NT - 18.05.1984, Qupperneq 10

í\\' Föstudagur 18. maí 1984 10
LlI Min
Róbert Bergmann
Fæddur 18. júní 1956
Dáinn 2. maí 1984
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvœm stund,
vinirnir kveðja,
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðasta blund.
Margs er að minnast
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna,
Guð þerri tregatárin stríð.
V.Biiem.
í dag 18. maí er borinn til
hinstu hvíldar í Fossvogs-
kirkjugarði, Róbert Bergmann,
sem lést af slysförum í Kodiak í
Alaska. Þegar mér barst sú
hörmulega fregn, að systur-
sonur minn, Róbert Bergmann
hefði látist af slysförum, setti
mig hljóða: Margar minningar
þyrptust fram í huga minn.
Efst bar þar minningu frá því
fyrir tæpum 28 árum. Lítið barn
er að fæðast á heimili foreldra
minna, barn sem á eftir að fylla
hugi foreldra minna og systkina,
mikilli gleði og ánægju. Það ér
elsta systir mín, Eva, sem er
þarna að fæða sitt fyrsta barn,
og það er móðir mín, Ingibjörg
Kristmundsdóttir, sem er Ijós-
móðir, að taka á móti sínu
fyrsta barnabarni. Barnið er
drengur, og honum er síðar
gefið nafnið Róbert Bergmann,
faðir hans er Hörður
Bergmann.
Róbert var alla tíð mikið hjá
ömmu sinni og afa á Drangs-
nesi, og var þeirra heimili, hans
annað heimili, enda var Róbert
okkur, systkinum Evu, sem litli
bróðir okkar. Árið 1971 deyr
faðir minn, Jón Guðmundsson,
og um haustið það sama ár
flytur móðir mín til Reykjavík-
ur. Eva og fjölskylda hennar
flytja líka, en þau flytja í Sand-
gerði. Á þeim tíma er Róbert
búinn að ljúka skyldunámi.
Hann dvelur stopult heima hjá
móður sinni og stjúpföður, Ár-
manni Halldórssyni, og hann
kynnist lítið hinum nýju heim-
kynnum í Sandgerði. Róbert er
til náms að Reykjaskóla í
Hrútafirði veturinn 1971-1972
og lýkur þaðan landsprófi. Síð-
an fer hann í Iðnskólann í
Reykjavík og útskrifast þaðan í
rafeindavirkjun. Meðan á
þessu námi stendur býr hann
hjá ömmu sinni og Braga móð-
urbróður sínum að Lunda-
brekku 16 í Kópavogi. Þegar
þessum áfanga er náð, lætur
ævintýralöngunin á sér kræla.
Leiðin liggur til Ameríku, þar
sem Róbert og vinur hans ætla
að víkka sjóndeildarhringinn.
Þeir fara út í júní 1978.
Róbert er ekki búinn að vera
þar lengi, þegar hann kynnist
þar stúlku Lucy að nafni sem
síðar verður konan hans, þau
gifta sig 16-1178. Þau hefja
búskap í Kodiak í Alaska, og
verður þeim tveggja barna auð-
ið, þeim Evu Madronu og Ró-
bert Hanry, sem nú hafa misst
svo mikið, aðeins fjögra og
tveggja ára gömul. Róbert kom
hingað heirn, fyrir rúmu ári,
tilefnið var merkisafmæli ömmu
hans og ferming hálfsystur hans
Ingibjargar Sigríðar, þetta var
hans fyrsta för heim með konu
og börn, og urðu miklir fagnað-
arfundur, en viðdvöl þeirra var
alltof stutt, því það var ósk
okkar allra að þau yrðu kyrr, og
settust hér að, en hugur þeirra,
vildi út aftur og þau fóru fljót-
lega aftur til Álaska. Hann
stundaði sjó síðustu mánuðina
sem hann lifði, sem vélstjóri,
var hann nýbúinn að fá meist-
araréttindi í rafeindavirkjun.
Foreldrar Róberts bjuggu aldrei
saman, móðir hans Eva er gift
Ármanni Halldórssyni og eiga
þau þrjú börn, sem eru Jón
Heiðar, Halldór og Ingibjörg
Sigríður, Hörður faðir Róberts
er giftur Guðlaugu Þorsteinsd.,
og eru þeirra börn fimm, Kristín
Ragna, Steinunn, Þorsteinn,
Margrét og Lúðvík. Róbert hélt
mikið upp á öll sín systkini, og
er því mikill missir af honum
fyrir allan systkinahópinn. Þær
ritningagreinar sem hann valdi
sér við fermingu urðu honum að
góðu veganesti, á hans stuttu
ævi, en þær voru, „Allt sem þú
villt að aðrir menn gjöri þér,
það skalt þú og þeim gjöra."
Sólborg Hjálmarsdóttir
Ijósmóðir frá Sölvanesi
Far þú í fríði,
friður guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrír allt og allt.
Gekkst þú með guði,
Guð þér nú fylgi
hans dýrðarhnoss þú hljóta
skalt.
V.Briem.
Ég votta ykkur öllum að-
standendum Róberts mínar
innilegustu samúðaróskir og bið
góðan guð að styrkja ykkur og
blessa í ykkur miklu sorg.
Inga Helga Jónsdóttir
Fædd9. júní 1905
Dáin 28. mars 1984
■ í þessari stuttu minninga-
grein um ömmu mína, ætla ég
ekki að segja ævisögu hennar
eða frá öllu því sem hún afrek-
aði á þeim tæpu 79 árum sem
hún lifði hér á jörð. Mig langar
hinsvegar að skrifa nokkur
þakkarorð til hennar fyrir þau
hlýju kynni sem ég varð aðnjót-
andi af hennar hálfu.
Amma á Króknum eins og
við kölluðum hana gjarnan; var
ákveðinn fasti í lífi mínu sem ég
ætlaði að yrði alltaf til staðar.
Og vissulega er hánn það.
Minningin lifir að eilífu.
Eins og hvassviðrið, sem ein-
kenndi jarðarfarardaginn, gaf
til kynna lifði amma ákaflega
stormasömu lífi. f starfi sínu
sem ljósmóðir gaf hún allt sem
hún átti og var ákaflega farsæl.
Hún var sterk persóna og hafði
ákveðnar skoðanir á hlutunum.
Viðkvæmni og væluskapur var
ekki hennar fag og er mér það
einkum hugstætt að aldrei
heyrði ég hana kvarta yfir
nokkrum sköpuðum hlut þó
ástæða væri til.
Júgóslav-
neskt stórverk
Miroslav Krleza: Bankett in
Blitwien. Roman.
Athenaum 1984
793 bls.
■ Sögusvið þessarar stóru
skáldsögu er landsvæði, sem
höfundur hefur gefið nafnið
„Karabaltikum", og er ein-
hversstaðar í Evrópu austan-
verðri. í „Karabaltikum" eru
tvö ríki, Blitvía og Blatvía.
Viðfangsefni sögunnar er átök
tveggja stjórnarforma, lýðræð-
is og einræðis. í Blitviu er
einræði, þar ríkir Barutanski
ofursti, sem hefur tekið sér
forsetanafn. Hann stjórnar
landi sínu af hörku og grimmd,
en þar kemur, að lærdóms-
maður og blaðamaðurinn Niels
Nielsen snýst gegn honum og
hefur baráttu fyrir frelsi og
mannréttindum, baráttu, sem
allir voru sammála um að væri
vonlaus frá byrjun. Á ýmsu
gengur í samskiptum blaða-
mannsins og harðstjórans, en
þar kemur að lokum, að Niels-
en sér ekki annars úrkosti en
að flýja til nágrannaríkisins
Blatvíu, þar sem lýðræði ríkir.
Þegar þangað kemur kemst
hann að raun um, að lýðræðið
í Blatvíu er ekki annað en
nafnið eitt. Valdstjórnin hefur
þar einungis annað heiti, t'bú-
arnir búa ekki við meira frelsi
en Blitvíungar, nema síður sé.
Vonsvikinn snýr Nielsen
aftur heim og fréttir þá, að
Barutanski hafi verið myrtur
og einræðið sé hrunið. Þjóðin
skorar á hann að taka sér
forsetanafnbót, en eftir langa
umhugsun hafnar hann veg-
semdinni á þeim forsendum,
að þjóðin sé enn ekki undir
raunverulegt lýðræði búin.
Þessi saga ber þess glögg
merki, að hún var samin í
Austur-Evrópu og í raun er
hún spegill sögu þjóðanna á
Balkanskaga, þar sem eitt
form harðstjórnar tók við af
öðru. Tveir fyrstu hlutar sög-
unnar komu út í Júgóslavíu
skömmu fyrir upphaf síðari
heimsstyrjaldarinnar, en hinn
þriðji og síðasti ekki fyrr en
tuttugu árum síðar.
Miroslav Krleza (1893-1981)
var júgóslavneskur og hefur
MiroslavKrleia
BankettinBlitwien
Roman
Alhenáum
VIPPU-
bílskúrshurðin
Lagerstærðir 210 x 270 cm,
aðrar stærðir eru smíðaðar eftir beiðni
Gluggasmiðjan Síðumúla 20
Reykjavík - Símar 38220 og 81080
almennt verið talinn merkastur
þarlendra rithöfunda á þessari
öld, ásamt þó með Nóbels-
verðlaunahafanum Ivo
Andric. Á árunum eftir fyrri
heimsstyrjöld starfaði hann
lengst af sem blaðamaður, en
samdi bæði skáldsögur, greinar
og leikrit, þar sem hann gagn-
rýndi harðlega þann hernaðar-
anda, sem honum þótti svo
ríkjandi í landinu. Eftir valda-
töku kommúnista í Júgóslavíu
neitaði Krleza að fallast á þær
forskriftir, sem flokkurinn setti
rithöfundum og öðrum lista-
mönnum og varð fyrir vikið að
sæta hörðum árásum opin-
berra aðila. Uppreisn æru fékk
hann ekki fyrr en eftir að leiðir
skildu með þeim Tító og
Stalín.
Krleza hefur skrifað fjölda
margar skáldsögur, auk ann-
arra verka og verður a.m.k.
tveggja skáldsagna hans getið
hér í þessum þáttum innan
. skamms.
Nú er sál þín laus úr því búri
sem jarðneskur líkami býr
henni hér á jörð. Þú hefur lokið
starfi þínu, tekið út þann þroska
sem jarðlífinu fylgir og ert
frjáls. Við sem eftir lifum hér á
jörð hugsum til þín með söknuði
en jafnframt gleði og þakklæti
fyrir samveruna. Mig langar að
Ijúka þessum kveðjuorðum með
því að vitna í orð Kahlil Gibrans
þar sem hann segir eftirfarandi
um dauðann í bókinni „Spá-
maðurinn".
Þií leilar að leyndardómi dauðans.
En hvernig cettir þú að fmna hann, efþú leitar hans ekki í teðaslögum lífsins?
Uglan, sem sér í myrkri, en blindast af
dagsbirtunni, ræður ekki gátu Ijóssins.
Leitaðu að sil dauðans í líkama lífsins,
því að líf og dauði er eitt eins og fijótið og sterinn.
I djúpi vona þinna og langana felst hin
þögla þekking á hinu yfirskilvitlega, og eins
og fræin, sem dreymir undir snjónum,
dreymir hjarta þitt vorið.
Trúðu i draum þinn, því að hann er hlið eilífðarinnar.
Óttinn við dauðann er aðeins ótti smaladrengsins
við konung, sem vill slá hann til riddara.
Er smalinn ekki glaður í hjarta sínu þrátt
fyrir ótta sinn við að bera merki konungsins?
Ogfmnur hann þó ekki mest til óttans?
Pví hvað er það að deyja annað en
standa nakinn í bltenum og hverfa inn í sólskinið?
Og hvað er að hætta að draga andann
anhað en að frelsa hann frá friðlausum öldum
lífsins, svo að hann geti risið upp í
mætti sínum og ófjötraður leita á fund guðs síns?
Aðeins sá, sem drekkur af vatni þagnarinnar,
mun þekkja hinn volduga söng.
Og þegar þú hefur náð ævitindinum, þá
fyrst munt þú hefia fjallgönguna.
Ög þegar jörðin krefst líkama þíns,
muntu dansa i fyrsta sinn.
Sólborg Alda Pétursdóltir
Sérstök áskrift að
íslendingaþáttum
- minningar- og afmælisgreinar birtar daglega.
■ Framvegis verða afmælis- og minningargreinar birtar
í blaðinu daglega, en hætt verður vikulegri útgáfu Islend-
ingaþátta eins og verið hefur. í stað þess hefur verið
ákveðið að gefa út íslendingaþætti sjaldnar en efnismeiri,
og bjóða þá í sérstakrí áskrift til þeirra sem áhuga hafa.
Áhugafólk um íslendingaþættina er beðið um að láta skrá
sig niður á afgreiðslu blaðsins, Síðumúla 15, Reykjavík,
eða í síma 86300.
ritstj.
t
Útför
Björns Björnssonar
frá Svínadal
verður gerð frá Víkurkirkju laugardaginn 19. maí kl. 14.
Fyrir hönd vandamanna
Snjófríður Jónsdóttir.
Alúðar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát bróður míns
Helga Haraldssonar
fyrrum bónda
á Hrafnkelsstöðum
Hrunamannahreppl
Sigríður Haraldsdóttir
Jón Þ. Þór.