Tíminn Sunnudagsblað - 23.04.1972, Blaðsíða 10

VID GLUGGANN
IIITI
i SKÓLASTOFUM
Rannsóknir hafa leitt i ljós, að
of mikill hiti i skólastofum getur
torveldað nemendum að fylgj-
ast með kennslu. Venjulegur
stofuhiti er tuttugu og þrjú stig,
en mun meiri hiti hefur þau
áhrif, að skólabörn eiga örðugra
með að einbeita sér en ella. bau,
sem verst þola hitann, geta það
jafnvel alls ekki.
GALLAÐAR
BIFREIÐAR
bað má teljast til framfara,
að bilaverksmiðjur eru yfirleitt
vel á verði, ef vitnast um hættu-
lega galla á bifreiðum þeirra.
Nú hafa Datsunverksmiðj-
urnar japönsku varað við
hemlafe^tingum á Datsup 1600
af árgerð 1970. bvi að hætta
þykir á að þær geti bilað,
þegar fram æi sækir, einkum
að vetrarlagi. General
Motors hafa innkallað tugþús-
undir bila af Vegagerð með
niutiu hestafla vél. Orsökin er
sú, að hætt er við ikveikju i
blöndungi þeirra bila.
HIRÐULAUSIR
FORELDRAR
bekktur, dnaskur kennari
hefur veitt foreldrum i landi
sinu harðar ákúrur. Hann segir,
að sérgóðir og hirðulausir for-
eidrar eigi sök á þvi, að nálega
fjórða hvert barn hafi beðið
meira eða minna tjón á sálu
sinni, er þau koma i skóla. beir
nenni ekki að veita afkvæmum
sinum þá umhyggju og ástúð, er
þau mega ekki án vera, en
heimti siðan, að þjóðfélagið
leysi öll þeirra vandræði, þótt
það sé oft þess ekki umkomið
enda iðulega um seinan, er til
kasta þess kemur.
„bessir óskemmtilegu þjóðfé-
lagsþegnar fórna hamingju og
þroska barna sinna á altari leti
sinnar og lasta”, segir hann.
ÓHUGNANLEG
SPJALDSKRA
1 striðslokin fundu bandarisk-
ir hermenn spjaldskrá mikla i
Bæjaralandi. Eru i henni 25—30
milljónir spjalda með alls konar
vitneskju, er nazistar höfðu
dregið saman um fyigismenn
sina og aðra þýzka þjóðfélags-
þegna.
Árið 1946 fluttu Bandarikja-
menn þessa miklu spjaldskrá til
Berlinar, þar sem hún hefur
siðan verið i umsjá þeirra. Nú
vilja Bandarikjamenn afhenda
hana þýzkum yfirvöldum — þó
með þvi skilyrði, að Banda-
rikjamenn hafi framvegis að-
gang að henni að vild sinni.
Yfirvöld i Bonn eru aftur á móti
treg til þess að veita spjald-
skránni viðtöku, þar sem kvöð
sú, er Bandarikjamenn vilja
láta hvila á henni, sé ekki sam-
rýmanleg þýzku forræði i
landinu.
En hér kemur fleira til. Talið er,
að enn séu á lifi i Vestur-býzka-
landi um fimm miljónir manna,
er voru i Nazistaflokknum, og þá
má langflesta finna i þessari
spjaldskrá, þar á meðal yfir
sextiu þúsund SS-foringja
Bandarikjamenn hafa verið
tregir til þess að miðla þeirri vit-
neskju, sem þarna er saman
dregin, þótt þeir hafi gert það, er
menn hafa verið kærðir fyrir
striðsglæpi og hryðjuverk.
Austurveldunum hefur þó verið
með öllu meinað að fá svör við
þeim spurningum, er frá þeim
hafa borizt. En á þvi væri vestur-
þýzkum yfirvöldum tæplega
stætt, er spjaldskráin væri komin
þeim i hendur.
Loks er þess að gæta, að þarna
er ekki aðeins vitneskja um
þýzka nazista, heldur einnig út-
lendinga, sem voru á þeirra
snærum.
SÓKN A HENDUR
AFBROTAMÖNNUM
Hingað til hafa menn ekki
getað hent reiður á öðrum
fingraförum en þeim, er finnast
á sléttum fleti. Nú er að ljúka i
kjarnorkutilraunastöðinni i
Harwell i Englandi umfangs-
miklum rannsóknum sem ger-
breyta þessu. Innan tiðar
verður kleift að ná fingraförum
af dúkum, fatnaði og öðrum
slikum efnum.
Aðferðin við þetta er þó næsta
flókin þvi að beita þarf bæði
geislavirkum lofttegundum og
röntgentækjum. Henni hefur
þegar verið beitt i tilraunaskyni
við athugun á fingraförum á
kaðalstiga, er notaður var við
mannrán i New York og fundust
fingraför á fimm hundruð
stöðum á honum, enda þótt
ekkert kæmi i ljós með eldri að-
ferðum.
þjóðsiðum, þjóðtrú og bókmenntum
þjóðflokkanna fjögurra — Abazin-,
Nogai-, Sérkess- og Karakaimanna.Er
hún tekur sér, ásamt nokkrum
visindamönnum eða skáldum ferð á
hendur til Armeniu, Georgiu eða Dag-
hestan, er sérhver dagur ferðarinnar
vigður þróttmiklu starfi, þvi að hún er
hvort tveggja i senn: visindaleg bók-
menntakona og blaðagagnrýnandi.
Oþreytandi að vekja áhuga á menn-
ingu þjóðar sinnar og ættlands — það
er hún, og með hverju nýju ári bætast
nýir vinir i hópinn, sem þegar er
orðinn stór i ýmsum lýðveldum Sovét-
rikjanna.
Mikið þrek og elju hefur allt þetta
starf útheimt, ásamt uppeldi sonar,
Valadik, sem nú er fjórtán vetra. En
sé einhver svo heppinn að fá að hitta
hana heima fyrir, þá brettir visinda-
konan okkar upp ermunum og matbýr
ljúffenga þjóðrétti, sem gleymast ei
þótt þeirra hafi neytt verið. Sjálf
vinnur hún öll húsverk heima fyrir og
ferst það bæði rösklega og smekkvis-
lega.
Og hvað svo um doktorsritgerðina,
sem hún vinnur að um þessar mundir?
Tvimælalaust hlýtur slikt verk að út-
heimta mikinn tima og atorku. Raunar
er samiiingu hennar að mestu lokið, en
samter Leila áhyggjufull. Og ég, sem
hef þekkt þessa töfrandi konu.i mörg
ár, get varla stillt mig um að segja við
hana: „Engar áhyggjur, þetta verður
allt i himnalagi hjá þér. bú átt
vini i öllum áttum.”
Arnheiður Sigurðardóttir f>ýddi
322
Sunnudagsblað Tímans