Pressan - 10.06.1993, Side 27

HAFNFIRSKUR HAMAGANGUR
Fimmtudagurinn 10. júní 1993
PRESSAN 27
MYNDLIST
Hitabylgja frá Karíbahafi
USTAHÁTÍÐ I HAFNARRRÐI
Hafnarfjarðarbær hefur
einsett sér að verða ekki ein-
ber menningarleg afæta á
stóru systur, henni Reykjavík.
Hafnarborg er orðin fastur
liður í myndlistarlífmu, nýlega
var opnaður sýningarstaður-
inn Portið og nú sýna Hafh-
firðingar að það þarf ekki að
reiða sig á Reykjavík til að
efna til Listahátíðar með al-
þjóðlegri blöndu listamanna
úr ýmsum greinum. Skilaboð-
in sem Listahátíðin sendir er
að Hafnarfjörður geti boðið
upp á allt sem Reykjavík býð-
ur upp á og þurfi ekki að
treysta á Reykjavík vegna eins
né neins.
Hafnarfjarðarbær hefur
reiknað dæmið rétt, sú áhersla
sem hefur verið lögð á menn-
ingarlífið kemur ekki aðeins
listamönnum og áhugafólki
vel, heldur mun hún vafalaust
leiða til jákvæðari áhrifa á
efnahag og vöxt bæjarfélags-
ins, þótt erfitt sé að reikna
slíkt dæmi til hlítar. Bæjarfé-
lag sem skapar sér þá ímynd
að það búi yfir öllum lífsgæð-
um borgarlífs er líklegt til að
laða til sín fólk og það er fólk
sem skapar verðmæti og auð-
vitað aura í bæjarkassann.
Það sem hefur sérkennt
myndlistina á listahátíðunum
tveimur eru tengslin við róm-
önsku Ameríku og er það
vafalaust að þakka þeim sam-
böndum sem Sverrir Ólafsson
myndlistarmaður hefur rækt-
að í Mexíkó, þar sem hann
sjálfur hefur töluvert sýnt. í
GUNNAR J.
ÁRNASON
Hafnarborg eru sýningar með
Kúbverjanum Manuel
Mendive og Mexíkómannin-
um Alberto Gutierrez. Þarna
eru tveir gjörólíkir listamenn á
ferð. List Mendives er mótuð
af ríkri algyðistrú, þar sem öll
tilveran býr yfir andlegu lífs-
afli og ókennilegar verur og
verubútar spretta fram og
renna saman við laufþykknið.
I aðra röndina minnir Mendi-
ve á gamla og góða súrrealista
eins og Kúbverjann Wilffedo
Lam og jafnvel Chilebúann
Matta, sérstaklega í málverk-
unum, en þrívíðu verkin
draga dám af alþýðulist og
affískum uppruna Mendives.
Guiterrez er mun nútímalegri
í hugsunarhætti og vinnuað-
ferðum. I Sverrissal gefur að
líta líkön af torkennilegum
byggingum eða skúlptúrum,
sem virðast einhvers konar
sambland af nútímaarkitektúr
og fomum helgistöðum, enda
segist Guiterrez leita fyrir-
mynda í byggingarlist frum-
byggja í Mið-Ameríku. Það er
þó erfitt að gera sér grein fyrir
stærðarhlutföllum eða hvern-
ig líkönin koma út í raun. Fyr-
ir utan Hafnarborg er skúlp-
túr eftir Guiterrez sem hann
hefur gefið í skúlptúrgarð
Hafnfirðinga, sem stofnaður
var í tilefhi af síðustu listahá-
tíð.
í Portinu sýna tveir lista-
menn. Ragna Róbertsdóttir er
með verk sem svipar til þeirra
sem hún hafði á sýningu í Ný-
listasafninu í fyrra. Hún raðar
saman rétthyrndum steinum
úr söguðu hraungrýti í reglu-
leg form. Verkið í stóra saln-
um í Portinu, nokkurs konar
geómetrískt módel af fjalli,
nýtur sín vel þar. f bakgmnni
er veggteikning gerð úr reglu-
bundnu snigilmunstri, sem
gæti skírskotað til bylgjuhreyf-
ingar hafsins. í innri salnum í
Portinu sýnir þýski listamað-
urinn Mario Reis. Þar er m.a.
verk sem vakti sérstaka athygli
mína, sem mætti kannski
kalla „Sýnishorn úr íslenskum
ám“. Það er samsett úr all-
mörgum ferhyrndum striga-
bútum sem er raðað saman á
vegginn. Reis ferðaðist um
landið og heimsótti ár. Þar
strengdi hann strigabút á
ramma og setti út í á og not-
aði sem nokkurs konar net
eða síu. Afrakstur sýnatök-
unnar er svo niðurstaða
verksins. Allar staðsetningar
og tímasemingar eru vandlega
skráðar af þýskri nákvæmni.
Ef hann hefði aðeins gert þetta
í einni eða fáeinum ám hefði
verkið verið ósköp klént. Hin
fagurfræðilega uppiifun bygg-
ist fýrst og ffemst á þeim sam-
anburði sem skapast miili reit-
anna, því litbrigði og þéttleiki
efnanna sem settust í strigann
er mismunandi. Maður fær á
tilfinninguna að áin hafi gefið
eitthvað af sjálfri sér og sýnt
sitt hulda innræti; að hún sjálf
hafi talað. Þetta eru ekki
myndir af ám, þær sýna okkur
„Þótt Reis gangi til verks nánast eins og náttúrufrœðingur úti-
lokarþað ekki listrcen efnistök, því honum tekst að koma til
skila tengslum við náttúruna sem höfða til ímyndunarafls og
tilfinninga. “
ekki neitt, heldur eru þetta
ummerki ánna; sýni ffekar en
eftirlíking. Þótt Reis gangi til
verks nánast eins og náttúru-
fræðingur útilokar það ekki
listræn efnistök, því honum
tekst að koma til skila tengsl-
um við náttúruna sem höfða
til ímyndunarafls og tilfinn-
inga.
Svo er í lokin rétt að benda
á að í Straumi gefur að líta
ljósmyndir Mariönu Yampol-
sky og sýningu Jorge Huft á
arkitektúr, gömlum og nýj-
um, frá rómönsku Ameríku,
en þau eru bæði ffá Mexíkó.
Svo gat ég ekki betur séð en að
mitt í miklum gatnafram-
kvæmdum bæjarins væri búið
að koma fyrir reisulegu hásæti
Sverris Ólafssonar á miðju
hringtorgi. Eitt er víst að
landsmenn hafa góða ástæðu
til að leggja leið sína til Hafh-
arfjarðar þessa dagana.
vellinum. Það er erfitt að út-
skýra rokkið sem þeir leggja
fyrir sig — „poppað þunga-
rokk“ segir ekki neitt. Þeir eru
ekki Seattle-grunge- effir-
hermur, ekki dauðarokkarar,
ekki „goth“-þunglyndissinn-
ar, og ekki Sálin hans Jóns
míns. Þeir eru kannski allt
þetta í einum ómætstæðileg-
um hrærigraut sem á engan
sinn líka í rokkheiminum.
Sigurjón er orðinn að allra
POPP
Leiðin á toppinn
hausinn og ekkert varð af út-
gáfunni. Hér eru fimm lög af
Pimpmobile, sterk rokklög
sem gáfu sterklega til kynna
hvert stefhdi.
Þegar þriðji trommari
HAM, Arnar, gekk í bandið
fyrir um tveimur árum má
segja að sveitin hafi komist á
toppinn. Nú hafa drengirnir
skapað sér tilþrifamikla sér-
stöðu og eru algjörlega óvald-
aðir fremst á íslenska rokk-
bestu lagahöfundum samtíð-
arinnar og í heimskulegum
stuðtextum slær Óttarr öll
met; það góða er að hann
þvælir meðvitað í ætt við það
bjánalegasta sem frá íslensk-
um textahöfundum hefur
komið; Óttarr er Þorsteinn
Eggertsson núkynslóðarinn-
ar!
„Musculus“ og „Sanity“
eru skínandi dæmi um rokk-
snilli HAM og það nýjasta á
plötunni. Með slíkan farang-
ur ætti leið HAM að vera
greið. Ef það er eitthvert rétt-
læti í rokkheiminum næla
HAM í samning úti í New
York, þar sem þeir dvelja
núna og gefa út sína fyrstu
„alvöru“ plötu á árinu, eða
sem fyrst. Þangað til verður
„Sagan“ að duga.
HAM
SAGA ROKKSINS 1988-1993
NMD / JAPIS
★★★
•••••••••••••••••••••••••••
Eins og áður hefur komið
fram á síðum PRESSUNNAR
er þessi nýútkomna geisla-
plata HAM safnplata. Hún
rekur leið sveitarinnar á
toppinn, en hvort við fáurn
einhvern tímann toppinn
eins og hann leggur sig er
undir HAM komið. Þ.e.a.s.
þetta er ekki það snilldar-
rokkstykki sem hillti undir á
ófáum ffábærum tónleikum
sveitarinnar síðustu tvö árin.
I gegnum sameiginlegan
stuttmyndaáhuga kynntust
þeir Óttarr Proppé og Sigur-
jón Kjartansson árið 1988.
Sigurjón hafði verið að dútla í
bílskúrnum nokkuð lengi og
átti lög á lager, þunglamalega
samsuðu í beinum karllegg
frá Swans og svipuðum
þunglyndum New York-
böndum. HAM varð til um
vorið 1988 og Smekkleysa,
sem þá var í uppsveiflu, gaf út
plötuna „Hold“ um haustið.
Strax þótti sveitin merkileg
fyrir sérstakt útlit forystu-
sauðanna; Sigurjón, þessi
langi bólugrafni stráklingur
sem söng eins og hann væri
nýkominn af kóræfingu hjá
Kaþólsku kirkjunni, og Ótt-
arr, þetta skeggjaða skrípi sem
rumdi sitt skemmtilega
þvæluhnoð. Svipmeira tvíeyki
hafði ekki skreytt íslenska
GUNNAR
HJÁLMARSSON
hljómsveit síðan Helga og Jó-
hann sungu diskóið hans
Gunna Þórðar í Þú og ég.
„Hold“ hefur lengi verið
uppseld en er öll á safnplöt-
unni. Þau fimm lög sem voru
á henni eru vissulega börn
síns tíma; spilamennskan og
upptakan einföld en þó ljóst
að HAM-stíllinn er orðinn
nokkuð mótaður, grunnþátt-
urinn kominn. Ævar Isberg,
fyrsti trommari HAM, hélt
sveitinni nokkuð niðri í fýrstu
með of værukærum og ein-
földum trommuleik. Sveitin
þéttist til muna þegar næsti
trommari, Hallur Ingólfsson,
gekk í hana. Hann trommaði
helminginn á „Buffalo Virg-
in“-breiðskífunni á móti
Ævari. Buffalo Virgin, sem
kom út 1989, var þó ekki góð
plata, hljómurinn ónýtur og
of mörg lög ómarkviss og
leiðinleg. Það er því ekki eftir-
sjá í því að af henni skuli ekk-
ert vera hér. Næst tók sveitin
upp plötuna „Pimpmobile“,
sem Smekkleysa ætlaði að
gefa út í Bandaríkjunum
1991. Þar voru endurunnin
lög af Hold og Bufifalo Virgin
og nokkur ný. Hið ameríska
útibú Smekkleysu fór þó á
HAM Merkið tryggir gæðin!
Sýningar
• Björg Atla opnar mál-
verkasýningu í dag, fimmtu-
dag, 1 Gallerí Úmbru. Opiö
þriöjudaga til laugardaga kl.
13-18 og sunnudaga
kl. 14-18.
• Elísabet Haraldsdóttir
hefur opnaö sýningu á verk-
um sínum í Geysishúsinu^..
Opið virka daga kl. 9-17 og
um helgar kl. 11-18.
• Ragnhildur Ragnarsdóttir
sýnir grafíkverk í Stöðlakoti.
Opiö daglega kl. 14-18.
• Eggert E. Laxdal hefur
opnaö málverkasýningu í
Galleríi 11.
• Mary Ellen Mark, einn
þekktasti fréttaljósmyndari
heims, sýnir Ijósmyndir á
Kjarvalsstööum. Opið
10- 18 daglega.
• Grímur Marínó Steinþórs-
son, Helgi Gíslason og
Sverrir Ólafsson sýna högg-
myndir sínar I Ráöhúsinu f
Reykjavík. '*■*“
• Ásmundur Sveinsson.
Yfirlitssýning í tilefni aldar-
minningar hans. Verkin
spanna allan feril hans, þau
elstu frá 1913 og þaö
yngsta frá 1975. Opiö alla
daga frá 10-16.
• Jóhannes Kjarvai. Sumar-
sýning á verkum Jóhannes-
ar Kjarvals á Kjarvalsstöö-
um.
• Sindri Freysson sýnir Ijóð
á Kjarvalsstöðum.
• Ragna Ingimundardóttir
sýnir keramíkverk í miörými
Kjarvalsstaöa. Sýningunni
lýkur 13. júní.
• Tarnús sýnir málverk og11*1
skúlptúrí Portinu. Sýningin
er opin frá 14-18 alla daga.
• Inga Elín, Óli Már og
Þóra Sigþórsdóttir sýna
verk unnin meö mismunandi
tækni í Listhúsinu í Laugar-
dal. Sýningin er opin alla
daga frá 10-18 nema
sunnudaga 14-18.
• Sally Mann, einn þekkt-
asti og umdeildasti Ijós-
myndari Bandaríkjanna, sýn-
ir myndir á Mokka. Lýkur
20. júní.
• Artika, samsýning Kjur-
egej Alexöndru og Katrínar
Þorvaldsdóttur f MlR-saln-
um. Lýkur á sunnudag. Opiö
virka daga kl. 10-17 og um
helgar kl. 11-16.
• Róska sýnir málverk sín í
Sólon íslandus.
• Ásgrímur Jónsson. Skóla-
sýning stendur yfir í Ás-
grfmssafni. Opiö um helgar
kl. 13.30-16.
• Orka & víddir — Borealis
6. Samsýning íslenskra og
erlendra listamanna í Lista-
safni íslands. Sýningunni
lýkur 20. júní.
• Manuel Mendive, Albertg,,
Gutierrez, Mario Reis og
Ragna Róbertsdóttir sýna
verk sín í Hafnarborg á
Listahátfö f Hafnarfiröi.
Kúbumaöurinn. Opiö kl.
12-18, lokaö á þriöjudög-
um. Stendurtil 30. júní.
• Mariana Yampolsky og
Jorge Huft sýna verk sín í
listamiðstöðinni Straumi á
Listahátíö Hafnarfjaröar.
Sýningu lýkur 30. júní.
• Nútíö viö fortíö nefnist
viöamikil sýning í Þjóðminja-
safninu í tilefni 130 ára af-
mælis safnsins. Opiö alla
daga nema mánudaga kl.
11- 17.
Listasafni Sigurjóns Ólafs-
sonar. Tildrög aö gerö lista-
verks Sigurjóns við Búrfells-
virkjun; sýndar Ijósmyndir,
myndband, verkfæri og
frumdrög aö listaverkinu.
Opiö mánudaga til fimmtu-
daga frá 20-22, laugardaga
og sunnudaga kl. 14-18.
Tónleikar á þriöjudagskvöld-
um kl. 20.30.
• Höndlaö í höfuöstaö er
sýning í Borgarhúsi um sögu
verslunar í Reykjavík.