NT - 06.05.1984, Síða 23
Sunnudagur 6. maí 1984 23
*L
■ Chaplin naut alla tíð félagskapar kvenna. Hér stendur hann
á milli Gloríu Swanson (t.v.) og Marion Davies.
■ Will Hays kom til Hollywood til að hreinsa til. Sjálfur hafði
hann ekki alls kostar hreint mjöl í pokahorninu.
Hays til sögunnar og gengu
þannig frá hnútum að ekki
nema örlítið sýnishorn af org-
íunum komst í bíóhús Amer-
íku. Það nægði þó til þess að
kunnugir engdust af forvitni.
Hvað hafði raunverulega geng-
ið á? Sagt var að fyrir eina senu
hefði Stroheim látið flytja inn
konu nokkra frá Vín, sérfræð-
ing í sadisma, og í The Wedd-
ing March „léku“ atvinnuhór-
ur af ýmsum stærðum og
gerðum. Myndir Stroheims
fjölluðu flestar á yfirborðinu
um hnignun siðferðis í keisara-
dæminu Austurríki-Ungverja-
landi, en hugmyndirnar voru
yfirleitt hans eigin. í einni
veislusenu kaus hann að bjóða
upp á eggjandi Síamstvíbura!
Margir kílómetrar
eyðilagðir
Þetta gekk auðvitað ekki til
lengdar. Mógúlunum varð
starsýnt á öfuguggaskapinn í
kvikmyndum Stroheim og átt-
uðu sig ekki á því að þrátt fyrir
allt voru þær stórmerkilegt
bíó, eiginlega rannsóknir á
hluta mannlegs eðlis þó Hays
og hans nótar vildu ekki viður-
kenna að Guðs Eigin þjóð ætti
til nokkuð af því sem Stroheim
sýndi. Irving Thalberg og Lo-
uie Mayer hjá MGM létu með-
al annars eyðileggja marga
kílómetra af filmum sem Stro-
heim hafði tekið fyrir mynd
sína Greed. The Queen Kelly
var aldrei kláruð af sömu
ástæðu. Stroheim hefndi sín
með fyrrnefndri eyðslusemi og
þó sumar mynda hans - sér í
lagi The Merry Widow-slægju
rækilega í gegn fyrirgáfu móg-
úlarnir honum ekki. Að lokum
báru litlu mennirnir við stjórn-
völinn hærri hlut yfir þessum
ofsafengna snillingi. „Holly-
wood drap mig,“ sagði Stro-
heim síðar. Nú er hans kannski
helst minnst fyrir að hafa leikið
hlútverk þjónsins í kvikmynd-
inni The Sunset Boulevard,
þar sem Hollywood skoðaði
fortíð sína. Með eitt aðalhlut-
verkið í þeirri mynd fór gömul
prímadonna frá þriðja ára-
tugnum: Gloria Swanson.
Swanson var á sinn hátt jafn
öfgafull í lífsnautn sinni og
Stroheim, og það var hún sem
minntist hinnar týndu tíðar
með orðunum: „Ah, the parti-
es we had in those days...“
sitthvað í huga. Hún var 16 ára
þegar hann tók hana í ból sitt
og hún varð fljótt barns-
hafandi. Chaplin sá þann kost
vænstan að giftast henni og
gerði það 1924.
En það var maðkur í mys-
unni. Móðir Litu var kona
ákveðin og hafði snemma
fundið peningalykt af aðdá-
anda dóttur sinnar. Lita hafði
beinlínis verið alin upp til þess
að giftast Chaplin og hann,
grunlaus, gekk í gildruna. Þær
mæðgur voru heldur lélegir
pappírar og þegar Chaplin
komst loks að því hvers kyns
var var það um seinan.
McMurray ættin var komin inn
á gafl til hans og varð ekki
þokað nema með miklum fjár-
austri eftir subbuleg skilnaðar-
réttarhöld 1927. Þetta mál fékk
svo á Chaplin að eftir það var
bíóflækingurinn hans jafnan
með litað hár.
Exotiskar veislur
Kynferðislíf stjarnanna varð
æ vinsælla fréttaefni í blöðum
og var sjaldan hugsað um frið-
helgi einkalífsins í þeim frá-
sögnum. Rudolph Valentino,
þessi ímynd karlmennskunnar
á hvíta tjaldinu, mátti til dæmis
þola það að stöðugt væri varp-
að fram efasemdum um raun-
verulega karlmennsku hans í
slúðurdálkunum. Þær árásir
áttu rætur að rekja til öfga
Valentinos í klæðaburði og
andlitsförðunar, sem og þess
að báðar eiginkonur hans voru
lesbískar. Sú fyrri hét Jean
Acker og þau skildu 1922.
Seinni konan var Natacha
Rambova og þegar þau skildu
1926 var því hátíðlega lýst yfir
í réttarsalnum að samfarir
þeirra hjóna hefðu engar
verið.
Ekki skorti þó á sorg kvenna
þegar Valentino lést ári síðar.
Það þótti athyglisvert að
báðar konur Valentinos voru
á snærum hinnar dularfullu
Öllu Nazimovu en hún var
fræg fyrir exótískar veislur sín-
ar á heimili sínu við Sunset
Boulevard, The Garden of
Allah. Nazimova var auðvitað
lesbísk og hún hafði tekið að
sér að hugga bjánann Mildred
þegar Chaplin sneri sér að
öðrum konum. Þar fyrir utan
var Nazimova leikkona með
meiru - hún lék ætíð dularfull-
ar, tilfinningaþrungnar konur
og fór ekkert að ráði í felur
með kenndir sínar. Hún bjó til
dæmis til athyglisverða mynd
Sena úr einni mynda Stroheims. Látið ykkur ekki til hugar koma ■ Barbara La Marr - stúlkan sem var „of falleg“.
að hvíthærðu verurnar sgu kvenkyns.
upp úr Salome eftir Oscar
Wilde. Sjálf lék hún titilhlut-
verkið af ástríðufullri nautn en
allir karlleikararnir voru kyn-
hverfir - „til heiðurs Wilde!“
Ekki fengu áhugamenn um
„afbrigðilegt“ kynlíf Holly-
wood-stjarna minna til þess að
smjatta á þegar Erich von
Stroheim birtist í bænum. Um
þetta leyti voru margir fræg-
ustu og. bestu kvikmyndaleik-
stjórar annarra þjóða lokkaðir
til Hollywood, og þar á meðal
var Þjóðverjinn „Von“ eins og
hann var kallaður. í Holly-
wood gerði Stroheim nokkrar
glæsilegar myndir og í þeim
öllum voru miklar kynsvalls-
senur. Raunarfenguáhorfend-
ur ekki að sjá nema brot af
þeim. Er þessar senur voru
teknar upp í stúdíóinu voru
allir nema upptökumenn og
leikarar lokaðir úti, jafnvel
mógúlarnir sjálfir komu að
læstum dyrum. Upptökur
stóðu oft í 20 tíma samfleytt og
til hressingar var boðið upp á
kavíar og kampavín. Þegar
leikararnir komu loks út í
dagsljósið var eins og þeir
hefðu eytt dögum í Sódómu,
enda var sagt að orgíurnar
væru sannarlega enginn þyk-
justuleikur. Sumar stúlknanna
- sem gjarnan voru aðalsborn-
ar Evrópumeyjar - voru alsett-
ar svipuförum og með bitmerki
á ýmsum stöðum. „Von“ sá
hins vegar til þess að allir
fengu vel borgað og héldu sér
þar af leið'andi saman. Stro-
heim, eins og nafn hans var
stundum ritað, var ósmeykur
við að eyða peningum. Hann
gekk jafnt í sjóði Paramount,
Universal og MGM, auk þess
sem hann hafði aðgang að
auðæfum fólks eins og Gloriu
Swanson og Joseph Kennedy.
Arangurinn af eyðsluseminni
var svo sýndur mógúlunum
sem fylltust skelfingu er þeir
litu þessa óheftu kynferðislegu
óra. Mikið af filmu var eyðilagt
strax í sýningarsölum stúdíó-
anna, og síðan komu menn
■ „Viðbjóðslegi Húninn“ - Erich von Stroheim. Hvað gekk
eiginlega á þegar hann tók myndir sínar bak við luktar dyr?