Pressan - 22.02.1990, Blaðsíða 28
28
Fimmtudagur 22. febr. 1990
annars konar viðhorf
Orvœnting og sálarkreppa
Bréfum til JRK verður að fylgja fullt nafn og kennitala, en þeim
upplýsingum er haldið leyndum.
Veljið dulnefni og handskrifið bréfið.
Svörin byggjast á innsæi mínu og rithönd viðkomandi.
Utanáskriftin er: PRESSAN — Jóna Rúna Kvaran, Ármúla 36,
108 Reykjavík.
,,Heil og sæl!
Eg las af tilviljun grein eftir
þig í Pressunni sem mér fannst
mjög svo manneskjuleg og já-
kvæð. Ástæðan fyrir því að ég
skrifa þér er að það gefur mér
von og kannski er það sú eina
sem ég á eftir. Ég er örvænting-
arfull og finnst flest vonlaust, en
ég veit samt að það er ekki rétt.
Ég er á fertugsaldri og á tvær
yndislegar stelpur. Sjálf er ég
tóm og skynja ekkert nema ólýs-
anlegan sársauka sem er að
kæfa mig. Mér finnst að það hafi
verið traðkað á sálu minni og ég
er hrædd um að lífið verði alltaf
svona. Finnst reyndar sífellt að
eitthvað hræðilegt bíði mín, nán-
ast hverja mínútu sem ég er lif-
andi. Alltaf þegar maður telur
sig örugga, þá er öllu kippt frá
manni. Ég reyni að vera sterk og
sýna engar tilfinningar. Hausinn
á mér er að bræða úr sér. Ég
vinn alla daga og er orðin ör-
magna, en kemst ekki frá því
dæmi fyrr en í vor. Ég bý ein með
dætrum mínum úti á landi. Ekki
veit ég af hverju ég skrifa þér,
ókunnugri konu, en eitthvað
rekur mig til þess. Hef reyndar
engu að tapa. Að minnsta kosti
líður mér ekki ver við það.“
Kæra Apríl!
Ég þakka þér kærlega fyrir
traustið sem þú sýnir mér ókunn-
ugri. Þú gafst mér ekki upp dulnefni
til að nota í svari til þín, því miður.
Við skulum kalla þig Apríl af því það
er táknrænt fyrir vissar upplýsingar
sem þú gafst, en ég sé ekki ástæðu
til að birta. Við skoðum á hvaða
tímabili í lífinu þú ert og auk þess
rithönd þína til glöggvunar.
Tímabil breytinga
skoöaö
Það kemur skýrt fram í bréfi þínu,
kæra Apríl, að þú ert svo sannarlega
vonlaus og hrædd. Svoleiðis líðan er
hreint út sagt ótrúlega þreytandi og
dapurleg. Flestir sem eru á milli
þrítugs og fertugs fara í gegnum
miklar sálrænar og tilfinningalegar
breytingar sem eru, þegar betur er
að gáð, mjög eðlilegar. En þessar
breytingar eru sjaldan teknar út
með sældinni, svo mikið er víst.
Eins og við höfum reyndar talað um
áður liggja þær í leitinni að upplagi
eða innra manni. Það þýðir
einfaldlega, að fátt verður okkur
óviðkomandi í tengslum okkar við
þá nánustu og svo auðvitað okkur
sjálf. Þegar við förum að uppgötva
að ekki er allt sem sýnist í þeim
tengslum er vandlifað. Þú segist
vera nánast vonlaus, en bendir þó á
að þú eigir tvær elskulegar dætur.
Þarna ert þú á mjög varhugaverðri
leið í hugsun. Betra væri að þú
eyddir meiri hugsun í hvar þú getur
bætt þig, svo þú getir reynst þessum
tveim einstaklingum sú fyrirmynd
sem þeir svo sannarlega eiga rétt á.
Þannig beinir þú huganum frá sjálfri
þér, þar sem hugsunin er lamandi á
framkvæmdavilja þinn, í átt til trúar
á sjálfa þig, sem brýn þörf er á. Þú
talar líka um, að á þér hafi verið
traðkað, sem kannski er nokkuð til
í. Ef við ihugum hver traðkar á
hverjum þá er niðurstaðan sú, að sá
sem kveikir tilfinningalegar
væntingar og fylgir þeim ekki eftir,
sem í þessu tilviki myndi vera
aðilinn sem brást þér, er að sjálf-
sögðu að traðka á sinum innra
manni. Þú mátt ekki yfirfæra röng
viðhorf mótaðilans á þig, því þannig
verður þú vanmáttug og færð aldrei
lausn frá viðkomandi. Þrátt fyrir
þetta er samviskusemin svo mikil,
að þú víkur ekki daglega frá þeim
kröfum sem ytra líf þitt gerir tií þín.
Vinnur og vinnur, hvort sem þú ert
ósofin eða hrædd. Þetta köllum við
ótrúlega staðfestu, en deila má um
hvort hún er ekki of dýru verði
keypt. Betra væri í þessu ástandi að
leita sér hjálpar sérfróðra manna,
sem örugglega yrði léttir.
Rithönd skoöuö og
innsœi beitt
Ef við skoðum rithönd þína er
augljóst á henni, að þú þolir illa
breytingar á tilfinningasviði. Tölu-
stafir þinir sýna að þar ertu í vissri
hættu; opin, einlæg, hrekklaus og
trúgjörn. Þetta bendir á, að þarna
þarftu að fara sérstaklega varlega.
Þróa ástarsamband upp á löngum
tíma og íhuga vandlega hvar tak-
mörk hins aðilans gætu legið. Þetta
er nokkuð trygg sjálfsvörn, þótt
ekki sé hún óskeikul. Eins benda
punktar og kommur til þess að þú
getir auðveldlega axlað ábyrgð
bæði á þér og öðrum, en á móti
segir hallinn á skriftinni að þér
finnist gott að koma vissum hlutum
á aðra. Þarna gætir tímabundins
ósamræmis í persónuleika þínum,
sem hverfur trúlega um fertugt.
Þetta gæti stjórnað því hve ákveðin
þú ert í að láta enda ná saman, þótt
þú sért yfirkomin af þreytu og
vonbrigðum. Ábyrgðarkenndin
hefur þarna vinninginn, en hefur
jafnframt í för með sér að þú ert að
springa í loft upp af streitu og ótta.
Einfaldlega af því að þú gefur þeim
tilfinningum ekki rétta
aðhlynningu, heldur neitar að
horfast í augu við þær og leita þér
leiðsagnar. Kannski skammast þú
þín fyrir þær, því þá yrðir þú
náttúrulega að horfast í augu við að
þér eru takmörk sett, eins og öðru
viljasterku fólki. Vilja þinn
ákvörðum við af því að allir stilkir
stafa þinna eru einfaldir en ekki
með lykkju eins og oftast er. Bilið á
milli orðanna segir að þú sért
hlédræg, með of lágt sjálfsmat og
treystir fáum. Þetta gerir þig að
félagslyndum einfara. Upphafsstafir
segja að þú sért skorpumanneskja í
vinnu og þurfir að geta verið
værukær á milli. Þetta gæti skýrt
hvers vegna pressan sem þú hefur
verið í gerir þig svona vonlausa.
Sem sagt þú þarft meiri hvíld og ró
fyrir sjálfa þig og langanir þínar.
Innri stafir handarinnar segja þig
sáttfúsa en skapstóra. Þess vegna
getur þú illa tekið óréttlæti. Allt sem
hefur í för með sér neikvæða
uppbyggingu, sem grefur undan
öruggu heimilislífi, veldur „panik"
hjá þér, það sést á hvernig þú losar
um stafina innbyrðis. Þú heldur þétt
um pennann þannig að skriftin er
einföld og skýr, sem bendir til að þú
sért greind, músíkölsk, ósnobbuð
og eigir mjög frjótt ímyndunarafl til.
Þetta segir til um, að ímyndun getur
verið viðbót við þau óþægindi sem
henda þig hverju sinni, þar af
ieiðandi áttu til að mikla hlutina
fyrir þér. Þú ert fordómalaus og já-
kvæð að upplagi, en þrjósk í meira
lagi. Ennin þín segja að þú sért stolt
og óttist höfnun. Þess vegna fer slíkt
ástand trúlega svona illa með þig.
Eða eins og hárprúði hag-
fræðingurinn sagði svo spekings-
lega á erfiðum tímamótum í lífi sínu:
„Elskurnar mínar, það er ekkert
mál að reikna út eigur annarra,
sé bókhaldið í lagi. En eigi
maður hins vegar að reikna út
mannssálina kemur í ljós að
maður verður að skella sér í
endurmenntun.“
Gangi þér svo allt í haginn, kæra
Apríl. Guð veiti þér styrk í tíma-
bundnum erfiðleikum þínum og
gefi þér kærleika gagnvart sjálfri
þér.
JÓNA RÚNA
KVARAN
MIÐILL
kynlifsdálkurinn
Of þröng forhúð
Bréf til kynlífsdálksins má skrifa undir dulnefni.
Utanáskriftin er: PRESSAN — kynlífsdálkurinn, Ár-
múla 36, 108 Reykjavík.
„Kæra Jóna.
Ég kynntist strák fyrir tveim-
ur vikum. Hann er sá besti strák-
ur sem ég hef kynnst — hrein-
skilinn, skemmtilegur, gott að
tala við hann og svo er hann auð-
vitað ofsalega góður í rúminu!
Mig langar að spyrja þig að
einu: Hvernig er það — þegar
forhúðin á strákum er of þröng?
Nefnilega að hann er svoleiðis.
Viltu svara mér þessu? Hann ætl-
ar að fara í aðgerð bráðlega og
kvíðir fyrir.
Ragga.“
Sæl Ragga og takk fyrir bréfið. Ég
skal svara eftir bestu getu þó ég sé
ekki sérfræðingur í „karlasjúkdóm-
um“. Best væri að spyrja lækninn
sjálfan, sem þú segir að hann fari til
á næstunni.
Hœtta á sýkingu
Forhúðina eða húðina sem hylur
liminn er venjulega hægt að hreyfa
auðveldlega fram og til baka. Stund-
um getur forhúðin verið svo þröng
að ekki er hægt að draga forhúðina
frá kóngnum. Þetta ástand getur
valdið sýkingu, því það er erfiða/a
að þvo „smegmað" í burtu ef ekkfer
hægt að draga forhúðina aftur.
Smegma safnast þá fyrir og verður
gróðrarstia baktería. Smegma er
náttúrulegt efni sem myndast hjá
báðum kynjum og er samsett úr fitu,
dauðum húðfrumum, óhreinindum,
svita og bakteríum — líkist helst
osti. Ef hreinlæti er gott, þ.e.a.s. for-
húðin dregin aftur og limurinn
þveginn, á eðlileg smegmamyndun
ekki að stuðla að sýkingu.
Sársauki viö samfarir
Einnig getur sársauki myndast við
samfarir út af of þröngri forhúð.
Bandvefur getur myndast milli
kóngsins og forhúðarinnar, sem ger-
ir það að verkum að enn erfiðara er
að hreyfa forhúðina. Og þegar stinn-
ing verður veldur óhreyfanleg for-
húð óhóflegum þrýstingi á kónginn
og sársauki fylgir í kjölfarið. Þú ættir
því ekki að pressa of mikið á hann
með að hafa samfarir, þvi líkur eru
á því að hann finni til við samfarirn-
ar. Spurðu hann að því í góðu tómi.
Það hlýtur að vera einhver ástæða
fyrir því að hann vill fara í aðgerð —
einmitt stuttu eftir að hann byrjar
með þér!
Getur réttlœtt umskurö
Stundum þarf viðkomandi strák-
ur ekki að fara í aðgerð, því upp úr
kynþroska verður oft auðveldara að
hreyfa forhúðina, en ef hún helst
þröng getur þurft skurðaðgerð —
oftast í formi umskurðar. Of þröng
forhúð eða „phimosis", eins og það
nefnist innan heilbrigðiskerfisins, er
eiginlega eina ástæðan sem réttlæt-
ir umskurð. Við umskurð er forhúð-
in fjarlægð.
Ef hann þarf að fara í slíka aðgerð
tekur nokkurn tíma fyrir liminn að
gróa. Umskurður á ekki að breyta
neinu um getu til ástaleikja. Sumir
karlmenn halda að umskorið tippi
sé næmara fyrir örvun og að þá sé
erfiðara að hafa hemil á sáðláti, til
dæmis fyrir þá sem þjást af of bráðu
sáðláti. Rannsóknir hafa sýnt að
enginn fótur er fyrir þessu. Kyn-
svörun er mjög svipuð meðal um-
skorinna karlmanna og annarra.
Á meðan gætuð þið notið hvort
annars án þess að hafa samfarir. Nú
vantar mig leiðarvísi um hvernig
best sé að haga sér á meðan limur-
inn er að gróa, en mér dettur til
dæmis i hug að ekki sé heppilegt að
honum standi mikið á því tímabili.
Svona álíka og þegar manneskja
sem er nýbúin að fara í uppskurð á
kvið vill ekki heyra marga brand-
ara!