Morgunblaðið - 26.10.2002, Blaðsíða 24

AP
NÆRMYND af konu í hópi
gíslatökumannanna með
sprengju bundna við mittið.
Er hún sögð tengd með vír
við hnapp, sem konan heldur
á í vinstri hendi og kemur
sprengingunni af stað.
Lifandi
sprengja
GÍSLATAKAN Í MOSKVU
24 LAUGARDAGUR 26. OKTÓBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
VLADÍMÍR Pútín, forseti Rúss-
lands, hefur verið gagnrýndur
harðlega í rússneskum fjölmiðlum
fyrir það slælega öryggiseftirlit,
sem gerði tsjetsjneskum skærulið-
um kleift að taka mörg hundruð
manns í gíslingu án mikillar fyr-
irhafnar. „Tálsýnin hefur gufað
upp. Getuleysið hefur verið stað-
fest með niðurlægjandi hætti,“
sagði í blaðinu Nezavísímaja Gaz-
eta, sem bætti við, að líklega fynd-
ist engum Rússa lengur sem hann
byggi í sterku ríki.
Þrátt fyrir stuðning alls staðar
að úr heimi í þessu erfiða máli er
Pútín í mestu kreppu heima fyrir
frá upphafi. Sjónvarpsstöðvarnar
sýna myndir af fólki, sem er að
mótmæla stríðinu í Tsjetsjníu, og
fjölmiðlarnir hneykslast á því, að
heill herflokkur hryðjuverkamanna
skuli geta farið óáreittur um götur
höfuðborgarinnar og tekið hundruð
manna í gíslingu.
Pútín þarf á stuðningi almenn-
ings að halda, meðal annars vegna
vinsamlegrar afstöðu sinnar til
Vesturlanda í andstöðu við íhalds-
söm öfl í hernum og utanríkisþjón-
ustunni, en vegna stöðugleikans,
sem hann hefur komið á í stjórn-
málunum og batnandi efnahags-
ástands, hefur stuðningur við hann
mælst 75% og meiri þrátt fyrir
mannfallið og kostnaðinn við stríð-
ið í Tsjetsjníu. Óánægjan með það
hefur þó vaxið og þær raddir hafa
orðið æ háværari, sem vilja ljúka
því með einhvers konar samning-
um.
Gíslarnir ákalla Pútín
Örvæntingarfull skilaboð frá
gíslunum, sem lesin voru upp í
fyrradag, munu auka enn á þennan
þrýsting: „Við biðjum þig að taka
skynsamlega ákvörðun og binda
enda á stríðið í Tsjetsjníu. Líf okk-
ar hangir á bláþræði. Þú hefur það
á eigin samvisku hver örlög okkar
verða. Semdu um friðsamlega
lausn, að öðrum kosti verður hér
mikið blóðbað.“
Í fyrstu kenndi Pútín „erlendum
hryðjuverkahreiðrum“ um gísla-
tökuna og hét því að gefast ekki
upp fyrir skæruliðunum. Fjölmiðl-
arnir féllu hins vegar ekki fyrir því
og fara mjög hörðum orðum um
aumingjaskap stjórnvalda, sem
gátu ekki hindrað þennan alvarlega
atburð í aðeins fimm km fjarlægð
frá Kreml.
Verður að axla
„fullkomna ábyrgð“
Dagblaðið Ízvestíja sagði í gær,
að Pútín stæði á krossgötum og
yrði að taka afgerandi ákvörðun
varðandi Tsjetsjníu:
„Forsetinn verður að taka af
skarið. Annaðhvort verður hann de
Gaulle, sem veitti Alsírmönnum
frelsi til að bjarga Frakklandi, eða
hann verður nýr Stalín,“ sem beitti
valdi til að leysa mál einstakra
þjóðarbrota, flutti meðal annars
hluta tsjetsjnesku þjóðarinnar til
Mið-Asíu, „og skildi þannig vand-
ann eftir handa eftirkomendunum“.
Lilja Shevtsova, fréttaskýrandi
Gazeta, sagði, að Pútín yrði að axla
„fullkomna ábyrgð“ í þessu máli.
Þangað til myndu vinsældir hans
minnka og hugsanlega færi fyrir
honum eins og Jimmy Carter, fyrr-
verandi Bandaríkjaforseta. Carter
beið ósigur í forsetakosningunum í
Bandaríkjunum 1980, ekki síst
vegna klúðursins í kringum banda-
rísku gíslana í Íran.
Stefna Rússa í
Kákasus í uppnámi
Nokkur blöð lögðu áherslu á, að
gíslatakan í Moskvu myndi óhjá-
kvæmilega hafa alvarlegar afleið-
ingar fyrir stefnu Rússa í Tsjetsjn-
íu og raunar í öllum Kákasus-
löndum. Nezavísímaja Gazeta
sagði, að Tsjetsjníumálið hefði ver-
ið notað til að leysa vandamál inn-
an stjórnarinnar, sem sæist meðal
annars á því, að stórar aðgerðir
rússneska hersins þar færu næst-
um alltaf saman við kosningar í
Rússlandi.
„Tálsýnin hefur gufað upp“
Rússneskir fjölmiðlar gagnrýna Pútín harðlega vegna gíslatökunnar







 

 






 
   
  


 

! 


  !

 

   
" 



"
 
 

     

   

#


 

   



 
$




Moskvu. AFP.
’ Annaðhvort verður hann de
Gaulle eða
nýr Stalín. ‘
MOVSAR Barajev, sem er sagður
vera forsprakki tsjetsjnesku gísla-
tökumannanna í Moskvu, situr hér
yst til hægri á myndinni. Næstur
honum er karlmaður en síðan
kona með sprengiefni bundið við
sig. Skæruliðarnir eru allt að 50
og þar af allmargar konur, „ekkj-
ur fallinna stríðsmanna“ að því er
fram kom á heimasíðu tsjetsjnesku
andspyrnuhreyfingarinnar. Það
voru myndatökumenn rússnesku
sjónvarpsstöðvarinnar NTV, sem
myndina tóku, en þeir fengu að
fylgja lækni inn í leikhúsið.
AP
Skæru-
liðaforing-
inn í leik-
húsinu AÐ minnsta kosti 20 börn eru enn á
meðal gíslanna í leikhúsinu í
Moskvu, að sögn embættismanns í
rússnesku öryggislögreglunni í gær.
Gíslatökumennirnir slepptu í gær
átta börnum, þeirra á meðal svissn-
eskri stúlku. Embættismaðurinn,
Sergej Ignatsjenko, sagði að fjögur
börn yngri en ellefu ára væru enn í
leikhúsinu, auk sextán barna á aldr-
inum 12–17 ára.
Börnin átta, sem voru látin laus án
skilyrða, höfðu fundið til mikillar
streitu og voru vannærð, að sögn
Ignatsjenkos. „Þau stóðu sig þó vel,
litlu hetjurnar.“
Valentína Matvíjenko, aðstoðar-
forsætisráðherra Rússlands, stað-
festi að færri en 30 börn væru í leik-
húsinu.
Gíslatökumennirnir sögðu á
heimasíðu tsjetsjneskra skæruliða
að þeir litu ekki á þrettán ára gísla
eða eldri sem börn. Þeir réttlættu
þessa skilgreiningu með þeirri rök-
semd að rússneskir hermenn í
Tsjetsjníu litu á öll tíu ára börn og
eldri sem hugsanlega skæruliða.
Gíslatökumennirnir hafa fallist á
að sleppa 75 útlendingum á meðal
gíslanna en höfðu ekki staðið við það
í gær. Læknir, sem leyft var að fara
inn í leikhúsið, sagði að gíslarnir
væru við tiltölulega góða heilsu, þeir
væru ekki beittir ofbeldi en undir
miklu andlegu álagi. Gíslarnir nærð-
ust á litlu öðru en súkkulaði og vatni.
Saksóknari í Moskvu skýrði frá
því í gær að 26 ára rússnesk kona,
sem var skotin til bana í leikhúsinu
skömmu eftir að skæruliðarnir réð-
ust inn í það á miðvikudagskvöld,
hefði verið að ganga inn í bygg-
inguna þegar hún var myrt. Hann
sagði ekkert um hvers vegna hún
hefði viljað fara þangað. Áður hafði
rússneska lögreglan sagt að hún
hefði verið skotin á flótta.
Tuttugu börn á
meðal gíslanna
AP
Börn ganga út úr leikhúsinu eftir að skæruliðarnir létu þau laus í gær.
Moskvu. AFP.