Pressan - 21.05.1992, Page 13

FIMMTUDAGUR PRCSSAN 21. MAÍ 1992
13
*
Guðmundur Jóhannsson í Odýra markaðinum/Betri kaupum
EFTIR RQD GJALDÞROTA
í UMRORSRRASK
MER NOTUR HÚSGÖGN
Viðskiptahættir Guðmundar Jóhannsson-
*
ar í Odýra markaðinum/Betri kaupum
hafa vakið undrun margra. Gífurlegur
fjöldi kvartana hefur streymt inn til Neyt-
endasamtakanna og kvartanirnar eru
flestar af sama toga; Guðmundur hefur
ekki staðið skil á greiðslum fyrir hluti sem
hann selur fyrir fólk. Hann er hins vegar
enginn nýgræðingur í húsgagnaviðskipt-
um því á síðasta áratug hafa þrjár hús-
gagnaverslanir sem hann rak orðið gjald-
þrota auk þess sem hann sjálfur hefur
orðið gjaldþrota. í öllum tilvikum töpuðu
kröfuhafar verulegum fjárhæðum.
Viðskiptahættir Guðmundar
Jóhannssonar í Betri kaupum/-
Odýra markaðinum í Síðumúla
hafa vakið mikla athygli að und-
anfömu. Fjöldi manns telur sig
hafa verið svikinn af Guðmundi,
sem rekur umboðsverslun með
notuð húsgögn. Neytendasam-
tökin eru að dmkkna í kvörtun-
um vegna hans og hafa margir
aðilar snúið sér til rannsóknar-
lögreglunnar.
Guðmundur er nánast ein-
göngu með umboðsverslun —
hann er því í raun að selja eigur
annarra sem milligönguaðili.
Því hlýtur að teljast alvarlegt
hve oft það gerist að hann stend-
ur ekki skil á greiðslum sem
hann hefur í raun innheimt fýrir
fólk. Þetta gerist þrátt fyrir að
Guðmundur segist hafa það sem
vinnureglu að greiða fólki viku
til tíu dögum eftir að sala fer
ffam.
FÓLK HÆTT AÐ REYNA
AÐ TALA VIÐ GUÐMUND
Til Neytendasamtakanna hafa
leitað ríflega fimmtíu manns
vegna viðskiptanna við Guð-
mund. Um leið hafa hundruð
manna hringt og kvartað. Um-
fang þessara kvartana er nánast
einsdæmi.
Öll þessi mál em af svipuðum
toga. Guðmundur hefur tekið
notuð húsgögn í umboðssölu en
ekkert greitt til baka þótt hús-
gögnin væru seld. Margt af
þessu fólki hefur falið Neyt-
endasamtökunum að innheimta
kröfur sínar vegna þess að það
er búið að gefast upp á að reyna
að tala við Guðmund.
I aprílbyijun gerðu Neytenda-
samtökin síðan samkomulag við
Guðmund eftir nokkur funda-
höld. Guðmundur féllst á að
koma einu sinni til tvisvar í viku
og greiða af þeim kröfum sem
samtökin höfðu þá undir hönd-
um. Eftir því sem komist verður
næst hefur Guðmundur ekki
staðið við þetta samkomulag.
í samtali við PRESSUNA
sagði Guðmundur að verslunin
væri nú hætt að taka við víxlum
fyrir húsgögn, en það hefði
skapað flest þau vandamál sem
hefðu orðið undirrót kvartan-
anna. Eingöngu væri tekið við
staðgreiðslu og greiðslum með
krítarkortum.
KRÖFUR UPP Á MILLJÓN-
IR
Viðskiptin fara vanalega fram
með þeim hætti að fólk kemur
með húsgögn og aðra innan-
stokksmuni til sölu og fær inn-
leggsnótur fyrir því. Það hefúr
síðan orðið mikill misbrestur á
að fólk fái upplýsingar um hve-
nær húsgögnin eru seld og á
hvaða verði.
Bókhaldið í kringum þessi
viðskipti eru síðan ekki traust-
vekjandi því oft eru rúnnaðar
tölur settar á nóturnar og því
fúllkomlega óljóst á hvaða verði
húsgögnin eru eða á hvaða verði
þau seljast. Uppgjör við seljend-
ur er síðan ónákvæmt og tilvilj-
unum háð.
Þá hefur þetta leitt til ýmissa
furðulegra tilvika svo sem þegar
húsgögn hafa verið tvíseld. Að
sögn Guðmundar er það einstakt
tilvik.
Það er ljóst að hér er um
verulegar upphæðir að ræða. Ef
miðað er við þann fjölda fólks
sem leitað hefur til Neytenda-
samtakanna sést að samanlagt
em þessar kröfur upp á milljón-
ir. Er algengt að fólk leggi inn
búslóð eða húsgögn að andvirði
200.000 til 300.000 króna. í
mörgum þeirra tilvika sem
PRESSAN hefúr upplýsingar um
hefúr fólk lítið sem ekkert feng-
ið til baka.
Einnig hefur PRESSAN heim-
ildir fyrir því að Guðmundur
hafi selt heilu dánarbúin og ekki
staðið skil á greiðslum vegna
þeirra þótt allt væri selt.
.ÆRALDREI VIГ
Það er óhemjuerfitt fyrir fólk-
ið að ná sambandi við Guð-
mund. Hjá Neytendasamtökun-
um er dæmi um að fólk hafi
reynt 50 sinnum að innheimta
peninga án árangurs.
„Það er einmitt þetta sem
maður þolir hvað verst. Hann
segir manni að koma á ákveðn-
um tíma en síðan er hann ekki
við. Ég beið einu sinni í langan
tíma og mér taldist til að um 16
manns hefðu komið á þeim U'ma
til að leita eftir greiðslum,"
sagði Sigurður Skúlason, sem
lenti í því að láta búslóð í um-
boðssölu til Guðmundar. Bú-
slóðin var metin á 250.000 til
300.000 krónur og er Sigurður
búinn að fá um 75.000 af því, þó
að allir hlutimir séu seldir.
Annar viðmælandi blaðsins,
Halldór Lárusson, lenti hinum
megin við borðið. Móðir hans
keypti þvottavél sem sögð var
17 ára en reyndist 27 ára. Þrátt
fyrir að vélin væri seld með
þeim orðum að unnt væri að
skila henni ef eitthvað reyndist
að var það óframkvæmanlegt
þegar kom í ljós að hún var mik-
ið biluð. f kjölfar þessa leitaði
Halldór til Neytendasamtak-
anna.
I viðtali við Guðmund í
Morgunblaðinu í síðustu viku
sagði hann að þetta væru nýleg
vandamál sem hefðu komið upp
vegna vanskila kaupenda. Þessi
ummæli endurtók hann í samtali
við blaðamann PRESSUNNAR.
Ástæða er til að draga þessa
fullyrðingu í efa. Mjög margar
af þeim kröfum sem um ræðir
eru jafngamlar fýrirtækinu. Þær
fóru að streyma inn til Neyt-
endasamtakanna í júlí/ágúst í
fýrra og voru þá sumar hveijar
eins til tveggja ára.
GUÐMUNDUR SJÁLFUR
GJALDÞROTA
Betri kaup voru stofnuð í
febrúar 1989 af Guðmundi og
fjölskyldu hans. Guðmundur var
þó ekki skráður í forsvari fyrir
fyrirtækið en kona hans, Guð-
rún Álfgeirsdóttir, skráð sem
stjómarformaður, framkvæmda-
stjóri og prókúruhafi. Dóttir
hans var síðan einnig í stjóm og
hlutafé skráð 200.000 krónur.
Fyrst í stað voru Betri kaup
og Ódýri markaðurinn rekin
hvort á sínum staðnum, en Betri
kaup vom þó alltaf rekstraraðil-
inn. Betri kaup sáu um antikhús-
gögn en Ódýri markaðurinn
annað. Undir það síðasta var
þetta allt rekið í sama húsnæði.
Allar nótur eru síðan gerðar í
nafni Betri kaupa.
Guðmundur sjálfur var úr-
skurðaður gjaldþrota í júní 1987
en skiptum lauk hins vegar ekki
fýrr en 17. október 1991. Engar
eignir fundust í búi hans en
kröfur vom verulegar, eða hátt í
30 milljónir króna. Skiptameð-
ferðin á búi hans tók svona lang-
an tíma vegna þess að hann
áfrýjaði einhverju af kröfunum
til Hæstaréttar.
,,Ég hef verið óheppinn í við-
skiptum og þurft að hætta í tvö
eða þijú skipti. Ég tek þó fram
að ekki var um nein undanskot
að ræða — ég hef aldrei hagnast
á gjaldþroú," sagði Guðmundur
þegar þetta var borið undir hann.
MÖRG STÓR GJALDÞROT
í HÚSGAGNABRANSAN-
UM
Áður en þessu fyrirtæki var
hleypt af stokkunum rak Guð-
mundur nokkrar húsgagnaversl-
anir í Reykjavík. Fyrst má þar
nefna Húsgagnaverslun Reykja-
víkur hf. í Bolholti sem varð
gjaldþrota með úrskurði 27. ág-
úst 1981. Lýstar kröfúr vom upp
á rúmlega fimm milljónir á
verðlagi dagsins í dag en ekkert
fékkst upp í þær.
í maí 1984 stofnaði Guð-
mundur G.J. húsgögn hf. og var
verslunin rekin í Fellsmúla í
Reykjavík. Sú verslun var tekin
til gjaldþrotaskipta með úrskurði
10. desember 1986. Engareignir
fundust í búinu og lauk skipta-
meðferð 3. apríl 1987 án þess að
greiðsla fengist upp í lýstar kröf-
ur, sem vom tæpar átta ntilljónir
króna að núvirði.
Næst á undan Betri kaupum/-
Ódýra markaðinum rak Guð-
mundur Borgarhúsgögn hf., sem
hann setú á stofn í febrúar 1986.
Sú verslun var tekin til gjald-
þrotaskipta með úrskurði í
skiptarétti 29. desember 1989.
Skiptameðferð lauk 26. júní
1990. Kröfur voru rúmlega 35
milljónir króna — þar af vem-
legar upphæðir í dönskum krón-
um. Ekkert fékkst upp í lýstar
kröfúr._______________________
Sigurður Már Jónsson