Íslendingaþættir Tímans - 02.12.1970, Side 30

75 ARA:
Baldvin Johannesson
ÓLAFSFIRÐI
hver uppruni hennar er, en mér
þótti hún skemmtileg, svo að ég
leyfi mér að endursegja hana: Þeg
ar ljósmóðir drengsins hafði tekið
á móti honum og hélt honum á
höndum sér, varð henni að orði:
„Lítill er Sveinn, og lítill verður
Sveinn, en búmaður verður
Sveinn“.
Lengri er sagan ekki, en það
vita allir, sem Svein þekkja, að þótt
hann væri ekki mikill maður vexti,
þá var hann þó á sinni tíð einn
hinna fremstu bænda í Biskups-
tungum. Það er gömul trú á ís-
landi, að sumum mönnum séu bú-
hyggingi og farsæld i blóð borin.
Um það hef ég stundum hugsað,
þegar ég hef verið staddur við fjár
réttina í Miklaholti á haustdögum.
Smölunardagar voru alltaf há-
tíðisdagar í Miklaholti á meðan
Júlíana heitin var á lífi, og þá þótti
meira en sjálfsagt, að þar væru
gestirs' Sveinn hefur átt fé
'lengst af fram að þessu. Og féð
í Miklaholti hefur alltaf verið vænt
og fallegt, en einhvern vegin þótti
mér þá æði oft eins og Sveinn ætti
vænstu lömbin. Voru þó ær hans
að sjálfsögðu fóðraðar með öðru
fé á bænum og gengu i sömu sum-
arhögum og það- En ég get þess
að vera kann, að hjátrú mín hafi
villt'mér sýn.
En hvað sem þessu líður, þá h-ef
ur elja Sveins og athafnasemi,
kjarkur hans og hyggindi enzt hon
um til mikillar giftu. Mér verður
minnisstætt, hve hann smalaði af
miktum áhuga gangandi, kominn
hátt á áttræðisaldur. Þó þótti hon-
um margt betur gefið en að vera
smali. Marga góða og lærdómsríka
stund átti ég með honum í
kartöflugörðum, við þá báðir á
fjórum fótum, ellegar í smiðju,
þegar sviðið var á haustum. Þá
urðu báðir krímugir í framan.
En aldrei leyndi sér iðjusemin og
þrautseigjan. Samverustundirn-
ar urðu margar'-við ýmis störf, því
óðara var hjálpin ekki einungis
boðin, heldur einnig komin frá
Miklaholti, þegar einhvers bótti
við þurfa. Og þar, sem þeir Mikla-
holtsfeðgar voru, var aldrei unnið
með hangandi hendi. Góðir ná-
grannar eru daglegt brauð og guðs
gjög samkvæmt fræðunum minum.
Ég held, að Miklaholtsfólkið muni
ávallt koma mér einna fvrst í hug,
þegar rætt er um góða granna.
MiMaholt mun talið eitt hið
snyrtilegasta býli í Biskupstungum
Þann 29. október síðastliðinn
varð Baldvin Jóhannesson Kirkju-
vegi 17 Ólafsfirði sjötíu og fimm
ára og tek ég mér það bessaleyfi
að minnast þess í örfáum orðum
hér á eftir.
Baldvin mun fæddur að Neðri-
Bakka í Ólafsfirði 29. október ár-
ið 1895, ekki er mér að kunnugt
um ætt Baldvins eða uppvaxtarár,
en hann mun hafa alizt upp í Ólafs-
firði og þar hefur hann dvalizt inn
an þess fjallahrings er umlykur
Ólafsfjörðinn, flest eða öll þau ár
sem Baldvin hefur háð lífsbaráttu
sína í blíðu og stríðu.
Er ár liðu fram staðfesti Bald-
og mun leitun á mörgum slíkum
hérlendis. Þar eru engin svöð né
vilpur í hlaði. Bú er þar mjög gott
og traust, og jörðin mun nú efa-
laust talin með beztu jörðum á
landi hér. Það allt meðal margs
annars tel ég vera giftu Sveins og
sona hans.
Sveinn hefur nú setið á frið-
stóli um sinn. Vinir hans gleðjast
er þeir hitóa hann, því að furðu er
hann samur og sjálfum sér líkur.
Hann hefur spurnir af vinum og
grönnum og búskap þeirra, fagn-
ar því, sem honum þykir vel tak-
ast, en gremst það, sem miður fer.
Enn er honum fátt meiri skanraun
heldur en gaufið eða drollið eða
dráttur þess, sem gera þarf eða
gera ber, og þá sonu sína brýnir
hann og eggjar ósialdan í búskap-
arvafstrinu, þótt öðrum muni
bvkia þess lítil þörf.
Og nú er Sveinn níræður, eníia
er nú marg1 á annan veg en áður
var. Hátíðisdagar Júlíönu í Mikla-
holti eru endurminningar. Fiöld
þeirra vina, sem voru svo góðir
ungum prestshiónum fvrir fimm-
tán árurn. er nú farin vfii landa-
mæri. Þó á Sveinn mikl" fleiri
vinum á bak að siá. Samt er hon-
um ekki vina vant. Til þess eru
gildar ástæður- Sveinn hefur t.d.
alla ævi sína verið nágranni presta,
vin ráð sitt og gekk að eiga Sig-
fríði Björnsdóttur, sem hefur verið
honum dyggur lífsförunautur. Sig-
fríð var þá ekkja og hafði átt
með fyrri manni sínum þrjú börn
sem Baldvin mun hafa gengið í
föðurstað. Sigfríður og Baldvin áttu
•saman sjö börn og munu sex þeirra
vera á lífi, allt hið mesta efnisfólk,
sem gift er og búsett í Ólafsfirði,
Svarfaðardal, Akureyri, Reykjavík
og á Hvolsvelli.
Ekki kynntist ég Baldvin fyrr
en fyrir fjórum, fimm árum en
ég minnist og mitt fólk með
þakklæti þeirra ánægjustunda er
við höfum átt með þeim hjónum,
en ekki veit ég til þess, að hann
né aðrir í Miklaholti hafi nokkurn
tíma valið prestum sínum nöfn á
borð við þau sem kváðu hafa
tíðkast í Mosfellssveit. Veit ég þó
engan mann líklegri en Svein til
þess að nefna hvað eina réttum
nöfnum. Aldrei mundi han-n kalla
svart hvitt eða hvítt svart, og aldrei
trúi ég því. að hann hefði hrósað
nýju fötunum keisarans. Hins veg-
ar er ég þess fullviss, að trúrri
vin en næsta nágrannann í Mikla-
holti hafa Torfastaðaprestar ekki
átt að jafnaði allt frá dögum séra
Magnúsar Helgasonar. Eins
mætti geta þess, að ráðskonur hafa
verið nokkrar 1 Miklaholti, frá því
að Júlíana dó. Aldrei hefur Sveinn
látið annars getið en þær væru
hver annarri fremri og einstakt
kvennaval að gæðum við hann,
gamlan mann.
Þannig er Sveinn í Miklaholti.
Þess vegna gladdi það hjartað, að
sjá hann enn einu sinni í kirkj-
unni sinni gömlu fyrir röskum
tveim vikum. Á honum rætas* orð
in fornu: „Sæll er sá, er situr í
skjóli hins hæsta, sá er gistir í
skugga hins almáttuga. Ég
metta hann með fjölda lífdaga og
læt hann sjá hjálpræði mitt“.
Afmæli Sveins var 28. nóv. s.I.
Guðm. Óli Ólafsson.
30
ISLENDINGAÞÆTTIR