Pressan - 19.07.1990, Qupperneq 23
Fimmtudagur 19. júlí 1990
23
örgfvins, IVÍst^dLsilGn u, Óiafs JVKagrk usar
^örmlu góðu Reyfejcizjík millistríöscírcinnci.
m m
og Onnu HdgnM —
Aldís Schram: „Ekkert gefur meiri völd en aö lata einhvern eiska sig
að sjálfsögðu þarf það að vera með samþykki hins, hvort sem
maðurinn eða konan tekur það að sér.“
Það hefur alltaf verið mikill umgangur á heimili Aldísar í
Sörlaskjólinu og það hefur ekki minnkað eftir því sem barna-
börnunum hefur fjölgað. En það kom stundum fyrir — sérstak-
lega áður fyrr — að brjóta þurfti reglurnar. ,,Einu sinni sátu
hérna hjá mér konur sem höfðu verið í kaffiboði þannig að ég
hafði ekki komist í að hafa til matinn. Ellert kemur heim og er
eitthvað að flýta sér. Ætlar að fá matinn á sínum tíma og fara
svo eitthvert annað — kannski í fótbolta. Hann gengur inn í
stofu og segir svo þegar hann er búinn að heilsa öllum konun-
um: ,,Er ekki maturinn til, mamma?“ Þetta fór svolítið í mig en
þá voru þetta reglurnar og hann gat ekki skilið, krakkinn, að
mamma gæti brotið reglurnar. Þær komu manni stundum í
koll, manns eigin reglur."
Aldís segir að sér hafi helst fundist erfitt að vera með börnin
þegar þau voru ung en hún hafi farið að uppskera þegar krakk-
arnir komu heim með kunningja og vini og höfðu hana með
í umræðum. ,,Það opnast fyrir manni nýr heimur. Umtalsefnið
á heimilinu verður annað og á víðara sviði. Eg var heppin að
ég eignaðist tengdasyni og tengdadætur sem komu með ný
viðfangsefni til að tala um. Já, ég tek þátt í umræðunum og er
svo heppin að þetta unga fólk vill hafa mig með. Eg minnist
þess hvað ég var undrandi þegar Jón (Baldvin Hannibalsson)
gaf sér tíma til þess að hlusta á hvað ég hafði að segja. Það gaf
mér afskaplega mikið."
Börn þeirra Aldísar og Björgvins hafa mörg farið í pólitík
eins og menn þekkja. En þau hafa farið hvert í sína átt í þeim
efnum. ,,Hér hefur aldrei verið rifist um pólitík og það finnst
mér skynsamlegt. Við Björgvin vorum upphaflega ekki af
sama stofni, ég var komin af alþýðuflokksfólki." Þegar Aldís
var nýgift vildi tengdapabbi hennar að hún kysi Sjálfstæðis-
flokkinn í bæjarstjórnarkosningum og sagði við hana: „Ef þú
kýst ekki rétt þá ert þú ekki vina mín." „Hann fór nú svona
pent í þetta,“ segir Aldis. „En ég er það sem foreldrar mínir
voru og því skyldi ég ekki styðja þeirra málstað?“ Ekki kaus
Aldís Sjálfstæðisflokkinn í það sinn. Hinsvegar gat hún með
góðri samvisku kosið þann flokk þegar sonurinn bauð sig fram
því alþýðuflokksmaðurinn bróðir hennar, Jón Brynjólfsson,
sagði að henni væri óhætt að kjósa Sjálfstæðisflokkinn því
Bjarni Benediktsson hefði breytt flokknum.
Bryndís reyndi að fá móður sina til að fara í menntaskóla
með sér þegar hún var að læra því Aldís hefur alltaf séð eftir
því að fara ekki í menntaskóla á sínum tíma. „En þá var ég
ófrísk og ég vildi ekki fyrir nokkurn mun fara ófrísk upp í
skóla.“ Hins vegar var hún við nám í öldungadeildinni í Hamra-
hlið 1983 og átti eina önn eftir þegar Björgvin átti við veikindi
að stríða og hún gat ekki klárað námið. Núna finnst henni hún
vera of fullorðin til að standa í að Ijúka menntaskólanum, þó
geymir hún enn punktana sína. Hún lætur sér nægja það upp-
lýsingastreymi sem fylgir ungu fólki og miklum umgangi á
heimilinu.
Aldís segist hafa hætt að stússast í félagsstarfi eftir að hún
varð sjötug en nú stundar hún bridds af krafti og spilar hjá
Briddsfélagi kvenna á þriðju- og fimmtudögum. Þess á milli
spilar hún rommí og ólsen, ólsen við barnabörnin.
„Tíminn líður svo fljótt og allt í einu færist ellin yfir. En það
hefur verið lán yfir þessu heimili, meira af gleði en öðru. Við
höfum losnað við stórar sorgir og áföll og það er svo mikils
virði. Manni finnst að timinn hafi liðið svo óskaplega fljótt og
maður sér mest eftir því að þetta skuli allt saman vera að verða
búið. Þó endurlifir maður gleðina í gegnum það að vera með
þessum litlu börnum en þau koma mikið til mín. Þá upplifir
maður aftur þessi ungu ár. Við eigum 27 barnabörn og 3 barna-
barnabörn, það fjórða er á leiðinni. Já, þetta er stór fjölskylda."
Aldís segist ekki þurfa á jafnrétti að halda því hún hafi ekki
viljað fást við annað en að koma börnunum sínum til manns.
„Hugsaðu þér þá hamingju að vita til þess að ekkert stóróhapp
hefur komið fyrir öll þessi börn, og hvað maður má vera þakk-
látur þegar maður hugsar um það.“ Aldís veit hvað hún má
vera þakklát því hún kynntist sorginni af eigin raun þegar hún
missti bræður sína. Hún segist skilja vel þegar Laxness skrifi
að fátt sé ungum börnum jafn hollt og að missa móður sína,
því bræður hennar voru henni svo kærir.
Hún segir líka að hún vilji ekki jafnrétti því karlmenn hafi
alltaf borið sig á höndum sér. „En hafi ég sagt þér nógu vel frá
mínu lífi þá hafa karlmenn borið mig á höndum sér, bræður
mínir báru mig á gullstól, lyftu mér upp, pabbi minn tók mig
á hné sér og ég hef ekki sagt nógu vel frá því hvaö maðurinn
minn hefur borið mig á höndum sér. Synir mínir allir, þeir elska
mig og hvað get ég beðið um meira? Það er ekkert sem gefur
meiri völd en að láta einhvern elska sig.“
Kaffið er búið en suddinn úti er einhvernveginn ekki eins
svartur og áður. Það lýsir nefnilega upp tilveruna að kynnast
jákvæðu fólki.