Morgunblaðið - 12.11.2003, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 MIÐVIKUDAGUR 12. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÁSTA R. Jóhannesdóttir, þing-
maður Samfylkingarinnar, kvaddi
sér hljóðs í upphafi þingfundar á
Alþingi í gær og gerði starfsloka-
samninga, sem gerðir voru við tvo
fyrrverandi forstjóra Byggðastofn-
unar, að umtalsefni. Bar hún þá
saman við starfslokasamning sem
verið er að semja um við fyrrver-
andi framkvæmdastýru Jafnréttis-
stofu, Valgerði Bjarnadóttur.
Benti hún á samningarnir við for-
stjórana fyrrverandi væru mun
hærri en samningur sem gera ætti
við Valgerði.
Skv. nýlegu skriflegu svari iðn-
aðarráðherra, Valgerðar Sverris-
dóttur, við fyrirspurn Ástu kemur
fram að verðmæti eftirlauna Guð-
mundar Malmquist, sem lét af
störfum hjá Byggðastofnun 2001,
námu í heild rúmum 92,3 millj-
ónum kr. Þá kemur fram í svarinu
að heildargreiðslur vegna starfs-
lokasamnings við Theodór Bjarna-
son, sem gerður var í júní 2002,
hafi numið 19,6 milljónum kr. „Ég
verð að segja að það kom mér
verulega á óvart að fá þær upplýs-
ingar sem koma fram um starfs-
lokasamninga tveggja forstjóra
Byggðastofnunar sem hættu störf-
um á tveggja ára tímabili,“ sagði
Ásta. Benti hún á að verið væri að
semja við Valgerði Bjarnadóttur
þessa dagana. Hún hafi gegnt
starfi Jafnréttisstýru í þrjú ár.
„Og það á að bjóða henni sex mán-
aða laun,“ útskýrði Ásta. Nokkrir
þingmenn stjórnarandstöðu tóku
undir með Ástu. Jón Bjarnason,
þingmaður Vinstrihreyfingarinnar
- græns framboðs velti því m.a.
fyrir sér hvort verið væri að mis-
muna mönnum í trúnaðarstöðum
ríkisins eftir kyni og Guðjón A.
Kristjánsson, formaður Frjáls-
lynda flokksins, spurði hvort ekki
þyrfti að athuga hvort rétt væri að
setja reglur um starfslokasamn-
inga. Þá sagði Jóhanna Sigurðar-
dóttir, þingmaður Samfylkingar-
innar, að það væri óþolandi að
opinberar stofnanir tækju sér vald
til að gera sérsamninga um kjör
og fríðindi við einstaka aðila sem
væru úr öllu samhengi við það sem
almennt gerðist í þjóðfélaginu.
Samningur frá 1985
Þingmenn stjórnarflokkanna
bentu á hinn bóginn á að starfs-
lokasamningur við annan forstjóra
Byggðastofnunar, þ.e. Guðmund-
Malmquist, hefði verið gerður á
grundvelli samnings frá árinu
1985. „Kjarni málsins er að það er
verið að efna 20 ára gamlan samn-
ing,“ sagði Einar K. Guðfinnsson,
formaður þingflokks sjálfstæðis-
manna. Spurði hann hvort þeir,
sem gagnrýndu samninginn, teldu
rétt að rifta samningnum frá árinu
1985.
Hjálmar Árnason, þingflokksfor-
maður Framsóknarflokksins, vakti
athygli á því að iðnaðarráðherra
væri ekki í þingsalnum, en málefni
Byggðastofnunar heyrðu undir
hann. Hún væri að sinna skyldu-
störfum úti á landi. Sagði hann að
það sætti því furðu að Ásta skyldi
vekja máls á starfslokasamningum
forstjóra Byggðastofnunar að ráð-
herra fjarstöddum.
Árni Magnússon félagsmálaráð-
herra tók í sama streng. Síðan
sagði hann: „Og hvaða tilgangi
þjónar það að vera að koma með
hér inn í þingsal málefni einstak-
lings úti í bæ sem hefur látið af
störfum fyrir ríkið í sátt og sam-
lyndi við félagsmálaráðuneytið?“
Vísaði hann þar til fyrrverandi
framkvæmdastýru Jafnréttisstofu.
„Ég furða mig á þessum vinnu-
brögðum,“ sagði hann. Jón Bjarna-
son, þingmaður VG, sagði hins
vegar að Árni væri ráðherra jafn-
réttismála og það væri því eðlilegt
að spurt væri hvernig staðið væri
að starfslokasamningum í ljósi
jafnréttissjónarmiða.
Starfslokasamningar
forstjóra Byggða-
stofnunar gagnrýndir
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ásta R. Jóhannesdóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, gerði starfslokasamninga, sem gerðir voru við tvo fyrr-
verandi forstjóra Byggðastofnunar, að umtalsefni á þingi í gær og bar þá saman við starfslokasamning við fyrrver-
andi framkvæmdastjóra Jafnréttisstofu. Hér er hún við hlið Katrínar Júlíusdóttur, þingmanns Samfylkingarinnar.
KRISTINN H. Gunnarsson, þing-
maður Framsóknarflokksins, hefur
lagt fram á Alþingi frumvarp sem
felur m.a. í sér að felld verði á
brott heimild í stjórnarskránni til
að setja bráðabirgðalög. „Í þessu
frumvarpi eru lagðar til tvær
breytingar á stjórnarskránni,“ seg-
ir í greinargerð frumvarpsins. „Í
fyrsta lagi er felld brott heimild til
þess að setja bráðabirgðalög og í
öðru lagi er skilið milli fram-
kvæmdarvalds og löggjafarvalds
með því að meina ráðherrum setu
á Alþingi.“
Í greinargerðinni segir að heim-
ild til setningar bráðabirgðalaga
hafi lengi verið umdeild. Henni
hafi jafnframt verið beitt í umtals-
verðum mæli. Við stjórnarskrár-
breytinguna fyrir tólf árum hafi
verið ákveðið að þrengja heimild
ríkisstjórnarinnar til að setja
bráðabirgðalög og við það miðað að
umrædd heimild yrði aðeins notuð
í undantekningartilvikum. „Í kjöl-
far breytinganna hefur dregið
verulega úr lagasetningu með
bráðabirgðalögum. Setning bráða-
birgðalaga um breytingu á lögum
um lax- og silungsveiði og fleiri
lögum nú í sumar bendir hins veg-
ar til þess að aftur sæki í sama far-
ið.“ Minnir flutningsmaður á í
greinargerðinni að álitsgjöfum
landbúnaðarnefndar þingsins í því
máli hafi þótt vafasamt hvort
brýna nauðsyn bæri til að veita
heimildina í sumar. Sagði hann
m.a. að í því ljósi þætti rétt að fella
niður með öllu núverandi heimild
til að setja bráðabirgðalög.
Í greinargerð segir ennfremur
að þáttur alþingismanna innan
framvæmdarvaldsins hafi farið
mjög minnkandi undanfarna ára-
tugi. Hlutur ráðherra hafi vaxið að
sama skapi. Veigamiklar ákvarð-
anir hafi ennfremur verið fluttar
frá Alþingi til ráðherra. Nefndi
hann í því sambandi að virkjana-
leyfi væru nú í höndum iðnaðarráð-
herra en áður hefði Alþingi veitt
flest slík leyfi. Þá hefðu stjórnir
einstakra stofnana ýmist verið
lagðar niður eða heyrðu að öllu
leyti beint undir ráðherra. „Þessi
skýra stefna um aðskilnað löggjaf-
arvalds frá framkvæmdarvaldi er
studd mörgum veigamiklum rökum
og hefur eflt framkvæmdarvaldið,“
segir í greinargerð. „Eðlilegast er
að framfylgja þessari stefnu með
sama hætti innan löggjafarvaldsins
og taka fyrir setu ráðherra á Al-
þingi.“
Kristinn H. Gunnarsson, þingmaður Framsóknarflokksins
Heimild til bráðabirgðalaga
verði felld úr stjórnarskránni
SIGMUNDUR Ernir Rúnars-
son, formaður verkefnisstjórnar
byggðaáætlunar fyrir Eyjafjörð,
sagði á fjölmennum fundi um
byggðamál sem haldinn var á
Hótel Ísafirði í gær að hætta
yrði félagslegri áfallahjálp í
byggðamálum sem og styrkja
yrði meira hinar sterkari byggð-
ir í landinu. Aðeins þannig kæm-
ust veikari byggðirnar af. Rúm-
lega 90 manns sóttu fundinn og
komust færri að en vildu.
Frummælendur á fundinum
voru Valgerður Sverrisdóttir,
iðnaðarráðherra og ráðherra
byggðamála, Halldór Halldórs-
son, bæjarstjóri Ísafjarðarbæjar,
Baldur Pétursson, deildarstjóri í
iðnaðarráðuneytinu, Karl Frið-
riksson, framkvæmdastjóri Iðn-
tæknistofnunar, Aðalsteinn Ósk-
arsson, framkvæmdastjóri
Atvinnuþróunarfélags Vest-
fjarða, og Sigmundur Ernir
Rúnarsson, formaður verkefnis-
stjórnar byggðaáætlunar fyrir
Eyjafjörð.
Valgerður Sverrisdóttir ræddi
um stöðu byggðamála og rakti
þau verkefni sem unnið er að
með þátttöku fyrirtækja og
stofnana á Vestfjörðum og Hall-
dór Halldórsson rakti helstu
áherslur í byggðaáætlun fyrir
Vestfirði sem unnin var á síðasta
ári og sagði frá störfum verkefn-
isstjórnar um byggðaþróun á
Vestfjörðum sem hann á sæti í. Í
máli hans kom fram að ætlun
nefndarinnar væri að klára
nokkrar tillögur að verkefnum til
iðnaðarráðherra á næstu vikum
þannig að hægt yrði að gera ráð
fyrir þeim í fjárlögum næsta árs,
væri til þess pólitískur vilji.
Áhersla á bættar sam-
göngur við Reykjavík
Sigmundur Ernir Rúnarsson
sagði frá störfum verkefnis-
stjórnar sem hann stýrir um
byggðaþróun við Eyjafjörð og
greindi frá þeirri undirbúnings-
vinnu sem unnin hefði verið af
hálfu nefndarinnar. Í máli Sig-
mundar Ernis kom fram að höf-
uðáhersla atvinnulífsins á Eyja-
fjarðarsvæðinu væri á betri
samgöngur við Reykjavíkur-
svæðið, m.a. með styttri aksturs-
tíma til Reykjavíkur.
Sigmundur Ernir taldi þörf á
nýrri hugsun í byggðamálum á
Íslandi. Hætta yrði „félagslegri
áfallahjálp“ í byggðamálum og
stjórnvöld þyrftu að einbeita sér
að styrkja stóru byggðarkjarn-
ana í hverjum landshluta í stað
þess að reyna að styrkja alla.
Með því að styrkja þá sterkari
ættu minni staðirnir von. Byggja
ætti upp byggðirnar á þeim
styrkleika sem fyrir væri í stað
þess að reyna eitthvað nýtt. Það
sem þegar hefði heppnast væri
líklegast til þess að gefa af sér
frekari tækifæri.
Að loknum framsöguræðum
var fundarmönnum leyft að bera
fram fyrirspurnir til framsögu-
manna. Valgerður Sverrisdóttir
sagði í svari sínu til Svanhildar
Þórðardóttur, kaupmanns á Ísa-
firði, um óhóflegan flutnings-
kostnað á landsbyggðinni, að til-
búnar væru tillögur um
niðurgreiðslur á flutningskostn-
aði á landsbyggðinni. Pólitísk
ákvörðun um niðurgreiðslurnar
hefði hins vegar ekki verið tekin.
Soffía Vagnsdóttir í Bolung-
arvík spurðist fyrir um menning-
arhús litlu þorpanna og átti þar
við félagsheimilin í landinu. Val-
gerður Sverrisdóttir kvað enga
fjármuni verða veitta til viðhalds
þeirra á fjárlögum næsta árs.
Ólafur B. Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri á Ísafirði, spurði
hvort gert væri ráð fyrir há-
skólastarfsemi á Ísafirði í fjár-
lögum næsta árs en þeirri spurn-
ingu svöruðu frummælendur
ekki.
Fundurinn var haldinn á veg-
um verkefnisstjórnar iðnaðar-
ráðuneytisins um byggðaþróun á
Vestfjörðum. Fundinn sótti fólk
hvaðanæva af Vestfjörðum.
Fundur um byggðaþróun og sam-
keppnishæfni á Hótel Ísafirði
Hætta ber félags-
legri áfallahjálp
í byggðamálum
Morgunblaðið/Halldór Sveinbjörnsson
Sigmundur Ernir Rúnarsson, formaður Verkefnisstjórnar byggða-
áætlunar fyrir Eyjafjörð, sagði að styrkja ætti meira sterkari byggðir
í landinu. Aðeins þannig kæmust veikari byggðirnar af.
Ísafirði. Morgunblaðið.