Eintak - 24.03.1994, Blaðsíða 16
4
Ungt fólk sem stendur frammi fyrir því að velja sér lífsstarf hegðar sér
stundum eins og síldartorfur. (einu vetfangi beina allir sem einn för
sinni í ákveðna átt. Þannig komast námsgreinar í tísku.
Gerður Kristný kynnti sér hvert för íslenskra
ungmenna hefur verið heitið í námsvali á tíunda
áratugnum og ræddi við fólk sem starfar í
viðkomandi greinum.
vill kaupa
Tíðarandinn kallar á tískunáms-
greinar. Einu sinni voru allir með-
vitaðir og lærðu samfélagsgreinar
af öllu tagi, svo urðu menn hagsýn-
ir og tæknisinnaðir, svo vildu menn
græða. Þetta eru sveiflur sem fylgja
kynslóðum. Svo eru smærri sveifl-
ur.
Einn veturinn flykkjast allir í
eitthvert fag sem engan langaði í fá-
einum árum áður. Venjulega
myndast líka mikill áhugi þegar
fyrst er boðið upp á einhver ný fög í
Háskóla íslands. Þannig var það til
að mynda með líffræðina, mat-
vælafræðina og tölvufræðina þegar
þær skutu upp kollinum á sínum
tíma. En stundum getur verið erfitt
að koma auga á það hvað veldur
vinsældum einstakra faga.
Það er erfitt að segja nákvæmlega
hverjar eru tískugreinar tíunda ára-
tugarins. Þó eru nokkrar mjög vin-
sælar greinar sem eiga sér ekki
langa hefð á Islandi. Það sem þær
eiga flestar sameiginlegt er að vera
sértækar, alþjóðlegar og óhagnýtar
þegar litið er til atvinnumöguleika.
Og kannski iíka svolítið skemmti-
legri og meira skapandi en tísku-
greinar fyrri ára. Það segir okkur
kannski eitthvað um tímana sem
við lifum á.
EINTAK bar niður í fimm tísku-
greinum; alþjóðasamskiptum og
utanríkisþjónustu, hótelstjórn, fjöl-
miðlun, fatahönnun og kvik-
myndagerð. Þessar greinar voru lítt
stundaðaraf íslendingum árið 1983
en voru orðnar feikivinsælar átta
árum síðar, eða árið 1991, sé farið
eftir skrám Lánasjóðs íslenskra
námsmanna. Gera má ráð fýrir að
þeir sem stunduðu viðkomandi
nám þá séu að útskrifast um þessar
mundir.
Leitað er svara hjá nokkrum for-
kólfum í viðkomandi atvinnu-
greinum um það hvernig ganga
muni hjá þeim sem nú eru að koma
úr námi.
Lært til diplómats
Þeir sem fara utan til náms í veð-
urfræði víta fyrirfram að ef þeir
ætla að starfa við fræðigrein sína þá
liggur leiðin í Öskjuhlíðina að námi
loknu, þar sem Veðurstofa íslands
er til húsa. Þeir eiga sér vart annað
athvarf, nema ef vera skyldi í fram-
haldsskólum. Þeir mennta sig því
til starfa við ákveðna stofnun. Á
sama hátt má álykta sem svo að þeir
sem leggja stund á nám í alþjóða-
stjórnmálum, alþjóðasamskiptum
og öðrum greinum sem snerta al-
þjóðastofnanir og utanríkisþjón-
ustu stefni margir hverjir að starfí
við Hlemm, nánar tiltekið í utan-
ríkisráðuneytinu. Dýrðarljóminn
yfir diplómataiífmu hefur þar sitt
að segja og skýrir að einhverju leyti
ásókn í nám af þessu tagi. Þar eru
hins vegar fjölmargir sem bítast um
hvert starf sem losnar.
Benedikt Jónsson, starfs-
mannastjóri í utanríkisráðuneyt-
inu, segir starfsmenn ráðuneytisins
á sviði alþjóðastjórnmála og al-
þjóðasamskipta vera 13 talsins, af
um það bil 64 háskólamenntuðum
starfsmönnum ráðuneytisins.
„Öll góð háskólamenntun, sér-
staklega á húmanískum sviðum,
getur nýst vel í störfum innan ráðu-
neytisins. Það er af sem áður var að
aðeins væru hér löglærðir fulltrúar.
Síðastliðin tíu ár hafa stjórnmála-
fræðingar, viðskiptafræðingar og
fólk sem numið hefur alþjóðasam-
skipti bæst við. Við höfum líka haft
hér mann með heimspekimennt-
un,“ segir Benedikt sem sjálfur
lagði stund á stjórnmálafræði. „Við
metum hlutlægt þá umsækjendur
sem hingað leita hverju sinni. Ég er
ekki viss um að fólk hafi neina
meðfædda eiginleika í þessi störf
heldur verður það að þjálfa með sér
hæfni til þess. Hæfniskröfur eru
einfaldlega góð háskólamenntun og
einhver starfsreynsla, ef tök eru á,
og þá helst í utanríkismálum og al-
þjóðasamskiptum. Svo leggjum við
áherslu á góða tungumálaþekk-
ingu.
Ég reikna með að nám í alþjóða-
samskiptum og utanríkisþjónustu
Elías Snæland Jónsson aðstoðarritstjóri DV
„Efgert er ráðfyrir því að þeir sem lceri fjölmiðlun œtli sér að starfa
við íslenska fjölmiðla er alvegIjóst aðþað reynistþeim erfitt.“
geti nýst mjög víða þar sem starf-
semi ráðuneyta og ríkisstofnana
tengjast umheiminum. Síðan geta
hin ýmsu fyrirtæki sem starfa á því
sviði nýtt sér þetta starfsfólk líka.“
Þannig að þeir sem fara bónleiðir
til búðar eftir að hafa reynt að fá
vinnu á Hlemmi eiga fleiri mögu-
leika.
Hótelin vantar fyrir
hótelstjórana
Ferðamannaþjónusta er það sem
á að bjarga þjóðinni. Það segja allir.
Þjóðverjar og aðrir ferðamenn eiga
að vega upp að þorskurinn hafi
svikið okkur í tryggðum. Talandi
um Þjóðverja þá gera þeir öðrum
þjóðum fremur kröfur um góðan
aðbúnað og að það sem þeim er selt
standist. Það þarf því fleira að
koma til en falleg bros til að gera er-
lendum ferðamönnum til hæfis.
Ungt fólk hefur áttað sig á þessu og
hópast til Sviss og annarra landa til
að nema þá list að taka vel á móti
ferðamönnum og reka hótel fag-
mannlega. Eini gallinn er sá að hót-
elunum fjölgar ekkert og störf því
af skornum skammti, enn sem
komið er.
Jónas Hvannberg, hótelstjóri á
Hótel Sögu, er með BA-gráðu í
ensku og bókmenntum. Hann
hefði þegið að fara í nám á sínum
tíma.
„Það spyrja mig margir hvaða
skóla sé best að sækja til að læra
hótelstjórnun. Ég ráðlegg þeim aft-
ur á móti að starfa á hóteli í eitt ár
áður en þeir fara út. Margir hafa
nefnilega komist að raun um það
þegar komið er út að fagið á ekki
við þá,“ segir Jónas.
í hótelstjórnunarskólum er með-
al annars boðið upp á nám í sam-
skiptum, starfsmannastjórnun,
lögfræði og viðskiptafræði. Skól-
arnir leggja mismunandi áherslur
og er sums staðar hægt að velja á
milli hótel- og veitingabrauta.
„Aukin og bætt menntun er alltaf
til hins góða,“ segir Jónas. Þegar
fólk kemur heim hefur það tamið
Eva Vilhelmsdóttir fatahönnuður
„Ég býst við að þeir sem eru að Ijúka námi núna byrji á því að reka
sjálfstœtt fyrirtœki eða einhvers konar starfsemi. Það er auðvitað erfttt
því það er mikiðflutt inn aftískufatnaði og við keppum auðvitað við
hann. “
16
FIMMTUDAGUR 24. MARS.1994
-f