsum
hver sem í hlut átti.
Vera og Jón eignuðust tvær dæt-
ur, Borghildi og Ólöfu Guðrúnu, sem
báðar lifa foreldra sína.
Á heimilinu í Skálanesi var stund-
um margt um manninn og ýmsir áttu
þar athvarf og skjól um lengri eða
skemmri tíma og þar þótti jafnan
gott að koma.
Árið 1961 brugðu þau hjónin búi
og fluttust til Reykjavíkur. Og fylgdi
Einar Maack með þeim við þau vista-
skipti. Ástæða búferlaflutninganna
mun einkum hafa verið sú að Jón átti
við heilsukvilla að stríða og þau vildu
vera í nálægð við dætur sínar sem þá
höfðu hleypt heimdraganum og hald-
ið til höfuðborgarinnar til náms og
starfa. Líklega hafa umskiptin ekki
verið létt að öllu leyti. Víst er um það
að hugur Jóns Guðmundssonar var
alla tíð við átthagana fyrir austan þó
svo að hann yndi hag sínum allvel
syðra.
Efri árin urðu Veru að ýmsu leyti
örðug. Fráfall eiginmanns hennar
1973 varð henni þungbært þó svo að
það væri fjarri skapgerð hennar að
bera sorgir sínar á torg. Ýmislegt
fleira bar einnig þar til. Vera varð
fyrir alvarlegu umferðarslysi árið
1976 og beið þess aldrei bætur fylli-
lega. Lengi hélt hún þó sálarkröftum
óskertum og gat stytt sér stundir við
handavinnu eða þá spil og annað
tómstundagaman. Síðustu æviárin
hélt hún heimili með dóttur sinni
Borghildi en á síðasta skeiði ævinnar
bjó hún á hjúkrunarheimilinu Skóg-
arbæ og síðar í Skjóli og naut þar
góðrar umönnunar.
Það er líklegt að Vera hafi verið
sátt við að kveðja þennan heim en
jafnframt þakklát fyrir að hafa feng-
ið að lifa þann lærdómstíma sem
löng ævi jafnan er.
Jón E. Böðvarsson.
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upplýs-
ingar um hvar og hvenær sá,
sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka og
börn, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útför hans fer fram.
Ætlast er til að þessar upplýs-
ingar komi aðeins fram í for-
málanum, sem er feitletraður,
en ekki í greinunum sjálfum.
Formáli
minningar-
greina
9
0
#
:
* ,
* $
*
!' &&
2+
69@
% !9!*!
#
6*
%(
3
.#>
*% $
,
#
#
(
#% $"
5
!' $ .#(
%%$
%%%$
# ;
++':
@&&+
;, )
"'
!
<
"'
2#:4>
5 &;##*
%%$
#%$
#%%%$
- 0
,
* 0
: :
!'
! ! "
&.
8#$ E
*!
" # * : 2 6
"3
)3>
6
,%;
' $"
% $#.
)3> 3
#8 # #*
9
0
,
* 0
: :
' ' * * "
@&&+
2
*3,$
"% 0
'
$
-*
#
* : +#% $#
'
3
%(
#,
%%$#%%%$