Vísir - 07.08.1980, Blaðsíða 23

VÍSIR
Fimmtudagur 7. ágúst 1980
Umsjón:
Asta Björnsdóttir.
utvaip
Fimmtudagur
7. ágúst
14.30 Miödegissagan: „Sagan
um ástina og dauöann" efti
Knut Hauge. Siguröur
Gunnarsson les þýöingu
sina (7).
15.00 Popp. Páll Pálsson
kynnir.
15.50 Tilkynningar.
16.00 Fréttir. Dagskrá. 16.15
Veöurfregnir.
16.20 Siödegistónleikar.
Sinfóniuhljómsveit Islands
leikur ,JL,æti”, hljóm-
sveitarverk eftir Þorkel
Sigurbjömsson, Jindrich
Rohan stj. / Filharmoníu-
sveitin i Stokkhólmi leikur
Sinfóniu i g-moll op. 34 eftir
Wilhelm Stenhammar, Tor
Mann stj.
17.20 Tónhorniö. Sverrir
Gauti Diego stjórnar þætt-
inum.
17.50 Tónleikar. Tilkynn-
ingar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.35 Daglegt mál. Þórhallur
Guttormsson cand mag.
flytur þáttinn.
19.40 Sutnarvaka.
21.00 Leikrit: „Hann skrifaöi
hennar skuld i sandinn"
eftir Guömund G. Hagalin.
Leikstjóri: Baldvin
Halldórsson. Persónur og
leikendur: Kona aö
austan...Sigriöur Hagalin,
Húsbóndinn...Rúrik
Haraldsson, Húsfreyjan....
Jónina H. Jónsdóttir. Guji
litli.... Guömundur Klem-
enzson.
21.40 Frá listahátiö f Reykja-
vik í vor. Fiölutónleikar
Pauls Zukofskys i Bústaöa-
kirkju 9. júni. Leikiö tón-
verkiö „Cheap Imitation”
eftir John Cage.
22.15 Veöurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgundagsins.
22.35 Þröun utanrikismála-
stefnu Kfnverja. Kristján
Guölaugsson flytur erindi.
23.00 Afangar. Umsjónar-
menn: Asmundur Jónsson
og Guöni Rúnar Agnarsson.
23.45 Fréttir. Dagskrárlok.
FJOLBREYTT EFNI A
„SUMARVðKU”
Sumarvaka i kvöld skiptist I
fernt eins og aö venju. Fyrst mun
Magnús Jónsson syngja islensk
lög eftir ýmsa höfunda, viö undir-
leik ólafs Vignis Albertssonar.
Þá mun Gunnar Stefánsson lesa
ritgerö eftir Baröa Guömundsson
fyrrum þjóöskjalavörö, „Regn á
Bláskógaheiöi”. Ritgerö þessi er
úr bókinni „Höfundur Njálu” en
það er safn ritgeröa sem Baröi
skrifaöi, þar sem hann lýsir sagn-
fræöirannsóknum sinum og leit
aö höfundi Njálu. Vildi hann meö
rannsóknum sinum, sýna fram á
aö Þorvaröur Þórarinsson, sem
var einn af mestu höföingjum
Sturlungaaldarinnar, væri höf-
undur Njálu.
A „Sumarvoku” f kvöid mun Vigfús ólafsson segja frá sigi I björg I
Vestmannaeyjum og segja ýmsar sögur I kring um þá þjóðariþrótt
Eyjamanna.
Þriöja atriöiö á Sumarvöku er
„Or tösku landpóstsins”. Valdi-
mar Lárusson les visur eftir Dag-
bjart Björgvin Gislason. Dag-
bjartur var landpóstur og fyrir
mörgum árum gaf hann út litið
ljóöakver, sem bar þetta nafn,
„Úr tösku landpóstsins”. Nú ný-
íega hefur þetta kver veriö gefiö
út á ný, aukiö og endurbætt og
mun Valdimar lesa úr báöum
kvernunum.
Siöasta atriöiö á Sumarvöku i
kvöld veröur lýsing Vigfúsar
Ólafssonar kennara á þjóöar-
iþrótt þeirra Vestmannaeyinga,
siginu. Mun hann einnig segja
ýmsar sögur'frá sigi i björg. Fer
vel á aö hafa þennan lestur i út-
varpinu nú nýlega eftir þjóðhátiö
þeirra Eyjamanna.
AB.
Utvarp kl. 21,
Hann skrifaöl
hennar skuld
í sandinn
- lelkrlt eftlr Guðmund G. Hagaiín
Leikrit vikunnar er „Hann
skrifaöi hennar skuld i sandinn”
eftir Guömund G. Hagalin. Leik-
ritiö gerist á smábýli utan viö
Reykjavik. Húsfreyjan þarf aö
bregöa sér bæjarleiö og á meöan
fær bóndinn heimsókn. Þaö er
kona aö austan sem biöur hann aö
visa sér til vegar. En fyrr en varir
er hún farin aö segja honum af
sinum högum, og þaö kemur i
ljós, aö heimilislifiö hefur veriö
nokkuö Brösótt.
Guömundur Gislason Hagalin
er fæddur i Lokinhömrum á Arn-
arfirði áriö 1898. Hann stundaöi
nám i Núpsskóla og siöar I
Menntaskólnum i Reykjavík.
Hann fékkst viö blaöamennsku á
Seyöisfiröi og einnig var hann rit-
stjóri Alþýðublaösins um tima.
Hann bjó á Isafirði frá 1929-46 og
gengdi þá ýmsum störfum m.a.
var hann bókavöröur og kennari
auk þess sem hann sat I bæjar-
stjórn. Guömundur var bókafull-
trúi rikisins árin 1955-66.
Guömundur hefur sent frá sér
fjölda skáldsagna. Fyrsta bók
hans kom út árið 1921 og var þaö
„Blindsker”. Afþekktum verkum
hans má nefna „Kristrúnu i
Hamravik”, „Virkir dagar” og
„Sögu Eldeyjar-Hjalta”. Guö-
mundur hefur einnig skrifaö
sjálfsævisögu i nokkrum bindum,
auk þess sem hann hefur skrifaö
mikiö i blöö og timarit.
Leikritiö i kvöld tekur 40 minút-
ur I flutningi og i helstu hlutverk-
um eru Sigriöur Hagalin, Rúrik
Haraldsson, Jónina H. Jónsdóttir
og Guömundur Klemenzson.Leik-
stjóri er Baldvin Halldórsson.
AB.
Sextíu sósíalkóngar á AlDingi
A mörgu gengur I þjóöfélag-
inu, en þó má telja til helstu at-
buröa sumartiöar, þegar skatt-
seöillinn birtist og menn horfa
fram á aö veröa mismunandi
miklir öreigar, þaö sem eftir lif-
ir ársins. Margt er skrýtiö i kýr-
hausnum þeim, og tekur þvf
varla aö vera enn einu sinni aö
æsa sig yfir þeirri áþján, sem
brjálæöisleg samneysla veldur
þeim fámenna hópi miölungs-
tekjufólks, sem fyrst og fremst
fær aö bera hitann og þungann
af skattinum. Hann er þó ekki
nema UtUl hluti af margvislegri
skattheimtu rikisins. Fátækl-
ingar una svo viö aö senda
bænaskrár til hins sama rikis
um bryggjustubb hér og brúar-
nefnu þar, dagheimiU vestur í
ásnum og illborganlegar lána-
heimildir til framkvæmda
stofnana, þar sem verkfræöing-
ar hafa fyrir löngu tekiö öli ráö I
sinar hendur eins og hjá Hita-
veitu, Rafmagnsveitu og
hafnarnefnd. Verkfræöingama-
fian I landinu fær póst siöar.
Bænaskrár til tslandskóngs
voru aumkvunarverö plögg ör-
vona þjóöar. Þar skorti ekki
yfirlýsingar um þjónustu og
undirgefni. Sama viöhorf gildir
enn hvaö ráöherra snertir, sem
hafa meö brotum á almennum
reglum lýöræöis veriö aö sölsa
undir hiö póiitfska vald, marg-
vfslega og öfgakennda forsjá,
sem neyöir jafnvel mætasta fólk
til aö fara á hnén og skriöa í
bónbjargaferöum til fjáröflunar
til framkvæmda, sem hvert
byggöarlag ætti aö geta séö um
sjálft, væri hin fjármunalega
miöstýring ekki komin út i öfg-
ar.
Sósialskattar þeir, sem nú er
veriöað leggja á landsmenn eru
i raun og veru þau sýnilegu
heljartök, sem misgæfir pólitlk-
usar teija sig þurfa aö hafa á al-
menningi. Þar eiga allir flokkar
sömu sök. Þeim læröist þaö á
tlmum Fjárhagsráös og
skömmtunar, aö valdiö i land-
inu var i raun i höndum þeirra,
sem skömmtun og leyfisveiting-
um réöu. Siöan skömmtunar-
stjórar voru lagöir niður, hafa
stjórnmálamenn stööugt unniö
aö þvi aö færa skömmtunar-
valdiö i eigin hendur. Þeir
sextiu smákóngar, sem nú sitja
á Alþingi eyöa tima sinum i aö
efla stööu sina meö löggjöf, sem
yfirleitt fjallar aldrei um neitt
annaö en meira skömmtunar-
vald.
Og þegar þetta pólitiska
skömmtunarvald er oröiö al-
gert, greiöir aimenningur alla
sina fjármuni, og stundum
meira, tii rikiskassans. Þurfi
hins vegar eitthvaö aö fram-
kvæma brosa ráöherrar mildi-
lega, taka viö bænaskrám frá
fólki og byggöarlögum á hnján-
um og hiö gamla miöaldakerfi
tslandskónga stendur fullgert.
Skömmtunarvaldið getur siöan
greinst i deildir. Ein þeirra er
nú að byggja yfir sig viö Rauð-
árárstlg. Af þvl Framkvæmda-
stofnun er hluti af skömmtunar-
valdi póiitikusa og skattheimtu-
manna, þykir sjálfsagt aö hún
byggi. Hins vegar töldu nokkrir
veöurvitar hjá gufuradióinu aö
Seölabankinn mætti ekki
byggja. Þaö þótti nóg ákvöröun
af þvi Seölabankinn heyrir ekki
beint undir hina sextiu lslands-
kónga og skattheimtumenn.
Þaö skiptir auövitaö engu aö hér
eru starfandi þrir rikisbankar.
Þar lendir fyrirgreiöslan og
þakkir bónbjargaliösins á
bankastjórum, en ekki á „rétt-
um staö”. Aftur á móti dylst
engum hverjum ber aö þakka
fyrirgreiöslu Framkvæmda-
stofnunar.
Sósialskattarnir I ár eru sex
tugum hærri aö prósentutölu en
i fyrra. Sextiukóngaliöiö á
Alþingi hefur enn aukiö völd sfn
umfram veröbólgu. Þaö fer
dýpra I vasa almennings en áö-
ur til aö geta gefið meiri ölmus-
ur en I fyrra. Bænaskjölum fer
fjölgandi og völdin vaxa, miö-
stýringin eflist og þaö hillir
undir miöaldir aö nýju. Þannig
mun þetta halda áfram þangaö
til jafnvel svona þættir fást ekki
skrifaöir lengur. Þaö er nefni-
lega enn aöeins veriö aö föndra
viö fjármuni þjóðarinnar.
Næsta stig er aö skammta henni
hvaö hún má hugsa og skrifa.
Svarthöföi.