Vísir - 03.07.1980, Blaðsíða 16

Umsjón:
Magdalena
Schram
VÍSIR
Fimmtudagur 3. júll 1980.
hæiiir
09
önnur
kemurl
staðinn
Sýningarnar i Djúpinu viö
Hafnarstræti standa svo stutt,
aö fólk er ekki fyrr fariö aö átta
sig á einni, þegar önnur byrjar.
og eins gott aö hafa augun hjá
sér. Nú lýkur sýningu Stein-
grfms Þorvaldssonar á föstu-
dag, ungur málari ,,meö rika
hæfileika” og þá um kvöldiö
opnar sýning á verkum eftir
Valdisi óskarsdóttur. Sú sýning
er til 16. júlf.
Lif og fjör um borö f Flóka Vilgeröarsyni.
Steingrfmur fer....
Rækilegasta heimildamt
tungunnar
Allir hafa heyrt Blöndalsoröa- prófessor og Jakob Benedikts-
son, oröabókarritstjóri.
Tii hjaroar I
sjónvarpsleysinu
bókar getiö, þótt ekki sé nema I
Utvarpsþáttunum um daglegt
mál. Þeir eru samt færri sem
hafa bariö hana augum — rekiö
I hana sjónbaldrana, svo tekiö
sé dæmi Ur bókinni sjálfri.
Aöeins 6000 eintök hafa veriö
prentuö samtals af þessari for-
láta bók fram aö þessu. En nU
hefur Islensk-danski oröabókar-
sjóöurinn ráöist i aö láta ljós-
prenta Blöndal ööru sinni, fyrst
var þaö gert 1952 — og er bókin
væntanleg á markaöinn I
okttíber.
Oröabók Sigfúsar Blöndal
heitir eftir aöalhöfundi hennar,
sem var bókavöröur viö Kon-
ungsbókahlööu I Kaupmanna-
höfn. SigfUs vann fyrst aö bók-
inni meö aöstoö konu sinnar,
Bjargar Þorláksdóttur, i tvo
áratugi. Þau nutu einnig sam-
ráös viö Bjöm M. Ólsen prófess-
or og frá 1971 fengu þau liösauka
I söfnun oröa, viöaukagerö og
prófarkalestur. Tveir þessara
liösmanna eru nefndir á titil-
blaöi, þeir Jón Ófeigsson
menntaskólakennari og Holger
Wiehe, dtísent I dönsku viö
Kaupmannahafnar háskóla.
Orðabókarsjóður
SigfUs Blöndal hlaut ofurlitinn
stuöning Ur rikissjóöi Dana og
slöar Ur Carlsberg-sjóöi. Af
fjárhagsástæöum varö Ur aö
rlkissjóöir Dana og Islendinga
kostuöu Utgáfuna sameiginlega
gegn þvl aö ágóöa af Utgáfunni
yröi variö til þess aö gera Ur
garöi endurskoöaöar Utgáfur
bókarinnar slöar. Meö þvl móti
var Islensk-danski oröabókar-
sjtíöurinn stofnaöur 1927. Ljós-
prentuö Utgáfa kom Ut aö frum-
kvæöi Alexanders Jóhannesson-
ar háskólarektors 1952, eins og
áöur sagöi, og Viöbætur áriö
1963. Ritstjórar Viöbætis voru
þeir Halldór Halldórsson
Margt umhugsunar-
samlegt
„Meö Blöndalsoröabók eign-
uöust Islendingar lang-rækileg-
asta heimildarrit um tungu
slna, sem þeir hafa fengiö til
þessa..” segir I fréttatilkynn-
ingu um fyrirhugaöa Utgáfu
oröabókarinnar. Aö Utliti er hUn
viröulegt rit og viöamikiö, alls
1098 bls. og þéttprentuö upp-
flettiorö eru á milli 110 — 115
þUs. meö dæmum um notkun
Islenskra oröa. Þessi dæmi eru
skemmtileg og fróöleg, ekki
aöeins hvaö varöar oröin sjálf
heldur margt annaö. Blaöamaö-
ur, sem af gamni slnu flettir upp
á oröinu blaö, rekur t.d. augun I
oröiö blaöamannastafsetning —
en nei, hér er ekki á feröinni enn
eitt fUkyröiö I garö stéttarinnar
heldur „réttritun sem fyrir
framtak blaöamanna var tekiö
upp áriö 1900, t.d. ég I staö je”.
Og verslunarfólk, sem selur
blaöagrindur fyndi þarna oröiö
blaöahelda og blaöasliöra... Og
vegna þess aö hver er sér sjálf-
um næstur, fletti undirrituö upp
á oröinu kona. I skýringum á
merkingu þessa orös eru eftirtal-
in dæmi tekin: „köld eru jafnan
kvennaráö” og „oft stendur illt
af kvenna tali” — samt „er eng-
in hjálp trUrri en tryggrar
konu” þó svo „maöur temji
villidýr, en aldrei vonda konu”.
Til jafnvægis má llta til orösins
karl, en þar er ekki aö finna
samsvarandi orötök, raunar
hvorki neikvæö né jákvæö.
„Hann var fótgóöur og brjóst-
heill þá, aumingja karlinn
minn” er dæmi um notkun orös-
ins I merkingunni hestur. Þó sér
Blöndal ástæöu til aö geta þess
aö „oft er karl 1 konu brjósti”.
Svona getur oröabók veriö
áhugaverö eöa „umhugsunar-
samleg”.
Viðbætir
Þaö er gert ráö fyrir aö bók-
hlööuverö meö söluskatti veröi
um 80. þUs. kr., en fram til 1.
september geta áskrifendur
tryggt sér bókina fyrir mun
lægra verö — 49.400 fyrir ljós-
prent frumbókarinnar I tveimur
bindum en 54.958 kr. ef Viöbætir
á aö fylgja meö I sams konar
bandi. Upplag Viöbætis er tak-
markaö. Áskriftargjald greiöist
oröabókarsjóöi, Háskóla Is-
lands á giróreikning nr. 76000-6
eöa senda greiöslu meö ööru
mtíti til gjaldkera sjóösins,
ólafs MagnUssonar, skrifstofu
Háskóla íslands. Stjórn íslensk-
dansks oröabókarsjóös skipa
núna þeir Stefán Karlsson,
handritafræöingur, Baldur
Jónsson dósent, Einar Ól.
Sveinsson og Jón Helgason
fyrrv. prófessorar og Ole Widd-
ing, fyrrverandi oröabókarrit-
stjtíri.
1 kvöld, fimmtudagskvöld, á
föstudags- og laugardagskvöld-
um veröur leikritiö „Flugkaba-
rett” sýnt á Hótel Borg.
Sýningar hefjast kl. 22. Höfund-
ar eru Brynja Benediktsdóttir,
Erlingur Glslason og Þórunn
Siguröardóttir. Brynja er jafn-
framt leikstjóri.
Þaö er hópur leikara, sem
kalla sig „Júli-leikhúsiö” sem
standa aö sýningunni og er
ætlunin aö flytja Flugkabarett á
Borginni áfram út júll mánuö.
Leikurinn er unninn upp úr
„Flugleik” sem sýndur var I
Þjóöleikhúsinu og Kjarvals-
stööum I fyrra, auk þess sem
hann fór til útlanda. Júlileikhús-
iö hefur I huga aö vekja upp
reviuformiö og þykir Borgin llk-
leg til aö skapa rétt revluand-
rúmsloft. Kostur er á mat og
léttum drykkjum og dansiballi
eftir sýninguna, sem tekur eina
klst.
Flugkabarett lýsir flugferö á
nýrri þotu Loftferöa, Flóka
Vilgeröarsyni, frá Keflavlk til
New York og til baka. Flugstjóri
er GIsli Rúnar Jónsson. Aörir I
áhöfn eru Edda Þórarinsdóttir,
Saga Jónsdóttir, Edda
Björgvinsdóttir, og Guölaug
Maria Bjarnadóttir. Farþeg-
arnir eru áhorfendur og þeim
ætti aö geta liöiö vel i höndum
flugfreyja undir tónlist Karls
Sighvatssonar. Skrokk flug-
vélar og búninga hannaöi Sigur-
jón Jóhannesson en flugvélstjóri
er Þórir Steingrimsson.
Þess er vert aö geta aö kaba-
rettinn veröur einnig sýndur á
eftirmiödag á sunnudag kl. 4 og
upplagt aö öll fjölskyldan fái sér
kaffi á Borginni þá.
MS
Einn