Morgunblaðið - 12.03.2003, Blaðsíða 34

MINNINGAR
34 MIÐVIKUDAGUR 12. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Jóhanna Björns-dóttir fæddist á
Búðum á Fáskrúðs-
firði 12. september
1912. Hún andaðist á
hjúkrunarheimilinu
Skjóli 28. febrúar
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru
Björn Benediktsson,
útgerðarmaður frá
Búðum, f. 22.3. 1884,
d. 5.4. 1918, og Sig-
ríður Ögmundsdótt-
ir, veitingakona í
Uppsölum f. 1.7.
1886, d. 1.1. 1968, frá
Svínhólum í Lóni í A-Skaftafells-
sýslu. Systkini Jóhönnu voru
Benedikt, f. 31.7. 1916, d. 23.9.
1994, Sigrún f. 26.11. 1908, d.
7.11. 1994, og Birna, f. 17.11.
1918. Jóhanna ólst upp hjá Mar-
teini Þorsteinssyni kaupmanni og
Rósu Þorsteinsdóttir konu hans
eftir að faðir hennar dó. Fóstur-
systkini hennar voru: Jóna f. 12.8.
1906, d. 11.2. 1986, Jóhanna f.
18.12. 1907, d. 11.9. 1987, Stein-
þór f. 18.6. 1910, d. 12.10. 2000,
og Sigurbjörg f. 7.11. 1913, d.
31.10. 1988.
Jóhanna stundaði nám við
Kvennaskólann í Reykjavík vet-
urinn 1929-30. Hún lauk námi við
Hjúkrunarskóla Íslands í apríl
1937. Hún fór til
Danmerkur í fram-
haldsnám í geð-
veikrahjúkrunar-
fræði veturinn
1937-38 og farsótta-
og barnahjúkrun
veturinn 1938-39.
Ennfremur fór hún
á námskeið fyrir
deildarhjúkrunar-
konur á vegum
Dansk Sygeplejeråd
árið 1954. Jóhanna
starfaði sem hjúkr-
unarkona við hand-
lækningadeild Land-
spítalans frá 1.5. 1939 og var
deildarhjúkrunarkona á þeirri
deild frá 1. 8. 1946. Hún tók sér
frí frá störfum veturinn 1953-54
og var þá hjúkrunarkona í Kaup-
mannahöfn og Stokkhólmi. Eftir
að hún lét af störfum sem deild-
arhjúkrunarkona, vann hún í
nokkur ár í Hátúni við umönnun
aldraðra, þá komin á áttræðisald-
ur. Jóhanna vann að mörgum
málefnum tengdum hjúkrunar-
fræði alla sína tíð. Hún var í rit-
nefnd Hjúkrunarkvennatals og
byggingarnefnd hjúkrunarheim-
ilisins Skjóls svo eitthvað sé
nefnt.
Útför Jóhönnu fór fram í kyrr-
þey frá Áskirkju 6. mars.
Samskipti við Jóhönnu hafa verið
mikil allt frá barnæsku og ekki
minnkaði sambandið er Jóhanna tók
að sér barnagæslu dætra okkar.
Hennar er og verður því sárt saknað
hjá minni fjölskyldu. Samskipti við
Jóhönnu og návist hennar hefur
kennt okkur margt og ekki hvað síst
eftir að heilsunni hnignaði, en henn-
ar líkamlega heilsa fór að gefa sig
fyrir um 7 árum.
Jóhanna var þó svo heppin að
geta farið alla sinna ferða lengi vel,
erfiðasti tíminn var síðustu tvo mán-
uðina. Óskerta hugsun og greind
hafði hún alla tíð.
Það að Jóhanna tók að sér barna-
gæslu, orðin ellilífeyrisþegi að lok-
inni langri starfsævi, lýsir henni vel.
Hún var ávallt tilbúin að fórna sér til
að aðstoða og hjálpa öðrum. Hún
var nr. tvö í sínu lífi. Aðstoð og
umönnun við aðra hafði forgang, og
alveg fram í andlát kom ekki til
greina að neinn ætti að stjana í
kringum hana. Hún ætlaði ekki að
vera byrði nokkurs manns.
Það skyldi heldur aldrei spyrjast
um hana þó svo hún væri komin á
stofnun að ríki eða bær greiddi fyrir
hana, hún krafðist þess að greiða
fullt gjald úr eigin vasa. Hún var því
manneskja af gamla skólanum eins
og sagt er, var ósérhlífin og fórnfús
og hún skyldi greiða fyrir sig, ekki
vera þiggjandi eða byrði á nokkurn
hátt.
Fyrstu minningar mínar með Jó-
hönnu eru frá Eiríksgötunni þar
sem hún bjó með langömmu minni.
Jóhanna vann á Landspítalanum og
kom heim eftir hádegið og stytti
daginn fyrir ömmu og fór svo aftur
og kom oftast ekki heim fyrr en eftir
kvöldmat. Hún átti oftast frí á
þriðjudögum. Ófáa þriðjudaga yfir
vetrarmánuðina var ég hjá þeim
ömmu og Jóhönnu. Við spiluðum oft
mikið og Jóhanna kenndi mér m.a.
að strauja.
Fórnfýsi Jóhönnu lýsti sér líka vel
í því að þegar langamma undi sér
ekki á elliheimili leigði Jóhanna íbúð
svo þær gætu búið saman. Birna
systir hennar tók einnig mikinn þátt
í þeirri umönnun. Þær systur kaupa
síðan íbúð á Laugarnesveg 40 með
það í huga að þær þrjár geti búið
saman en það fór reyndar svo að
langamma dó áður en að þeim flutn-
ingi kom.
Heimili þeirra hefur ætíð verið
fjölskyldumiðstöð. Þær nutu þess að
taka á móti gestum og veita ríku-
lega.
Það gaf þeim systrum mikið að
geta tekið á móti fjölskyldumeðlim-
um og kunningjum og miðlað frétt-
um, ekki síst af fólki að „austan“.
Það er reyndar aðdáunarvert hvað
þeim systrum hefur tekist að halda
utan um ættartengsl og minni Jó-
hönnu á mannanöfn og fæðingar-
daga óbrigðult fram í andlát. Þær
systur studdu hvor aðra í blíðu og
stríðu og nutu samverunnar bæði
heima og á ferðalögum.
Fyrir 20 árum þurftum við að fá
gæslu fyrir dóttur okkar, Ester, þá
ungabarn. Bjuggum við þá ekki
langt frá þeim systrum. Hún tók að
sér gæta Esterar og Guðrúnar þeg-
ar hún var ekki í vinnu í Hátúni.
Þannig var ósérhlífni hennar. Betri
umönnun hefði ekki verið hægt að
hugsa sér. Jóhanna varð því meira
inná heimili okkar en ella og urðu
því tengsl okkar nánari. Þegar Jó-
hanna hætti störfum jókst barna-
gæslan að sama skapi. Þá hafði fjöl-
skyldan flust nær Lauganesveginum
og þegar Ester var komin á skóla-
aldur fór hún eftir skóla á Laug-
arnesveginn til þeirra systranna
sem dekruðu við hana og fannst
þeim að virtist aldrei gera nóg. Sú
barnagæsla verður seint fullþökkuð.
Síðustu tvö skiptin sem Jóhanna
kom á heimili okkar eru sérstakar
og góðar minningar sem við munum
varðveita. Ester útskrifaðist sem
stúdent í des sl. Við það tækifæri
flutti Jóhanna tölu með mikilli reisn
þrátt fyrir heilsubrest, til að óska
Ester til hamingju og það var ekki
laust við að hún væri stolt af af-
rakstri barnagæslunnar forðum.
Á aðfangadagskvöld var hún hjá
okkur eins venjulega á því kvöldi.
Þetta var í síðasta skiptið sem hún
kom til okkar. Við áttum góð jól og
hún fékk möndlugjöfina. En hún tók
minna þátt í samræðum en oftast
áður.
Hún fór á hjúkrunarheimilið Skjól
um mitt síðasta ár. Hennar líkam-
legu heilsu hafði þá hrakað allnokk-
uð og hún þurfti meiri umönnun en
unnt var að veita í heimahúsi. Það
sem henni þótti verst var að hún
hafði svo fáa til að tala við þar og að
þurfa að láta starfsfólkið þjóna sér.
Hún var svo heppin að þar er margt
elskulegt starfsfólk sem hún naut
samskipta við, td hjúkrunarfræðing-
ar sem höfðu verið nemar eða
starfsmenn hennar sem deildar-
hjúkrunarkonu. Það var heldur ekki
langt í deildarstjórann, þó svo hún
léti þess ekki getið við starfsfólkið,
þá hafði hún sínar skoðanir á nútíma
sjúkrahúsrekstri.
Daginn fyrir gamlársdag fór hún
heim og ætlaði að dvelja á Laug-
arnesveginum með Birnu systur
sinni yfir áramótin eins og hún hafði
gert yfir jólin. Þá er tekið í taumana,
hún fékk áfall og missti málið og
náði því ekki aftur nema að mjög
litlu leyti.
Eftir að hún missti málið var erf-
iðara að heimsækja hana, hún var
auðvitað ekki sátt við að missa málið
og urðu tjáskipti því erfið. Hún vildi
ekki klæðast fyrr en núna síðustu
vikurnar. Hún var því meira við
rúmið og suma dagana hlustaði hún
ekki einu sinni á fréttir, þá vissi
maður að henni leið ekki vel, hún
sem fylgdist með öllu í þjóðlífinu og
hafði ekki áhuga lengur. Samt fór
henni fram og hún reyndi að tjá sig
og gera sig skiljanlega og við skild-
um hvor aðra betur. Síðustu vikur
lífsins – var það dagblaðalestur, lest-
ur í Familie Journal, e-mail frá
dætrum mínum svo og heimsóknir
frá ættingjum og vinum sem stytti
henni stundir.
Jóhanna hefur verið þátttakandi í
öllum stærri atburðum og ánægju-
stundum hjá okkur í gegnum árum
svo nú er stórt skarð komið í okkar
hóp en við fengum að njóta sam-
verustunda með henni til hárrar elli
og fyrir það viljum við þakka.
Jóhanna hafði skilað miklu lífs-
verki og átti ekkert ógert og því
tilbúin að kveðja okkur.
Hugheilar þakkir fyrir sam-
veruna.
Anna Sigrún og fjölskylda.
Elsku Jóhanna mín, mamma var
að segja mér að þú hefðir sofnað
svefninum langa – og ég sem var bú-
in að pakka niður í tösku og tilbúin
að fara heim í flugvélina á morgun.
Ég ætlaði að fara beint til þín og
færa þér gula túlípana sem ég hefði
keypt hér hjá mér í Scheveningen.
Ég veit það hefði glatt þig. Mig
langaði svo að fá að sitja og spjalla
við þig. Ég veit að ég á að vera glöð
og innst inni er ég það. Ég hafði
fengið svo langan tíma með þér. Það
eru ótal minningar sem herja á
mann á stundu sem þessari. Ég man
þegar þú varst svo veik og ég var að
fara í burtu fyrir nokkrum árum. Ég
sagði þér þá að við myndum hittast
aftur og bað þess á hverju kvöldi.
Þegar ég kom aftur mörgum mán-
uðum seinna varstu enn á þínum
stað á Laugarnesveginum og marg-
ar góðar stundir höfum við átt sam-
an síðan.
Ég minnist þess sérstaklega nú
þegar við Brynjar komum til þín
niður á Skjól og sögðum þér að þar
sem við værum nú að flytja til Hol-
lands langaði okkur að bjóða þér í
bíltúr á Þingvelli eftir nokkra daga.
Fyrst neitaðir þú alveg og sagðist
vera sama „druslan og alltaf“. Það
var ekki fyrr en ég sagði þér að við
Brynjar værum að fara að gifta okk-
ur að þú lagðir saman hendurnar
eins og þú værir að fara að biðja og
beygðir þig fram og aftur þar sem
þú sast á rúmstokkinum og svo
sagðir þú „ætli ég verði þá ekki að
reyna að tjasla mér saman“. Þú
varst svo glöð yfir þessu með okkur.
Ég er svo þakklát fyrir að eiga
minningu um þig á þessari gleði-
stundu í lífi mínu. Verst fannst mér
þó að fara daginn fyrir níræðisaf-
mælið þitt en þegar ég hringdi til að
óska þér til hamingju með daginn
frá Vestmannaeyjum þá varstu nú
ekki mikið að spá í afmælið heldur
fremur hvort ég væri sjóveik. Þér
líkt, alltaf að spá í hvernig aðrir
hefðu það. Svo var það í haust er ég
hringdi einhverju sinni í þig og hafði
spjallað heillengi og þú sagðir þegar
samtalinu var að ljúka „ég sakna þín
svo mikið“ og það eina sem ég gat
stunið upp var „ég líka“ og svo bara
grét ég eins og lítið barn og langaði
heim til að faðma þig. Það varð því
miður aldrei en ég er engu að síður
glöð því ég veit að þú hafðir lengi
óskað þess að fá að sofna þar sem
líkaminn var farinn að þrá hvíldina.
En af því að ég sá þig ekki í tæka tíð
þá langar mér að segja þér einu
sinni enn að þú varst mér sem amma
og þannig mun ég ávallt minnast
þín.
Ég kveð þig, hugann heillar minning blíð
hjartans þakkir fyrir liðna tíð
lifðu sæl á ljóssins friðar strönd,
leiðir sjálfur Drottinn þig við hönd.
(Guðrún Jóhannsdóttir.)
Blessuð sé minning þín,
Guðrún Bergsteinsdóttir.
JÓHANNA
BJÖRNSDÓTTIR
Ástkær móðir mín, amma okkar, langamma
og systir,
ANNA KRISTÍN JÓNSDÓTTIR,
Fögrubrekku 5,
Kópavogi,
andaðist á hjúkrunarheimilinu Eir miðviku-
daginn 5. mars.
Útförin fer fram frá Kópavogskirkju fimmtu-
daginn 13. mars kl. 15.00.
Stella Sigurðardóttir,
Einar S. Axelsson, Kristjana H. Axelsdóttir,
Ólafur Jónsson,
Rannveig Jónsdóttir,
Halldór Jónsson,
Kristjana Jónsdóttir.
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma,
langamma og langalangamma,
KRISTJANA MAGNÚSDÓTTIR
frá Hnjóti við Örlygshöfn,
áður Suðurgötu 50,
Keflavík,
lést á hjúkrunarheimilinu Garðvangi mánu-
daginn 10. mars.
Jarðarförin auglýst síðar.
Höskuldur Þórðarson, Hafdís Guðmundsdóttir,
Dallý Þórðardóttir,
Brynjar Þórðarson, Jóhanna Valtýsdóttir,
Þóra Þórðardóttir, Melvin Gyle,
Jóhanna Sigurþórsdóttir, Theodor Lewis,
Guðfinna Sigurþórsdóttir, Sævar Sörensson,
barnabörn og langömmubörn.
Bróðir minn og mágur,
EINAR VILHELM GUÐMUNDSSON,
Garðvangi, Garði,
áður Sólbakka,
andaðist á Garðvangi mánudaginn 10. mars.
Útförin fer fram frá Hvalneskirkju föstudaginn
14. mars kl. 14.00.
Fyrir hönd systkina,
Ólafur S. Guðmundsson, Sigurbjörg Smith.
Elskulegur sonur okkar, stjúpsonur og bróðir,
JÓNAS EINARSSON WALDORFF,
Álsvöllum 4,
Keflavík,
lést af slysförum sunnudaginn 9. mars.
Jarðarförin verður auglýst síðar.
Helle Alhof,
Einar Þórðarson Waldorff,
Ragnheiður Anna Georgsdóttir,
Daníel Einarsson.
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir og afi,
ELLERT EMANÚELSSON,
varð bráðkvaddur sunnudaginn 9. mars.
Fyrir hönd aðstandenda,
Emanúel Ellertsson, Lísa Ellertsson,
Soffía Ellertsdóttir, Tómas Tómasson,
Pétur Lúðvíksson, Karin Uglenes
og barnabörn.
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi,
JÓN KRISTJÁN JÓHANNSSON
læknir,
Hlíðarhúsum 3-5,
Reykjavík,
lést á heimili sínu þriðjudaginn 11. mars.
Ólafía Sigríður Sigurðardóttir,
Jóhann Jónsson, Sigurveig Víðisdóttir,
Margrét Jónsdóttir, Elías H. Leifsson,
Sigurður S. Jónsson, Kristín Þ. Guðbjartsdóttir
og barnabörn.