Morgunblaðið - 11.07.2002, Blaðsíða 33

NIÐJAMÓT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. JÚLÍ 2002 33
ÞÆR voru þrjár, fæddust og ólust
upp í Petersenshúsi í Keflavík í byrj-
un síðustu aldar, fjórða systirin,
Ólafía Kristín, dó þriggja ára. Þær
hétu Petrea Jakobína, Katrín Hulda
og Guðrún Ágústa. Jakobína var
frumburður foreldra sinna, fædd árið
1900 og fékk nafn afa síns Péturs Jak-
obs Jóhannssonar Petersen, sem kom
til Keflavíkur 17 ára, árið 1857 frá
Reykjavík þar sem faðir hans var
gullsmiður, og réðst til starfa sem
verslunarþjónn í Siemsensverslun,
seinna var hann bókhaldari í Duus-
verslun. Hann dó í Petersenshúsi
1909 og hafði þá legið rúmfastur síð-
ustu 9 árin, hann varð mállaus á einni
nóttu. Hulda fékk nafn ömmu sinnar,
konu Péturs, Katrínar Illugadóttur,
sem ævinlega var kölluð Madame
Petersen. Hún var mjög hárprúð, lítil
vexti og fíngerð, en svipað útlit höfðu
sonardætur hennar. Hún missti
pabba sinn 5 ára gömul, hann var sjó-
maður í Reykjavík og drukknaði 24
ára. Eftir það ólst Katrín upp í Hól-
koti í Reykjavík hjá móður sinni
Ingveldi Einarsdóttur og föður-
ömmu, Kristínu Bárðardóttur, sjó-
mannsdóttur í Reykjavík. Ingveldur
var dóttir hjónanna á Selfossi í Árnes-
sýslu, Einars Þorleifssonar og Sigríð-
ar Jónsdóttur frá Fjalli á Skeiðum.
Katrín andaðist í Petersenshúsi ald-
armótaárið 1900. Guðrún Ágústa fékk
nafn dóttur Steinunnnar í Stóru-Vog-
um, sem dó ung, en Guðfinna, móðir
systranna og Steinunn voru vinkonur
síðan á uppvaxtarárunum á Vatns-
leysuströndinni. Undirrituð, sem er
dóttir Guðrúnar Ágústu fékk síðan
nafn Steinunnar eftir ósk úr draumi.
Systurnar áttu 2 bræður, Sigurjón
sem dó í Keflavík rúmlega 40 ára,
hann eignaðist dæturnar Þuríði
Hrefnu og Ingibjörgu Guðrúnu með
konu sinni Valgerði Bjarnadóttur og
Ólaf Kristin sem lést aldraður í
Reykjavík. Hann eignaðist börnin Jó-
hönnu, Pétur Þór og Elsu með konu
sinni Brynhildi Magnúsdóttur. Þeir
voru báðir sjómenn. Þriðji bróðirinn,
Páll Júlíus, dó á fyrsta ári.
Petersenshús stóð þar sem í dag er
Túngata í Keflavík, við húsið var við-
bygging sem um tíma var verslunar-
húsnæði. Húsinu fylgdi stórt tún þar
sem hestar föður þeirra systkina, Júl-
íusar Snæbjörns Petersen voru á
beit, en hann átti alla tíð góða hesta.
Júlíus var kennari við Barnaskólann í
Keflavík og flest árin eini kennarinn,
hann þótti góður stærðfræðingur.
Kona Júlíusar og móðir barnanna var
Guðfinna Andrésdóttir, ættuð úr
Krísuvík og Grindavík, móðir hennar
var Kristín Jónsdóttir frá Vigdísar-
völlum í Krísuvík. Júlíus og Guðfinna
tóku við búinu í Petersenshúsi og
bjuggu þar alla tíð. Jóhann Pétur Pet-
ersen, látinn, framkvæmdastjóri í
Hafnarfirði, bróðursonur Júlíusar,
dvaldi mikið í Petersenshúsi, en hann
missti pabba sinn nýfæddur. Hann
fékk nafn föður síns, en móðir hans
var Mekkín Eiríksdóttir, hún lést
öldruð í Hafnarfirði. Hann eignaðist
börnin Elínu, Bryndísi, Jóhann og
Pétur Jakob með konu sinni Guðríði
Guðjónsdóttur Petersen. Jóhann bar
alla tíð umhyggju fyrir systrunum,
frænkum sínum, sem hann að miklu
leyti ólst upp með.
Jakobína fór ung til Hafnarfjarðar
og réðst til verslunarstarfa í vefnað-
arvöruverslun. Hún giftist Jóni
Mathiesen kaupmanni og bjuggu þau
fyrst við Strandgötuna í stóru stein-
húsi í íbúð fyrir ofan búðina, seinna
byggðu þau einbýlishús í hrauninu
fyrir ofan bæinn, sem lengi stóð þar
eitt og sér þar til byggðin þandist út. Í
stofunni hjá Jakobínu hékk mynd á
vegg af Guðfinnu, móðurinni. Þar var
líka mynd í ramma af yngri systur
hennar, Guðrúnu Ágústu, sem á
æskuárum var alltaf kölluð Lilly Pet-
ersen, en 14 ára aldursmunur var á
þeim systrum. Síðustu árin dvaldi
hún á Hrafnistu í Hafnarfirði þar sem
hún lést árið 2000 rúmlega 100 ára.
Jón og Jakobína eignuðust dæturnar
Soffíu og Guðfinnu.
Hulda giftist ung Guðjóni Guðjóns-
syni, rakarameistara í Keflavík. Þau
eignuðust 4 börn, Júlíus Petersen,
Þórhildi Guðríði Ingibjörgu, Björg
Huldu og Gunnar. Þau fluttu til
Bandaríkjanna þegar Gunnar var á
barnsaldri. Gaui rakari dó í Banda-
ríkjunum 1956.
Ég á bjarta minningu frá bernsku,
þegar Gaui rakari kvaddi mig áður en
þau fluttu til Bandaríkjanna. Við átt-
um þá heima á Laufásveginum í
Reykjavík og ég hef verið 7 ára. Hann
situr á rúmstokknum hjá mér, því það
er nótt og þau eru að fara til útlanda.
Hann er búinn að kyssa mig bless og
situr þarna og horfir á mig. Hann var
svo vingjarnlegur maður. Seinni mað-
ur Huldu var Tryggve Forberg raf-
magnsverkfræðingur. Þau áttu sam-
an mörg góð ár, ferðuðust mikið,
komu oft til Íslands. Hulda dó í
Bandaríkjunum 1980 og Tryggvi ári
áður.
Yngsta systirin, Guðrún Ágústa,
giftist Ólafi Einari Einarssyni frá
Garðhúsum í Grindavík, útgerðar- og
kaupmanni í Keflavík. Þau fluttu til
Reykjavíkur 1949 þar sem Ólafur rak
innflutnigsfyrirtækið Festi við
Frakkastíg. Hann kenndi fyrirtækið
við fjallið Festi í Grindavík. Ólafur
lést 1996, en Guðrún Ágústa lést
1982. Þau eignuðust 2 börn, Einar
Guðjón og Öldu Steinunni. Seinni
maður Guðrúnar Ágústu var Erling
Ellingsen verkfræðingur, látinn.
Guðrún Ágústa missti móður sína 18
ára að aldri, og fór til Danmerkur til
vinkonu móður sinnar, Jónu Sigur-
jónsdóttur, sem var vel menntuð og
hafði starfað við barnakennslu með
góðum árangri í Keflavík Jóna var
fædd á Kálfatjörn á Vatnsleysu-
strönd, dóttir Sigurjóns Jónssonar,
kennara og Sesselju Ólafsdóttur, ljós-
móður. Þegar faðir Jónu deyr frá
konu og fimm ungum dætrum, fer
elsta dóttirin, Jóna, í fóstur til móð-
urbróður síns Arnbjörns Ólafssonar,
sem var umsvifamikill athafnamaður
og konu hans, Þórunnar Bjarnadótt-
ur, sem bjuggu í Bakaríinu í Keflavík.
Þar fékk Jóna gott atlæti og góða
menntun. Jóna flytur til Danmerkur
1927, ung ekkja með son sinn Sigurð
Jón, síðar bæjarverkfræðing í Hafn-
arfirði, en faðir hans Ólafur Þor-
steinsson frá Eyrarbakka hafði verið
byggingaverkfræðingur í Reykjavík.
Guðrún Ágústa dvelur á heimili Jónu
í Danmörku um tíma og lærir garð-
yrkjustörf. Þegar hún kemur til Ís-
lands vinnur hún í Hellisgerði í Hafn-
arfirði og býr hjá Jakobínu systur
sinni þar til hún giftir sig. Hún leit
alltaf á Sigurð Jón eins og fóstbróður.
Sigurður lést í Reykjavík 1960. Hann
eignaðist 4 dætur. Í Danmörk kynnt-
ist Guðrún Ágústa listmanninum
Falke Bang, sem varð þekktur fyrir
fuglateikningar. Þeirra bréfasam-
band stóð í 50 ár og er sérhvert bréf
frá honum listaverk með undurfalleg-
um fuglamyndum.
Það er ljúft að minnast systranna
núna, þegar stendur til að halda ætt-
armót um miðjan júlí til að minnast
þeirra sem bjuggu í Petersenshúsi.
Ég kynntist Ólafi móðurbróður þegar
hann var orðinn gamall maður í
Reykjavík og kom með fisk í soðið til
systur sinnar. En þær Bína og Hulda,
móðursysturnar og þeirra börn voru
fjölskyldan. Hulda var saumakonan í
fjölskyldunni, pabbi gaf mömmu
saumavél en Hulda notaði hana. Jak-
obína hélt fjölskylduboðin, en þær
höfðu allar gaman af að bjóða fólki í
mat. Eftir að við fluttum til Reykja-
víkur héldu ættingjarnir stundum til
hjá okkur þegar farið var í kaupstað-
arferð til höfuðborgarinnar. Þá var
leiðin löng frá Keflavík og Hafnarfirði
til Reykjavíkur.
Alla ævi voru móðursystur mínar
að gefa mér gjafir. Hulda sendi mér
afmælisgjöf til Danmerkur og Sví-
þjóðar, það var sama hvar ég var, allt-
af kom pakki frá Huldu frænku. Jak-
obína sendi dætrum mínum jólagjafir
norður í Skagafjörð þegar hún var
komin á tíræðisaldur. Eftir að Hulda
flutti til Bandaríkjanna og ég var á
barnsaldri komu alltaf jólagjafir frá
henni yfir hafið. Ein jólin fékk ég svo
fallegt dúkkuhús með húsgögnum að
ég svaf lítið þau jólin, svo hugfangin
var ég yfir húsinu og þeirri dýrð, sem
þar birtist mér.
Þær voru fallegar þessar systur
með ljósa, síða, hárið og bláu, stóru
augun. Það er gott að minnast þeirra.
Systurnar
í Petersenshúsi
Guðrún Ágústa Júlíusdóttir,
yngsta systirin í Petersenshúsi.
Petersenssystur
Ættingjar Petersens-
systra í Keflavík efna til
niðjamóts á Mælifelli í
Skagafirði 13. júlí nk.
Steinunn Ólafsdóttir
reifar æviferil
systranna.
Höfundur er húsmóðir
á Mælifelli í Skagafirði.
Guðfinna Andrésdóttir Petersen og eldri dætur hennar, Hulda t.v. og
Jakobína t.h.
Ertu
að f
ara
í frí
?
Panta›u
Frífljónustu
Morgunbla›sins
á
e›a í síma 569 1122