Pressan - 14.03.1991, Blaðsíða 19

FIMMTUDAGUR PRESSAN 14, MARS 1991
19
Oli Laufdal féll í sömu gryfju
og Helgi Þór í Hótel Örk og
Guðbjörn í Holiday Inn.
Hættulegasta
hugmynd í heimi
Nú þegar þad hefur kom-
iö í ljós að Ólafur Laufdal
tapaði um 350 milljónum á
Hótel íslands ævintýrinu
liggur þaö endanlega fyrir
að það er ekkert hættu-
legra en að fá þá flugu í
höfuðið að fara út og
byggja hótel.
Helgi Þór Jónsson fékk
svona hugmynd og tapaði
öllu sínu á Hótel Örk. Guð-
björn Guðjónsson fékk sömu
hugmynd og tapaði aleigunni
á Holiday Inn. Og nú hefur
Ólafur Laufdal tapað öllu sínu
á Hótel íslandi.
Samanlagt hafa þessir þrír
menn sjálfsagt tapað um 750
milljónum króna á núvirði.
Eins og skiljanlegt er hafa
færri fengið þessa hugmynd á
síðustu misserum. Einn geng-
ur þó með hana í kollinum,
Hörður Sigurgestsson, for-
stjóri Eimskips. Framtíðin
mun leiða i Ijós hvort þessi
hugmynd verður banabiti
Harðar, eins og þeirra Helga
Þórs, Gunnars og Óla Laufdal.
Það má jafnvel velta því fyrir
sér hvort hótelið sé nógu
stórt til þess að geta kafsiglt
Eimskip.
BÍörgunarfélag Vestmannaeyja:
FRÆKILEG BJÖRGUN STÝRIMANNS
Á LANDSFUNDINN
„Ég var einfaldlega sótt-
ur af því að ég átti að halda
framsöguræðu um sjávar-
útvegsmál á landsfundin-
um. Þetta verður auðvitað
borgað, en hverjum verður
sendur reikningurinn veit
ég ekki. Spurðu Arna
Johnsen.“ |
Þetta sagði Sveinn Rúnar
Víkingsson bæjarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins í Vest-
mannaeyjum og stýrimaður
á Breka, en Sveini var fræki-
lega „bjargað" á nýafstaðinn
landsfund flokksins, þegar
bátur Björgunarfélags Vest-
mannaeyja sótti hann 30 sjó-
mílur á haf út.
Heimir Sigurbjörnsson
gjaldkeri Björgunarfélagsins
staðfesti að reikningur yrði
sendur, en sagði að ekki væri
búið að taka hann saman og
ekki ljóst hvert hann yrði
sendur. „Við förum oft í slíkar
þjónustuferðir. Ég gæti trúað
að reikningurinn verði svip-
aður og við tökum fyrir að
fara þessar 40 sjómílur til Þor-
lákshafnar eða í kringum 25
þúsund krónur."
Arni Johnsen brást ókvæða
við spurningum blaðamanns
PRESSUNNAR. „Hvað varð-
ar þig um þetta? Ertu fullur
eða hvað? Ef ég býð vini mín-
um upp á kók og pylsu, varð-
ar þig eitthvað um það?“
Sveini tókst að halda sína
framsöguræðu. Hann varð
hins vegar undir þegar hann
greiddi atkvæði með sínum
manni í formannskjörinu.
„Ég var opinberlega stuðn-
ingsmaður Þorsteins Pálsson-
ar og hefði viljað hann áfram
Árni Johnsen veit allt um mál-
iö, segir Sveinn Rúnar
Víkingsson.
sem formann. En meirihlut-
inn ræður og ég sætti mig við
úrslitin," sagði Sveinn.
Þjóðviljinif
leitar nýrra markaða
HVAÐA GLÆPAMAÐUR
ER ÞETTA EIGINLEGA
OG HVERS VEGNA
GENGUR HANN LAUS?
Nú hefur Þjóðviljinn
breytt um útlit enn einu
sinni. Helgi Guðmundsson
ritstjóri útskýrir breyting-
arnar þannig að stefnan sé
sú að gefa hvorki út líflegt
blað né reyna að fá lesend-
Rauði kross Islands
NÝSTÁRLEG FJÁRÖFLUN
Rauði kross íslands hef-
ur dottið niður á sérkenni-
lega fjáröflunarleið, því
tímaritið Frjáls verslun
hefur fallist á að greiða
fjárhæð tii Rauða kross ís-
lands vegna stuttrar frétt-
ar í blaðinu í hitteðfyrra.
Þar var gefið í skyn að Jón
Baldvin Hannibalsson, ut-
anríkisráðherra, hafi fyrir
ætternissakir komið Birni
Friðfinnssyni að sem
ráðuneytisstjóra í við-
skiptaráðuneytinu.
„Það var ekki ætlun blaðs-
ins með þessum orðum að
vega að starfsheiðri Björns
þótt e.t.v. hefði mátt skilja
fréttina þannig. Vonar blaðið
að enginn hafi lesið það út úr
fréttinni," segir í nýju tölu-
blaði Frjálsrar verslunar, þar
sem sátt í málinu er kynnt, en
Björn hafði höfðað mál gegn
ritstjóra blaðsins.
Þess má geta að Björn er
í stjórn Rauða kross íslands.
ur til að lesa það. Við á
PRESSUNNI óskum þeim
Þjóðviljamönnum til ham-
ingju með það.
En daginn áður var gerð
breyting á Þjóðviljanum sem
fór ekki eins hátt. Á forsíð-
unni var fyrirsögn sem hljóð-
aði svo: „íslendingar, föroy-
ingar og grönlendingar eiga
at standa uttan fyri EF. Og vit
eiga at standa saman.“ Inni í
blaðinu var síðan grein á fær-
eysku og önnur frétt sem var
að mestu á því máli. Það er
því auðséð að Þjóðviljinn er
að afla sér nýrra markaða ut-
an íslands.
Það bendir síðan til að
Helga Guðmundssyni hafi
tekist ætlunarverk sitt að les-
endur blaðsins virðast ekki
hafa kippt sér upp við fær-
eyskuna. Kannski hafa þeir
ekki einu sinni tekið eftir
henni?
A mánudag og fimmtu-
dag í síðustu viku birtist á
útsíðum DV mynd af sama
manninum og í hvorugu
tilfellinu af góðu tilefni. í
fyrra skiptið var ástæðan
hugsanlegt ránsmorð í
Reykjavík og í hinu síðara
stórfellt smygl á skinku og
brennivíni. Lesendur DV
hafa séð þennan mann áð-
ur á myndum á útsíðum og
oftast í tengslum við ein-
hver glæpaverk.
Þetta er tiltölulega hávax-
inn maður í stuttum rúskinns-
jakka og ljósum buxum.
Hann er ljósskolhærður og
með mjög há kollvik.
En hvaða glæpamaður er
þetta eiginlega og hvers
vegna gengur hann laus?
Þetta er enginn glæpamað-
ur heldur sérfræðingur DV í
löggufréttum, Óttar Sveins-
son blaðamaður. Óttar hefur
unnið á DV í um þrjú ár og
hefur séð um löggu og dóm-
stólafréttir að undanförnu.
Fljótlega eftir að hann tók við
því fóru að birtast af honum
myndir í blaðinu í tengslum
við ýmis voðaverk.
En Óttar er hins vegar ijúf-
lingspiltur sem ekkert aumt
má sjá. Og fyrir ættfræði-
deildina má geta þess að Ótt-
ar er bróðir Jóhönnu Sveins-
dóttur, matkráku, blaða-
manns og höfund bókarinnar
um íslenska karlmenn.
KYNLÍF
Afbrýöisemi
Mikið er gott að njóta
ávaxtanna af vinnu ann-
arra. Ira nokkur Reiss,
bandarískur félagsfræði-
prófessor sat í fimm ár og
pældi í kynlífi hinna ýmsu
þjóðfélaga á jarðarkringl-
unni. Afraksturinn var m.a.
bók sem hann nefnir „Jour-
ney Into Sexuality — An
Exploratory Voyage" (Pren-
tice — Hall 1986). Þar rakst
ég á umfjöllun um afbrýði-
semi. Afbrýðisemi í nánum
samböndum er hægt að út-
skýra á margá vegu. Vin-
sælasta skýringin á kyn-
ferðislegri afbrýðisemi, að
mati Reiss, er að einstakl-
ingur sem finnur fyrir
henni sé með lágt mat á sér
sem persónu og sé of háður
makanum. Til að yfirvinna
slíka afbrýðisemi verði við-
komandi einfaldlega að
pumpa upp sjálfsmatið og
gera eitthvað í sínu óöryggi
svo einhver utanaðkom-
andi aðili virki ekki svona
ógnandi. Lausnin sé fólgin í
því að meðtaka þann sann-
JÓNA
INGIBJÓRG
JÓNSDÓTTIR
leik að hver og einn er al-
veg einstakur og að enginn
annar geti komið í manns
stað. Ef við bara hefðum
þetta viðhorf myndum við
lítið kippa okkur upp við
það ef maki okkar fyndi sér
annan til að sofa hjá. Þessi
ástæða fyrir kynferðislegri
afbrýðisemi skýrir hins
vegar ekki hvers vegna til
dæmis Spánverjar leggja
meiri áherslu á tjáningu af-
brýðisemi í nánum sam-
böndum en frændur okkar
Svíar. Varla er hægt að
segja að Spánverjar séu á
heildina litið með minna
sjálfstraust en Svíar?
Eignarhaldshugmyndin á
marxíska vísu hefur líka
reynt að útskýra kynferðis-
lega afbrýðisemi. Þá er af-
brýðisemi afleiðing þess að
líta á manneskjur með
minni völd sem annars
flokks fólk sem hægt sé að
eigna sér og stjórna. Eigin-
menn ,,eigni“ sér líkama
konu sinnar og það viðhorf
vekur sterka afbrýðisemi.
En hvernig er þá hægt að
skýra afbrýðisemi kvenna
gagnvart eiginmönnum
sínum? Að konur séu háðar
eignum manna sinna sér og
sínum börnum til viður-
væris? Og hvernig er hægt
að útskýra afbrýðisemi í
hópum og samfélögum þar
sem eignarhald á fólki er
óþekkt fyrirbæri eins og til
dæmis í ísraelskum félags-
búum?
Afbrýðisemi er líka hægt
að skoða sem annars stigs
tilfinningu þ.e. þegar stimp-
illinn „afbrýðisemi" er sett
á fyrsta stigs tilfinningu
eins og reiði eða ótta.
Kannski er manneskjan
reið yfir að brestur hafi
komið í trúnaðinn og óttast
að sambandinu sé lokið.
Þegar fólk er spurt hvernig
því líði þegar það segist
vera afbrýðisamt nefna
margir reiði eða ótta. Að-
stæður kalli á að reiðin sé
stimpluð sem afbrýðisemi.
Athyglisverður kynjamun-
ur hefur komið í ljós í sam-
bandi við tilfinningálegar
útskýringar á afbrýðisemi.
í mörgum samfélögum
víða um heim er líklegra að
konur bregðist við afbrýði-
semi með þunglyndi en
karlar með reiði. Það er al-
kunna að manneskja sem
finnur til vanmáttar til að
geta breytt einhverju
bregst við með deyfð og
depurð.
Félagsfræðin á líka sínar
hugmyndir um orsakir af-
brýðisemi. Afbrýðisemi er
leið fyrir hópa til að setja
ákveðin mörk á þau sam-
bönd sem teljast mikilvæg.
Þessi mörk eru norm í
hópnum og ef farið er yfir
þau stingur afbrýðisemin
upp koliinum sem viðvör-
unarmerki. Einstaklingn-
... líklegra aö
konur bregðist
við með þung-
lyndi, en karlar
með reiði
um finnst einhver utanað-
komandi ógna sambandi
sem er honum mikils virði.
Athuganir á 92 þjóðfélög-
um hafa ennfremur sýnt að
því meiri áhersla sem lögð
er á gildi hjónabandsins því
sterkari verða afbrýðisem-
isviðbrögðin.
Kynlíf skiptir máli í öllum
þjóðfélögum. Bæði hjá
þeim sem reyna að bæla
allt sem minnt getur á kyn-
líf og þeim sem eru opinská
í viðhorfum til kynlífs. Það
er hægt að spyrja sig hvers
vegna eitt ákveðið sam-
band ætti að skipta máli í
opnari eða frjálslyndari
þjóðfélögum. Svarið er
kannski að' þótt makinn
skipti einhverju máli þá
skipta tækifærin til samlífs
meira máli. Ailt sem getur
truflað áframhald tækifær-
anna til samlífs er aðal ógm
in og vekur afbrýðisemi.
Reiss heldur því fram að
kynferðisleg afbrýðisemi
innan þess sem kalla má
hjónaband þekkist í öllum
þjóðfélögum og að hvert
þjóðfélag hafi leiðir til að
bregðast við afbrýðisemi.
Það sé ekki rétt að til séu
þjóðfélög sem þekki ekki
afbrýðisemi bara af því þau
hafi ekki orð yfir það. Sú
staðreynd að ekki séu til
orð yfir einhverja hegðun
eða tilfinningar bendi oft-
ast nær til þess að viðkom-
andi samfélag sé að reyna
að fela hlutina. Veit annars
einhver hvað þýðir að
„gera það“? Hvað er þetta
„það“?!
Spyrjió Jórtu um kynlífió. Utanáskrift: Kynlíf c/o PRESSAN, Hverfisgötu 8-10, 101 Reykjavík