Íslendingaþættir Tímans - 12.06.1970, Blaðsíða 11

MINNING
ÁGÚST JÓNSSON
$ leíkför sinni vestan hafs árið
löl2.
Það var gaman að vinna með
Arna Siguirðssyni. Hann var glað-
lyndur maður í framkomu, gat
hrifizt eins og barn af því, sem
lionum fannst fagurt eða skemmti-
legt. En glaðlyndi hans var ekki
yfirborðskenndur gáski, heldur
grundvalað á bjartsýnni trú. Hann
étti næiman skilning á sálar-
lífi manna og ríka samúð, sem er
eitt af höfuðskilyrðum góðrar lei'k-
stjórnar. Ég hef fáa menn þekkt,
sem höfðu jafnörvandi og hvetj-
andi áhrif á umhverfi sitt. Leik-
lurum þótti gaman að vinna með
Ihonum, og fyrir menn, sem vildu
spreyta sig á samningu leikrita, var
sálufélag við bann ómetanlegt.
Gagnrýni hans var jákvæð, einlæg
og um fram allt hvetjandi. Starf
hans að leiklistinni var „leikur“ í
bezta skilningi orðsins. Ebki upp-
gerð, heldur hjartanleg innlifun,
eins og leikur barna, sem er leik-
urinn alvara. Ég á hér ekki fyrst
og fremst við meðferð einstakra
leikhlutverka. heldur viðhorf hans
við listinni siálfri.
Á síðustu árum ævi sinnar hafðl
Arni minna tækifæri til leiklistar
en verið hafði, meðan hann var
upp á sitt bezta, og leiklist Vestur-
fslendinga einnig upp á sitt bezta.
En þá tók hann að leggja meiri
stund á listmálningu og hlaut við-
uikenningu fyrir myndir sínar á
sýningum. Að sjálfsögðu fylgdi
hann hefðbundnum stíl.
Áirnl Sigurðsson var söng-
elskur maður og hafði góða rödd.
Hann var löngum með í kirkjukór
okkar í Wynyard. Það var ánægja
að vita af honum þar, og einnig
að vita af honum meðal „heyrenda
orðsins". Hann var viðkvæmur mað
uæ með diúpa tilfinningu fyrir
gildi lífsins og alvöru þess. Og
hlýleikinn fvlgdi honum þar sem
annars staðar.
Ég hef orðið þess var, einkum
í seinni tíð. að þeir menn eru tl,
sem tala um það í ásökunartón,
að miklir hæfileikamenn hafi flutt
af landi burt og varið kröftum sín-
um til biónustu við fólk í annarri
heimsálfu T,,'tta er vorkunnarmál,
þegar á bað er litið, að þegar
vesturfer«írnar voru með mesta
móti, l‘ækka«i íbúum íslands að
mun. Um vecturferðirnar má auð-
vitað ræða fram og aftur. án þess
að komast að niðurstöðu. Sitt mun
hverjum sýnast. En það er engin
Hinn 1. desembar síðastliðinn,
andaðist hér á Sjúkrahúsi Vest-
mannaeyja, Ágúst Jónsson, búsett-
ur í Varmahlíð hér í bæ.
Ágúst fæddist hinn 5. ágúst ár-
ið 1891, í Fíflholti í Vestur-Land-
eyjum, þar sem faðir hans, Jón
Brandsson bjó, mikill dugnaðar-
maður og prýðisbóndi. Móðir
Ágústar var Steinunn Sigurðardótt
ir, sem Mka var dugmikil greind-
arkona. Ágúst var ungur að ár-
um, þegar faðir hans féll frá. Hann
naut þó þess öryggis, sem móður-
kærleikur og umhyggja gátn veitt,
alt tl 12 ára aldurs. Þrátt fyriæ
þá reynslu, sem það er 12 ára
bami, að skilja við móður sína,
vildi honum það lán til, að komast
á yndislegt heimil, til Margrétar
og Sveins, sem voru húsbændur í
Miðkoti f Fljótshlíð. Voru þau
hjón og börn þeirra einstakar
trygging tl fyrir því, að það verðl
mikl gleði á íslandi, þó að þeir,
sem dvalið hafa utan lands, komi
aftur heim. Eftirsjá íslendinga eft-
ir þeim, sem verja lífi sínu í út-
löndurn, er aðalega í nösunum. og
enginn Íslendingur þarf að hafa
samvizku af því, þótt hann láti
aðrar þjóðir njóta krafta sinna.
Hitt er trú mín og sannfæring að
forsjónin meini eitthvað með því,
að hinu íslenzka þjóðarbroti í
Vesturheimi gáfust menn eins og
Árni Sigurðsson. Þeirra hlutverk
hefur verið I því fólgið, að byggj'a
upp menningarlíf meðal fólks. sem
orðið hefði rótarslitið án íslenzkrar
tungu og ístenzkrar listar. Og rót-
arslitin jurt hefði ekki orðið þess
megnuig að bera ávöxt í binum
nýja jarðvegi. En bvarfli þa'ð að
einhverjum, að betra hefði verið
að heimaþjóðin hefði fengið að
njóta listgáfu Áirna Sigurðssonar,
er það bezt sýnt í verki með því
að virða og meta þau verkefni,
sem hann unni mest og fann köll-
un sína tii að sinna. Og þess ann
ég mínu föðurlandi, að það eign-
ist sem flesta slíka menn utan
lands og innan.
Jakob Jónsson.
gæðamanneskjur, sem reyndust
Agústi svo vel, öll þau sex ár, sem
hann dvaldist þar, að k betra varð
ekki kosið. Minntist Ágúst öl sín
æviár þessara sæmdarhjóna cg
barna þeirra með sórstakri vin-
semd og þakklæti. Ágúst var 18
ára, þegar bann fór frá Miðkoti
og fluttist hingað til Vestmanna-
eyja. Fyrstu árin eftir að hann
kom hingað, bjó hann hjá móður
sinni og vann að ýmsum störfum
sem tilheyrðu sjó. Á sumrum var
hér algengt, að menn leituðu eft-
ir atvinnu á fjarlægar slóðir. Ágúst
og tveir kunningjar hans byggðu
tvo árabáta og fóru með þá til
Austurlands og gerðu þá út þar
nokkur sumur með mesta mynd-
arskap.
Hinn 25. oktúber árið 1913
kvæntist Ágúst eftirii-fandi konu
sinni, Pálínu Eirí-ksdótbir frá
Kraga á Rangárvöllum. Áttu þau
hjón því 50 ára hjúskaparafmæli
(gullbrúðkauD) á s.l. hausti.
Þau eignuðust 9 börn, 6 dæt-
ur og 3 syni .Þrjár dæturna’ eru
nú látnar. Þrjú börn eru búsett
hér, þá er ein dóttirin búsett í
Reykjavík, einn sonur í Kópavogú
11
ÍSLENDONGAÞÆTTIR