Tíminn Sunnudagsblað - 30.09.1962, Blaðsíða 17

Sauðafell i Dölum.
(Ljósmynd: Páll Jónsson).
ist. En báðir þessir menn skoruðust
undan þeim vanda ,er amtmaður vildi
leggja þeim á herðar. Greip þá Skúli
sýslumaður til sinna ráða og fékk
mág sinn, Benedikt gamla Bogason
á Staðarfelli, til þess að gegna þessu
hlutverki. Mátti ekki seinna vera, að
einhver já.taðist undir þetta, því að
sýslumaður hafð’i einsett sér að hespa
málið af i skvndi. Og formsins vegna
varð þó einhver að heita verjandi
sakborningsins.
Þennan dag kom í leitirnar þriðji
maðurinn, Snæbjörn í Ytra-Skógs-
koti, er séð hafði tinkrónu Jóns Andr
éssonar. Hann kvað hana hafa legið
á steðjasteini hans. Eigi að síður
harðneitaði Jón enn einu sinni, að
hafa falsað peninga. En tinkrónuna,
sem hann kannaðist þegar við, kvað
hann þannig til komna, að hann hefði
veðjað um það við formann sinn í Ól-
afsvík, Kristján Hallsson, hvort
þyngri væri króna úr tini eða silfri.
Sagði Jón svo frá, að Kristján hefði
þá heimtað af sér, að hann steypti*
tinkrónu, en undan lézt Jón hafa
færzt. Samt kvaðst hann hafa þrykkt
mót af krónu í tvær blýplötur, gegn
því að Kristján renndi sjálfur tininu í
þessi mót.
Ekkj var hægt um vik að kanna
hvort saga Jóns var sönn, því að
mörg ár voru liðin frá láti Kristjáns.
En ekki fékk sýslumaður af honum
aðra játningu en þessa, og lét hann
þar með lokið vitnaleiðslum og yfir-
hevrslum.
Það fannst á, að Jóni þótti Benedikt
Bogason lítt leggja sig fram við vörn
ina, og fór hann þess nú á leit við
hann, að hann fengi málinu frestað
um sinn, svo að tími ynnist til þess
að stefna vitnum, er Jón taldi, að
gætu sér að haldi komið. Virðist Jón
sjálfur hafa gert uppkast að skjali,
sem hann vildi leggja fram í þessu
skyni. Gekk Benedikt á einmæli við
Jón til þess að grennslast eftir því,
hverjum hann vildi stefna. En svo
fór, að sitt sýndist hvorum. Vildi
Benedikt ekkert sinna málaleitun
Jóns, nema hann tilgreindi íslenzka
menn, sem hann hefði grun um, að
falspeningarnir væru frá komnir. —
Jón lét aftur á móti í það skína, að
hann tortryggði helzt útlenda sjó-
menn, sem komið höfðu á skipum á
hafnir á Snæfellsnesi, en Benedikt
þótti hlálegt að varpa sökinni á ó-
nafngreinda útlendinga, sem komið
höfðu til landsins fyrir mörgum miss-
erum og ekki varð til náð. Jón sagðist
þá vilja afla vitna, sem styddu þá
sögusögn hans, að hann hefði fengið
peninga í þessum útlendu skipum,
auk þess sem hann kvaðst véfengja
vitnisburð sumra vitnanna gegn sér.
Benedikt kvað um allt seinan að leið
rétta hann, því að þau hefðu öll unn-
ið eið að framburði sínum, þótti sem
beiðni um frest gæti ekki annað kall-
azt en vífilengjur og undanbrögð og
vildi í engu sinna tilmælum skjól-
stæðings síns. Skildi svo með þeim að
sinni.
Jón sat samt við sinn keip, og virt-
ist honum sem nú myndu síðustu for
vöð að freista þess að verjast. Senni-
lega hefur hann ekki verið i ströngu
haldi á Sauðafelli, þar sem sýslumað-
ur hugðist kveða upp dóm sinn næsta
dag, og brá Jón sér heim til sín þessa
nótt eða árla morguninn eftir. Var
ferð hans gerð til þess að ná tali af
Jóni Sveinssyni í Ytra-Skógskoti,
greindum bónda og gegnum. Svo fór,
að Jón Sveinsson gaf kost á því að
liðsinna hinum nauðstadda nafna sín-
um og nágranna, eftir því sem hann
bezt kynni. Sömdu þeir nú svolátandi
skjal, sem sakborningurinn skyldi
rita nafn sitt undir og afhenda sýslu
manni:
„Hér með begeri ég af réttinum
ég megi fá uppsetningu eftir fororðn-
ingu af 3ja júni 1796, hennar 2um
kapítula og 7da artíkúla, að ég eður
minn talsmaður kunni innstefna vitn
um, sem ég kynni nota mér til aug-
lýsingar, hvar ég hafi þessa peninga
fengið, samt fríunar, að ég hafi þá
eigi til búið — einnig til að gera
ógildar nokkrar þær mér í prósess-
inum mótfærðu líkur eður vitnaleiðsl
ur, samt eftir sömu fororðningu 9da
kapítula og 30sta artíkúla, sem skyld-
Framhald á 718. slöu.
T í M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ
713