Morgunblaðið - 12.05.2004, Page 24

LISTIR
24 MIÐVIKUDAGUR 12. MAÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
W.A. MOZART, Arvo Pärt, J.S. Bach og
César Franck eru tónskáldin sem Helga
Þóra Björgvinsdóttir fiðluleikari hefur
valið sér til flutnings á lokatónleikum
sínum frá Listaháskóla Íslands, en hún
útskrifast frá skólanum í vor. Tónleik-
arnir fara fram í Salnum
í kvöld kl. 20 og leikur
Anna Guðný Guðmunds-
dóttir með henni á píanó.
„Ég hafði í huga að
hafa efnisskrána sem
fjölbreyttasta og flytja
tónlist frá sem flestum
tímabilum, en þar fyrir
utan má segja að þetta
séu uppáhalds verkin
mín,“ segir Helga Þóra í samtali við
Morgunblaðið. Verkin eru Adagio KV
261 eftir Mozart, Fratres eftir Pärt,
Ciaccona úr partítu nr. 2 í d-moll eftir
Bach og sónata fyrir fiðlu og píanó í
A-dúr eftir Franck. „Sónata Francks er
svo uppáhaldsfiðlusónatan mín og ég
ákvað fyrir mörgum árum að ég ætlaði
að spila hana við þetta tækifæri.“
Stefnan tekin á Evrópu
Helga Þóra hóf fiðlunám fjögurra ára
gömul við Suzuki-skólann en stundaði
síðar nám við Tónmenntaskóla Reykja-
víkur þar sem Gígja Jóhannsdóttir var
kennari hennar. Fjórtán ára gömul hóf
hún nám við Tónlistarskólann í Reykja-
vík þar sem Guðný Guðmundsdóttir var
aðalkennari hennar. Undanfarin þrjú ár
hefur hún stundað nám við Listaháskóla
Íslands og í febrúar síðastliðnum lék
Helga Þóra fiðlukonsert Johannesar
Brahms með Sinfóníuhljómsveit Íslands.
Hún stefnir á framhaldsnám erlendis í
fiðluleik næsta haust, þótt ekki sé enn
útséð með hvert ferðinni verði heitið.
„Mig langar til Evrópu, aðallega til
Þýskalands, en það á eftir að koma í ljós.
Í það minnsta ætla ég að spila á fiðlu í
framtíðinni,“ segir fiðluleikarinn Helga
Þóra Björgvinsdóttir að lokum.
Útskriftartónleikar Helgu
Þóru Björgvinsdóttur
Ákvað að spila
Franck fyrir
mörgum árum
Helga Þóra
Björgvinsdóttir
EFNISSKRÁ fyrstu tónleika VÍS-
kórsins, sem kenndur er við Vá-
tryggingafélag Íslands, er helguð
messunni Vopnaða manninum eftir
velska tónskáldið Karl Jenkins.
Tónleikarnir verða haldnir í Sel-
tjarnarneskirkju í kvöld og er um
frumflutning hérlendis á messunni
að ræða. Stjórnandi kórsins er
Björn Thorarensen.
Að sögn Björns er Vopnaði mað-
urinn afar áhrifamikið verk. „Það
er nútímalegt en þó aðgengilegt
hinum almenna hlustanda. Í því
bregður fyrir á köflum mínímalísk-
um áhrifum með endurtekningum,
en því er alltaf haldið lifandi og at-
hygli áheyrandans haldið,“ segir
hann í samtali við Morgunblaðið.
Á vel við á þessum tímum
Vopnaði maðurinn er heiti á
frönsku þjóðlagi frá 15. öld. Mikill
fjöldi tónverka hefur verið saminn
út frá þessu stefi, og á árunum
1450–1700 voru samdar á fjórða
tug messa sem byggðust á því.
Meðal þeirra tónskálda sem samið
hafa slíkar messur eru DuFay,
Ockeghem, Obrecht og Palestrina,
in samanstendur af orgeli, lágfiðlu,
flautu og piccolo-flautu, tveimur
slagverksleikurum og hljóðgervli.
„Verkið fann ég á Netinu, hvar
annars staðar,“ segir Björn um
kynni sín af messunni. „Í upphafi
ársins var ég að leita að verkefni
fyrir vormisserið sem hentaði
kórnum. Ég fann þetta verk og
fannst það strax bæði mjög að-
gengilegt til hlustunar og að mörgu
leyti þægilegt til söngs, ekki of erf-
itt fyrir svona nýstofnaðan kór.“
VÍS-kórinn, sem samanstendur
að mestu leyti af starfsfóki Vá-
tryggingafélags Íslands, var stofn-
aður í september 2003 og er þetta
því fyrsta stóra verkefnið sem
hann tekst á við. Að sögn Björns
hefur starfsemin gengið afar vel.
„Það var eiginlega ástæðan fyrir
því að ég hellti mér út í þetta verk-
efni – metnaðurinn og áhuginn í
kórfélögum var svo mikill. Það hef-
ur gengið ótrúlega vel, sérstaklega
með tilliti til þess að kórinn starfar
innan fyrirtækis sem er ekkert í
þessum bransa.“
Tónleikarnir í kvöld hefjast kl.
20.
auk íslenska tónskáldsins Eriks J.
Mogensen.
Messa Karls Jenkins var samin
og frumflutt að beiðni Konunglega
vopnasafnins í Englandi til að
halda upp á þúsaldamótin árið
2000, en verkið er tileinkað fórn-
arlömbum borgarastríðsins í Kos-
ovo, sem stóð sem hæst um það
leyti sem verkið var samið.
Messan samanstendur af hefð-
bundnum messuliðum, Kyrie,
Sanctus, Benedictus og Agnus Dei,
en þess á milli eru kaflar sem ætlað
er að varpa ljósi á tilgangsleysi
stríða. „Boðskapur þessa verks er
auðvitað gegn stríði, sem mér
finnst vel við hæfi á þessum síðustu
og verstu tímum og kannski alltaf,“
segir Björn. „Friðarboðskapurinn
er mjög sterkur, þar sem farið er í
gegnum hrylling stríðsins, undir-
búninginn og eftirköstin. Það er
gert á geysilega áhrifamikinn
hátt.“
Á tónleikunum í kvöld verður
meirihluti verksins fluttur í útsetn-
ingu fyrir sex manna hljómsveit
sem Björn hefur sérstaklega útbú-
ið fyrir þetta tækifæri. Hljómsveit-
Morgunblaðið/ÞÖK
Nýr kór, VÍS-kórinn, heldur fyrstu tónleika sína í Seltjarnarneskirkju í kvöld kl. 20.
Friðarboðskapur á fyrstu
tónleikum VÍS-kórsins
STÓRSVEIT Reykjavíkur heldur
lokatónleika sína í vetur á Hótel
Borg í kvöld og mun danski tromp-
etleikarinn Jens Winther stjórna og
leika með hljómsveitinni. Á efnis-
skránni eru verk eftir Winther sjálf-
an, en í sumum þeirra leikur hann
einleik á trompet.
„Þetta eru verk sem ég skrifaði á
árunum 1987–1993,“ segir Winther í
samtali við Morgunblaðið. „Tónlistin
er djassskotin, en einnig undir áhrif-
um tónlistar frá áttunda áratugnum
sem ég er mjög hrifinn af, sem er
blanda af djassi og fönktónlist. Þar
er einnig að finna lög sem tilheyra
frekar lýrísku hliðinni á mér.“
Að kenna að sitja hest
Jens Winther hefur um langt
skeið verið í hópi fremstu djass-
tónlistarmanna Dana. Hann vakti
fyrst athygli sem trompetleikari, en
hefur á síðari árum lagt aukna
áherslu á tónsmíðar, ekki einungis
fyrir djasshljómsveitir heldur einnig
fyrir sinfóníuhljómsveitir, kóra og
aðra tónlistarhópa. Á tónleikunum í
kvöld verður stórsveitartónlist hans
leikin í fyrsta sinn hér á landi. „Ég
vissi ekki alveg við hverju átti að bú-
ast þegar ég var að setja saman efn-
isskrána fyrir tónleikana með Stór-
sveit Reykjavíkur og því hafði ég
meðferðis bók með ýmsum verkum
úr smiðju minni til reynslu. Að end-
ingu urðu þessi eldri verk mín fyrir
valinu. Hljómsveitarmeðlimir vinna
ekki fullt starf með hljómsveitinni –
flestir eru kennarar – og hún hefur
ekki fastan stjórnanda. Það tók því
dálítinn tíma til að koma vélinni í
gang, ef svo má segja, en hljómsveit-
armeðlimir eru allir mjög áhuga-
samir og hungraðir í nýja tónlist.
Það gefur þeim bæði frjálsari tilfinn-
ingu og mikla möguleika á að vinna
krefjandi verk.“
Winther segir vinnuna með Stór-
sveit Reykjavíkur stundum hafa
minnt á að kenna barni að sitja hest
– sem fellur af baki og þarf að lyfta á
bak á ný. „En tilfinningin og hungrið
sem virðist drífa tónlistarfólkið í
hljómsveitinni áfram skiptir mig í
raun miklu meira máli en nákvæmni
í nótum. Ég vil fyrst og fremst að
tónlistin sé vel leikin, og þá þarf að
finna einhvers konar jafnvægi milli
þessara tveggja þátta.“
Alltaf sérstakt að koma hingað
Jens Winther er fæddur árið 1960
og hóf rúmlega tvítugur að leika á
trompet með Stórsveit danska rík-
isútvarpsins. Hann flutti síðar til
New York og hefur leikið með ýms-
um þekktum tónlistarmönnum, svo
sem Eddie Palmieri, Tito Puente,
Thad Jones og Al Foster. Winther
hefur nokkrum sinnum áður komið
til Íslands til að hljóðrita og leika á
tónleikum með Tómasi R. Ein-
arssyni. „Ég er hér í sjöunda skipti
núna, en þetta er í fyrsta skipti sem
ég leik með stórsveit hérlendis. Yf-
irleitt hef ég verið að spila með
smærri böndum á vegum Tómasar
og taka upp. Meðal þeirra sem
starfa með honum eru Sigurður
Flosason og Jóel Pálsson, sem einn-
ig starfa með Stórsveitinni, og þann-
ig atvikaðist það að ég leik með Stór-
sveit Reykjavíkur nú.“
Winther segist sannfærður um að
hann muni sækja Ísland aftur heim.
„Mér líkar afar vel hér á landi. Það
er alltaf sérstakt að koma hingað og
ég vonast til að koma sem fyrst aft-
ur.“
Tónleikar Stórsveitar Reykjavík-
ur ásamt Jens Winther á Hótel Borg
hefjast í kvöld kl. 20.30.
Morgunblaðið/Jim Smart
Jens Winther stjórnar Stórsveit Reykjavíkur á tónleikum á Hótel Borg.
Hungrið skiptir mestu máli
LISTA- og menningarráð Kópa-
vogsbæjar hefur valið Jónas Ingi-
mundarson sem heiðurslistamann
Kópavogs árið 2004. Sigurrós Þor-
grímsdóttir, formaður Lista- og
menningarráðs, tilkynnti um út-
nefninguna á afmælisdagskrá í
Salnum í gærkvöldi, á 49 ára af-
mælisdegi Kópavogsbæjar.
Við sama tækifæri var tilkynnt
hvaða listamenn fengu starfsstyrki
frá Kópavogsbæ. Lista- og menn-
ingarráð ákvað að veita fjórum
Kópavogsbúum styrki. Þeir eru:
Guðrún Nielsen, myndhöggvari,
Irma Mjöll Gunnarsdóttir, dansari,
Ólafur Kjartan Sigurðarson, barí-
tonsöngvari, og Sigurjón Magnús-
son, rithöfundur. Auk þess var
ákveðið að styrkja í annað sinn
ungan og efnilegan listamann. Fyr-
ir valinu varð Hafdís Vigfúsdóttir,
flautuleikari, en hún er 19 ára.
Styrkir úr Lista- og menning-
arsjóði Kópavogs hafa verið veittir
frá 1985 en sjóðurinn á rætur að
rekja aftur til ársins 1965.
Lista- og menningarráð Kópa-
vogs skipa: Sigurrós Þorgrímsdótt-
ir, formaður, Jón Guðlaugur Magn-
ússon, varaformaður, Gísli Rúnar
Gíslason, ritari, Sigurbjörg Vil-
mundardóttir og Ása Richardsdótt-
ir.
Morgunblaðið/ÞÖK
Jónas Ingimundarson (fyrir miðju) er heiðurslistamaður Kópavogs.
Jónas útnefndur
heiðurslistamaður
KÓR Snælandsskóla, Barnakór
Snælandsskóla og Unglingakór
Digraneskirkju halda vortónleika í
Digraneskirkju kl. 20 annað kvöld,
fimmtudagskvöld. Stjórnandi kór-
anna er Heiðrún Hákonardóttir.
Undirleikarar eru Lóa Björk Jó-
elsdóttir og Ástríður Haraldsdótt-
ir. Kórarnir koma fram hver í sínu
lagi og saman. Gestur á tónleikun-
um verður Unglingakór Selfoss-
kirkju, stjórnandi hans er Stefán
Þorleifsson. Sungin verða vor- og
sumarlög auk annarra laga sem
kórarnir hafa æft í vetur. Ágóði
tónleikanna rennur í ferðasjóð
Unglingakórs Digraneskirkju sem
fer í sína fyrstu utanlandsferð nú í
júní.
Skólakórar
syngja í
Digranes-
kirkju
Maður að nafni
Dave er komin út
í kilju. Um er að
ræða lokabindi
sögu Daves
Pelzers sem
hófst með bók-
inni Hann var
kallaður „þetta“.
Sigrún Árnadótt-
ir þýddi.
Í æsku var Dave beittur mis-
kunnarlausu ofbeldi af þeim sem
síst skyldi, drykkfelldri og helsjúkri
móður sinni, síðan þvældist hann
inn og út af fósturheimilum, van-
metinn, niðurlægður og einmana.
En þrátt fyrir ólýsanlegar hörmung-
ar var hann alla tíð staðráðinn í að
þrauka – og skapa sér sess í lífinu.
Og það tókst. Í þessu lokabindi
ævisögunnar segir hann meðal
annars frá átakanlegum endur-
fundum, þegar hann sættist við
föður sinn á dánarbeði og hittir síð-
an móðurina sem lagði líf hans í
rúst.
Útgefandi er JPV-útgáfa. Bókin er
391 bls., prentuð í Danmörku.
Verð: 1.590 kr.
Kilja
♦♦♦