Vísir - 13.09.1980, Blaðsíða 24

24
VÍSIR
Laugardagur 13. september 1980
Tollvörður heldur þarna á 4.5 kilóum af heróini, sem
fannst i golftösku/ sem Kanadamaður reyndi að komast
með gegnum tollskoðunina á Kastrup flugvelli.
ÁTUMEIN HVERS
ur þessa fólks þjáist jafn-
vel mun meira/ en sjúk-
lingarnir sjálfir.
Þetta er þó ekki allt. Ein-
hvern veginn þurfa eitur-
lyfjasjúklingarnir að út-
vega fé til að komast í tæri
við eiturlyfin. Þannig
hefur þörfin eftir meiru og
meiru att þessu vesalings
fólki út í afbrot af ýmsu
tagi. Það stelur, rænir eða
selur sig. Þvi má segja/ að
eiturlyf javandamálið sé
átumein þjóðfélagsins/
sem sífellt grefur sig
dýpra og dýpra.
Fórnardýr eiturlyf janna
1 Danmörku fæöast árlega um
100 börn, sem i raun eru eitur-
lyfjasjúklingar frá fæöingu, þaö
er aö segja móöirin hefur gengiö
fyrir eiturlyfjum á meögöngutim-
anum. Mörg þessara barna eru
mjög langt leidd, einkum vegna
heróins. Þau eru svo þungt hald-
in, aö þau titra öll, fá krampa og
jafnvel varanlegar hjarta- eöa
heilaskemmdir.
Helmingur þessara barna
koma I heiminn I Kaupmanna-
höfn. Strax eftir fæöingu fá þau
mótefni i likamann, en siöan eru
þau oftast send heim meö móöur-
inni.
t Bandarlkjunum hafa miklar
rannsóknir veriö geröar á þvi,
hvernig best er aö bjarga þessum
litlu vesalingum, og ljóst er, aö
fái þau ekki tafarlausa meöhöndl-
un strax eftir fæöingu, deyja
mörg þeirra vegna krampa eöa
hreinlega vegna þess, aö þau fá
ekki „skammtinn” sinn á venju-
legum tima.
I Sviþjóö til dæmis eru börnun-
um gefin róandi lyf, en i Banda-
rikjunum fá þau opiummótefni
eöa metadon, svo þau komist eins
fljótt og unnt er yfir eiturlyfjaein-
kennin. 1 rauninni er þetta ekkert
annað en afvötnun, meöhöndlunin
á blessuöum börnunum.
Dánartiöni þessara barna er tiu
sinnum meiri en annarra
barna, auk þess sem þau fara út I
lifiO meö likamsgalla, sem fylgir
þeim ævilangt.
Benjamin 34 ára gamall eitur-
lyfjaneytandi:
„Ég vakna dag hvern meö þann
ugg i brjósti, aö þetta veröi minn
siöasti”.
Benjamin hefur gengiö fyrir
heróh.i I sjö ár. Hann hefur marg-
oft komist i kynni viö dauðann,
þvi hann missti konu sina i vor
vegna ofnotkunar eiturlyfja, og
þannig hefur hann einnig þurft aö
sjá á bak fjórum vinum sinum.
„Dauðinn er hluti af daglega
lifinu hjá mér”, segir Benjamin,
„maöur venst þvi aö sjá á bak
góöum vini, en ég óttast sífellt, aö
dagurinn i dag veröi minn slöasti.
Þaö er djöfullegt aö þurfa sýknt
og heilagt út til aö útvega peninga
fyrir heróininu, en þess þarf
maður nánast daglega”, segir
Benjamin.
„Ég er miöur min vegna þess-
arar eiturlyfjaneyslu minnar og
vildi gjarnan komast út úr þess-
um vitahring. Ég hef oftlega ver-
iö i afvötnun, en þaö bara gengur
ekki. Ég lifi þó alltaf I voninni um
aö einn góöan veöurdag geti ég
hætt.
Þegar lfcur of langt milli inn-
gjafa, verö ég viöþolslaus. Lik-
aminn öskrar á meira, mér liöur
svo illa, aö mig langar bara til aö
deyja. Aftur á móti, þegar maöur
fær sprautu, llður manni dásam-
lega, maöur verður rólegur og
kemst I þægilega fjarlægö frá
umheiminum. Viö erum jú öll aö
fela okkur, hvert fyrir ööru og
umheiminum, eöa hvaö?” Svo
mörg voru þau orö.
Eina hughreystjngin er,
aðdauðinn knýr
fljótt dyra
Óttinn viö aö kaupa óhreint
eiturefni er alltaf til staöar? jafn-
vel þótt slik kaup byggist á gagn-
kvæmu trúnaöartrausti, geta
neytendurnir aldrei veriö öruggir
um, aö efnið sé hreint, ef ekki er
þaö iðulega bráöur bani neytand-
ans. Efnin fara um margar
hendur áöur en neytandinn fær
þau I sinar og þvi er oft búið aö
margblanda efniö, þvi allir vilja
drýgja þaö og þar með græða
meira.
Oftlega er eina huggun þessara
djúpt sokknu vesalinga sá, aö
dauöinn muni knýja dyra, og það
fyrr en seinna.
Þrátt fyrir allt og allt er þó illt
til þess aö vita, aö hver stund geti
veriö sú siöasta.
Skækjulifnaðurinn —
kannski þaðversta
A götum Kaupmannahafnar
eru að meöaltali 100 ungar stúlk-
ur, sem selja sig til aö hafa I sig
eiturlyf.Þærseljasigódýrara en
gerist, þvi þörf þeirra I eitriö er
svo mikil aö þær gera hvaö sem
er fyrir smáþóknun. Til aö eiga
fyrir daglegri notkun lyfjanna,
þurfa þær aö taka um 10 karl-
menn á dag. Stundum hafa þessar
stúlkur fyrir vini aö sjá, sem
einnig er eiturlyfjaneytandi, og
þá þurfa þessar ungu portkonur
aö sjálfsögöu aö auka afköstin til
muna.
Er þetta barnið þitt,
sem þarna erað
kaupa heróín?
Er þetta barnið þitt, sem þarna
stendur og er aö kaupa heróin?
Þessu neita flestir foreldrar aö
trúa. Þess vegna kemur þaö oft,
sem þruma úr heiöskiru lofti,
þegar barniö hefur veriö gripiö af
lögreglu vegna þessa og foreldr-
unum er gert ljóst, hvernig ástatt
er orðiö meö barniö.
Þannig var þaö meö foreldra 14
ára gamallar danskrar stúlku. Á
nokkrum vikum gerðist hún
eiturlyfjaneytandi. Hún var i
slagtogi meö dreifingaraöila, sem
á nokkrum vikum geröi hana
háöa amfetamini. Hann gaf henni
efniö, sem hún i barnaskap sinum
þáöi alltaf. Aö lokum var svo
komiö, aö hann notaöi hana sem
eiturlyfjasmyglara og var hún i
ferðum til og frá Thailandi. Stúlk-
Þar sem mannslífi
Eiturlyf eru að verða eitt
stærsta vandamálið, sem
danska þjóðin stendur
frammi fyrir í dag. Eitur-
lyfin streyma inn i landið,
alls staðar frá og alltaf er
nóg á boðstólum fyrir þá er
þess óska. Lögreglan er
með öll spjót úti, en samt
sem áður virðast þau mál,
sem hún kemst með fing-
urna í aðeins dropi i hafið á
þeim ótæmandi markaði,
sem eiturlyfin eru og
skapa.
Eiturlyf javeltan er um 3
milljarðar danskra króna
ár hvert — og sem dæmi
má nefna, að í stærsta eit-
urlyfjamáli, sem lögreglan
hefur hingað til komist i,
hlóðaði veltan upp á 200
milljónir danskra króna.
I Danmörku eru um 8
þúsund illa haldnir eitur-
lyf jasjúklingar. Margra
þeirra bíður ekkert nema
dauðinn — og þeir vita það,
en samt.... Eða eins og
einn þeirra sagði: „Konan
min dó i vor vegna ofnotk-
unar eiturlyfja, svo hefur
einnig orðið með marga
vini mina. Nýja konan mín
er eiturlyfjasjúklingur.
Þannig er dauðinn orðinn
hluti af daglegu lífinu hjá
mér".
En það eru ekki bara
þessi 8 þúsund, sem málið
snýst um, þvi aðstandend-
Eiturlyf janeytandi fær heróín í æð. Iðulega sprauta félagarnir hverannan
an átti einskis annarra kosta völ,
en gera sem henni var sagt. Efn-
inu smyglaöi hún inn meö þvi aö
fylla leggöng sin af heróini.
Fyrsta sprautan getur
um leið verið hinsta
kveðja til heiðvirðs lífs
Það hefur margoft veriö reynt
og sagt, að með fyrstu heróin-
sprautunni taki viökomandi um
leiö þá áhættu aö kveöja lifiö sem
heiöviröur einstaklingur, en viö
taki einskisvert lif, þar sem ein-
staklingurinn er ekki lengur
sjálfs sin herra, geti ekki lengur
valiö og hafnaö i lifinu. En hver er
framtlðarsýn þeirra, sem ánetj-
ast hafa þessum efnum?
Svo er sagt, aö um þaö bil 10 ár-
um frá fyrstu sprautunni, er
eiturlyfjasjúklingurinn oröinn ör-
yrki, þaö er að segja ef hann lifir
svo lengi. Sem dæmi má nefna, aö
siöasta ár létust 113 manns vegna
ofnotkunar eiturlyfja I Dan-
mörku.
En hvaö er til ráöa fyrir for-
eldra, sem standa frammi fyrir
þvi, að barn þeirra er á hraöri leiö
meö aö veröa eiturlyfjum aö
bráð?
Samdóma álit þeirra, sem aö
þessum málum vinna, virðist
vera, aö númer eitt sé aö leita
ráöa og hjálpar hjá öörum, og
tala um vandamáliö. 14-15 ára
gömlum unglingum finnst þeir
orönir fullgildir rikisborgarar, en
svo er ekki. Foreldrarnir veröa
aö fylgjast meö, hverja þeir um-
gangast, hversu miklum pening-
um þeir eyöa og i hvaö. Þaö eru
fyrst og fremst heimilin, sem eru
i hlutverki uppalendanna, ekki
stofnanirnar. En til þess aö svo
geti veriö þurfa foreldrarnir aö
gefa sér tima til aö fylgjast meö
börnunum.
Eiturlyfjaneytandinn hefur