Pressan - 14.03.1991, Side 16

16
FIMMTUDAGUR PRESSAN 14. MARS 1991
Ég er móðursjúkur,
manískur og ofsóknarbrjálaður
Ómar Stefánsson myndlistarmaður talar um ýmis einkenni þeirra sjúkdóma
„Taktu þetta af Sverrir.
Settu þessa afríkönsku á.
Þetta er helvítis garg.“
Ómar Stefánsson stendur
á miðju gólfi á N1 bar, skip-
ar fyrir og lœtur eins og
hann eigi staðinn. En hann
á hann ekki. Hann innrétt-
aði hann hins vegar í upp-
hafi or hefur haldið því
áfram þó nýir menn hafi
tekið við rekstrinum. Nú
síðast kom Gunni í Ópus,
áður Gunni í Japis, og tók
að selja nautasteikur á 600
kall._____________________
Ómar bendir á Tarsan og
Jane á einum veggnum og
segir: „Þetta geta menn feng-
ið samkvæmt pöntun." Uppi
á lofti eru amöbur og vírusar
í anda Vilhjálms Bergssonar.
Það er líklega hægt að fá þær
líka eftir pöntun.
Dagur Sigurðarson situr
við barinn með Ho Chi
Minh-skeggið sitt sem hann
kom sér upp í haust. Ómar
teiknaði hann ekki inn í inn-
réttinguna enda er óþarfi að
panta Dag. Hann kemur sjálf-
ur.
Eg spyr Ómar hvernig
hann muni verða eftir tutt-
ugu ár?
„Ég hef ekki hugmynd um
það. Eg renni alveg blint í sjó-
inn.“
En hvernig varstu fyrir
fimmtán árum? Hefuröu eitt-
hvað breyst?
„Ég er ekki eins öruggur
með mig og ég var fyrir
fimmtán árum."
Ertu búinn að missa ung-
mennis-hrokann?
„Já, hann er farinn að
mestu.“
Saknarðu hans?
„Já. Ég var svo rosalega
frakkur þegar ég var ungur."
Hefurðu fengið eitthvað í
staðinn?
„Ég veit það ekki. Ég get
ekki svarað þessu. Það er
stundum sagt að ungir menn
þurfi að hlaupa af sér hornin
áður en þeir verða settlegir.
Ég er hins vej?ar ekkert sett-
legur,“ segir Omar og fær sér
sopa af bjórnum.
BRENNIVÍN OG DÓP
Drekkurðu dálítið mikið?
„Neinei, alls ekki. Ég drekk
mjög lítið," segir hann og fær
sér annan sopa.
Tölum um brennivín og
dóp. Þú drekkur dálítið mik-
ið, ekki satt?
„Nei, nei. Alls ekki.“
Og tekur dóp:
„Neinei, ég er orðinn mjög
hófsamur í seinni tíð. En ég
skal viðurkenna að á árum
áður fór ég dálítið yfir strikið
í sukkmálum," segir hann.
„Mér hefur oft fundist að ég
hafi staðið mig illa. Þá hef ég
sest niður og farið yfir það
sem ég hef gert og séð það
konkret að ég hef gert eitt-
hvað og skilað árangri."
Ertu dálítið óöruggur rneð
hvert þú ert að fara?
„Ég er hysterískur, hebe-
frenískur og ofsóknarbrjálað-
ur.“
En ertu eitlhvað betur sett-
ur með að hafa gert eitthvað?
„Ég þarf náttúrlega í sjálfu
sér ekki að gera nokkurn
skapaðan hlut. En ég er man-
ískur líka.“
VILL HAFA FÚTT
í LISTINNI
Seinna snýst samtalið að
öðru:
„Mér finnst allt í lagi að
menn geri hvað sem er, svo
lengi sem það bitnar ekki á
öðrum," segir Ómar. „Menn
mega gera hvern fjandann
sem þeir vilja, bara að þeir
séu ekki að kvelja einhvern
ekki verið mikið í því að per-
formera út á sjálfan mig þó ég
hafi komið fram nakinn
nokkrum sinnum. Það hefur
þá bara verið hluti af stærra
verki."
Þaö hefur ekki verið til þess
að slá í gegn?
„Samanber Stuðmenn, nei.
Mér finnst engu máli skipta
hvort menn eru naktir eða í
fötum. Ég sé engan mun á
því. Menn geta alveg eins
bara farið í sundlaugarnar og
gerst stórlega hneykslaðir."
Nennir nokkur að hneyksl-
ast lengur þó einhver lista-
Getur ekki verið að þér sé
bara ekki boðið?
„Ég hef verið í nokkuð
mörgum myndlistarpartíum í
gegnum tíðina þó þau séu af-
ar sjaldgæf."
Og þau enda með því að
menn kasta eggjum í hvern
annan:
„Já, einmitt. Og svo fara
þeir að spila á matinn með
skeiðunum og reyna að finna
upp á einhverjum sniðugum
skandal til að enda partíið á.“
EITT LÍF í EINU
Dagur Sigurðarson kemur
„En ef þú ert að tala um
hippafílinginn, allir með öll-
um og svoleiðis, þá hefur mér
sýnst það ganga mjög illa
upp. Menn geta ekki losað sig
við öfundsýkina og afbrýði-
semina, grundvallar-geðveilu
mannshugans. Menn geta
ekki strikað yfir það með
einu pennastriki. Það getur
kostað menn lífið og ég veit
dæmi þess.“
Segðu frá því:
„Einn hippinn gaf vini mín-
um konuna sína og síðan
reyndi hann að fremja sjálfs-
morð daginn eftir."
er fullorðin kona.“
Hvað er hún gömul?
„Hún er tvítug."
Óskar Thorarensen sem
fylgir Ómari oft eins og
skugginn hafði komið inn og
sest við borðið. Hann segir:
„Það er að verða einhver
saga að Ómar sé kominn í
smástelpurnar."
„Já það gengur sú saga um
bæinn að ég sé kominn í smá-
stelpurnar. Eitthvað verður
fólk að tala um. En ég hef allt-
af verið meira fyrir eldri kon-
ur,“ segir Ómar.
Er ekki bara komið að viss-
annan mann. En í sambandi
við mitt aðalmál, listina, er
mjög áríðandi að menn láti
reyna á þolrifin. Listin er
nefnilega að hálfu leyti neyt-
endur listarinnar."
En eru tilraunir með þolrif
neytendanna ekki löngu farn-
ar úr tísku?
„Jújú, það er einmitt það
sem er.“
Þú ert dálítið mikið í svo-
leiðis:
„Já, ég er dálítið í því. En
það er aðallega af því að mér
finnst það gaman. Ég vil hafa
dálítið fútt í listinni og hafa
fjör í þessu. Þess vegna hef ég
verið að standa í þessum
gjörningum. Ég sá það fyrir í
skóla að gjöringar yrðu ævi-
starfið," segir Omar og segir
ástæðuna vera þá að það sé
ekkert hægt að fela í gjörn-
ingum og ekkert hægt að
laga eftir á. Þeir séu því raun-
verulegri en hefðbundnari
list. Þeir séu eins og lífið
sjálft.
AÐ KOMA NAKINN FRAM
Er ekki jafnvel enn meiri
sjálfselska í gjörningum en
annarri list? Listamennirnir
gera sjálfa sig að stœrstum
hluta verksins:
„Það er nú reyndar voða-
lega mismunandi. Ég hef nú
maður sé að sýna á sér tipp-
ið?
„Jújú, fólk er ennþá að
hneykslast á þessu, þótt
furðulegt sé. Ég varð til dæm-
is hissa á að þeir skyldu taka
hann Helga fyrir þetta við
opnun listahátíðar. Ég hélt að
þetta væri löngu afgreitt mál.“
MYNDLISTARMENN
HATA HVERN ANNAN
Listamenn eru þekktir fyrir
að vera egóistar:
„Ég veit ekki hvernig þetta
er hjá öðrum en myndlistar-
menn hata hvern annan enda
er það fullkomlega eðlilegt."
Afhverjul
„Menn eru að fást við sköp-
un og verða öfundsjúkir ef
einhverjum öðrum dettur
eitthvað betra í hug en þeim.
Við kveljumst allir í öfund-
sýki.“
Listin er því ekki mannbœt-
andi:
„Ekkert frekar. Hún á held-
ur ekki að vera það. Hún er
bara hluti af mannlífinu. En
aðrir listamenn eru kannski
öðruvísi. Leikarar eru til
dæmis voðalegar félagsver-
ur. Þeir vilja alltaf vera í hóp-
um og eru alltaf að halda ein-
hver leikarapartí. En það er
ekki mikið um myndlistar-
partí."
nú að borðinu og biður um
sígarettu. Ómar réttir honum
200 kall.
„Ég þarf bara að lifa þessa
helgina af,“ segir Dagur.
„Starfslaun listamanna koma
eftir helgina."
„Hún er hörð lífsbaráttan,"
segir Ómar. „Það er mottó
okkar Dags að taka bara eitt
líf í einu. Að hafa ekki of mikl-
ar áhyggjur af lífinu eftir
dauðann."
En af þessu lífi?
„Það borgar sig ekki að
hafa of miklar áhyggjur. Það
fer illa í mann. Svo getur
maður minnkað þetta niður í
einn dag í einu, eins og sumir
kannast við.“
Þá er stutt í að menn verði
edrú og settlegir.
„Já, það er hætt við því að
það rynni af manni," segir
Ómar.
FRJÁLSAR ÁSTIR
OG ÖFUNDSÝKIN
Þegar ég œtla að snúa tal-
inu að kynlífi grípur Dagur
Sigurðar það á lofti og segir
töfraorð sinnar kynslóðar:
Frjálst kynlíf.
„Ég vil að kynlífið hjá þér
sé gert sem frjálslegast," segir
Ómar við Dag.
„Það er það,“ svarar Dagur.
„Það er gott,“ segir Ómar.
Eg sá það fyrir
sem bútungur
að ég yrði í
eldri konum
fram að
þrítugu en um
þrítugt yrði
það dálítið
vandræðalegt
„Sá hann eftir þessu," segir
Dagur.
„Hann sá ekki eftir þessu.
Hann gat bara ekki lifað með
þessu.“
Það er því erfiðara að gefa
en að þiggja á kynlífssviðinu
eins og öðrum.
ER ÓMAR KOMINN í
SMÁSTELPURNAR?
Seinna:
„Kærastan mín vill hafa
mig með bólur og órakaðan,"
segir Ómar.
Er það einhver smástelpa?
„Einhver smástelpa," svar-
ar Ómar hneykslaður. „Þetta
um skilum hjá þér? Það getur
enginn maður verið enda-
laust í sér eldri konum.
„Jú, ég vissi þetta allan tím-
ann. Ég sá þetta fyrir sem
bútungur að ég yrði í eldri
konum fram að þrítugu en
um þrítugt yrði það orðið dá-
lítið vandræðalegt. Ef maður
er alltaf í eldri konum þá
verður það pínlegra eftir því
sem maður eldist sjálfur. Upp-
úr þrítugu fer það að verða
svívirðilegt."
Hvað var það sem eldri
konur sáu við þig? Ætluðu
þœr að laga þig til?
„Ég reikna með því. Ég hef
samt ekki skilið þetta alveg.
Annars heillast ég fyrst og
fremst af agressívu kvenfólki.
Ég vil hafa dálitla spennu í
þessu. Ég á erfitt með að þola
þessa undirgefnu konu.“
Hvar hefurðu rekist á
hana?
„Bara hér og þar. Úti á
landi, til dærnis."
Hefurðu einhverjar skoð-
anir?
„Nei, veistu, ég hef eigin-
lega engar skoðanir. Maður
tekur bara því sem að hönd-
um ber og reynir að greiða úr
flækjunni með sem minnst-
um sársauka."
Gunnar Smári Egilsson