Íslendingaþættir Tímans - 12.06.1970, Blaðsíða 6
MINNING
Guðmundur Guðmundsson,
bóndi að Núpi
F. 5. október 1883
D. 11. apríl 1970
Aldamótamennirnir eru nú sem
óðast að hverfa af sjónarsviðinu.
Mennirnir sem í vongiaðri barattu
láu ekki á liði sínu við að leggja
steina stóra og smáa í öfluga und-
irstöðu að þeim framkvæmdum,
sem síðar urðu í landinu. — Kyn-
slóðin, sem lagði allt sitt vir og
strit til að sjá sér og sínum far-
borða, og sigraði með því að gera
kröfurnar til sjálfrar sin, naut
engra styrkja, en stóð vel i skil-
um við alla og hóf morgunglöð
störfin með ofanafiristuspaðanum,
til þess að mörg strá mættu vaxa
þar sem eitt var áður.
Einn af þessurn aldamótamönn-
um, Guðmundur Guðmundsson,
bóndi að Núpi í Fljótshlíð, var
kvaddur frá kirkjunni sinni kæru
að Bireiðabólsstað, þar sem hann
um árabil var meðhjálpari og hand
lék klukknastrenginn og hringdi
til helgra tíða. Guðmundur fædd-
ist hinn 5. október 1883 að Núpi
og ólst þar upp í stórum systkina-
bókasafnarar hér á landi munu nú
eiga margar bækur, er þeir hafa
fengið úr safni Gunnars Hall, og
er ég einn í þeirra tftlu. Engino
maður hefur auðgað eins mikið
bókasafn mitt af dýnmætum og fá-
gætum bókum sem Gunnar.
Þótt bókasafn Gunnars Hall
hafi sundrazt, geymast bækur hans
í söfnum annarra bókasafnara.
Bókasöfnun hans veitti hon-
um ánægju og bækur hans verða
tii ánægju mörgum öðrum bóka-
mönnum. Það er með bókasöfn og
líf allra einstaklinga. Lífið er hreyf
ing .Þar er sundrung og samein-
iug.
Mestan hluta ævi sinnar var
Gunnar heill heilsu, þar til fyrir
fjórum árum. Fyrir þremur árum
var gerður á honum stór hol-
skurður. Þá náði hann allgóðri
heilsu um skeið, en síðan hefur á
hópi. Hóf ungur störf til sjós og
lands, reri í Vestmannaeyjum á
vertíðum, en eignaðist síðar hluta
í skipi með Guðjóni Jónssyni,
bónda og hreppstjóra í Hallgeirs-
ey og sótti sjó frá Hallgeirjeyjar-
sandi þótt sjávargatan væri æði
löng eða fimm til sex klukku-
stunda lestaferð.
Hinn 2. júlí árið 1922 gengu þau
í hjónaband, Guðmundur og Kat-
rín Jónasdóttir. — Brúðkaupið fór
fram í foreldrahúsum hennar að
Hólmahjáleigu. Ungu hjónin hófu
þegar búskap að Núpi í austur-
bænum, en í vesturbænum
'bjuggu þau Guðrún Pétursdóttir
og Guðmundur Erlendsson, hrepp-
stjóri og var nágrennið á Núps-
bæjunum einstaklega gott alla tíð.
Guðmundur var fimmti maður
í beinan karllegg, sem bjó í austur-
bænum á Núpi og fyrir nokkrum
árum, tók sá sjötti við, þegar
Högni, sonur þeirra hjóna, tók þar
við búsforráðum. Þetta er farsæl
jörð, þar sem löngum hefur ríkt
Messun í búi.
Hjónaband þeirra Guðmundar
ýmsu igengið um heiisu hans og
nú er hann allur.
Með Gunnari Hall er faliinn í
valinn fjölhæfur og stórbrotinn
maðuit Hann var góður heimiis-
faðir og góður vinum sínum. En
hann var oft harðsnúinn andstæð-
ingum sínum svo jafnvel vinum
hans þótti nóg um.
Fyrir um 30 árum kynntist ég
fyrst Gunnari Hall. Mér þykir gott
að hafa kynnzt honum og mér
reyndist hann jafnan góður vinur
og góður drengur.
Ég vil með þessum fáu linum
flytja börnum hans, tengdabörn-
um og barnabörnum samúðar-
kveðjur. Og ennfremur konunni,
sem var hans sterka stoð frá þeim
tíma er leiðir þeirra lágu saman,
en þó sterkust er mest á reyndi.
Hún var hamingjudís hans og ljós-
beri til hinztu stundar.
Þorsteinn M. Jónsson.
og Katrínar varði í nærfellt hálfa
öld .Þar ríkti gagnkvæmur skiln-
ingur, virðing og traust.
Skáldið frá Fagraskógi segirj
„Ef tveggja ást er vel af guði
gerð, er gengið djarft til móts við
örlög hörð“.
Þeim hjónunum að Núpi varð
tíu barna auðið, sem öll lifa. Allt
er þetta tápmikið dugnaðarfólk.
Þegar yngsta barn þeirra Núps-
hjónanna var nýlega tveggja ára
tóku þau bróðurbarn Katrínar, þá
fjögurra ára og ólu upp sem sitt
eigið. Tólfta barnið fermdist frá
heimili þeirra og var þar
að nokkru uppalið. — En auk
alls heimilisfólks hlutu margir
skjól í þeim stóra rausnargarði
þeirra hjóna. Þrjár gaimlar konur
voru kvaddar hinztu kveðju frá
heimilinu í búskapartíð þeirra og
mátti segja að tvær þeirra kæmu
þangað til að eyða sínum síðustu
dögum. En það þótti fleiri gott
en gömlu fólki að dveljast hjá
hjónunum á Núpi. Sömu börn voru
þar í sveit, ár eftir ár og bundust
tryggðarböndum við húsbændur
sína og heimilisfólk. Þannig var
heimilisandinn, sem hver gestur
fann strax við bæjardyrnar á Núpi.
Guðmundur á Núpi var þannig
gerður, að hann gat ekki verið ann-
að en gæfumaður. Lífshamingja
hans hófst með hjónabandinu.
Sjálfur var hann lengi ekki vel
heilsuhraustur, en hann átt.i sér
konu, sem var styrk í mótlæti,
þegar veikindi sóttu á heimilið.
Hann hafði ljúfa lund og féll
aldrei verk úr handi. Hann var
mikill ræktunarmaður, smiður góð
ur á tré og byggðu þau hjónin
%
fSLENDINGAÞÆTTIR