Tíminn Sunnudagsblað - 20.01.1963, Blaðsíða 18

Tíminn Sunnudagsblað - 20.01.1963, Blaðsíða 18
honum tilboð; — ef hann gerði við vélarnar, skyldi hann losna við refs- ingu fyrir flóttatilraunina. Hins veg- ar yrði að hlekkja hann til þess að tryggja, að hann stryki ekki aftur. — Allir voru undrandi yfir, hve vel fangi 44792 slapp, en það átti eftir að koma á daginn, að hans biðu meiri þjáninga'' en nokkurn hafði grunað. f afli smiðjunnar var rauðglóandi járn. Þetta voru hlekkirnir. Fangi 44792 var dreginn með valdi til smiðj unnar, og þegar hann reyndi að veita mótstöðu, var þrifið í viðkvæm- asta stað mannslíkamans og snúið upp á. Hlekkirnir voru barðir saman ' '>andi ut.an um ökkia hans, og hálf- > ''ðvitundarlaus fann hann steikar ’vktina af sínu eigin kjöti — „Þú losnar við hlekkina, þegar þú ligg" undir bambusnunr‘, sagði einn fanga varðanna glottandi („Undir bambusn um“ var hið almenna heiti á grafstað fanganna). Eftir þessa meðferð var fangi 44792 Mekkjaður við renni- bekk. Brunasárin a fótunum höfðust illa við, járnið nuddaðist stöðugt við þau, og hvert skref fangans olli honu" ólýsanlegum kvölum. Þessar þján- ingar gerðu fangelsisvistina enn óbærilegri, eii styrktu frelsisþrána að sama skapi. En nú voru flótta- möguleikarnir enn minni en nokkru sinni fyrr Það liðu mánuðir. áður en fanganum gefst hið minnsta tæki- færi til flótta. En dag einn tókst hon- um að komast yfir járnsög, og \ há degishléinu, þegar fáir fylgdust með föngunum. sagaði hann i sundur hlekkina. slapp óséður yfir fangelsis- múrinn og faldi sig í hænsnahúsi fram til myrkurs í rauninni virtist þessi flóttatilraun nær vonlaus Allt sem fanginn hafði með sér, voru tv' brauð og nokkrir frankaseðlar. Hann vonaðist aðeins tii þéss að komast a fljótinu og stela þar bát, en lengr hafði hann ekki hugsað. Hann iau' aðist eftir götunum. þar sem umferð var minnst Fyrir framan búð kín versks kaupmanns sá hann standa kerru með nokkrum kössum, þar á meðal vinkössum Hann stengdi eir. um þeirra á öxlina og gekt? af sta’ bannig leit helzt út fyrir, að h; hefði verið að sinna erindum fanga varðanna í bænum Niðri við fljótið hitti bann blökkumann, sem kallað ur var ..Tréfótur", og var einn þeirra fáu sorr* fangarnir vissu. áð óhætt var að treysta Fanainn bauð honum vínkassann fyrir að róa með sie upp eftir fljótinu til búgarðs Wan« en þar Vonaðtst bann til að fá aðstoð, — bað var að minnst.a kosti eini möguleikj hans Ferðin upp eftir fljótinu gekk að óskum, en Wan treysti sér ekki til þess að útvega fanganum vinnu, hins vegar sýndi hann honum mikla hjálp- semi í hvívetna, og kom málum hans þannig, að hann gat haldið áfram för sinni upp eftir fljótinu til gull- náma, sem eru 40—50 dagleiðir frá St. Laurent. Svo einkennilega — og um leið heppilega — vildi til, að þegar þeir félagar, „Tréfótur" og fangi 44792, höfðu verið 37 daga á leiðinni upp fljótið, mættu þeir sjálfum forstjóra stærstu gullnámanna,' sem kallaðar voru Inini. Sjálfur hét forstjórinn Bollini og var á leiðinni til bæjarins Paramaribo til þess aö reyna að út- vega sér vélvirkja, en svo illa hafði farið, að þéttir á nýrri gufuvél hafði skaddazt í flutningunum upp fljót- ið, og nú bráðlá á viðgerð. Þessi furðulega tilviljun kom sér vel fyr- ir fanga 44792, og forstjórinn Ijóm- aði sem sól, er hann heyrði, að fang- inn væri vélvirki. Það hefði tekið hann þrjá mánuði að sækja vélvirkja til Paramaribo. Hann bauð fangan- um 10 grömm gulls á dag, ef hann vildi taka að sér umsjón með vélun- um og auk þess 300 grömm, tækist honum að gera við þéttinn Þannig atvikaðist það, að fangi 44792 komst i kynni við líf gullgraf- aranna. Hann hlaut nú hinn bezta aðbúnað, fæði og klæði. Og ætlun han-s var að spara saman nægilegt fé til þess, að hann gæti keypt sér far með skipi frá Guyana. Útlitið var sannarlega gott. — Forstjórinn lét hann hafa skammbyssu, sem hann skildi aldrei við sig. Það voru allir vopnaðir í gullnámunum, þótt lögum samkvæmt væri það bannað. En ekki var kleift að hlíta þeim lögum, því að allt umhverfis námurnar voru ræningjar og bófar, sem hvorki óttuð ust guð né djöfulinn. Þeim blæddi ekki eitt mannslíf í augum, hér eins og annars staðar hafði hinn sterki bæði valdið og „réttinn“ í sínum höndum. Gullgrafararnir unnu á vegum námufélagsins, sem var hollenzkt, og þeim var bannað, að viðlagðri refs- ingu, að „þvo gull“ fyrir sjálfa sig. Samt sem áðuT fengust flestir við það — á nóttunni. Þeir, sem voru „nappaðir", voru rúnir öllu, og urðu að kosta ferð sína sjálfir til strand- arinnar. Þrátt fyrir það að margir gullgrafaranna hefðu góð laun, auk ágóðans af næturiðjunni, voru það aðeins fáir, sem fóru frá Guyana sæmilega efnaðir. Margir veiktust vegna hins óholla loftslags, og þeir sjúku áttu sér engrar hjálpar von nema því aðeins að þeir ættu dygg- an vin, og hann var erfitt að eign- ast á þessum slóðum. Þeir gátu dáið drottni sínum, enginn hirti um þá. en hins vegar létu vinnufélagar þeirra ekki á sér standa að skipta með sér gulli þeirra, ef þeir þá vissu. hvar það var að finna. Enginn treysti öðrum, og hver maður þagði vand- lega um felustað gulls síns. Samt kom það fyrir, að menn komu að felustað sínum tómum, — ef þeir grunuðu einhvern um þjófnaðinn, voru hnífarnir eða byssurnar látnar tala. — Maður fannst dauður, nafnið hans var strikað út af vinnulistan- um, og þar með var það mál úr sög- unni. | Þegar samningur fanga 44792 við námufélagið var útrunninn, en hann gerði ráð. fyrir 250 vinnudögum, átti hann 1800 grömm af gullsandi inni hjá félaginu, og gat hann innleyst það á skrifstofu félagsins í Albina eða Paramaribo. Auk þess hafði hann safnað 3000 grömmum með ólög legum „gullþvotti". Þetta samsvaraði 5000 dollurum. Honum fannst þetta himinhá fjárhæð, með tilstilli hennar gæti hann hafið nýtt líf í Evrópu. — En einn daginn læddist að honurn óboðinn gestur, sem hefur gert mörg- um manninum skráveifu í hitabelt inu, — hitasóttin. Hún varð ekki umflúin, en áður en hún næði alger- um tökum á honum, ætlaði hann að komast til Albina og leggjast þar inn á sjúkrahús. Tveir félagar har fóru með honum niður fljótið, en ' þeir voru báðir strokufangar og höfðu unnið í námunum í tvö ár. Fársjúkur hélt hann niður fl.jótið ásamt félögum sínum. Þegar þeir voru komnir á móts við Albina, sigldi varðbátur á þá í myrkrinu og braut bát þeirra í spón. Fangi 44792 var svo sjúkur, að hann gerði sér ljtla grein fyrir því, hvað fram fór. Átta dögum síðar vaknaði hann á sjúkra- húsinu í. St. Laurent úr móki hita- sóttarinnar, rúinn öllu nema lífinu og innstæðunni fyrir 1800 grömmum gulls, sem hann gat nú ómögulega nálgazt. Honum tókst ekki að leyna því lengi, hver hann var, — örin eft- ir hlekkina gáfu það greinilega til kynna: — Enn einu sinni opnast hlið þrælabúðanna og lokast að baki hon- um. — Og enn einu sinni var það iðnkunnátta hans, sem bjargaði hon- um frá svartholinu i Royale Ný andlit mættu augliti hans í fangabúðunum, flestir, sem komið höfðu jafnt og hann, voru dánir úr hitabeltissjúkdómum, hungri og þrældómi, og lágu nú vel geymdir „undir bambusnum". Félagi hans, Alex, var látinn, en Walther hafði tekizt að flýja og var nú í Paramira- bo. Og hugsunin um hann sem frjáls- an mann tendraði frelsisþrána á ný. Langur tími var liðinn frá síðustu flóttatilraun fanga 44792. Hann hafði unnið viðstöðulaust við vélaviðgerðir og jafnframt smíðað ótal hluti í eig- in þágr og selt, svo að hann ætti næga peninga, þegar tækifæri til flótla byðist. Margt hafði átt sér stað i TÍMINN - SUNNUDAGSBLAÐ

x

Tíminn Sunnudagsblað

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn Sunnudagsblað
https://timarit.is/publication/301

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.