Morgunblaðið - 17.05.2004, Side 18
LISTIR
18 MÁNUDAGUR 17. MAÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Fann hann á mbl.is
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
M
O
R
24
62
1
05
/2
00
4
SÁ EINSTAKI viðburður átti
sér stað um helgina að kanadíski
píanóleikarinn Marc-André Hamel-
in hélt tónleika í Háskólabíói.
Hamelin er heimsþekktur fyrir
snilli sína við slaghörpuna og hefur
vakið sérstaka athygli fyrir hve
mikið hann leikur verk eftir lítt
þekkt tónskáld, sem sum hver hafa
alls ekki átt skilið að falla í
gleymsku. Sennilega er nítjándu
aldar rómantíkerinn og píanósnill-
ingurinn Charles-Valentin Alkan
þar á meðal, en Hamelin lék eftir
hann Veislu Esóps, eina af dæmi-
sögunum frægu, í þetta sinn um
hlutverk tungunnar. Verkið var
sannkölluð veisla fyrir eyrun í með-
förum Hamelins, hún var stór-
skemmtileg og grípandi og kom
tónlistin stöðugt á óvart. Gríðar-
lega hröð og erfið hlaup eftir
hljómborðinu voru leikin af full-
komnu áreynsluleysi, en um leið
voru innhverfari augnablik tón-
smíðarinnar óvenju blæbrigðarík.
Útkoman var í einu orði sagt stór-
kostleg.
Næst á dagskrá voru tvær tón-
smíðar eftir samtímamann Alkans,
Franz Liszt. Þetta voru Reminisc-
ences de Norma, sem er nokkurs-
konar fantasía er byggist á stefjum
úr óperunni Normu eftir Bellini, og
Benediction de Dieu dans la Sol-
itude (Blessun Guðs í einverunni).
Hér sýndi Hamelin að hann býr yf-
ir tækni sem er beinlínis yfirskilvit-
leg; ég hef aldrei á ævi minni heyrt
leiknar eins hraðar áttundir og
vissi ekki að þetta væri mögulegt.
Verður maður að taka undir það
sem sagt hefur verið um Hamelin í
erlendum fjölmiðlum: „Töfrar hans
storka náttúrulögmálunum.“
Leikur Hamelins var samt ekki
bara einhver yfirborðsleg flugelda-
sýning; þvert á móti var tækni
hans aðeins tól til að koma list-
rænni sýn til áheyrenda. Enda áttu
mestu töfrarnir sér ekki stað í
lokasprettinum í óperufantasíunni
þar sem himinn og jörð voru að
farast, heldur í hinni tónsmíðinni
eftir Liszt, hófstilltri hugleiðingu
um nærveru Guðs. Túlkun Hamel-
ins á þessari unaðsfögru tónlist var
hápunktur tónleikanna, áslátturinn
var dásamlega mjúkur og draum-
kenndur, en að sama skapi svo
þrunginn óskilgreinanlegri, upphaf-
inni merkingu að það var eins og
kliður úr annarri veröld. Aðeins
örfáir listamenn eru færir um að
skapa slík áhrif.
Eftir hlé flutti Hamelin fyrsta og
þriðja hluta Iberiu eftir Isaac Alb-
éniz. Þar komu allskonar stemn-
ingar við sögu sem Hamelin, af yf-
irmáta smekkvísi og kunnáttu,
gerði fullkomlega skil. Að vísu er
tónlist Albéniz dálítið ofhlaðin og
því kannski ekki fyrir alla, en þrátt
fyrir það var kærkomin tilbreyting
að heyra spænska tónlist á tón-
leikum hérlendis, sem er alltof
sjaldgæft.
Ljóst er af ofanskráðu að þessir
tónleikar voru listræn opinberun.
Áheyrendur voru frá sér numdir af
hrifningu, ætluðu aldrei að hætta
að klappa fyrir listamanninum og
stóðu upp fyrir honum í lokin. Von-
andi fáum við að heyra hann leika
hér aftur og aftur.
Nærvera Guðs
Jónas Sen
„Útkoman var í einu orði sagt stórkostleg,“ segir um tónleika Hamelins.
TÓNLIST
Háskólabíó
Marc-André Hamelin flutti verk eftir
Alkan, Liszt og Albéniz. Laugardagur
15. maí.
PÍANÓTÓNLEIKAR
FYRSTA íslenska vefleikritið er
að verða til þessa dagana á Leik-
listarvefnum, www.leiklist.is.
Mánudaginn 10. maí birtist fyrsti
þátturinn og hóf þá næsti höf-
undur að rita annan þátt. Alls
munu sjö leikskáld skrifa leikritið
og verða þeir að bregðast við og
halda áfram með þær persónur,
hugmyndir og framvindu sem þeir
sem á undan koma hafa skapað.
Höfundarnir vita ekki hver af öðr-
um og nöfnum þeirra verður hald-
ið leyndum þar til verkið verður
fullskrifað hinn 31. maí. Samhliða
því sem verkinu vindur fram
stendur yfir samkeppni um nafn á
verkið á spjallþráðum leiklistar-
vefjarins. Höfundar verksins munu
kjósa um heiti þess.
Vefurinn Leiklist.is, sem rekinn
er af Bandalagi íslenskra leik-
félaga, var opnaður í september
árið 2001. Nýir þættir í vefleikrit-
inu birtast á mánudögum og föstu-
dögum nú í maí og hinn 4. júní
næstkomandi verður síðan upplýst
hverjir höfundar eru.
Sjö höfundar skrifa
leikrit á Netinu
LEIKVERK eftir Jón Gunnar
Þórðarson verður frumsýnt kl. 20 í
kvöld, mánudag undir berum himni
á Primrose Hill í London. Jón
Gunnar leikstýrir verkinu sjálfur.
Leikararnir eru átta og er verkið
flutt á sjö mismunandi tungumál-
um, aðallega á ensku. Einnig
frönsku, spænsku, zimbabvísku,
kóresku, þýsku og íslensku. Hóp-
urinn eru allt nemendur í Drama
Centre London sem stofnuðu
þennan leikhóp utan skólans.
Leikurinn frem fram í trjám, á
jörðu niðri, á hjólum, hjólabrett-
um, hjólaskautum eða á jörðinni.
Um er að ræða gamanleik sem
byggist á leikritinu Mystero Buffo
eftir Dario Fo þar sem skopast er
að síðustu 12 tímum í lífi Jesú
Krists.
Síðustu
stundir
Krists
Ísland er land þitt
er safn blaða-
greina eftir Friðrik
Daníelsson efna-
verkfræðing og er
þetta fyrsta bókin
í nýrri ritröð Vest-
firska forlagsins
um þjóðfélags-
mál. Friðrik hefur
skrifað fjölda greina í íslensk dagblöð
um þjóðfrelsis- og sjálfstæðismál,
iðnaðaruppbyggingu og umhverfismál
og í erlend tímarit um íslenska iðn-
aðarþróun.
Útgefandi er Vestfirska forlagið á
Hrafnseyri. Bókin er 112 bls. prentuð
í Ásprenti á Akureyri. Verð: 1.700 kr.
Blaðagreinar
♦♦♦