Tíminn Sunnudagsblað - 30.09.1962, Blaðsíða 7

*
Sumarið 1927 leíð. Tíðindalítið á
yfirborð'inu. En það var eins og und-
ir niðri leyndust hulin örlög. Örlög,
sem maður ekki þekkti, en bjó þó allt-
af návistum við. Jafnvel þegar vígð
var Víðidalsárbrúin, sem reist var
undir handleiðslu Karls Friðriksson-
ar, virtist ekkert gerast, þó að kæmu
þangað múgur og margmenni. Nema
ég man það, að hún var vígð. Við
vegavinnumenn höfðu jafnan átt lít-
ið saman við brúarmenn að sælda.
Virtum þá lítils.
Á laugardagskvöldum fóru Víðdæl-
ingar og aðrir Húnvetningar heim til
sín. Á sunnudögum missti ég Einar
Sumarliðason líka út í buskann með
tvo til reiðar Svo ég var konungur
tjaldanna, nema Ingólfur gamli i
Galtarnesi var stundum við tjöldin
um helgar. Eg var sem Abraham,
þar sem ég sat í tjalddyrum mínum.
Á slíkum sunnudögum gátu gerzt
margir hlutir, jafnvel hinir ótrúleg-
ustu, því að örlögin voru alltaf að
spinna einhvers staðar í nálægð
minni: Ef hún til dæmis kæmi ríð-
andi til tjaldbúðanna. Ein.
Eg sá hana stökkva af baki hon-
um Bleik sínum í dökkum reiðfötum
með hvítan silkiklút um hálsinn og
með silfurbúið keyri í hendinni: Anna
á Þorkelshóli! Ef ég lokaði augunum,
sá ég hana betur. Eg var konungur
tjaldanna. Eg gat bent á tjöldin:
Þetta eru mín tjöld. En í hvaða föt-
um átti ég þá að vera? Eg átti engin
föt. Hvernig átti ég að taka á móti
henni, sjálfri drottningunni í daln-
um, jafnvel þó að ég væri konungur?
Hvað átti ég að segja? Þarna stóð
hún keikrétt með silkiklútinn og silf-
urbúna svipuna. Og þarna stóð ég
gagnvart henni, fatalaus Strandamað-
ur. Og hvað svo? Eg gat ekki hugsað
hugsunina á enda.
Einn sólbjartan sunnudag á miðju
sumri fann ég það á mér, að engin
drottning kæmi í dag. Eg reikaði
einn um holt og móa. Eg hef aldrei
fundið eins glöggt og þá, hvað Víð'i-
dalurinn er breiður, hvað einn nítján
ára Strandamaður fyllir lítið upp
landslagið í miðjum Víðidal. Eg gerði
þær athuganir, að gróðurlag þar er
ólíkt því, sem ég átti að venjast í
Staðardal. Frá ýmsum sjónarhólum
séð var erfitt að skoð'a Víðidal sem
dal. En þó var það ekkert á móts við
Suðurland, sem ég síðar kynntist. Þar
er erfitt fyrir Vestfirðing að skilja
landslagið sem landslag. Mitt í þess-
um þenkingum mínum veit ég ekki
fyrr til en ég stend fyrir utan tún-
garðinn á Þorkelshóli. Ætlaði ég
þangað? Nei, ég hefði sízt ótilkvadd-
ur beint för minni að Þorkelshóli.
Þangað kemur maður sem konungur,
en ekki sem beiningamaður með mýr-
arslettur upp á miðja leggi. En hins
vegar var enginn skaði skeður, þó að
maður skoðaði túngarðinn. Eg hafði
vit á túngarðshleðslu frá Kirkjubóli.
Að vísu hlóð Magnús frændi minn
meira úr torfi, mýrarsniddu, hann
hlóð aðeins kvíarnar eða byrgið úr
grjóti. En hér var mest allt úr grjóti.
Skyldi hún annars vera heima í dag?
En það kom mér ekkert við. Eg átti
þangað ekkert erindi. Auk þess voru
kannske gestir. Og auk þess var kaffi
tími, svo að það gat litið svo út, að
ég væri að sníkja mér kaffi. Og auk
þess------
Það voru svo mörg „auk þess“, að
ég sá það ráðlegast að snúa við —
og halda inn í mína einveru aftur.
Hvað skyldi fólkið halda. ef það sæi
þennan Strandamann, hálfgerðan út-
lending í Víðidal, gegnum gluggann,
snuddandi í kringum túnið?
En örlögin spunnu þræði sína jafnt
og þétt. Þau áttu eftir að breyta þess
um einmanalega sunnudegi í reglu-
legan sunnudag Og það eingöngu af
því, að ég hef alltaf haft gaman af
blómum. Rétt í því að ég er að hverfa
frá túngarðinum, verð'ur mér litið
inn fyrir hliðið og kem auga á hnapp
af baldursbrám Eg hafði svo sjald-
an séð baldursbrár. Eg held, að í
Kirkjubólslandi og jafnvel öllum Stað
ardal vaxi ekki ein einasta baldurs-
brá. Þetta gat ég ekki staðizt og fór
inn fyrir hliðið til þess að skoða þær
betur, jafnvel stinga einni í hnappa-
gatið.
Þá er það sem hún kemur, tátan
litla, sem ég man ekki lengur nafn-
ið á, en nú er sjálfsagt orðin frú í
Reykjavik, hlaupandi niður hlaðvarp
ann, tekur í höndina á mér og segir:
— Komdu sæll, hefurðu gaman af
blómum?
— Já, segi ég, sérstaklega baldurs-
brám.
— Komdu hérna bak við bæinn,
þar eru miklu fleiri baldursbrár.
Og svo tók hún aftur í höndina á
mér og leiddi mig á eftir sér bak við
bæjarhólinn. Já, hún hafð'i sagt það
satt. Mikill var sá fjöldi, sem þarna
var saman kominn af baldursbrám.
— Eg skal tína nokkrar fyrir þig,
ef þú vilt. sagði tátan litla, sem ég
man ekki nafnið á. Svo tíndum við
bæði stóra blómvendi og fórum og
settumst niður á mitt túnið.
— Kanntu að búa til sveig, sagði
hún.
— Nei, en ég skal búa til festi.
Svo hnýtti hún tvo sveiga og krýndi
okkur, en ég skrýddi okkur bæði
með festi.
— Nú ert þú blómakóngur, en ég
blómadrottning, sagði hún. Það fór
ekki svo, að ég yrði ekki kóngur
þann dag, þótt drottningin yrði önn-
ur en til var ætlazt.
Og ég kom oftar að Þorkelshóli,
og alltaf var það tátan litla, yngri
systir hennar Önnu, sem tók á móti
mér. Eg var víst líka boðinn í kaffi
og ég hef sjálfsagt einhvern tíma séð
Önnu um leið. En því er ég löngu
búinn að gleyma.
★
Sumri var tekið að halla og haust-
ið á næsta leiti. Og alltaf spunnu ör-
DR. SVEINN BERGSVEINSSON:
TJALDD YRUMSINUM
T í M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ
703