Tíminn Sunnudagsblað - 28.01.1968, Blaðsíða 8

myndir. Frostið hefur sprengt
hraunhelluna, sagði bóndinn, sem
ók bílnum. Við námum staðar og
mötuðumst við læk, þar sem
nafntogaður útilegumaður á átj-
ándu öld, Fjalla-Eyvindur, hafðist
stundum við.
„Hann var hér harðasta vetur-
iinn, sem menn mundu“, sagði
í Sverrir Tryggvason. „Hann lifðí*^*
• hvannarótum og hráu hrossakjöti,
og hann gat aldrei kveikt upp eld,
því að reykurinn hefði vísað bænd-
l unum á dvalarstað hans. Þeir voru
i að leita hans, því að hann stal
hestum þeirra“.
Hér var fjalldrapi og ýmis gróð-
ur annar, jafnvel nokkuð af blóm-
um.
Við héldum áfram og komum
nú þar, sem allt var þakið ljós-
gráu grjóti, sem minnti á stein-
| lagningu, ýmist hnúskóttu eða
’ sléttu o'g öllu sorfnu af straum-
harðri á. Það var eins og dauðir
i fílar lægju þarna hlið við hlið.
; Engin tilraun hafði verið gerð til
þess að sprengja akbraut í gegn-
um þessa grjótheima. Þess í stað
hafði vikri og sandi verið dyngt
í verstu gjóturnar og gerð með
þeim hætti gata, sem átti að heita
: fær ökutækjum.
Síðan tók við fölbleikt slétt-
lendi með svörtum mishæðum.
Það var fínn vikursandur, sem
komið hafði úr Öskju í gosinu ár-
ið 1961, er gaf landinu þennan
lit, en mishæðirnar vorir dökkir
hraunhólar, sem vikurinn hafði
ekki náð að hylja. Ökumaðurinn
hélt nú upp á gulleita hæð, þar
sem nýlega höfðu átt sér stað elds-
umbrot, svo að við sæjum betur
yfir þessa einkennilegu flatneskju,
sem umkringd var rauðum fjöll-
um með fannir í hlíðum.
Við sáum, að fram undan var
svart hraun. Þegar við áttum
skammt ófarið að því, nómum við
staðar á öldu, þar sem furðulegir
klettar risu yfir sandinn. Á ein-
um stað voru tveir drangar, sem
sköguðu skáhallt upp í loftið eins
og tröllafingur og líktust bók-
stafnum V.
Þegar við ókum upp á hraun-
breiðuna, blasti við stórfenglegur
vitnisburður um afleiðingar Öskju-
gosa. Allt í kringum okkur var
hraun, sem rann árið 1875, eggj-
ótt og bárótt og tekið að safna
á sig nokkrum grámosa. Árið 1961
ultu nýir hraunstraumar út á þaifi,
hlóðust þar upp eins og veggur
og námu staðar. ...
Veðrið hafði verið harla leiðin-
legt, og þoka huldi koll hins fagra
fjalls, Herðubreiðar, sem er 1990
metra hátt. Nú fór landið sífellt
hækkandi. Hér og þar voru snjó-
drefjar mgðfram slóðinni, og fjöll-
in voru snævi þakin. Eftir fimm
stunda akstur, oft um illfær hraun,
vorum við mjög farnir að nálgast
Öskju. Við ókum yfir svartflekk-
ótta hásléttu, sem víðast var þó
þakin mjöllu, og það var nístandi
kuldi. Þar sem gufu lagði upp úr
jörðinni, líktist mökkurinn þoku
í hvössum vindi. Fönnin jókst, og
loks nam jeppinn staðar. Við urð-
um að ganga dálítinn spöl.
Ég veit varla, hvað ég bjóst við
að sjá — sennilega stórt, keilu-
laga fjall. Varla ógnardjúpa skál.
Það var þó það, sem blasti við
augum okkar.
Askja er líkust tröllslega eld-
brunnu hringleikahúsi. . . Ég
held, að gígurinn, sem ég sá, hafi
verið nokkur hundruð metrar í
þvermál, og það voru á að gizka
þrjátíu metrar niður að vatninu,
sem myndazt hafði í botni hans.
Enn rauk úr vatninu. Vatnið var
harla undarlegt á litinn, mógrátt
eins og mjólkurblandað kaffi, í-
Framhald á 94. síSu. -
180
TÍ MIN N - SUNNHDAG8BLAÐ