Tíminn Sunnudagsblað - 18.02.1968, Page 13

arnar er grasblettur, sem nefndur
er Hústún. Þar voru aðalslægjurn-
ar á hlíðunum. Þar hafði verið
býli einhvern tíma í fyrndinni, og
sáust glögglega merki húsatófta.
bæði bæjartóftir og fjárhústóftir.
Munnmæli voru, að síðasti ábú-
andi þar hefði heitið Jón og verið
ýmist auknefndur skjóða eða hnýf-
ill. Hef ég heyrt tilefni fyrra auk-
nefnisins, en hirði ekki að geta
þess.
Mikil rækt var í þessum bletti
vegna þess, að þar eru ágæt skjól
fyrir sauðfé, og lá það þar mikið
í slæmum veðrum. En ekki var
bletturinn stærri en sem svaraði
einum hiektara. Þar fékkst þó
venjulega hálft annað kýrfóður af
ágætri töðu.
Svo var það, þegar ég og Árni,
bróðir minn, vorum á tólfta ári,
að við fengum að fara á hlíðarn-
ar með föður okkar, þegar heyjað
var, og skyldum við raka eftir hon
um. Af hinum bænum á Siglunesi
fór bóndinn með tveim fósturbörn
um sínum. Veðrið var ágætt og
ládautt við hliðarnar, og fórum við
á sexæringi, sem sambýlismaður
okkar átti. Við tjölduðum í gömlu
bæjartóftinni á Hústúni með segl-
inu af bátnum, því að sérstakt
tjald var ekki til, enda mátti þetta
fullvel fara og var alvanalegt i
slíkum tilfellum.
Eftir kaffihitun og borðhald var
svo byrjað á heyskapnum, og minn
ir mig, að slættinum væri lokið
þarna á þriðja degi. En nokkuð
var þá órakað. Varð nú að ráði
hjá bændunum, að fara heim síð-
degis með hevflutning, og ætluðu
þeir að koma aftur um kvöldið,
en við krakkarnir áttum að raka
ljána, sem eftir var. Var nú keppzt
við að binda og bera á bátinn, og
héidu fullorðnu mennirnir svo af
stað heim og hurfu okkur fyrir
næsta nes.
Talsvert var farið að skyggja á
nóttunni, en við lukum við rakst-
urinn í tíma og fórum svo heim
í tjaldið og fengum okkur bita
Auk okkar bræðranna var þarna
telpa, nokkrum árum eldri en við.
fósturdóttir sambýlismannsins
Hét iiún Haiidóra (varð síðar
nunna i Landakoti og dó þar, ekki
þritug að aldri). Áður en dimmt
var orðið, vorum við einatt að gæta
að þvi, hvort við sæjum ekki til
bátsins. En svo var <ækki, og fór-
um við þá inn í tjaldið og hugð-
umst sofna. Hinir krakkarnir sofn-
uðu strax, en hvernig sem ég
bældi mig niður, gat ég ekki fest
svefninn.
Innan til við Hústúnið rennur
Fossáin niður af fjallinu í þremur
fögrum fossum. Hún er nokkuð
vatnsmikil og getur orðið ófær, ef
rigningar eru. Niðurinn í ánni
heyrist ágætlega út á Hústún þeg-
ar logn er eða vindur stendur af
ánni. í þetta skipti heyrðist mjög
vel til hennar. Ég hafði ekki veitt
því eftirtekt áður, en nú hevrðist
mér ekki betur en árniðurinn
skipti oft um tón. Stundum var
hann hvíslandi og sefandi, annað
veifið grimmur og ögrandi. Það
var eins og trylltur og jafnvel djöf
ullegur hlátur í drunum árinnar
þessa nótt. Og mér fór ekki að
verða um sel.
Á hverri sturidu vonaðist ég eft-
ir, að mennirnir kæmu á bátnum.
Þó var orðið fullrökkvað. Ég skreid
ist út úr tjaldinu og gekk niður
á klettana, þar sem ég bjóst við
að báturinn lenti. En bæði var
nokkuð dimmt og svo uppgötvaði
ég, að það hafði gengið í sjóinn.
Óx nú hræðsla mín um allan helm
ing. Ég var hræddur um, að bát-
urinn kæmi og mennirnir myndu
brjóta hann í lendingu og farast
þar.
Ég hlustaði eftir hverju hljóði,
en ekkert benti til þess, að bát-
urinn væri á ferðinni. Skreiddist
ég þá heim í tjaldið. Mun ég hafa
blundað eitthvað, en hrökk upp
aftur, því að mér virtist ég heyra
neyðaróp neðan frá sjónum.
Ég stökk niður á klettana, og
nú var komið háflóð og brimið
svarraði við ströndina. Grjótið ískr
aði og gnauðaði, þegar báran dró
úr. En hvergi gat ég komið auga
á neitt, sem benti til þess, að bát-
ur væri að velkjast þarna í brim-
inu. Að vísu gat það svo sem ver-
ið, þótt ég sæi það ekki fyrir myrkr
inu. Skjálfandi af kulda, og þó öllu
heldur hi'æðslu, dró ég mig heim
í tjaldið, vakti krakkana og sagði
þeim frá grun mínum um afdrif
bátsins.
Þau virtu mig ekki einu sinni
viðtals og sofnuðu aftur. En ég
vakti. Og svo var ótti minn mik-
01, að mér duttu ekkj einu sinni
í hug draugar eða forynjur, sem
var þó nóg til af þarna á hlíðun-
um. Og þó ég hefði séð Jón
skjóðu koma þarna út úr gaflhlað-
inu á tóftinni, hefði ég t-æplega
orðið meira óttasleginn en ég var.
Þannig ieið nóttin, og þegar fór
að elda aftur, skreiddist ég niður
á klettana og gekk út eftir þeim,
ef ske kynni, að bátinn hefði bor-
ið þar að landi. Nei — sem betur
fór sá ég hvergi merki þess, að
bátur hefðj nokkurs. sjaðar komið
þar að landi. Og nú varð ég von-
betri um að ekki hefði orðið mann
tjón. Og þegar ég lagði mig út
af í tjaldinu, sofnaði ég strax og
svaf þar ti] krakkarnir vöktu mig
og sögðu, að nú væri báturinn að
koma.
En nú var ólendandi fyrir brimi.
Báturinn kom fram af tjaldinu, og
þeir kölluðu til okkar, að þeir
gætu ekki lent, en við skyldum
reyna að koma inn á svonefnt
Krossnes, sem er talsvert innar.
Þar ætluðu þeir að reyna að stinga
við stafni og taka okkur, ef unnt
væri. Svo reru þeir í hægðum sín-
um inn með landi, en við hlupum
eins og við gátum inn á Krossnes.
Og með herkjumunum gátu þeir
tekið okkur þar í bátinn.
Mörg ár gekk ég á þessar sömu
hlíðar, bæði haust og vor, og oft
settist ég í gömlu tóftina og hlust-
aði eftir árniðnum. Og nú fór mér
að skiljast það, að í raun og veru
breytti áin aldrei um róm, heldur
var það blærinn eða vindurinn,
sem endurvarpaði honum á svo
breytilegan hátt. Þa& var ekkert,
dularfullt við það. En þess er ekki
að dyljast, að þessi nótt hefur haft
mikil sálræn áhrif á mig alla mina
ævi. Ég er einatt hræddur og kvið
inn, ef ég veit af fólki á sjó í
vondu veðri eða myrkri. Samt hef
ég ekki verið sjóhræddur, ef ég
hef verið með sjálfur og þannig
getað fylgzt með ferðalaginu. En
það er þessi nístandi kvíði um
aðra, sem einatt hefur setið í méi
FRÁSÖGUMAÐUR: GUÐMUNDUR EINARSSON Á BRJÁNSLÆK
TÍMINN - sunnudagsblað
133