Pressan - 03.06.1993, Blaðsíða 26

26 PRESSAN
LISTAHÁTÍÐ
Fimmtudagurinn 3. júní 1993
Dulúðin holdi klædd
Suður-ameríski listamaðurinn
Manuel Mendive sýnir lifandi mynd-
verk á Listahátíð í Hafnarfirði.
..
---—
Lifandi myndverk
suður-ameríska
listamannsins.
Fjórir suöur-amerískir
listamenn eru í hópi þeirra
fjölmörgu sem fram koma
á Listahátíöinni í Hafnar-
firöi sem hefst á morgun,
föstudag. Þeirra á meöal
er Kúbúmaöurinn Manuel
Mendive en hann er allt í
senn, málari, myndhöggv-
ari og gjörningalistamaður.
Mendive hefur vakiö mikla
athygli fyrir verk sín og ööl-
ast frama víöa um heim,
ekki síst fyrir lifandi mynd-
verk sín, sem okkur ís-
lendingum gefst nú kostur
á aö viröa fyrir okkur á
Listahátíð þeirra Hafnfirö-
inga.
Mendive er af mörgum
talinn einn athyglisveröasti
myndlistarmaður Suður-
Ameríku og hefur honum
gjarnan veriö líkt viö sjálf-
an Marc Chagall. I list
Mendives er maöurinn
ávallt í fyrirrúmi og ein-
kennast verk hans af dul-
úö og miklum tilfinninga-
hita. Meö Mendive hingað
til lands koma sjö suöur-
amerískir dansarar sem
hann málar fyrir sýningu
þeirra. Mendive fer ævin-
lega ótroðnar slóöir í list-
sköpun sinni og meö hjálp
dansaranna tekst honum
að beita fyrir sig óvenju-
legri aöferö í túlkun á verk-
um sínum.
Mendive hefur ævinlega
veriö heillaöur af manns-.
líkamanum eins og sjá má
af verkum hans, ekki síst
þeim sem eru af holdi og
blóöi. Sjálfur hefur hann
komist svo aö orði um list-
sköpun sína þar sem lif-
Mendive málar
mannslíkamann.
andi myndverkin eiga í
hlut: „Ég tjái mig viö dans-
arana og þegar þeir byrja
aö hreyfa sig tek ég til við
aö mála og vinn þá út frá
hugmynd sem á sér rætur
í menningu forfeöra
minna. “
POPP
Bókuklúbbur alþýðunnur
Guömundur Andri Thorsson
íslenski draumurinn
Robert Harris
Föðurland
William Shakespeare
Makbeð
Þórbergur Þórðarson
Ofvitinn
★★★
•••••••••■•••••••••••••••••
Besti bókaklúbbur landsins
er Ugluklúbbur Máls og
menningar. Kappsfullir bóka-
ormar kvarta sumir undan
því að Ugluklúbburinn bjóði
félögum sínum fullmikið af
endurútgáfum, segjast eiga
fyrir megnið af þeim bókum
sem klúbburinn sendir frá
sér. Það kann að vera rétt að
vægi endurútgefinna bóka sé
fullmikið. Því ber hins vegar
að fagna að klúbburinn gerir
fólki kleift að hreppa góðar
bækur á vægu verði.
f nýjasta Uglupakkanum er
að finna eitt frægasta leikrit
Williams Shakespeare, Mak-
beð, í þýðingu Helga Hálf-
danarsonar. Um þá ágætu fé-
laga þarf ekki að hafa mörg
orð. Nöfn þeirra tryggja gæð-
in. Sigfús Daðason, skáldið
sem bað menn fara sparlega
með orð, sá ekki ástæðu til að
spara lof um þýðingar Helga
þegar hann sagði við nem-
endur sína að í þýðingunum
fyndist þess dæmi að Helgi
færi fram úr Shakespeare.
Ekki ætla ég að rengja Sigfus.
Ofvitinn er eitt besta verk
meistara Þórbergs. Þessi
furðulega og skemmtilega
bók er sérkennileg blanda af
skáldskap og raunveruleika,
skrifuð af sannri stílsnilld. Og
húmorinn stendur sannarlega
fýrir sínu.
Flinkustu stílistar okkar af
yngri kynslóð eru Gyrðir El-
íasson og Guðmundur Andri
Thorsson. Verðlaunabók
Guðmundar Andra, íslenski
draumurinn, var athyglis-
verðasta skáldsaga síns árs.
Þar er gerð heiðarleg tilraun
til að kryfja eðli og vanda
samtíðar og arfleifðar. Sú tO-
raun lánast í veigamiklum at-
riðum. Bókin er þó ekki galla-
laus. Persónusköpun er ekki
sérlega tilþrifamikil og samtöl
lítt minnisstæð. En fyrir utan
það er verkið ákaflega vel
skrifað. Það er ekki oft sem
maður getur sagt að bækur
séu fallega skrifaðar. Það má
segja um þessa bók. Og það
besta sem í henni finnst er af-
burðagott. Ég veðja á þennan
höfund og næstu bók hans
(eða þarnæstu, það verður
ekki vandalaust að fylgja þess-
ari eftir).
Besti reyfari sem ég hef les-
ið í langan tíma er Föðurland
eftir Robert Harris, rómuð
bók, sem á sínum tíma hlaut
metsölu víða um heim.
Hér dregur Harris upp
nöturlega og trúverðuga
mynd af Þýskalandi sjöunda
áratugarins — eins og um-
horfs væri hefði Hitler unnið
seinni heimsstyrjöldina.
Árið 1964 fagnar þýska
þjóðin sjötíu og fimm ára af-
mæli leiðtoga síns. Mikil eftir-
vænting ríkir einnig vegna
fyrirhugaðs leiðtogafundar
Hitlers og Johns Kennedy
Bandaríkjaforseta.
Xavier March, rúmlega fer-
tugur rannsóknarlögreglu-
maður, grennslast fyrir um
dularfullt lát þýsks embættis-
manns og kemst að því að
fleiri þýskir frammámenn
hafa látist með óvenjulegum
hættti á svipuðum tíma.
Dauði þeirra virðist tengjast
listaverkasmygli. Gestapó
reynir að koma í veg fyrir
rannsókn málsins, en March
nýtur aðstoðar ungrar banda-
rískrar blaðakonu. Lausn
málsins reynist ógnvænlegri
en þau óraði fyrir.
Þetta er vel hugsuð bók og
hefur kostað höfundinn
nokkra heimildavinnu. Har-
ris vinnur úr þeim heimild-
um af töluverðum klókind-
um. Bókin fer hægt af stað,
stemmningin er drungaleg,
kannski fullþunglamaleg, en
um miðja bók kemst veruleg-
ur skriður á atburðarás og
spennan tekur völdin. Endir-
inn er vel unninn og sérlega
áhrifamikill.
Eini galli verksins felst í ást-
arsögunni en hljómar ekki
ókunnuglega. Ung stúlka fær-
ir lífsþreyttum einfara von
um bjarta framtíð. Lýsingar
bókarinnar eru þar jafnklénar
og í hinum reyfurunum. Að
öðru leyti á Harris lof skilið
fyrir óvenjulega bók og
minnisstæða.
Ugluklúbburinn stendur
fyrir sínu, nú sem endranær.
„Flinkustu stílistar okkar afyngri kyn-
slóð eru Gyrðir Elíasson og Guðmundur
Andri Thorsson. Verðlaunabók Guð-
mundarAndra, íslenski draumurinn,
var athyglisverðasta skáldsaga síns árs. “
„... vegnaþess að
hann heldur hár-
inu íformi þegar
láðst hefur að þvo
það og mikið liggur
við. Klúturinn bcet-
ir líka upp hitatap-
ið á höfðinu, því
hárunumfer óðum
fcekkandi. “
EYJÓLFUR KIWI KRISTJÁNSSON