Tíminn Sunnudagsblað - 09.06.1963, Síða 2
„STEINDEPILSLJÓД
Níu ára mömmudi'engur var
sannfærður um, að' gatan, sem
hann gekk á hverjum morgni, þeg-
ar hann rak kýrnar í haga, væri
ljótasta gata í heimi. Hún var bara
djúpur og krókóttur troðningur
efiir kýrnar, og ekki nógu fjölfar-
ín til þess, að önnur gata myndað-
ist við hlið hennar. Hann hafði að
vísu eRki séð allan heiminn, en
hann hafði Komið niður í sveit, og
par hafði hann séð miklu breiðari
og greiðfærari vegi. Þegar þurrt
var veður., var hún þurr, og þá
rauk úr henni viðbjóðslegt mold-
arryk undan klaufum kúnna, sem
hraktist fyiir storminum, ef ein-
hver var Err í rigningum var hún
blaut og sleip fyrir skóna hans,
þótt kúnum skrikaði aldrei fótur.
Tveir voru þeir staðir, sem mátti
kalla hindrun á götunni: Vatnið úr
Bólskurði dreifði sér um bala, sem
gatan lá um, svo að hann var alltaf
votur nema í stórþurrkum. Og þeg
ar kýrnar fóru þar um, hnusuðu
þær fyrir ser og lyftu upp höl-
unum, svo að þeir vöknuðu ekki
í þessari sytru. En það gerðu þær
af tómu pjatti, þvi að þær hefðu
ekki vætt halana, þótt þær hefðu
ekki lyft þeim um.eina tommu, því
vatnið náði þeim hvergi meira en
í lágklaufir. Hin hindrunin, ef
hindrun skyldi kalla, var á annan
veg. Hún var í Moldartorfuskurði,
eða réttara sagt neðan við hann,
en það var sjaldan neitt vatn i
honum, aðeins lítil sytra innan
um grjótið. En þar var mikið
grjót, sem skurðurinn bar fram i
vorleysingum. Túngarðurinn náði
aðeins að skurðbörmunum. En svo
var hlaðinn milli þeirra einfaldur
grjótgarður með litlu vatnsauga á
hverju vori, því að vatnsgangur-
inn í skurðinum velti honum. Hér
urðu kýrnar sárfættar og sein
færar.
Svo var það einn bjartan vor-i
morgun, þegar daggardropar sátui
á hverju strái og sólin var fyrirl
stuttu komin upp fyrir fjallsbrún-
ina og mömmudrengur rölti á
fcftir kúnum syfjaður að vanda, að
hann só lítinn fugl sitja á norður-
kampinum við skurðinn. Hann
söng þar fullum rómi, ekki ólíkt
því, að tveimur litlum steinum
væri slegið saman. Hann iðaði all-
ur af fjöri og lífsgleði. Og nú,
þegar fegurð himins og jarðar
birtist drengnum í allri sinni dýrð
og þessi litli fugl varð fil að prýða
þá mynd, varð það til að létta lund
hans. Hann athugaði ekki í þetta
sinn, hvað olli veni fuglsins á
þessum stað, en honum fannst gat-
an ekki eins ljót og tilbreytingar-
iaus eins og venjulega. En þegar
hann varð þess var, að steindep-
illinn söng þarna á hverjum
morgni, for hann að forvitnast
um, hvað þessu mundi valda, og
komst þá að því, að í stórri holu
1 kampinum lá kona steindepilsins
á eggjum, og það var kærkomin til
breyting fyrir drenginn að fylgjast
með háttum þeirra í búskapnum.
Mömmudrengur sagði frá fundi
sínum heima, og fékk þá að vita,
að þessi steindepilshjón væru í
seinna lagi með búskap sinn, þar
sem nú væri komið fram i júní, og
flestir fuglar búnir að unga út.
Þess var getið til, að þessi hjón
hefðu áður misst egg sín af ein
hverjum ástæðum og síðan verpt
í annað sinn.
Þess var skammt að bíða, að
mikil tíðindi gerðust í steindepils-
hreiðrinu, því að nú fóru lítil nef
að gægjast út úr skurninni á eggj
unum, og vonum fyrr lágu fjórir
ungar í hreiðrinu, og erfiði bónd
ans óx að sama skapi sem munn
unum fjölguðu, svo hann varð að
hafa sig ailar. við að afla fæðu
handa fjölskyldunni: Og þá vai
það, sem mömmudreng flaug í hug
að hjálpa honum dálítið. Hann
tíndi fáeina maðka í hveiri ferð
sinni með kýrnar, og færði að
hreiðrinu, en ekki þó of nærri þvi,
af ótta við að slyggja fuglana. En
þegar ungarnir stækkuðu, fór
hann að voga sér nær hreiðrinu,
og það endaði svo, að hann fói
að mata ungana með eigin hendi.
Mömmudreng þótti nú ekki leng
ur leiðinlegt að reka kýrnar, því
að nú hafði hann eignazt áhuga
mál. Hann fylgdist með öllu, sem
gerðist i hreiðrinu, brölti unganna
og ferðum foreldranna, og hann
varð þess var, að þegar ungarnir
stækkuðu, gerðust þeir umsvifa-
miklir og uppivöðslusamir, svo að
hinir sléttu og vel gerðu veggir
hreiðursins tóku að láta á sjá. Áð-
ur en þeir yfirgáfu hreiðrið og
héldu út í heiminn, lá nærri, að
það væri komið í rúst. Þá fóru þeir
líka að afla sér fæðu sjálfir, svo
matgjafa mömmudrengs var ekki
lengur þörf.
En umstang, söngur og búskap-
ur þessara steindepilshjóna höfðu
veitt honum marga ánægjustund,
svo að hann hafði gleymt sjálfum
sér, og hann hafði eignazt nýja
vitneskju um hætti smáfuglana.
Hann gat því af heilum hug tekið
undir með skáldinu, sem sagði:
„Mér er vel við þau steindepils
ljóð.“
LÍTIL KRUMMASAGA
Það bar til í Borgarfirði á síð-
ustu öld, að maður kom að bæ,
þar sem hann þurfti að reka er-
indi. Þótti honum aðkoman ein-
kennileg, því að margir hrafnar
sátu gargandi á baðstofuþekj-
unni. Hann barði að dyrum, en
enginn kom til dyra. Hann álykt-
aði því, að bærinn væri mann-
laus, og gekk til næsta bæjar. En
þegar þangað kom, frétti hann, að
nýdáinn maður hefði verið í bað-
stofunm, en fólkið hefði gengið
að heiman, einhverra erinda. Þeg-
ar fólkið heyrði frásögn mannsins,
lét það í ljós þá skoðun sína, að
krummi hefði skynjað á óþekkt-
an hátt, að dauðinn hefði fyrir
stundu gengið þarna um garð.
Bergsteinn Kristjánsson
5 56
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ