Morgunblaðið - 04.09.2004, Qupperneq 30

30 LAUGARDAGUR 4. SEPTEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson. R
eykvíkingar geta verið stoltir
af borginni sinni, höfuðborg
Íslands. Reykjavík er falleg
borg og í borgarbúum býr
bæði vilji og kraftur til að
takast á við ný viðfangsefni í þeim tilgangi
að efla mannlíf og treysta byggðina í borg-
inni. Borgarstjórn Reykjavíkur á að hafa
forystu um að virkja þennan kraft með því
að veita borgarbúum nauðsynlegt svigrúm
til athafna og tryggja góða þjónustu, þann-
ig að þeir kjósi fyrst og fremst að búa og
starfa í Reykjavík. Störf og umræður okk-
ar kjörinna fulltrúa í borgarstjórn eiga að
taka mið af þessum skyldum við borg-
arbúa.
Mörg sóknarfæri
Við sjálfstæðismenn erum þeirrar skoð-
unar að ótal mörg sóknarfæri hafi verið og
séu framundan í borgarmálunum, sem
varða framtíð okkar miklu. Því miður hefur
R-listanum ekki tekist að nýta þau sem
skyldi. Allt bendir til þess að á því verði
engin breyting því vandinn í stjórnsýslu
borgarinnar liggur í því, að R-listinn er
samsuða þriggja flokka, sem eiga fátt sam-
eiginlegt annað en að halda völdum í
Reykjavík.
Það eru mörg spennandi verkefni fram-
undan á vettvangi borgarmálanna. Þörf er
á nýrri framtíðarsýn í skipulagsmálum. Við
verðum að nýta betur ýmsa möguleika til
uppbyggingar í borginni, þétta íbúða-
byggðina í eldri hverfum og skapa mögu-
leika á stóraukinni byggð meðfram strönd-
inni. Framtíð stórra mikilvægra svæða,
eins og Vatnsmýrarinnar, er óljós. Taka
þarf upp viðræður við samgönguyfirvöld
um framtíð flugvallarins, eins og reyndar
aðalskipulag Reykjavíkur kveður á um að
þurfi að gera.
Stefnan í skipulags- og lóðamálum er
ekki í samræmi við vilja og hagsmuni borg-
arbúa og áhugi þeirra á að geta byggt sér
sérbýli er hundsaður. Það er forgangsverk-
efni að snúa af braut lóðaskorts og tryggja
að allir sem vilja búa eða byggja sér hús-
næði í borginni geti það. Vissulega eru já-
kvæð teikn á lofti, til dæmis fyrirhuguð
uppbygging í Kvosinni og á hafnarsvæðinu
og bygging íbúða við Mýrargötu, sem sjálf-
stæðismenn fluttu tillögu um að yrði skoð-
að.
Húsnæðiskostnað fjölskyldna þarf að
lækka. Það gæti Reykjavíkurborg gert
með því að lækka fasteignagjöld eins og við
sjálfstæðismenn höfum lagt til. Gjöldin
hafa hækkað óhemju hratt síðustu ár, með-
al annars vegna stórhækkaðs lóðaverðs,
sem síðan hefur leitt til hækkunar fast-
eignagjalda.
Reykjavíkurborg þarf að draga saman
seglin þar sem hún á í samkeppni við einka-
aðila. Malbikunarstöðin Höfði ehf. og Véla-
miðstöðin e
arinnar, er
tíma, sem b
sig við. Þá
Orkuveita
efnum, sem
markaðarin
Það er b
Spennandi verkef
Eftir Vilhjálm Þ.
Vilhjálmsson
Reykjavík á að vera fyrsti kostur fólks og fyrirtækja, seg
’Það evíkinga
stór ha
Þ
annig hljóðar fyrirsögn
á forsíðu Fréttablaðs-
ins 29. ágúst og það
sem ekki stendur á
Framsókn að selja er
Síminn, áður Landssíminn. „Það
er ekkert því til fyrirstöðu af
hálfu iðnaðar- og viðskiptaráðu-
neytisins eða framsóknarmanna
yfirleitt að selja Landssímann“ er
haft orðrétt eftir Valgerði Sverr-
isdóttur iðnaðar- og viðskiptaráð-
herra. „Ákvarðanir um að selja
Landssímann liggja fyrir og það
er stefnt að sölu allra bréfa Sím-
ans til eins kaupanda. Það er beð-
ið eftir réttu tilboðunum“ er haft
eftir Hjálmari Árnasyni þing-
flokksformanni á sama stað.
Það er tímanna tákn að tveir
forustumenn í Framsókn-
arflokknum skuli sjá sérstaka
ástæðu til að sverja af flokknum
sínum alla tregðu við að einka-
væða Landssímann. Ummæli
Hjálmars eru ekki síst merkileg
fyrir það að ekki verður annað af
þeim ráðið en að framsóknarmenn
séu sáttir við að Landssíminn
verði seldur í heilu lagi og einum
aðila. Mikið vatn er til sjávar
runnið frá því Framsókn var með
þá stefnu að selja ekki grunnnetið
með símanum til að koma í veg
fyrir þá fákeppnis- eða einokunar-
aðstöðu sem slíkt skapar. Voru
menn þá ekki síst með áhyggjur
af stöðu landsbyggðarinnar.
Á tímabili lagði ríkisstjórn
Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks
mikið upp úr nauðsyn þess að
tryggja dreifða eignaraðild við
sölu ríkisfyrirtækja. Menn höfðu
að sögn áhyggjur af samþjöppun
fjármagns og valda og vildu
sporna gegn slíku með dreifðu
eignarhaldi, a.m.k. í frumsölu. Þá
var það einnig talið markmið í
sjálfu sér að landsmenn almennt
gerðust hluthafar. Aftur og aftur
hefur síðan útfærslu einkavæðing-
arstefnunnar verið kúvent. Í stað
þess að innlent eignarhald væri
æskilegt var allt í einu orðið
kappsmál að fá erlendan banka
eða erlent fjarskiptafyrirtæki til
að kaupa. Í stað þess að dreifð
eignaraðild væri keppikefli var
markmiðið orðið að selja einum
aðila. Hugtakið kjölfestufjárfestir
var fundið upp og þar með rétt-
læting fyrir því að selja völdum
aðilum feitu bitana.
Ótrúlegt hringl í vinnubrögðum
og pólitískur geðþótti einkenna
feril einkavæðingarstefnunnar en
þó fyrst og síðast sigur nýfrjáls-
hyggjuaflanna sem hafa ráðið
ferðinni. Uppgjöf og niðurlæging
Framsóknarflokksins er alger.
Almannaþjónusta einkavædd
í einokunarumhverfi
Áform um að selja Landssím-
ann í einu lagi að grunnneti fjar-
skipta meðtöldu til eins kaupanda
marka tímamót í einkavæðing-
arofstækinu. Aðgangur að nútíma
fjarskiptum skiptir sköpum.
Möguleikar til fjarvinnslu, fjar-
náms og hagnýtingar Netsins eru
bundnir því að menn hafi jafnan
aðgang að þessum tilvist-
argrundvelli nútímasamfélags.
Einungis hið opinbera getur
tryggt slíkt jafnræði og að það
viðhaldist til frambúðar samhliða
tækniframförum og þróun. Megn
„Ekki stendur á F
Eftir Steingrím J.
Sigfússon
Samkvæmt skoðanakönnu
60% þjóðarinnar halda Sím
BLÓÐUGAR LYKTIR
Gíslatakan í bænum Beslan íNorður-Ossetíu í Rússlandifékk í gær blóðugan endi.
Hryðjuverkamenn réðust inn í skóla í
bænum á miðvikudagsmorgun og
virðist nú sem þeir hafi haft allt að
1.200 manns í gíslingu. Rússnesk yf-
irvöld höfðu lýst yfir því að þau
myndu ekki beita ofbeldi. Ekki er
vitað hvernig sú blóðuga atburðarás
hófst sem leiddi til bana rúmlega 200
manna að talið er, en svo virðist sem
sprengja, sem hryðjuverkamennirnir
höfðu fest upp í loft með límbandi,
hafi fallið niður og sprungið. Í kjöl-
farið hafi brotist út átök, sem stóðu
fram eftir degi í gær.
Talið er að hryðjuverkamenn frá
Tétsníu hafi verið að verki og í frétt-
um í gær kom fram að í hópnum
hefðu verið tíu arabar. Átökin um
Tétsníu hafa verið blóðug og í lok síð-
ustu aldar beittu rússnesk stjórnvöld
her sínum þar af mikilli grimmd. Var
höfuðborgin, Grosní, nánast jöfnuð
við jörðu. Tétsenskir hryðjuverka-
menn hafa gripið til sífellt örvænt-
ingarfyllri aðgerða og tekur steininn
úr þegar þeir gera börn að fórnar-
lömbum sínum. Atburðirnir í gær eru
hryllilegir.
Markmið hryðjuverkamanna er að
skapa ótta með ógnarverkum.
Hryðjuverkum verður að svara af
fullum krafti, en um leið verður að
einangra þá með því að skera á líf-
æðar hatursins, sem samtök þeirra
nærast á. Baráttan gegn hryðjuverk-
um fer fram um allan heim, en nú
stendur umheimurinn með Rússum.
BUSH BIÐLAR TIL KJÓSENDA
George W. Bush Bandaríkjaforsetiflutti á fimmtudagskvöld útnefn-
ingarræðu sína á flokksþingi repúbl-
ikana í New York. Bush hefur verið
gagnrýndur harkalega af andstæð-
ingum sínum upp á síðkastið, ekki að-
eins vegna átakanna í Írak, heldur
einnig fyrir frammistöðu sína heima
fyrir og var því mikilvægt fyrir hann
að nota þá miklu athygli, sem lok-
aræðan á flokksþinginu veitir, til þess
að snúa vörn í sókn.
Ræðan minnti um margt á mál-
flutning forsetans fyrir fjórum árum
þegar hann talaði um „brjóstgóða
íhaldssemi“. Hann lagði í upphafi
máls síns áherslu á mjúk gildi. Talaði
um að bæta þyrfti hag þeirra, sem
ættu undir högg að sækja í þjóðfélag-
inu, og tryggja aðgang þeirra að
heilsugæslu. Hann fjallaði sérstak-
lega um það að hlúa ætti að börnum
og veita þeim tækifæri til að komast
til mennta og nýta sín tækifæri.
Þungamiðja ræðunnar var þó
ástandið sem skapast hefur eftir
hryðjuverkin 11. september 2001 og
baráttuna gegn hryðjuverkum. „Við
munum halda áfram að sækja – með
árásum á hryðjuverkamenn erlendis –
svo að við þurfum ekki að mæta þeim
hér heima,“ sagði hann. „Og við
vinnum að því að efla frelsi í Mið-
Austurlöndum og nágrenni vegna
þess að frelsi mun færa okkur þá
framtíð vonar og friðar, sem við vilj-
um öll. Og við munum hafa sigur.“
Bush réttlætti þá ákvörðun sína að
leggja til atlögu gegn Saddam Huss-
ein. Hann lýsti því hversu erfitt það
væri að taka þá ákvörðun að fara í
stríð, en hann hefði ekki átt annars
kost: „Átti ég að gleyma áminning-
unni frá 11. september og treysta
brjálæðingi eða grípa til aðgerða og
verja land okkar,“ sagði hann. „Þegar
ég stend frammi fyrir þeim kosti mun
ég alltaf verja Bandaríkin.“ Hann
minntist hins vegar ekki orði á það að
engin gereyðingarvopn hefðu fundist
í Írak, en í aðdraganda innrásarinnar
var sagt að vegna þeirra stafaði um-
heiminum ógn af Saddam Hussein.
Einn sterkasti kaflinn í ræðunni
var þegar hann fjallaði um mátt jafn-
réttis, réttlætis og frelsis andspænis
málstað hryðjuverkamanna og stuðn-
ingsmanna þeirra.
„Ég trúi á breytingarmátt frelsis-
ins,“ sagði hann. „Skynsamlegasta
beiting styrks Bandaríkjanna er að
breiða út frelsi. Nú þegar borgarar í
Afganistan og Írak grípa tækifærið
mun fordæmi þeirra vera boðberi
vonar í mikilvægum heimshluta.
Palestínumenn munu heyra þau
boð að lýðræði og umbætur séu innan
seilingar og sömuleiðis friður við okk-
ar góðu vini, Ísraela. Ungar konur í
Mið-Austurlöndum munu fá þau
skilaboð að sá dagur nálgist að þær
njóti jafnréttis og réttlætis. Ungir
menn munu heyra þau skilaboð að
framfarir þjóða og reisn er að finna í
frelsi, ekki einræði og ógnarstjórn.
Umbótasinnar, pólitískir fangar og
útlagar munu fá þau skilaboð að þeim
verði ekki neitað um að draumur
þeirra um frelsi rætist um alla fram-
tíð. Og um leið og frelsið breiðist út,
frá manni til manns, frá þjóð til þjóð-
ar, eykst öryggi Bandaríkjamanna og
friðvænlegra verður í veröldinni.“
Það er reisn yfir þessum orðum
Bush, en hins vegar er erfitt að sjá að
þau séu í samræmi við raunveruleik-
ann. Átök og hryðjuverk eru daglegt
brauð í Írak. Ætli Bandaríkjamenn að
vera raunverulegir boðberar friðar,
jafnréttis og réttlætis í heiminum
verða þeir að fara fram með góðu for-
dæmi. Framferði þeirra í Írak eftir að
Saddam Hussein var steypt af stóli
hefur ekki verið í anda þeirra orða
Bush, sem vitnað var til hér að fram-
an.
Bush og John Kerry, frambjóðandi
demókrata, hafa samkvæmt skoðana-
könnunum verið hnífjafnir í kosninga-
baráttunni undanfarnar vikur. Venj-
an er sú að flokksþing hafi áhrif á
fylgi frambjóðanda og líklega verður
engin undantekning á því nú. Bush
hefur ýmislegt á móti sér þessa dag-
ana. Minnst hefur verið á Írak. Þróun
efnahagsmála hefur heldur ekki verið
Bush hagstæð. Engu að síður hefur
hann haldið sínu og samkvæmt fyrstu
skoðanakönnuninni, sem birt hefur
verið eftir flokksþingið, nýtur Bush
nú stuðnings 52% líklegra kjósenda,
Kerry stuðnings 41% og óháði fram-
bjóðandinn Ralph Nader 3%. Staða
Bush virðist því vera sterk þegar
lokasprettur kosningabaráttunnar er
að hefjast.