Tíminn Sunnudagsblað - 06.02.1966, Page 17

Hér verður getið þriðju systur
Jóns konferenzráðs og föng sótt í
Sevisöguna:
GUÐHÚN giftist einnig fyrir-
taks bóndamanni, Árna, syni Brynj
tflfs prests gamla á Kálfafelli í
Suðursveit, Guðmundssonar, bjuggu
þau alla tíð á Smyrlabjörgum, áttu
8 börn saman, hvar af einungis 2
stálpuðust. Systir, sem náði fullorð
ins aldri, varð tvígift, og átti mörg
börn, eftir lifir Brynjúlfur prestur,
sem fyrist vígðist til Sand-
fells í Græfum, en 1823
fékk Langholts kall í Meðal-
landi, og býr þar nú ekkjumaður.
Guðrún burtkallaðist á undan manni
sínum Árna, eignaðist hann fyrir
síðari konu ekkju frá^ Hreggs-
eða Hestgerði, Guðrúnu Ólafsdóttur'
Magnússonar, bróðir Ólafs var Sig
urður Magnússon á Hnappavöllum,
sem nafnkunnugur varð af bókaskrift
um og ýmsu fornfróðlegu. Guðrún
þessi lifir enn, haldin merkiskona og
kvenskörungur, en Árni er sálaður
fyrir nokkrum árum.“
Æviferill síra Brynjólfs Árnasonar
verður eigi rakinn, þar liggur flest
Ijóst. Hitt má vera, sem eðlilegt er,
að færri þekki örlagasögu Steinunn
ar, systur hans. Hún þótti mann-
skapskona, vinsæl og virt, og var
heppin ljósmóðir.
Fyrri maður t einunnar var
Árni, sonur Jóns bónda í Holtum
Eiríkssonar, og konu hans, Helgu
Árnadóttur frá Þorgeirsstöðum,
Ófeigssonar. Þau bjuggu á
Skálafelli, og má segja, að vel færi
á því, að Steinunn væri einmitt hús-
móðir á býiinu, sem amma hennar,
er hún hét eftir, gerði frægt í
þjóðarsögunni í ágústmánuði 1728
Nú er frá því að segja, að í Suður
sveitinni var vinnukona, er Þórdís
hét Jónsdóttir. Kristján Vigfússon,
síðar lögsagnari, glingraði við hana.
Og Árni bóndi á Skálafelli leitaði
enn sömu leikbragða. Báðir urðu ber
ir að gamninu. Þórdís hefur verið
greiðvikin við fjörugöngumenn —
þeir voru fjórir, sem gerðu henni
börn. (Árið 1816 var hún í Mörk
á Síðu.
Við manntal 1801 var í Borgar
höfn tíu ára gömul telpa, Guðrún
að nafni Árnadóttir. Fer varla í
grafgötum, að það var dóttir Árna
á Skálafelli og Þórdísar Jónsdóttur,
aldur barnsins nemur heima við
brotmál þeirra. Á tvítugsaldri er
Guðrún þessi komin vestur fyrir
Skeiðarársand, og 1816 var hún í
sjálfsmennsku í Efri-Vík í Landbroti.
Eignaðist dóttur við Símoni mál-
lausa, syni Mála Davíðs. Lenti út í
Álftaver, giftist þar og bjó í Holti.
Maður hennar hét Vigfús Jónsson.
Son áttu þau, er Árni hét. Ei. dótt-
ir Guðrúnar og Símonar var merkis-
konan Kristín í Gröf í Skaftártungu.
SSÍSSSi!
................................. ■

' ■■ '■ ^ V
.•ftíiiSS);!!:-. •• •Si'-
.; '
. ..;■; ■
■
..
"■í.A,'
... •..
•■•. :•

:
;
i
.■í>:::;::S

, <>v
•v .
•
: ': ;

Skaftfellingur, sem jafnan verður getið
ráð.
sögu landsins: Jón Eiriksson konferens-
Trúlega var hún svo til nafns bor
in, að móðir hennar, lausaleikskróg-
inn, hefur í fyrstu verið í fóstri hjá
Kristínu húsfreyju á Skálafelli, Árna
dóttur, sem var móðursystir föður
hennar. Nafni frænku sinnar hefur
hún komið upp af ræktarsemi og
hlýhug.
Barnseignabrot Árna bónda á
Skálafelli mat Jón sýslumaður Helga
son til 24 ríkisdala. Varla á færi
annarra en efnabænda að standa í
framhjátökum, ef greiða átti kóngi
og kumpánum hans sex kýrverð fyr-
ir fyrsta hórdómsbrot, og tólf kýr
verð að öðru. Við þriðja brot gátu
engin veraldleg verðmæti bjargað líf
tórunni.
Áður en Árni Jónsson galt hór-
sektina, hvarf hann úr tölu lifenda.
Búið var tekið til uppskriftar 14.
nóvember 1794. Sýslumaðurinn lýsti
skuldakröfu, og var lagt undir lög
hald:
1 kýr 5 vetra
9 kindur, 48 sk hver og
1 sauður 2 vetra 48 sk
1 kýr 3ja vetra
1 hestur 6 vetra
1 hryssa
Salúnsáklæði
1 kvenpils úr
bláu klæði
1 forklæði úr ullardam-
aski með hnapp úr
víravirki
4 rd.
— 48 sk.
48 sk.
2 r>.. 64 —
1 rd. 32
Summa: 24 ríkisdalir.
Ágengni konungsvaldsins avr
skefjulaus, og löggæzlumenn sópuðu
saman fjármunum á margvíslegum
forsendum. Hinum allra náðugasta
landsföður og arfakóngi urðu eigi
aðrar tekjulindir drýgri en þær, sem
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
113