Morgunblaðið - 28.10.2005, Qupperneq 53

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. OKTÓBER 2005 53
MENNING
www.opera.is
miðasala s. 511 4200
midasala@opera.is
BENJAMIN BRITTEN
the turn of the screw
Hulda Björk Garðarsdóttir
Ólöf Kolbrún Harðardóttir
Gunnar Guðbjörnsson
Hanna Dóra Sturludóttir
Þórunn Arna Kristjánsdóttir
Ísak Ríkharðsson
Hljómsveitarstjóri: Kurt Kopecky
Leikstjóri: Halldór E. Laxness
Leikmynd og búningar: Snorri Freyr Hilmarsson
Lýsing: Björn Bergsteinn Guðmundsson
og Jóhann Bjarni Pálmason
sýningardagar:
30. OKTÓBER
4., 6. og 12. nóvember (lokasýning)
ATH! 25 ára og yngri:
50% afsláttur af miðaverði í sal
F
A
B
R
I
K
A
N

|

Lj
ós
m
yn
d
: K
ris
tjá
n
M
aa
ck
ATH!
aðeins 4 sýningar eftir
...Spennuhlaðið viðfangsefnið gerði sig bráðvel fyrir augu og eyru.
… Í heild gaf hér að líta það magnaða óperusýningu að mætti
jafnvel þykja ástæða til að kanna hvort hún gæti ekki blandað sér í
eftirtektarverða útrás íslenskra leiklistarhópa nýverið…
morgunblaðið
DV
„FYRSTU verkin sem ég geri í
Loðmundarfirði á hverju sumri eru
yfirleitt mjög ómeðvituð,“ segir
þýski listamaðurinn Bernd
Koberling þar sem hann stendur í
skeifubyggingu Ásmundar Sveins-
sonar myndhöggvara í Ásmundar-
safni, og fylgist með upphengingu
80 stórra vatnslitamynda sem hann
vann í Loðmundarfirði í fyrra. Sýn-
ing á verkunum verður opnuð
klukkan 17 í dag en í Loðmundar-
firði hefur hann eytt lunganum af
hverju sumri og hausti í nær því 30
ár.
„Á hverju ári vinn ég úti á sama
stað, í sama móanum í dalnum, og
alltaf þegar ég kem er hann ólíkur
því hvernig hann var árið á undan.
Auðvitað er hann eins við fyrstu
sýn, en ég horfi dýpra og sum árin
eru grjótin dekkri því þá rignir mik-
ið, nú í ár var blóðbergið svo yfir-
þyrmandi að ég hef aldrei séð annað
eins; fjólublá sprenging! Á hverju
ári breytist jafnvægið í gróðrinum.
Stundum eru gul blóm allsráðandi;
eitt ár var mjög mikið af bláberjum,
himinninn grár og jörðin blá.
Í hvert sinn, þegar ég kem beint
frá Berlín í dalinn, er náttúruupplif-
unin yfirþyrmandi og hefur áhrif á
verkin, jafnhliða hinum formrænu
sýnum sem ég flyt með mér.
Það var furðulegt þegar frysti
fyrst í haust. Ég var í þessum
fjólubláa heimi og skyndilega urðu
laufin appelsínugul og rauð. Magn
litanna var yfirþyrmandi. Þetta hef-
ur áhrif á sálarlífið og myndverkin.“
Sýningin í Ásmundarsafni kallast
Grýttur vegur. Hingað kemur sýn-
ingin frá sal Deutsche Bank í Köln í
Þýskalandi en fyrst var hún sett
upp í Nordiska Akvarellmuseet í
Skärhamn í Svíþjóð, sem Bera Nor-
dal veitir forstöðu.
Mánuðina sem Koberling vinnur
eystra, einbeitir hann sér að vatns-
litaverkum; skapar stórar mynd-
raðir, sem eru honum iðulega inn-
blástur fyrir átök við stærri
myndverk í vinnustofunni í Þýska-
landi á veturna.
Nú er hann nýkominn til Reykja-
víkur eftir að hafa dvalið einn um
skeið í vetrarköldum firðinum.
Hann hefur komið sex splunkunýj-
um verkum fyrir í Gallerí i8 við
Klapparstíginn – úr þeirri röð hefur
hann einnig valið 30 sem verða í
nýrri bók sem kemur út í vor með
ljóðum eftir Sjón – og er að leggja
lokahönd á upphengingu þessara 80
verka, í tveimur þéttum röðum, á
bogalöguðum vegg safnsins.
Eins og djassleikari
„Ég sé þessi verk sem eins konar
sjónræna dagbók og þess vegna er
gott að geta haldið þeim saman, í
nokkurn veginn réttri tímaröð,“
segir Koberling og rennir augum
eftir myndunum, sem eru oft leik-
andi léttar í flæðandi vatnslitunum
en aðrar merktar átökum enda unn-
ar úti meðal náttúruaflanna.
„Hér sjást ólíkar fagurfræðilegar
birtingarmyndir, sem koma ekki til
vegna þess að ég stökkvi til á með-
vitaðan hátt, heldur eru sum verk-
anna í sterkari tengslum við hinn
sýnilega heim en önnur, því ég vinn
bara að þeim utandyra. Stundum
verða önnur meira „konseptúal“
þegar ég vinn bara að þeim inni,“ en
Koberling hefur breytt gömlu hest-
húsi í firðinum í vinnustofu. „Samt
eiga þessi verk að standa saman.
Sama vitundin er að baki þeim.
Stundum fer ég út með verk sem ég
hef að mestu unnið inni og sú upp-
lifun breytir þeim alveg. En á þess-
um langa tíma sem ég eyði eystra á
hverju ári, gerist eitthvað innra með
mér og verkin leiða smám saman að
einhverri niðurstöðu sem hefði ekki
getað birst mér á fyrstu vikum dval-
arinnar.
Maður getur sett lokaverkin
nærri þeim fyrstu sem maður gerir í
röðinni en þótt myndir númer tíu og
sextíu passi saman við fyrstu sýn,
því í þeim er álíkur rauður tónn, þá
eiga þær samt ekki saman. Listin er
ekki bara hönnun, listin hefur miklu
sterkari innri þörf. Þessar seríur
vatnslitaverka byggja á ákveðnum
spuna – stundum líki ég vinnu minni
við tónlist og þegar ég vinn þessi
verk er ég eins og djassleikari sem
styðst ekki við skrifaðar nótur.“
Þegar Koberling vinnur úti í Loð-
mundarfirði, er hann oft með nokkr-
ar arkir úti í móanum og vinnur í
þær á sama tíma; síðan velur hann
þau verk sem eru að ganga upp og
vinnur þau áfram. „Draumurinn er
einföldun,“ segir hann, „ég elska
niðurskurðinn og einfaldleikann, en
maður skapar ekki reglu án óreið-
unnar, hún fylgir alltaf.“
Hann segist oft telja dagana sem
hann á eftir í firðinum þegar á líður,
óttast að hann nái ekki að uppfylla
þá sýn á heiminn sem er að mótast
innra með honum og í myndröðinni.
„Ég þarf langan tíma í firðinum til
að sjúga í mig andrúmsloftið og
vinna og vinna áður en hugmynd-
irnar innra með mér ná að brjótast
fram og sameinast upplifuninni; áð-
ur en það sem flýtur fyrir augum
mínum blandast því sem ég sé.
Það er ekki þannig að ég fari bara
í Loðmundarfjörð og verði fyrir
upplifunum. Nei, upplifunin sem ég
verð fyrir verður að blandast hug-
myndunum sem ég flyt með mér.
Þetta er sambland þess sem ég sé
og þess sem örvar mig og hvetur.
Ég get síðan ekki komið hugmynd-
unum frá mér átakalaust, heldur
verð að þróa útkomuna með mynd-
röðinni.“
Á sunnudaginn kemur, 30. októ-
ber kl. 15, tekur Bernd Koberling
þátt í leiðsögn um sýninguna í Ás-
mundarsafni.
Náttúran hefur áhrif á
sálarlífið og myndverkin
Grýttur vegur nefnist sýning sem verður opnuð í Ásmundarsafni í dag á vatnslitamyndum sem Bernd Koberling listamað-
ur vann í Loðmundarfirði í fyrra. Einar Falur Ingólfsson hlustaði á Koberling segja frá átökunum við verkin í eyðifirðinum.
Morgunblaðið/Einar Falur
„Listin er ekki bara hönnun, listin hefur miklu sterkari innri þörf,“ segir
Bernd Koberling sem er hér við verkin í Ásmundarsafni.