Tíminn Sunnudagsblað - 08.04.1962, Blaðsíða 15

Graham Green:
Fagnaðarhátíðin
Ohalfont pressaði buxurnar sínar
og bindið sitt. Síðan iagði hann sam-
an strauborðið og setti það frá sér.
Ohalfont var hár maður vexti og
hélt sér vel. Hann bjó í leigukytru
með húsgögnum við Sheperd’s Mark-
et, og jafnvel í stuttum nærbuxunum
var liann stórglæsilegur og fyrirmann-
legur. Hann var orðinn fimmtugur,
en leit ekki út fyrir að vera meira en
45 ára.
Hann átti ekki grænan túskilding,
en fortakslaust átti hann enn þá greið-
an aðgang að fína samkvæmislífinu í
Mayfair.
Hann leit á flibbann kvíðafullur;
hann hafði ekki komið út fyrir húss-
ins dyr í meira en viku, að þvi undan-
skildu, að hann hafði skotizt á bjór-
stofuna niðri á horninu tvisvar á dag
til þéss að borða samloku með svína-
kjöti, á morgnana og kvöldin, og þá
var hann alltaf í yfirfrakka og með ó-
hreinan flibba. Hann gerði það upp
við sig, að þar mundi ekki sþilla fyr-
ir, þótt hann notaði hann einu sinni
enn; hann var samt ekki á þeirri skoð-
un, að maður ætti að spara að senda
þvottinn á þvottahús; til þess að
vinna sér inn peninga, yrði að eyða
peningum, en hins vegar hreinn ó-
þarfi að vera eyðslusamur. En af ein-
hverri ástæðu var hann ekki trúaði^r
á, að hann yrði fengsæll þennan kokk-
teiltima. Hann ætlaði nú að bregða
sér á kreik til þess að hressa upp á
siðferðisþrekið, vegna þess að eftir
að hafa ekki komið á veitingahús í
viku, hefði verið svo vandalaust að
láta allt reka á reiðanum; að halda
sér innan dyra heima hjá sér í kytr-
unni og skreppa á ölstofuna tvisvar
á dag.
Þetta var í maí, og skreytingarnar
frá fagnaðarhátíðinni héngu úti í
hvassviðrinu og nepjunni. Flöggin
höfðu óhreinkazt af rigningardemb-
um og sóti og blöktu yfir Piccadilly
— auðnarleg í súgnum. Þau minntu
Ghalfont á skemmtun, sem hann hafði
ekki tekið þátt í. Hann hafði ekki blás
ið í flautu eða kastað pappírsræmum;
hann hafði sannarlega ekki dansað
undir neinu orgelspili. Snyrtileg áferð
hans bar vitni um góðan smekk, þar
sem hann beið með lokaða regnhlíf-
ina eftir grænu umferðaljósi; hann
hafði tamið sér að bera höndina þann-
ig, að eini slitbletturinn á erminni
hans kæmi ekki í ljós, og fína, ný-
straujaða klúbbhálsbindið hefði get-
að verið keypt þá um morguninn.
Það var ekki af skorti á föðurlandsást
eða þegnskap, að hann hafði haldið
sig innan dyra alla hátíðarvikuna.
Enginn drakk minni konungs af meiri
einlægni en Chalfont — það er að
segja ef einhver annar en hann
splæsti; en eðlishvöt, sem átti dýpri
rætur en tilfinning fyrir formi, hafði
varað hann við að vera á ferli. Of margt
fólk, sem hann hafði eitt sinn þekkt
(eða þannig skýrði hann það), hafði
komið í borgina utan af landi; ef til
vill langaði það til að líta inn til hans,
og maður gat blátt áfram ekki boðið
því heim í jafnauma kytru eins og
hans. Þetta var skýringin á hlédrægni
hans; hins vegar var það ekki skýring-
in á því, hvað honum fannst hann
fjötraður, meðan hann beið eftir því,
að fagnaðarhátíðin liði hjá.
Og nú var hann byrjaður á ný á
sama, gamla leiknum.
Hann kallaði það sjálfur gamla leik
inn og strauk mjúklega snyrtilegt,
grátt ofursta-yfirskeggið. Gamli leik-
urinn. Einhver manneskja stikaði
hratt fyrir hornið á Berkeleystræti
og hnippti í hann glettnislega og
sagði: „Sæll, gamli djöfsi“, og var
horfin, en skildi eftir minningu um
mörg gáskafull olnbogaskot í gamla
daga á skemmtistöðunum, Merdý og
The Boob-klúbbnum. Hann gat nefni-
lega ekki leynt þeirri augljósu stað-
reynd, að hann gerði hosur sínar
grænar fyrir konum. Hann kærði sig
ekki um að leyna því, og þess vegna
virtist — jafnvel honum sjálfum —
vera riddaramennska og léttleiki yfir
öllu lífsstarfi hans. Þetta leyndi þeirri
staðreynd, að konurnar vorú ekki
eins ungar og á var kosið, það leyndi
líka því, að það voru konurnar (Guð
blessi þær fyrir það), sem borguðu
fyrir brúsann. Þetta leyndi þeirri stað
reynd, að nú var orðið mjög langt síð-
an hann þekkti til á Merdý og The
Boob. Meðal kunningja hans var fjöld
inn allur af konum, en varla nokkur
karlmaður. Enginn hafði meiri hæfi-
leika en hann af langri gruggugri
reynslu að segja sögur af því, sem
gerist í fínum reyksölum, en fínn
reyksalur, þar sem Chalfont var vel-
kominn, fyrirfannst ekki nú á dögum.
Ohalfont gekk yfir götuna. Þetta
var ekki þægilegt líf, það tæmdi hann
af taugaorku og likamsþrekí. Hann
þurfti mjög mörg sjerríglös til að
geta haldið þessu áfram. Sjálfur varð
hann alltaf að borga fyrsta sjerríglas-
ið. Það borgaði hann af þeim þrjátíu
pundum, sem hann hafði ætlað sem
útgjöld fyrir tekjuskatti. Hann stakk
sér inn um aðaldyrnar, leit hvorki til
hægri né vinstri, því að ekki hefði
GRAHAM GREEN.
verið vel gott, að dyravörðurinn héldi,
að hann væri að táldraga einhverja
dömuna, sem bifuðust þyngslalega
eins og selir í fljótandi fiskisafnsbirtu
anddyrisins. En sætið, þar sem hann
sat venjulega, var upptekið.
Hann sneri sér frá til að leita að
öðrum stól, þar sem hann gat sýnt
sig í svona hófi: forláta klúbbbindið,
dökkbrúnan hörundslitinn, þetta gráa
fyrirmannlega hár, spengilegan, glæsi
legan líkamsvöxtinn, svip uppgjafa-
landsstjóra frá nýlendunum. Hann
virti fyrir sér með leynd konuna, sem
sat í stólnum hans: Hann hélt, að
hann hefði séð hana einhvers staðar,
minkapelsinn, of þéttholda líkamann,
dýran klæðnaðinn. Hún kom kunn-
uglega fyrir sjónir, en andlitið var
hversdagslegt og venjulegt eins og
manneskju, sem maður mætir á hverj
um degi á sama stað. Hún var almúga-
leg, hún var glaðvær og eflaust rík.
iHann gat ómögulega munað, hvar
hann hafði séð hana.
Hún mætti augnaráði Chalfonts og
blikkaði hann. Hann roðnaði, varð
skelfdur. Ekkert þessu líkt hafði
nokkru sinni komið fyrir hann. Dyra-
vörðurinn gaf þessu gætur, og Chalf-
ont skynjaði hneyksli á næstu grös-
um, sem svipti hann þessum veitinga-
stað, þar sem hann var öllum hnútum
kunnugur, þessu síðasta veiðisvæði
hans, vísaði honum kannske úr May-
fair fyrir fullt og allt niður í ein-
hvern ömurlegan stað í Paddington,
þar sem hann gat ekki beitt hinum
minnstu tilburðum í riddaramennsku.
— Ber ég þetta svona á mér, hugsaði
hann, ber ég þetta svona á mér. Hann
flýtfi sér yfir til hennar, áður en hún
gat komið því við að blikka aftur.
„Fyrirgefðu", sagði hann, „þú hlýt-
ur að muna eftir mér. En hvað það
er langt síðan . . . “.
„Mér finnst ég kannast við andlit-
ið, góði“, sagði hún, „fáðu þér kokk-
teil“.
„A, ja“, sagði Chalfont, „ég hefði
kannske ekki á móti einum sjerrí, frú
T í M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ
159