Morgunblaðið - 03.11.2004, Blaðsíða 6
6 MIÐVIKUDAGUR 3. NÓVEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Óvinir allt um kring
Vítahringur fjallar um
þræla, kappa, bardaga,
galdra og strák sem
reynir að lifa eðlilegu
lífi - en það reynist
ekki auðvelt.
Ný frábær saga frá
verðlaunahöfundinum
Kristínu Steinsdóttur
Ljósmynd/Kristján Þór Kristjánsson
ÖSKUNNI rigndi úr gosmekkinum næst Grímsvötnum þegar þessi mynd var tekin laust eftir hádegið í gær. Í gær fór að gæta öskufalls í byggð norðan
Vatnajökuls. Voru skepnur teknar á hús í Möðrudal á Fjöllum og eins varð vart öskufalls á Grímsstöðum á Fjöllum um kvöldmatarleytið.
Gosið í Grímsvötnum er mikið sjónarspil
GOSIÐ í Grímsvötnum hefur mikil
áhrif á flugumferð, bæði innan-
lands- og alþjóðaflug. Flugmála-
stjórn ákvað í gær að loka 311 þús-
und ferkílómetra svæði norðaustur
af Grímsvötnum fyrir alþjóðaflugið.
Að sögn Heimis Más Pétursson-
ar, upplýsingafulltrúa Flugmála-
stjórnar, varð að beina tíu vélum í
alþjóðaflugi suður fyrir landið í gær.
Að öðru leyti gekk flugumferðin vel
og bárust skilaboð frá einstaka flug-
stjórum sem sáu gosmökkinn yfir
Íslandi.
Ein ferð til Egilsstaða
Í innanlandsflugi lagði Flugfélag
Íslands niður flug til Egilsstaða í
gærmorgun. Farin var ein ferð með
Gosið hefur mikil
áhrif á flugumferð
! "# $
$% $ &'' %(
farþega á austurleið til Akureyrar
og þeim ekið þaðan í rútu til Egils-
staða. Um líkt leyti var ákveðið að
heimila flug austur, með því að fara
lengri leið suður fyrir Vatnajökul til
að forðast hættu á að lenda í ösku-
falli frá Grímsvötnum. Urðu far-
þegar í þeirri ferð á undan þeim
sem komu akandi frá Akureyri. Síð-
degis í gær var flugleiðinni til Eg-
ilsstaða lokað á ný og farþegum
boðið að fljúga til Akureyrar og
landleiðina þaðan austur. Af fimm
áætluðum flugferðum Flugfélags
Íslands til Egilsstaða í gær náðist
því aðeins að fara í eina.
Vegna gossins lá flug niðri í allan
gærdag frá Akureyri til Þórshafnar
og Vopnafjarðar.
SIGMUNDUR Sæmundsson fór við þriðja mann á
jeppa upp að gosstöðvunum í Grímsvötnum og varð
vitni að því þegar gossprungan færði sig til vesturs
um miðjan dag í gær. Urðu þeir að forða sér í skyndi
er sprungurnar opnuðust og heyrðu þeir hnullunga
falla niður allt í kringum sig. „Þetta virkaði eins og
skrímsli sem át sig upp brekkuna. Hreint ótrúleg
upplifun,“ sagði Sigmundur við Morgunblaðið í gær-
kvöldi, er hann var á hægfara heimleið niður sprung-
inn og blautan Tungnaárjökul.
Hann sagði eldgíginn vera á sömu slóðum og fé-
lagar hans slógu upp tjaldbúðum á fyrir réttum fjór-
um mánuðum. Af þeim sökum hefði aðkoman verið
mun ógnvænlegri. Í gær voru þremenningarnir
komnir að gosstöðvunum um tvöleytið. Sigmundur
sagði lítið hafa verið að sjá fyrsta klukkutímann ann-
að en hvítan strók með gufusprengingum. Síðan
hefðu sést brúnir og svartir strókar og kögglar þeyst
út um allt með tilheyrandi eldingum og spreng-
ingum.
„Þetta jókst stig af stigi en síðan kom önnur pása í
hálftíma eða svo. Síðan breyttist gosið til muna,
færðist til vesturs frá vestara horni Grímsvatna og
klifraði í raun upp brekkuna frá vötnunum og í átt að
okkur. Félagi minn var úti að pissa og það var bara
„inn með vininn“ og við spóluðum í burtu,“ sagði Sig-
mundur og viðurkenndi að hafa verið orðinn skelk-
aður á þessum tímapunkti. Mest hefði hann verið
hræddur um að fá hnullung ofan á bílinn. Eftir á að
hyggja hefðu þeir sýnt gáleysi með því að fara þetta
nærri gígnum. Aðstæður hefðu í fyrstu verið svo sak-
leysislegar að þeir hefðu ekki talið sig vera í hættu.
Jeppamenn horfðu á sprungurnar opnast í Grímsvötnum
„Eins og skrímsli sem
át sig upp brekkuna“
Forðuðu sér í skyndi á meðan hnullungar komu niður allt í kring
YFIRDÝRALÆKNIR hvetur
búfjáreigendur til að fylgjast
með fréttum af gosinu í
Grímsvötnum og veðurspám.
Hann segir að þeir verði að
vera viðbúnir því að hýsa dýr-
in, verði vart við öskufall,
vegna hættu á flúoreitrun.
Ráðleggingunum er sérstak-
lega beint til bænda á Norð-
austurlandi, Austurlandi og
Suðausturlandi enda er nú tal-
ið líklegast að aska falli til
jarðar þar, að sögn Halldórs
Runólfssonar yfirdýralæknis.
Bændur annars staðar á land-
inu verði þó að hafa varann á
sér enda geti askan farið
miklu víðar.
Í þessu sambandi sé fín
aska enn varasamari en hin
grófari þar sem hún ber jafn-
an með sér meiri flúor. Bænd-
ur alls staðar á landinu verði
því að vera því viðbúnir að
þurfa að hýsa dýrin. Halldór
hvetur bændur til að setja út
hvítar skálar til að þeir geti
fylgst með því hvort aska falli
til jarðar á þeirra jörðum.
Algengt er að bændur eigi
ekki hús fyrir öll hross sem
þeir hafa á beit. Halldór segir
mikilvægt að þar sem aska
falli haldi bændur hrossunum í
hólfum þar sem þau fá bæði
hreint vatn og ómengað fóður
en geti hvorki verið á beit né
drukkið vatn úr pollum.
Nánari upplýsingar um
áhrif eldgosa á búfé er að
finna á vefsíðu yfirdýralæknis.
Bændur
fylgist vel
með öskufalli
MIKIÐ öskufall var við Möðrudal
á Fjöllum í gærkvöld en ábúend-
um tókst að bjarga fé sínu á hús
áður en snjór varð svartur af
ösku. Um 220 fjár eru á bænum
og 15–20 hestar og tókst að koma
skepnunum inn um miðjan dag.
Að sögn Önnu Birnu Snæþórs-
dóttur á Möðrudal varði heim-
ilisfólkið deginum í að bjarga
skepnunum en geiturnar voru enn
úti þegar komið var myrkur og
sagði Anna að ekki þýddi annað
en að fara út að leita að þeim í
gærkvöldi. Sonur hennar sem ók
um Háreksstaðaleið sagði þá ösku
hafa fokið yfir veginn.
Á Grímsstöðum á Fjöllum byrj-
aði öskufall um sjöleytið í gær-
kvöldi og var fé sett á hús.
Samkvæmt upplýsingum frá
Veðurstofunni í gærkvöldi virðist
sem askan hafi tekið stefnuna ör-
lítið vestar þar sem fregnir bárust
af öskufalli á Vopnafirði og Þórs-
höfn. Ekki höfðu borist spurnir af
ösku í Mývatni, á Laugum og í
Eyjafirði. Veðurstofan bað fólk
ekki að hika að tilkynna öskufall.
Svartur
snjór af
ösku
)*(
! $
# +*
, $
-*%
-.
!
/
0#"%.
1 '%*
2 "*%