Vísir - 12.08.1980, Blaðsíða 5

5
Texti: Guft-
mundur -
Pétursson
VISIR Þriftjudagur 12. agúst 1980
ijarsiuomngs soveiriKjanna, emr
þvl sem landsyfirvöld halda
fram.
Hægriöflin eru aft heita má
sameinuft aft baki hinni öfgasinn-
uftu þjófternishreyfingu, eins og
húnhefurverift lögft upp af Alpar-
slan Turkes, fyrrum ofursta.
Þessi 63 ára leifttogi Þjófternis-
flokksins er róttækur kommún-
istahatariog mótar sina stefnu og
hugsjónir af þvi. Uppgangur
flokksins var mikill á siöasta ára-
tug, þegar Turkes var aftstoftar-
forsætisráftherra i samsteypu-
stjóm Demirels. Hann ræftur þó
innan vift tuttugu þingsætum af
alls 450 þingfulltrúum. Á siftustu
þrem árum hefur hægriöfgum
landsins enn aukist fylgi, og
flokki Turkes spáft 40 til 60 þing-
sætum i kosningunum á næsta
ári. — Turkes styöur minnihluta-
stjórn Demirels, og hefur
Demirel gert sitt til þess aft Turk-
es og flokkur hans dafnafti aft
fylgi-
Hinn sósialdemókratiski Lýft-
veldisflokkur Bulent Ecevits er i
afturför. Hann glatafti miklu af
fyrra áliti sinu þau tvö árin, sem
hann var vift völd, þar til Demirel
batt þar endi á i október i fyrra.
Haffti stjórn Ecevits engu til leift-
ar komift. Margir fyrri stuönings-
manna hans uröu fyrir slikum
vonbrigöum, aft þeir leituftu i
flokka róttæklinga.
Vaxandi skálmöld
Siftustu vikurnar hefur hryftju-
verkaaldan flætt taumlaust yfir.
25 manns létu llfift I óeiröum i
bænum Corum i' Anatolihérafti.
Nihat Erim, fyrrum forsætisráö^
herra, varmyrturá dögunum, og
Kemal Turkler, vinstrisinnaftur
verkalýftsleifttogi, sömuleiftis aö-
eins þrem dögum siftar.
Allt bendir til þess, aft þessi
upplausn og lögleysa muni halda
áfram. Flestir fulltrúar laga og
réttar og valdhafar i landinu hafa
ýmist látift undan slga fyrir hót-
unum efta sjálfir tekift afstöftu
meft öftrum hvorum aftilanum.
Jafnvel leifttogarnir telja þaft
möguleika, aft þessi skálmöld
endii borgarastyrjöld. Tvennt
þykir helst mæla þvi i mót: Frá-
bært þolgæfti tyrknesku þjóftar-
innar og svo her landsins. Allt
virftistmeö kyrrum kjörum innan
rafta foringja hersins, sem sýnast
hafnir yfir flokkadrætti og víga-
móft róttæklinga. Herforingjarnir
hafa látift i ljós, aö þeir áliti, aft
sigrast megi á hryftjuverkaöflun-
um án þess aft herinn blandi sér i
pólitikina, eins og gert var 1960 og
1971.

Kennedy vi Durkennir
sig sigraDan
Cartersmenn telldu tillðguna um
að létta forkosníngakvöðunum
af fulltrúum landsDlngsins
Edward Kennedy, öldunga-
deildarþingmaftur, dró sig loks I
gærkvöldi út úr kapphlaupinu um
aft hljóta útnefningu demókrata-
flokksins til forsetaframboös.
„Mitt nafn kemur ekki til
greina,” sagfti Kennedy einfald-
lega á fundi meft fróttamönnum.
„Stuöningsöfl Carters forseta
hafa unnift áhrifamikinn sigur, og
þar sem ég er raunsæismaftur,
veit ég hvaft sá sigur táknar.”
Kennedy sagöist hafa óskaft
Carter I simanum til hamingju
meft nifturstööu landsþingsins I
gærkvöldi, þar sem hafnaö var
tillögu um aft leysa fulltrúa undan
kvööum forkoskosninganna. Af
331 þingfulltrúa eru nær 2000
skuldbundnir til þess aö greifta
Carter atkvæfti sitt á landsþing-
inu. — 1.819 fulltrúar felldu tillög-
una gegn atvkæftum 1.227.
Mondale varaforseti, sem verö-
ur I framboöi meft Carter, sagfti
Alien orð-
inn spðk
lægð
Fellibylurinn Allen, sem veftur-
fræftingar kalla orftift afteins
„djúpa hitabeltislægft”, stefnir nú
suftvestur yfir noröurhluta Mexi-
kó, en skilureftir sig slóft mikillar
eyftileggingar. Tjóniö af völdum
hans er ætlaft nema tugum mill-
jaröa.
1 byrjun var Allen einn meft
verri fellibylum, en vindhraftinn
erkominnnifturi30miluráhlst. 1
staftinnhefurhann aukift úrhellift,
sem mælist frá 15 og upp i 25
sentimetra, og fylgja þvi flóft.
Allen hefur fætt af sér fjölda
hvirfilvinda i'Texas, eins og þann,
sem eyftilagfti þrjú flugskýli og
sextiu flugvélar á flugvellinum i Strætisvagnastjórar I Varsjá
Austin. hafa hótaft aft framlengja verk-
Sadat gelsi
ekki upp
á ísrael
um ákvöröun Kennedys, aö hún
væri stórmannleg og aft „demó-
kratar stæftu I skuld viö Kennedy
fyrir”.
Heyra mátti miklar stunur og
andvörp úr stuftningslifti Kenne-
dys á landsþinginu, þegar á-
kvörftun hans var kunngerft. „Æ,
nei!” — heyrftist hrópaft, og
nokkrar af yngri konunum felldu
tár.
Robert Strauss, kosningastjóri
Carters, sagfti, aft Carter og
Kennedy hefftu orftift ásáttir I
simanum um aö gera þeirra besta
til þess aft hrinda fram stefnu-
málum demókrataflokksins.
Kennedy þykir hafa meft þessu
ráftslagi aukiö möguleika sina til
þess aft hljóta útnefningu flokks
sins fyrir kosningarnar 1984.
Þegar hann loks steypti sér út I
forkosningarnar (Inóv. siftasta),
gáfu skoöanakannanir til kynna,
aö fylgi hans væri tveir á móti
einum I viömiftun vift Carter. En
stjarna hans lækkafti fljótt. Rifjaö
var upp leiftindaslysamálift frá
Chappaquidick 1969, þegar ung
stúlka drukknafti I bifreift, sem
þingmaöurinn ók, og grunur
vaknafti um, aft hann segöi ekki
allan sannleikann I þvl máli. Vin-
sældir hans dvlnuöu enn frekar,
þegar hann þótti ber aft þvi aft
ætla aft nota þjóöarvanda, eins og
glslatökuna I Teheran, sérjtil póli-
tisks framdráttar. Gagnrýndi
hann afgreiftslu Carters á þvi
máli á þeim tlma, sem forsetinn
sagfti aö of miklar opinberar um-
ræftur um glslamálift gætu gert
stjórninni erfiftara fyrir meft aft
bjarga glslunum heim til Banda-
rikjanna.
Edward Kennedy hefur játað ósigur sinn og þykir meft þvi búa
betur I haginn fyrir sig fyrir 1984.
—Vlsismynd Þórir Guftmundsson.
Verkföll í Péllandi
falli sitt, og hafa meft þvl sett
kommúnistastjórnina I mikinn
vandá. 1 Póllandi hefur verift
stöftug ólga á vinnumarkaftnum
slftustu sex vikurnar meö kröfum
um launahækkanir og vinnu-
stöftvunum þeim til áréttingar.
Fleiri hópar strætisvagnastjóra
gengu i' lift meft verkfallsmönnum
I gær, efta ætla aft byrja I dag.
Gætti þess I gær, aft fólk væri i
erfiftleikum meft aft komast til og
frá vinnu.
Verkfall þeirra hófst, þegar
samk omulag haffti náftst vift sorp-
hreinsunarmenn Varsjár eftir sex
daga verkfall. Urftu yfirvöld aft
lofa þeim hærri launum, meira
frambofti á kjöti i verslunum, betri
vinnuskilyrftum og stofnun
starfsmannaráfts.
Til þessa hafa vinnustöftvan-
irnar ekki farift hátt, og haffti þó
verift lögft niftur vinna hjá um 150
fyrirtækjum eftir aft kjötverft
hækkaöi i siftasta mánufti. 1 flest-
um tilvikum hafa menn samt ekki
farift af vinnustaft.
— Yfirvöld hafa borift á móti
þvl, aö ekki væri allt meft felldu á
vinnustöftum.
Aukin harka i verkfalli strætis-
vagnastjóra verftur hinsvegar
ekki þöguft i hel. Þaft mundi ekki
geta farift framhjá Varsjárbúum,
og óvi'st, hvort stjórnin þoli vagn-
stjórunum slikt, þótt hún hafi
hingaft til tekift furftu vægt á verk-
fallsmönnum.
Einn verkfallsforkólfa sorp-
hreinsunarmanna var hafftur sjö
klukkustundir I haldi i gær, og er
þaft túlkaft sem hugsanleg viftvör-
un.
Einn af nánustu ráögjöfum An-
wars Sadats Egyptalandsforseta
sagfti i gærkvöldi, aft egypska
stjórnin heffti ekki gefist upp viö
tilraunir sinar til þess aft koma á
frifti I austurlöndum nær, þótt
ísraelsmenn hafi nú formlega
innlimaft austur-Jerúsalem I riki
sitt og gert hina helgu borg aft
höfuftstaft slnu.
Ussama Al-Baz, aftstoftarutan-
rikisráftherra, sem mikinn þátt
hefur átt i samningaviftræftunum
undanfarin 2 1/2 ár, sagfti frétta-
mönnum: „Vift höfum ekki gefift
Israelana upp á bátinn. — Ég vil
ekkisegja, aftstaftan sé vonlaus.”
Egyptar hafa hinsvegar frestaft
viftræftunum vift Israelsmenn um
sjálfstjórn til handa Palestinuar-
öbum, og var sú frestun til þess aft
mótmæla ákvörftun tsraelsþings
aö gera Jerúsalem aft höfuftborg.
Vilja þeir, aft samiö verfti um
framtlft Jerúsalem.
Tvísýn skák lijá
Korchnoi og roiu
Úrslit einvígislns gætu ráðist (dag
Begin forsætisráftherra lét frá
sér fara opiö bréf i gær til Sadats
forseta, þar sem hann gerfti grein
fyrir, hvi Israelsmenn væru ekki
til viftræftu um framtiö Jerúsal-
em.
Ellefta einvlgisskák þeirra
Polugayevskys og Korchnois fór I
bift i gærkvöldi og var staftan þá
svo tvísýn, aft tólftu skákinni
verftur frestaft i dag, meftan lokift
verftur vift biöskákina.
Korchnoi meö hvítt sækir I bift-
stööunni fast aft svarta kóngnum,
en Polugayevsky eygir vonir I aft
vekja upp drottningu, og þykir
næsta lítill möguleiki á þvi, aft
biftskákinni ljúki i jafntefli. Vinni
Korchnoi, þarf ekki aft tefla fleiri
skákir.
Korchoi hefur nú þegar 5 1/2
vinningogPolugayevsky 4 1/2, en
sásigrar, sem fyrr nær6 l/2vinn-
ingi og teflir þá næst vift sigur-
vegarann i einvlgi Hubners og
Portisch.