Morgunblaðið - 12.01.2005, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. JANÚAR 2005 37
MENNING
Hlíðasmára 11, Kópavogi
sími 517 6460
www.belladonna.is
Réttu stærðirnar
Útsalan hefst í dag
Klappastíg 44 - sími 562 3614
Innleggsnótur og gjafakort í fullu gildi á útsölunni
RAFLAGNA
ÞJÓNUSTA
RAFSÓL
Skipholti 33 • 105 Reykjavík
Sími:
553 5600
E
i
n
n
t
v
e
i
r
o
g
þ
r
í
r
2
6
6
.0
0
2
lögg i l tu r ra fverk tak i
Þórunn Hrefna Sigurjónsdóttir blaða-maður heldur nýstárlegt námskeið ávegum Endurmenntunar Háskóla Ís-
lands á þessari önn. Umfjöllunarefnið er sjálf-
ur Megas, einn þekktasti tónlistar- og texta-
smiður popptónlistarinnar á Íslandi. Kennsla
hefst miðvikudaginn 26. janúar næstkomandi.
Blaðamaður spurði Þórunni út í málið.
„Það voru öðlingarnir hjá Endurmenntun
sem höfðu samband við mig. Einhvern veginn
hafði lekið til þeirra að ég væri haldin þessari
þráhyggju, að hafa texta Megasar á heil-
anum,“ segir hún.
Umræða um texta af skornum skammti
„Auðvitað er fyrir löngu kominn tími á slíkt
námskeið og ég hlakka mikið til. Umræða um
texta Megasar hefur að mínu mati verið af
skornum skammti, þó að allir virðist sammála
um að hann yrki betri texta en aðrir. Í plötu-
gagnrýni er ekki óalgengt að sjá: „Textarnir
eru skotheldir, eins og venjulega,“ en síðan
ekkert spáð meira í það. Það hefur alltaf pirrað
mig. Viðtöl við Megas snúast líka iðulega um
eitthvað annað en textana og umræðan um
hann er oft í leiðinlegum kjaftasagnastíl,“ seg-
ir hún.
Því er meginviðfangsefni þessa námskeiðs
textarýni, að sögn Þórunnar. „Ég hef í gegn-
um tíðina haft gaman af því að lesa mig eftir
nokkrum áberandi þráðum í textum Megasar.
Til dæmis er ástin í verkum hans eitt af mínum
áhugamálum. Megas hefur samið ótrúlega fal-
leg ástarljóð, og líka ótrúlega grimm. Þau eru
miklu fleiri en Spáðu í mig, sem er þó eina ljóð-
ið sem notið hefur almenningshylli,“ segir Þór-
unn.
Lyfjafræði
„Margt annað hefur vakið spurningar, svo sem
hversu margar persónur í textunum eru undir
einhvers konar áhrifum, sötra ýmist exótísk
hákúltúrvín eða droppa við hjá dópmang-
aranum. Þetta kalla ég lyfjafræði og ég mun
gefa henni pláss í námskeiðinu. Megasi er líka
vel lagið að benda á þjóðfélagsmeinsemdir og
notar til þess bæði afhelgun og ádeilu, húmor
og reiði, sem gaman er að velta fyrir sér. Einn-
ig mun ég fjalla um ævi hans og áhrifavalda og
viðtökur við verkum hans fyrr og nú,“ segir
Þórunn og bætir við að Megas hafi oft fallið
milli þils og veggjar í umræðunni.
„Menningarvitunum hefur fundist hann of
mikill poppari til þess að þeir gætu almenni-
lega hleypt honum inn í menningarumræðuna
og poppurunum hefur fundist hann of gáfaður
til þess að telja hann í sínum hópi.
Megas er því algerlega sér á báti; það er
ekki hægt að líkja honum við neinn og engum
hægt að líkja við hann. Það er einmitt það sem
er svo skemmtilegt,“ segir Þórunn Hrefna.
„Námskeiðið verður vonandi þátttakendum
til ánægju og ef það verður líka til þess að auka
enn áhuga fyrir þeim fjársjóði sem verk
Megasar eru, þá er ég kát,“ segir hún.
„Tilhögunin verður sennilega þannig að ég
mun velta upp ýmsu sem mér þykir áhugavert
og síðan vilja þátttakendur annaðhvort ræða
það ofan í kjölinn, eða þeir þegja þunnu hljóði
og þá sný ég mér að því næsta. A.m.k. er nóg
af áhugaverðu efni í höfundarverki Megasar,“
segir Þórunn Hrefna Sigurjónsdóttir að lok-
um.
Endurmenntun | Námskeið um Magnús Þór Jónsson, Megas, hjá Endurmenntun Háskóla Íslands
Löngu kominn tími
á svona námskeið
Morgunblaðið/Golli
Megas er einn þekktasti tónlistar- og textasmiður popptónlistar á Íslandi á liðnum áratugum.
Morgunblaðið/Þorkell
Þórunn Hrefna Sigurjónsdóttir blaðamaður
er umsjónarmaður námskeiðsins um Megas.
Nýr og mjög áhugaverðurkennsluvefur hefur veriðopnaður hjá Náms-
gagnastofnun, sem ber heitið Tón-
list í tímans rás. Er þar um að ræða
kennsluefni í tónsmíðum og vest-
rænni tónlistarsögu allt frá miðöld-
um og fram á 20. öld. Hægt er að
skoða sögutexta og myndir, svara
spurningum og hlusta á tóndæmi,
en það nýstár-
legasta við
þennan vef er
að þar er hægt
að semja tónlist
í anda ýmissa
tímabila. Vefurinn er hugsaður til
kennslu í tónmennt fyrir grunn-
skóla, en er þó „galopinn og að-
gengilegur öllum“ eins og höfund-
ur hans, Sigfríður Björnsdóttir
tónlistarsagnfræðingur, orðar það.
Á kennsluvefnum er að finna ara-
grúa af upplýsingum um klassíska
tónlistarsögu, skipt upp í tímabilin
miðaldir, endurreisn, barokk,
klassík, rómantík og 20. öldina.
Sagan er sett fram á einfaldan og
skýran hátt, auk fróðlegra spurn-
inga og verkefna sem hægt er að
vinna útfrá.
  
Grunnhugmyndin er að gefasmáágrip af tónlistarsögunni,
persónulýsingar á tónskáldum og
aðstæðum fólks á hverju tímabili,
til þess að skapa áhuga á málinu,“
segir hún. „Síðan eru teknar að-
ferðir í tónsmíðum sem voru not-
aðar á tímabilinu, sumar auðvitað
dálítið einfaldaðar, með það í huga
að semja verk með sama hætti.
Ekki til þess að endurskapa eða
semja í nákvæmlega sama stíl, held-
ur til að læra að þekkja stílinn,“
segir hún og tekur sem dæmi end-
urtekningar í bassastefjum eða
hljómaröðum og tólftónaaðferðina.
Sigfríður segist sérstaklega
ánægð með að um sé að ræða
kennsluvef, í stað skriflegs kennslu-
efnis. „Það gefur manni tækifæri til
að breyta og bæta í framtíðinni og
taka við ábendingum,“ segir hún.
  
Hugmyndin vaknaði hjá Sigfríðifyrir um það bil sjö árum, en
vinnan sjálf við vefinn hófst nokkr-
um árum síðar. Hún segir ljóst að
tímasetningin nú sé mun betri en
þegar hugmyndin vaknaði fyrst,
fyrir verkefni af þessu tagi. „Þegar
ég fékk þessa hugmynd fyrst var
einfaldlega hlegið að mér. Vefurinn
var svo hægur á þeim tíma og hljóð
bárust svo hægt, að það þótti til
dæmis út í hött að vera með tón-
dæmi af geisladiskum. Nú er þetta
sem betur fer dásamlega gjör-
breytt,“ segir hún.
Kennsluvefurinn er hugsaður
fyrir börn á aldrinum 10–16 ára, en
víst er að mörgum eldri leik-
mönnum getur einnig þótt hann
áhugaverður. Í það minnsta tel ég
sjálf að svo geti verið, og Sigfríður
tekur undir það. „Ég held að þetta
geti nýst öllum sem eru forvitnir
um tónlist,“ segir hún en bætir hóg-
vær við að mikið sé til af erlendu
efni af þessum toga á vefnum.
  
Í bígerð eru námskeið hjá Sigfríðifyrir tónmenntakennara til þess
að kynna vefinn til kennslu, því að
sjálfsögðu er það undir kennurum
komið hvort vefurinn verði notaður
eða ekki. „Ég held að þetta geti
orðið fín viðbót við það kennsluefni
sem þegar er til,“ segir hún.
Hún segist vona að hin tæknilega
hlið á kennsluefninu standi ekki í
vegi fyrir því að kennarar nýti það
og veit hún dæmi þess að eldri nem-
endur í grunnskólum hafi getað
hjálpað kennurum að finna út úr
ýmsum tæknilegum vandamálum í
sambandi við tölvur og tölvuforrit,
lendi þeir í vandræðum. „Það er
mín ráðlegging til kennara, að leita
einfaldlega til eldri nemenda. Ég
hef gert það sjálf, með góðum ár-
angri,“ segir hún.
  
Áhugi á tónlist og tónlistar-sköpun meðal barna og ungs
fólks fer síst af öllu þverrandi og
má sjá ýmislegt þeirri staðreynd til
stuðnings mjög víða, t.d. með að-
sókn að Músíktilraunum, tónlist-
arskólum, kórum og Icelandic
Airwaves. Vefurinn Tónlist í tímans
rás og þær tónsmíðahugmyndir
sem þar er að finna geta eflaust
orðið til þess að hægt sé að sækja í
auknum mæli á ný mið í samningu
tónlistar, að bílskúrinn sé ekki eini
staðurinn þar sem tónlist verður til
hjá ungu fólki. Þannig getur ís-
lenskt tónlistarlíf vonandi orðið enn
öflugra og fjölbreyttara.
Vefur um tónlist í tímans rás
’Það nýstárlegasta viðþennan vef er að þar er
hægt að semja tónlist í
anda ýmissa tímabila.‘
AF LISTUM
Inga María
Leifsdóttir
ingamaria@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Sigfríður Björnsdóttir: Vefurinn
verður galopinn og aðgengilegur.
www1.nams.is/tonlistarvefur/