Pressan - 21.05.1992, Side 20
20
FIMMTUDAGUR PRESSAN 21.MAÍ 1992
PRESSAN
Útgefandi
Blaðhf.
Ritstjóri
Gunnar Smári Egilsson
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar:
Hverfisgötu 8-10, sími 62 13 13
Faxnúmer: 627019
Eftir lokun skiptiborðs:
Ritstjóm 62 13 91, dreifmg 62 13 95 (60 10 54),
tæknideild 62 00 55, slúðurlína 62 13 73.
Áskriftargjald
700 kr. á mánuði ef greitt er með
VISA/EURO/SAMKORT
en 750 kr. á mánuði annars.
Stöðvið þjófana!
í nokkrum síðustu blöðum hefur PRESSAN fjallað ít-
arlega um fjársvik hóps manna sem beita fjölbreyttustu
aðferðum til að hafa aleiguna af fólki í viðskiptum. Eins
og fram hefur komið í blaðinu vfla þeir fátt fyrir sér. Þeir
setja á stofn fyrirtæki gagngert til að nota í ólöglegum
tilgangi. Þeir nánast ffamleiða skuldabréf sem aldrei er
ætlunin að greiða. Þeir kaupa fyrirtæki, skipta um nöfn á
þeim og standa í ýmsum sjónhverfmgum öðrum til að
villa um fyrir saklausu fólki sem lendir í að eiga við þá
einhver viðskipti. Svona má lengi telja.
Þessi hópur stundar skipulagða glæpastarfsemi.
Að undanfömu hefur farið fram nokkur umræða um
glæpi tengda fíkniefnum. Margir hafa viljað benda á
nauðsyn þess að efla fíkniefnalögregluna ef það kynni
að verða til þess að fækka þessum glæpum. Samskonar
umræða fyrir tveimur áratugum leiddi til þess að fíkni-
efnalögreglan var stofnuð. Neysla þessara efna og versl-
un með þau þóttu það alvarlegir glæpir að réttlætanlegt
væri að kosta nokkm til að spoma við þeim.
Hjá Rannsóknarlögreglu ríkisins í Kópavogi er af-
skaplega fámenn deild sem sér um rannsókn á svoköll-
uðum fjármálaglæpum. Þeir sem hafa orðið fyrir barð-
inu á þjófnaði í gegnum bfla- eða fasteignaviðskipti hafa
borið þess vitni að rannsóknarlögreglan taki þeim held-
ur fálega. Það sé eins og hún sé að kikna undan álaginu
og enn ein kæran bætist bara í hrúguna af óloknum verk-
efnum. Tölur um aukningu á kæmm vegna fjármálamis-
ferlis segja sömu sögu.
Og gagnrýnin á slælega rannsókn á fjármálaglæpum
kemur frá fleimm en þeim sem verða beint fýrir barðinu
á þeim. Bústjórar hafa kvartað undan því að nánast til-
gangslaust sé að benda ríkissaksóknara á misferli sem
kemst upp við skipti á gjaldþrota fyrirtækjum. Reynslan
sýnir að slíkar ábendingar fara ekki lengra og leiða
sjaldnast til rannsókna.
Fjöldi þeirra mála sem PRESSAN hefur skrifað um,
frásagnir fólks sem hefúr tapað stómm fjárhæðum í við-
skiptum við þennan hóp manna og umkvartanir vegna
slælegra viðbragða ríkissaksóknara og rannsóknarlög-
reglu bera því vitni að hér er um að ræða alvarlegt
vandamál, sem taka þarf á með átaki.
Það er óþolandi að hópur manna skuli komast upp
með að féfletta samborgara sína ár eftir ár án þess að
yfirvöld sýni því mikinn áhuga.
Og
ef þing-
menn falla á
slíkum prófum væri hægt að
dæma þá í leikbann og strika
ræður þeirra út úr þingtíðindum.
virðast hafa
áhuga á
leyniupp-
s k r i f t u m
ÁTVR að
brennivíninu,
á k a v í t i n u ,
hvannarótar-
brennivíninu
eða hvað allar
þær guðaveigar
heita. Þeir einu sem
hafa sýnt áhuga eru
þeir Orri og Ofeigur
í Sprota og að því er
virðist fyrst og fremst
til að fá tækifæri til að
kíkja í bókhaldið hjá
ÁTVR. Þegar svo er
komið spyr maður: Hvers
vegna voru forsvarsmenn
ÁTVR að hafa fyrir því að
halda þessum uppskriftum
leyndum þegar enginn hefur
áhuga á að vita hvað er í þeim?
V I K A N
LYFJAPRÓF í ÞINGIÐ
Þær eru ekki fallegar upp-
Ijóstranimar sem Össur Skarp-
héðinsson Ieggur fyrir augu les-
enda PRESSUNNAR héma á
síðunni á móti. Hann segir að al-
þýðubandalagsmenn hámi í sig
múslí og sveskjur til að auka
þolið í endalaus ræðuhöld um
ekki neitt. Þetta er kannski Iög-
legt en örugglega siðlaust. Með
þessu standa aðrir þingmenn,
sem lifa á majonesbrauði úr
kaffistofu þingsins, ekki jafn-
fætis allaböllunum. Þeir hafa
ekki sama þolið og þurfa auk
þess að nota salemið miklu oft-
ar. Og hver veit hvort allaballar
láta sér múslíið nægja? Hver
veit hvort einhver þingmaður
hefur ekki látið freistast og tekið
inn hormónalyf eða eitthvað
örvandi til að vera betur í stakk
búinn til að tefja framgang ein-
hvers frumvarpsins? Er ekki
kominn tími til að þingmenn
verði látnir pissa í glas eftir
ræðuhöld til að ganga úr skugga
um hvort þeir hafa haft rétt við?
EINSKISVERÐAR LEYNI-
UPPSKRIFTIR
Það er einkennilegt hvað fáir
TRYGGING GEGN EIGIN
ÞJÓFNAÐI
Nú um helgina þurfa lögmenn
að ákveða hvað þeir ætla að gera
við ábyrgðasjóðinn sinn. Eins og
fram hefur komið er hann tóm-
ur og þurfti ekki nema tvo lög-
menn tíl. Annar haíði haft um 12
milljónir af skjólstæðingum sín-
um. Hinn að minnsta kosti 6
milljónir. Og fleiri lögmenn
munu vera á leiðinni í gjaldþrot
með ýmislegt vafasamt í poka-
hominu. Lögmenn standa því
ífammi fyrir því hvort þeir eigi
að borga háar upphæðir á hveiju
ári til að greiða fyrir þjófnað
kollega sinna. Lögum sam-
kvæmt geta þeir ekki valið þá
sem fá að vera í ábyrgðasjóðn-
um því allir félagar í Lögmanna-
félaginu mega vera þar og allir
lögmenn mega vera í Lög-
mannafélaginu. Og ekki geta
lögmennimir leyst ábyrgða-
vandamálið hver fyrir sig með
því að kaupa sér tryggingu, því_
það mun vera óþekkt að trygg-
ingafélög selji mönnum trygg-
ingu gegn eigin þjófiiaði.
HVERS VEGNA
Er atvinnuleysi vandamál?
unnt að kaupa hjöðnun verð-
bólgu á kostnað aukins atvinnu-
leysis um skamma hríð. Til
lengdar sé atvinnustígið bundið
af framleiðslugetu.
Reyndar er það orðið vanda-
mál í hagstjóm að sú garnla góða
tíð er liðin þegar launþegar ótt-
uðust atvinnuleysi og atvinnu-
rekendur gjaldþrot. Nú treysta
þessir hópar á atvinnuleysisbæt-
ur, gengisfellingu, sjónhverfmg-
ar í sjóðakerfmu eða aðrar björg-
unaraðgerðir af hálfu hins opin-
bera. Aður fyrr var atvinnuleysi
fjárhagslegt tjón. Það hefur hins
vegar breyst í að verða tjón á sál-
inni. Það að fá ekki vinnu við sitt
GUÐMUNDUR MAGNÚSSON SVARAR
Frá sjónarhóli einstaklingsins
er vinnan yfrrleitt forsenda lífs-
viðurværis. Þjóðhagslega séð er
atvinnuleysi sóun á verðmætum
eins og það að vera með vannýtt
framleiðslutæki eða of miklar
vömbirgðir. En ekki er allt at-
vinnuleysi eins. Þess vegna
segja tölur um fjölda atvinnu-
leysingja ekki alla söguna.
Lítum fyrst á einstaklinginn.
Með aukinni sérhæfmgu starfa
og viðskipta r samkeppnisþjóð-
félagi er hættara við en í frum-
stæðu þjóðfélagi að menn þurfi
að skipta um vinnu, tæknibreyt-
ingar raski högum þeirra eða að
„dauður tími“ verði í framleiðsl-
unni. Það er hagkvæmt fyrir
menn að verja trma til atvinnu-
leitar og þvt' er það ekki krísa
þótt þeir séu skráðir atvinnulaus-
ir um tíma. Þetta sést best á því
að stundum vantar jaíhmarga í
vinnu og skráðir eru atvinnu-
lausir. Reyndar er hver sjálfum
sér næstum: ,,Þegar granninn er
atvinnulaus talar maður um aft-
urkipp en um kreppu þegar mað-
ur er án vinnu sjálfur" á Tmman
forseti að hafa sagt.
Önnur tegund atvinnuleysis
hefur verið sögð kerfislæg. Hún
er vegna þess að allir em ekki
jafnhæfir til vinnu og leikreglur
þjóðfélagsins em þannig úr
garði gerðar að afköst þeirra
standa ekki undir launakosmaði.
Hér á ég einkum við ákvarðanir
um tiltekin lágmarkslaun, geng-
isskráningu krónunnar, fjár-
magnskostnað, samkejrpnis-
hömlur og ríkisafskipti. I þessu
sambandi mætti vísa tíl þess sem
er að gerast í efnahagssamvinnu
Evrópuþjóða. Snar þáttur efling-
ar innri markaðar Evrópubanda-
lagsins er til kominn vegna þess
að atvinna hefur verið nær
óbreytt og atvinnuleysi kerfis-
lægt á meðan 15-20 milljónir
hafa bæst við vinnumarkaðinn í
Bandaríkjunum. Þetta atvinnu-
leysi í Evrópu getur því varla
verið náttúmlögmál. Reyndar
hafa ýmsir talið að hægt væri að
losna við atvinnuleysi með því
að auka þenslu og verðbólgu í
hagkerfinu. Eftir olíuskelli hafa
menn áttað sig á að aukning
verðbólgu og atvinnuleysi geta
haldist í hendur. Yfirleitt telja
hagfræðingar nú að einungis sé
Það er orðið
vandamál í hag-
stjórn að sú
gamla góða tíð
er liðin þegar
launþegar óttuð-
ust atvinnuleysi
og atvinnurek-
endur gjaldþrot
CC
hæfi er mótlæti. Það er niður-
drepandi og siðspillandi fyrir
ungt fólk að hafa ekkert fyrir
stafiii. Oft á tíðum er um tóm-
stundavanda að ræða. Menn
kunna ekki að hafa ofan af fyrir
sér. Mér finnst sjálfum ekkert að
því að fara í fiskvinnu ef ég yrði
atvinnulaus eða að fá tíma tíl að
lesa allt það sem ég hef ekki
komist yfir.
Að lokum þetta: Mér sýnist að
íslendingum finnist þeir vera at-
vinnulausir ef yfirvinnan fellur
niður. Væri svo alvarlegt að
skipuleggja framleiðsluna betur
þannig að auka mætti afköstin
og gera yfirvinnu óþarfa?
NAR. HG&i aF HiV/Jl
Tý/íDiA EENIAtAÍNS-
. fCTTl -
P-6LEffAH /EsitJG- •
VEFfUft nú Fyesf
* At> V/ICTA t>£m[
.TiVÞiÁsiaND!
TVtTfyCHA
TW'rvow
HÁLFDÁN ER þAíNN OCr ER NtÁ SfADDWp. (
ÖÍÞP-i 5Íi'lnAIÁTHÍ.HTiaW MfNo SAR T*L
FlKLiTfcÚft HiHríA ýt^SíA TRlÁARBPAfÞA
ÞRrflTi u >
þeiTA FS- LtJT, LÖt cx? Lyg-itJ S&L, U fl VAPéA
Visr r HEbJfTt I ---------v------ ■■■» - «——1
“ ' ■*' Vit> Viltiafa íAnrr fá hafN.1 hel-
Vin TPu EesT AtBWn MEt> A$
Vi'NNA Síö IÁT ÚP- 5KULDKM
r FAf2-/VP ANa
HEF-AA ©KPlAP. VANTflP i SMM
EN
ta
HCUl
TiN
íKiA
SPiRfyiSrte KféfJWttT
7 E/t Dup.HCLDC*MVAB'
ND
lAl
ViÞ
FifAKtrútA
þfctARP.',
KAmN
o 6 T
VfiLHi'LL