Pressan - 15.07.1993, Blaðsíða 10
10 PRESSAN
F R É TT I R
Fimmtudagurinn 15. júlí 1993
Ekki rétta manneskjan
til að skrifa hallelújabók
Bók Helgu Guðrúnar Eiríksdóttur um Jón Pál Sigmarsson sem setja átti á markað í haust hefur farið
svo fyrir brjóstið á aðstandendum hans að ákveðið hefur verið að ráða nýjan aðila til verksins.
Helga Guðrún Eiríksdóttir.
„ Fáheyrður ruddaskapur að láta mig frétta af þessu í gegnum fjölmiðla."
Eftir lestur handrits er þaö
mat PRESSUNNAR aö eftir-
farandi kafli sé þaö eina
sem geti hafa fariö fyrir
brjóstiö á aðstandendum
Jóns Páls. Kaflinn flallar qfn
samskipti Jóns Páls viö hitt
kynið, en hvergi í handritinu
er minnst á lyfjanotkun,
sem þó hefur veriö gerö aö
umræöuefni í erlendum fjöl-
miölum.
„Jón Páll var ekki mikið fyrir
að fara út og skemmta sér og
honum leiddist að klœða sig
upp. í Skotlandi tókst þó vini
hans, Dr. Edmunds, að taka
hann með sér út á líftð. Þar
komast karlmenn ekki inn á
betri staði á buxum og bol, ett
þannig vildi Jón Páll helst allt-
af vera klœddur. Vandamálið
var að hann var eiginlega allt-
ofþekktur og þegarfólk er
komið í glas á það til að virða
ekki friðhelgi frœga fólksins
sem skyldi. Jón Pátt vtldi atttaf
mœta seint á pöbba, þá vœru
stúlkurnar búnar að fá sér í
glas. Bœði vœri það ódýrara og
eins kœmu þœr þá af sjálfs-
dáðun til hans í staðinn fyrir
að hann þyrfti afhafafyrir því
aðfara til þeirra. Konur dróg-
ust líka að honum eins og bý-
flugur að blómi
Sjálfur var Jón Páll fremur
vandlátur á konur og kom þá
ekki hvaða Petrína eða Pálína
sem var til greitta. Þrátt fyrir
gífurlega kvenhylli átti Jón
Óánægja að-
standenda Jóns Páls
Sigmarssonar heit-
ins með bók um afl-
raunamanninn eftir
Helgu Guðrúnu Ei-
ríksdóttur sem
væntanleg var á
markað, hefur orðið
til þess að forráða-
menn útgáfufélags-
ins fsland og um-
heimurinn hafa
óskað þess að annar
aðili taki að sér
verkið. Helga Guð-
rún skilaði drögum
að handriti bókar-
innar fyrir viku síð-
an og fékk skömmu
síðar þau tíðindi að
fjölskylda Jóns Páls
gæti ekki sætt sig
við vinnubrögð
hennar.
Mikill undirbún-
ingur er í gangi
vegna útgáfu bókar-
innar um Jón Pál en
ætlunin var að setja
hana á markað í
október. Hafið er
markaðssetningar-
átak í um 80 lönd-
um á bókinni sem
gefin verður út á ís-
lensku og ensku en ljóst
er að úkomu hennar
mun seinka nokkuð þar sem
Páll í fáum langtímasam-
böndum. Fyrrverandi sambýl-
iskonu sinni og barnsmóður,
Ragnheiði Jónínu Sverrísdótt-
ur, kynntist Jón Pátt árði 198?
og bjó tneð henni í fjögur ár.
Saman eignuðust þau soninn
Sigmar sem alla tíð var auga-
steinn föður síns. Þegar hatm
var tveggja ára gamall slitnaði
uppúr sambandi Jóns Páls og
Ragnheiðar Jóntnu enda var
Jón þá farinn að hafa sam-
band við aðra konu sem átti
eftir að kotna talsvert við sögu
í lífi hans nœstu árín. Sú hafði
starfa afheilsurœkt ogþau Jón
því eflaust getað deilt sameig-
inlegu áhugamáli. Eklcert varð
þó úr frekari sambúð þeirra
skötuhjúa enda konan gift
öðrum tnanni.
Árið 1987 hófu Jón og Hall-
dóra Sverrisdóttir sambúð sem
stóð t ttokkurtt tíma. Árið 1989
gerðu Jón Pátt og Ragnheiður
Jónína aðra tilraun til satn-
búðar og sú hélt í hálft ár.
Þrátt fyrir að uppúr slitnaði
entt á ný hélst alla tíð mikill
vinskapurþeirra á tttilli.
í Skotlandi, þar sem Jótt Páll
dvaldist löttgum, átti hann í
föstu sambandi við þrjár kon-
ur. Hatttt var lítið fyrir að
bjóða þeittt út, vildi heldur
vera heitna í rólegheitunum.
Aðrir metttt gefa kærustunum
síttum rósir og sœlgœti ett Jón
Páttfœrði þeim poka af ávöxt-
um. Þessar stelpur voru allar
mjög ástfangnar afjóni. Eitt
þeirra hœtti við að fara til
Englands þar sem hetini hafði
verið boðið álitlegt starf til að
geta verið hjá honuttt. Hann
nýr aðili verður fenginn til að
skrifa hana. Helga Guðrún Ei-
ríksdóttir handritshöfundur
er afar ósátt við þessi málalok,
sem hún kveðst ofan á allt
hafa fregnað í útvarpi. Hún
segir ásakanir aðstandenda
Jóns Páls um að með bókinni
reyni hún að sverta minningu
hans ekki eiga við nein rök að
styðjast.
Vegið að starfsheiðri
mínum á svívirðilegan
hátt
„Þetta er alveg út í hött, það
er ekkert í bókinni sem bendir
til þess að fyrir mér vaki að
gera lítið úr Jóni Páli, reyndar
er því öfugt farið ef eitthvað
er,“ segir Helga Guðrún. „Ég
fékk þau fyrirmæli að stikla á
stóru við skrásetningu á sögu
Jóns Páls, uppistaða bókar-
innar skyldi vera fjöldinn allur
af myndum. Til að fá sem
gleggsta mynd af Jóni Páli
ræddi ég við fjölda fólks, bæði
aðstandendur hans og vini og
ferðaðist í því skyni bæði til
Englands og Skotlands, þar
sem hann dvaldi oft. Ég var
búin að leggja mikla vinnu í
verkið og taldi mig hafa dreg-
ið upp eðlilega og rétta mynd
af manninum. Og það sér
hver sem les handritið að ég
fer mjög hlýjum orðum um
Jón Pál.“
Hún segir sér hafa orðið
mjög bilt við er hún frétti af
því að ákveðið hefði verið að
fá nýjan aðila til verksins. „í
síðustu viku voru þeim sem
stóðu Jóni Páli næst send drög
að handritinu, svo þeir gætu
kornið með ábendingar enda
sjálfsagt að taka fullt tillit til
bans nánustu. Næsta sem ég
vissi var að mér var sagt upp
störfúm í beinni útsendingu á
Bylgjunni. Haff var eftir móð-
ur Jóns Páls í sjónvarpsfrétt-
um að það væri greinilegt
hvaða hvatir lægju að baki hjá
mér; bókin hefði verið skrifuð
í þvi skyni að sverta minningu
sonar hennar.
Fuflyrðingin er svo út í hött
að það er vart orðum á það
eyðandi. Auðvitað get ég ekki
annað en verið ósátt, eftir afla
þá vinnu sem ég hef lagt í
verkið. Þó er ég reiðust yfir
framkomu og ummælum
Halldórs Pálssonar hjá íslandi
og umheiminum, um hand-
ritið í sjónvarpi. Hann sagði
„greinilegt að stúlkan hefði
ekki valdið verkcfninu" og tal-
aði um mig eins og ferming-
arstúlku sem hefði skilaði lé-
legri ritgerð í skólanum. Það
er fáheyrður ruddaskapur hjá
manninum að láta mig frétta
af þessu í gegnum fjölmiðla.
Og með ummælum hans er
vegið að starfsheiðri mínum á
svívirðilegan hátt.“
Útiloka ekki að gefa
bókina út sjálf
Ekki náðist í Halldór Páls-
son vegna málsins, en að sögn
Helgu Guðrúnar var fátt urn
svör er hún hringdi forviða í
hann eftir að hafa frétt af
sinnaskiptum hans í útvarp-
inu. „Hann gaf engar aðrar
skýringar en þær að aðstand-
endur Jóns Páls gætu ekki sætt
sig við handritið.
Ég vissi reyndar alltaf að
móðir hans ætti eftir að verða
til vandræða, hún var strax í
upphafi mjög ósamvinnuþýð.
En ég átti ekki von á því að
Halldór myndi koma svona
ffam. Hann gefúr sig út fýrir
að vera mjög kristinn, en ég
fæ ekki með nokkru móti séð
neitt kristilegt við þessa ffam-
komu. Ef það var ætlunin að
ég skrifaði minningargrein
um Jón Pál þá var ég aldrei
rétta manneskjan til verksins.
Það vakti ekki fyrir mér að
skrifa hallelújabók um mann-
inn og ég gaf engum tilefhi til
að ætla að sú væri raunin."
Helga Guðrún kveðst ekki
hafa minnstu hugmynd um
hvað það sé í handritinu sem
móðir Jóns Páls túfld sem svo
að verið sé að níða niður hans
persónu. Hún segist eiga bágt
með að trúa því að kafli sá er
segir ffá samskiptum Jóns Páls
við konur, og birtur er hér á
síðunni, sé ástæðan. „Það er
ekkert hneyksanlegt sem þar
stendur. Frá því hefur verið
skýrt í tímaritsgrein að Jón
Páll átti urn tíma í ástarsam-
bandi við giffa konu svo það
er einkennilegt ef það hefur
farið fyrir brjóstið á móður
hans. Mér er fyrirmunað að
skilja hvað er hér á seyði, enda
málið allt ákaflega sérkenni-
legt.“
Að sögn Helgu Guðrúnar
getur allt eins farið svo að hún
gefi út bókina sjálf. „Ég á eftir
að kanna hver réttarstaða mín
er í málinu. í fljótu bragði fæ
ég ekld séð neitt því til fyrir-
stöðu að ég geti sjálf út bók-
ina. Ég skrifaði handritið og ef
rétturinn reynist mín megin
útiloka ég ekki að ég gefi bók-
ina út. Eg er með í fórurn
mínum á annað hundrað ljós-
myndir sem ég hef safnað
saman erlendis og birtingar-
rétturinn er minn. Ég get eng-
an veginn sætt mig við þessi
málalok. Menn verða að gera
sér það ljóst að það veður eng-
inn yfir mig.“
Bergljót Friöriksdóttir
Skorti skilning á
viðfangsefninu
Sigurður Wiium, fjármálastjóri útgáfúfýrirtækisins fsland
og umheimurinn hf., sagði í samtali við PRESSUNA að gerð-
ur hefði verið samingur við útgáfuþjónustuna Gott mál um
ritun bókarinnar um Jón Pál. „Við leituðum þangað enda um
mjög hæfa aðila að ræða. Sökum anna réðu þeir utanaðkom-
andi aðila til verksins, að okkur forspurðum. Strax í byrjun
kom í ljós að Helga Guðrún náði ekki sambandi við aðstand-
endur Jóns Páls og það voru auðvitað okkar mistök að grípa
eJrki strax í taumana. Auðvitað viljum við ekki valda aðstand-
endununt óánægju og því verður fenginn annar aðili til að
skrá söguna sem þeir eru sáttir við. Ég held að Helga Guðrún
hafi ekki alveg náð að draga fram þau atvik í lífi Jóns Páls sem
skipta mestu máli og hafi skort tilfinningu og skilning á við-
fangsefhinu."
varð þó ekki ást-
fanginn af neinni
þeirra, þegar þær
fóru að gerast of
hátíðlegar varð-
andi samband
þeirra þá flaug
Jón Páll einfald-
lega heim til ís-
lands. Hann var
ekkert fyrir að
láta ttegla sig niður enda atttaf
á ferð ogflugi og sjálfsagt ekki
fyrir hvaða konu sem er að
búa við þantt kost.
Þegar Jón Pátt lést lét hatttt eft-
ir sig unnustu í Finnlandi,
stúlku að nafni Heli Okkotn-
en. Henni kynntist Jón í lík-
amsræktarstöð í Helsittki og
eftir að hafa fullvissað sig um
að hún reykti ekki bauð Jótt
Pátt henni út.
Kvenhylli Jóns Páls
tók á sig margar og
kúnstugar
myndir. Til að
myttda átti
hann t
f ó r u tn
s t n u m
v œ n a
buttka aj
bréfuttt
f r á
ókunnugum
konum um allan
heim, - sum meira að
segja frá íslattdi. Bréfin
itmihéldu ólíklegustu hluti, svo
sem bóttorðsbeiðttir. Aðrar
betur stœðar vildu
hreittlega festa
kaup á mannin-
um! Það þarf
ekki að taka
Ur drögum að
bókarinnar
handriti
Jón Pál
þaðfram að Jón Pátt var
aldrei til sölu. “