Vísir - 02.09.1980, Blaðsíða 16

VÍSIR
Þriöjudagur 2. september 1980.
Umsjón:
Magdalena
Schram
Leikár
Þjóðieik-
hússins
að hyrja
Margvísieg og forvitnileg verkefni.
Áskriftarkorl seid tii 12. september
Leikár Þjóöleikhússins hefst
12. september. Astæöa er til aö
minna á, aö sala áskriftarkorta
á sýningar leikhússins i vetur
er þegar hafin og aö henni lýkur
þ. 12. september
Fyrsta verkefni Þjóöleikhúss-
ins er „Sjór” eftir Kjartan
Kagnarsson, sem reyndar var
forsýnt á Listahátíö i vor. Þetta
er fimmta leikverk Kjartans og
ólikt þeim fyrri. Leikstjóri er
Sveinn Einarsson en leikmynd-
ina geröi Magnús Tómasson.
Frumsýning er 12. september.
Holberg
Könnusteypirinn pólitiski,
gamanleikur eftir Ludvig Hol-
berg veröur frumsýndur 17.
október. Einu sinni voru leikrit
Holbergs leikin hér oftar en
verk nokkurs annars erlends
höfundar en nokkuö er nú um
liðið siðan verk eftir Holberg
hefur verið fært upp hér.
Könnusteypirinn pólitiski mun
hafa verið sýnt hér áður undir
nafninu „Stjórnvitri leirkera-
smiðurinn”. 1 leikritinu veltir
höfundur fyrir sér spurningum
um lýðræði. Dr. Jakob Bene-
diktsson þýddi, Björn G.
Björnsson gerir leikmynd en
leikstjórn annast Hallmar
Sigurðsson sem nýlokið hefur
námi og er þetta fyrsta verkefni
hans hjá Þjóðleikhúsinu.
Stoppard
7. nóvember verður frumsýnt
leikrit eftir þann leikritahöfund
breskan sem einna mesta at-
hygli hefur vakið á síðasta ára-
tug,Tom Stoppard. Þetta leikrit
heitir á ensku „Night and Day”
og hefur það verið nefnt Nótt og
dagur á islensku en enn er ekki
ákveðið hvort það verði endan-
legt heiti verksins.
Tom Stoppard vakti fyrst á
sér athygli með einþáttungnum
„Rosenkrants and Guildenstern
are dead”, en fyrsta leikrit
Stoppards i fullri lengd var
„Jumpers” sem var frumsýnt i
London árið 1972. Það leikrit
fjallaði um prófessor i siðfræði,
morö á leikfimismeistara sem
jafnframt var prófessor i rök-
fræði, dauða héra og skjaldböku
og er bæði drepfyndið og alvar-
Starfsfólk Þjóöleikhússins — hresst og endurnært eftir sumarleyfiö
legt. „Jumpers” fékk einstaka
dóma gagnrýnda jafnt og al-
mennra áhorfenda. Siðan hefur
Stoppard skrifað „After
Magritte”, „Albert’s Bridge”
(sem var flutt i útvarpinu hér
fyrir nokkrum árum” og
„Travesties” og hefur ekkert
þessara verka hvikað áhorfend-
um frá dálæti sinu á Stoppard.
tslenskir leikhúsgestir hafa ef-
laust beðið eftir að sjá leikrit
eftir þennan höfund með nokk-
urri óþreyju. Nótt og dagur er
nýjasta verk hans og er spenn-
andi skemmtun, sem lýsir fólki i
blaðamannaheiminúm i hinum
nýju rikjum Afriku.
Þýðinguna gerir Jakob S.
Jónsson, Gisli Alfreðsson leik-
stýrir en leikmyndina gerir
Gunnar Bjarnason.
Nýr islenskur ballett
Jólaverkefni Þjóðleikhússins
verður ballett og sá hinn fyrsti i
fullri lengd við islenska tónlist.
Jón Asgeirsson er höfundur tón-
listarinnar en þýskur dansa-
smiður, Jochen Ulrich og Svein-
björg Alexanders semja dans-
inn. Sigurjón Jóhannsson sér
um leikmynd og búninga.
Ballettinn verður frumsýndur
annan i jólum.
Eftir áramótin
Fyrsta frumsýning ársins
1981 i Þjóðleikhúsinu verður
leikrit eftir Arthur Miller, Sölu-
maður deyr. Þetta leikrit var
sýnt hér á fyrsta leikári leik-
hússins, fyrir 30 árum en hefur
ekki siðan verið flutt hérlendis.
Þá hafa verið lögð drög að þvi
að sýna söngleik, annað hvort
Strider (Skjóna) eða Evitu sem
báðir hafa verið sýndir i New
York við miklar vinsældir. Og
að vori verður flutt ópera
Puccinis, La Bohéme, og verður
þaðsiðasta verkefni leikhússins
á þessu leikári. Enn hefur ekki
verið ákveðið um stjórn eða
hlutverkaskipan.
Allar þær sýningar, sem hér
hafa verið upp taldar, eru i
áskrift og má enn minna á að
sala áskriftarkorta er aðeins til
12. september. En fleira er á
verkefnaskrá leikhússins.
Barna og fjölskyldusýningin
verður leikgerð Arna Ibsen á
þeirri þekktu sögu Oliver Twist
eftir Charles Dickens. Frum-
sýning er fyrirhuguð i janúar.
Leikrit Guðrúnar Helgadóttur,
Óvitar, verður sýnt áfram fram
að jólum, enda varð aldrei lát á
aðsókninni á það leikrit i fyrra.
Á litla sviðinu
I vetur verður kynntur nýr
leikritahöfundur á Litla sviðinu,
Valgarður Egilsson. Hann hefur
skrifað sérkennilegt leikrit,
Dags hriðar spor, sem ku vera
nýstárlegt að formi til og fjallar
um þá þróun sem visindin gætu
stuðlað að, tækju þau mann-
skepnuna i hendur sér i stað
þess að vera i þjónustu hennar.
Frumsýning verður þ. 25. októ-
ber.
Þá verður sýnt leikritið
Bodies eftir James Saunders i
leikstjórn Benedikts Arnasonar
og einþáttungarnir Mótmæli
eftir Havel og Vottorð eftir
Pavel Kohout. Höfundarnir eru
báðir Tékkar og baráttumenn
mannréttinda.
Leikritin Smalastúlkan og út-
lagarnir og 1 öruggri borg verða
einnig sýnd áfram i haust.
MS
LIÐSAUKI, SEM UM MUNAR
Tónlistarskólinn i Reykjavik —
Zukovsky-námskeiö
Tónleikar i Háskólabiói 30. ágúst.
Kfnisskrá: Carl Ruggles
(1876-1971): ORGANUM FYRIR
liLJÓMSVEIT (1945). Karl
Brown (f. 1926): MODULE I.
MODULE III (1968-69). Igor
Stravinsky (1882-1971):
PETRUSHKA ballettsvita.
Stjórnendur Paul Zukovsky og
Robert Aitken
Það var myndarlegur og falleg-
ur hópur ungmenna sem fyllti
sviöiö i Háskólabiói á þessum tón-
leikum, en meö þeim lauk
Zukovsky-námskeiði Tónlistar-
skólans að þessu sinni. Þarna
kom fram hátt i hundrað manna
sinfóniuhljómsveit, sem var i
býsna góðu jafnvægi að þvi er
varðar hljóðfæraskipan, þegar
við bættust fáeinir blásarar úr
Sinfóniuhljómsveit íslands.
Fiðluleikarar voru hér ekki færri.
en 34, eöa fullum þriðjungi fleiri
en venjulegt er á tónleikum
Sinfóniuhljómsveitar Islands, og
tónlist
Tónlist:
Jón
Þórarinsson
skrifar.
„Námskeiöshljómsveitin” á æfingu. Rétt er aö geta þess, aö fiöluleikarar Zukofsky-námskeiösins
munu leika meö Sinfóniuhljómsveit Islands á sérstökum tónleikum á laugardaginn kemur.
engir þeirra úr hennar röðum. Þó
aö i þessum hópi væru sjö út-
lendingar og hinir ef til vill ekki
allir jafnsnjallir, er þó litill vafi á
þvi að héöan á Sinfóniuhljóm-
sveitin von á liðsauka, sem um
munar, þegar fram líða stundir.
Raunar kom mér til hugar á þess-
um tónleikum, hvort ekki mætti
nú þegar virkja þetta lið, eða eitt-
hvaö af því, til styrktar Sinfóniu-
hljómsveitinni, þegar mikið
stendur til. Með fáeinum sérstök-
um æfingum fyrir þessa efnilegu
en reynslulitlu strengjaleikara
mundu þeir standa fyllilega fyrir
sinu, ekki verða atvinnumönnun-
um i hljómsveitinni til trafala á
nokkurn hátt, en gerbreyta til
bóta styrkleikahlutföllum i
hljómsveitinni. Þessa tilraun tel
ég að eigi að gera við hentugt til-
(Ljósm. Einar).
efni og áður en langt liður. Tekur
þetta að sjálfsögðu jafnt til
þeirra, sem leika á lágfiðlur, celló
og kontrabassa, eins og fiðlu-
leikaranna.
Verkefni tónleikanna virtust
mér misjafnlega uppbyggileg
fyrir áheyrandann, þótt eflaust
hafi ungir hljóðfæraleikarar lært
nokkuð af þvi að glima við þau öll
með jafnágætri leiðsögn og hér
var i boði. Minnst þótti mér koma
til verksins (eða voru það tvö
verk leikin samtimis?) eftir Karl
Brown, sem þeir Zukovsky og
Aitken stjórnuðu báðir senn. Hér
er gengið á snið við flest það sem
hingað til hefur verið talið efni-
viður tónlistar, nema litblæ hljóð-
færanna: Laglinustúf bregður
aldrei fyrir, varla neinu sem tal-
ist geti þekkjanlegt mótif, tóna-
klasareða klessur koma i hljóma
stað og framvinda þeirra er
happa- og glappaleg eða engin,
hrynjandi.ef um slikt er að ræða,
virðist háð geðþótta stjórnenda
hverju sinni.
En þessir tónleikar hefðu verið
fyllilega ómaksins virði fyrir
hlustandann, þó að hér hefði ekk-
ert verið flutt nema
Petrushka-svitan eftir
Stravinsky. Hinir ungu listamenn
skiluðu þessu erfiða, en siferska,
litauðuga oghugmyndarika verki
með mikilli leikgleði og furðu-
mikill nákvæmni og öryggi undir
ágætri og yfirlætislausri stjórn
Zukovskys.
Það er fyllsta ástæða til að
þakka þeim Paul Zukovsky og
Robert Aitken komuna hingað að
þessu sinni og það ágæta verk,
sem þeir hafa unnið, um leið og
Tónlistarskólanum og skólastjóra
hans er óskað til hamingju með
þetta merka framtak. Og ekki má
gleyma Þorgerði Ingólfsdóttur,
sem hafði framkvæmdina á hendi
af skólans hálfu.
Jón Þórarinsson