Heimilistíminn - 27.01.1977, Side 36

Kaldbaksvlk
Þáttaskil
Framhald af 29. síðu.
Það brást aldrei matbjörg í búi
þeirra Hafnarhjóna, önnu og
Betúels, þótt marga þyrfti að
seðja. Þaðan var líka stutt til
fanga vor og sumar og þá ötul-
lega að því unnið að safna
vetrarforða. Fiskur var venju-
lega nógur skammt undan landi
og gnægð af fugli og eggjum i
bjarginu. Sauðfé var gagn-
samt og mikið af afurðum þess
lagt til heimilis.
Það var ekki einhæf fæða sem
borin var á matborðið í Höfn á
uppvaxtarár um Sumarliða
Betúelssonar. Þess vegna gat
runnið mergur i bein systkinanna
þótt alin væru upp á útströndum.
Ekki urðu umsvifin minni eða
tilburðir til öflunar þess er
heimilið þurfti með þegar börnin
komust á legg og fóru að taka
þátt í lífsleiknum af eigin ramm-
leik.
Glíman við björgin, bratta
fjallvegi og úfið úthaf gaf lítinn
kost á slæpingshætti eða undan-
látssemi. Annað hvort varð að
mæta án hiks því sem yf ir byggð-
ina gekk, hvort sem viðraði blítt
eða strítt, ellegar þá láta hlut
sinn og vera afskiptur.
Einhvern tíma á útlíðandi vetri
höfðu þrír bræðurnir frá Höfn,
Sumarliði, y.ernharður og Jón
farið út í Fljótavík á refaveiðar.
Á leiðinni til baka slógust í för
með þeim Jósef Hermannsson og
Jón Ó. Júlíusson frá Atlastöðum,
Stefán Pétursson frá Rekavík
bak Höfn og Kristinn Grímsson
frá Horni,
Veðri var þannig háttað, að áv;
var útsynningar með éljum og
vindur allhvass. Fannastrokan
stóð fram af brúnunum og
kyngdi niður í hlíðina sem er
þarna mjög brött. Harðfenni var
undir. Á þessum slóðum er mjög
snjóflóðahætt þegar fönn safn-
ast í brúnir og hlíðina ofarlega.
Undir hlíðarfæti er hjalli og eru
brúnir hans þverhníptar í sjó
f ram.
Þeir félagar, sjö saman, halda
út hliðina eins ofarlega og þeim
er unnt. Sumarliði og Jón gengu
f remstir og sóttu fast á brattann.
Allt í einu missir Sumarliði fót-
anna, steypist á höf uðið og renn-
ur undan brekkunni og fær ekki
við neitt ráðið. Niðri á dálitlu
hvolfi ofan við hjallabrúnina,
staðnæmist snjóskriðan sem
hafði fellt hann og hrif ið með sér
og var hann þá á kafi í fönn og
gat ekki hreyft sig. Hann hafði
ennþá tak á göngustafnum og
byssan var bundin upp á bakið.
Sumarliða tókst eftir mikla
raun að losa sig úr snjódyngjunni
og brölta á fætur. Sér hann þá
einn félaga sinn uppi standandi
efst í hlíðinni og horfa yfir val-
inn. Skömmu síðar brýst Jón
Betúelsson upp úr fönninni og er
hann ómeiddur. Þeir bræður sjá
þar skammt frá brodd á fóta-
járni sem stendur upp úr snjón-
um og þar graf a þeir upp einn f é-
laga sinn. Sá hafði fengið blóð-
nasir en var að öðru leyti
óskaddaður. Hinir sem lent höfðu
i flóðinu voru nokkru ofar og
höfðu því orðið fyrir minna
hnjaski.
Þeir ráða nú ráðum sínum og
eftir tillögu Sumarliða leggja
þeir á brattann og komast upp í
Jörmundarskarð. Þar er besta
veður og blár himinn.
Ferðir sem þessi voru algengar
á Ströndum og hættur af skriðu-
föllum og snjóf lóðum sífellt yfir-
vofandi þegar fólk lagði leið sína
um þessar slóðir, ekki síst að
vetrarlagi og í vatnsveðrum
haust og vor. Mörg eru dæmi um
erf iðleika og jaf nvel aldurtila, en
þó miklu sjaldnar en við mætti
búast þegar litið er til hinna tor-
gengu f jalla. Aðgæsla og varygð
var orðin eðlislæg eigind fólks-
ins, en leitinni eftir lífsbjörg
fylgdu þó alltaf pokkrar hættur
sem ekki urðu sniðgengnar.
Dagana 4.-5. maí 1923 var hið
versta veður úti fyrir Vestf jörð-
um — norðaustan hamhleypu-
garður. Daginn sem upp blés
voru þeir Hafnarbræður fjórir
saman á sjó úti undir Bríkum og
á Stapamiði. Þeim tókst að ná
landi áður en ófært varð og
bjarga bát sínum..
Þegar á kvöldið íeið fóru f iski-
skipin, sem verið höf ðu á veiðum
þar úti f yrir stöndunum, að tínast
inn á Hornvikina, vörpuðu þau
þar akkerum og hugðust liggja af
sér veðrið, því ófært var talið að
sigla vestur fyrir.
Eftir því sem veðurhæðin óx og
hafsjór varð meiri ókyrrðist á
höfninni. Legufæri Fríkirkjunn-
ar, en svo hét skútan, hrukku
sundur og renndu skipverjar
36