Fréttablaðið - 01.04.2003, Síða 12

Báðir ríkisstjórnarflokkarnirvirðast eiga í vanda með að
finna sér viðspyrnu í kosninga-
baráttunni. Báðir hafa mælst und-
ir kjörfylgi allt þetta ár, Fram-
sóknarflokkurinn frá fjórum og
upp í átta prósentustigum undir
fylginu frá kosningunum 1999.
Það þýðir að flokkurinn á á hættu
að kjósendur flokksins verði frá
20 og allt upp í 45 prósentum
færri en fyrir fjórum árum og að
næstum helmingur þingflokksins
nái ekki kjöri. Miðað við síðustu
könnun fengi Framsókn aðeins 6
þingmenn; helmingi færri þing-
menn en hann hefur í dag. Fram-
sókn er með sex ráðherra í ríkis-
stjórninni og sex óbreytta þing-
menn. Staðan í dag býður því upp
á fullskipað ráðherralið en engan
þingmann þar umfram.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
einnig verið undir kjörfylgi sínu
allt þetta ár. Flokkinn hefur vant-
að frá tveimur og upp í sjö pró-
sentustig til að jafna fylgið frá
1999. Þetta jafngildir því að frá 5
og upp í 17 prósent kjósenda
flokksins skili sér ekki heim. Sam-
kvæmt sögunni er það alvarlegra
fyrir Sjálfstæðisflokkinn að mæl-
ast undir kjörfylgi í könnunum en
aðra flokka. Tilhneigingin hefur
verið sú að Sjálfstæðisflokkurinn
mælist fremur betur í könnunum
en í kosningum. Til eru kenningar
um ástæðu þessa; sú trúverðug-
asta segir að stuðningur við Sjálf-
stæðisflokkinn sé síður launung-
armál en stuðningur við aðra
flokka vegna stærðar flokksins.
Nú kann að vera að þessi tilhneig-
ing eigi ekki við lengur; að sér-
staða Sjálfstæðisflokksins hafi
minnkað. En ef hún er enn í gildi
þyrfti flokkurinn að mælast í
könnunum með 43 til 44 prósent
fylgi til að halda sínum hlut í
kosningunum í vor.
En hvað ræður þessari slæmu
stöðu ríkisstjórnarflokkanna?
Líklega fyrst og fremst rangt mat
þeirra á ánægju almennings með
störf stjórnarinnar. Báðir flokkar
hafa hamrað á góðum viðskilnaði
ríkisstjórnarinnar. Það væri rétt
stefna ef sú skoðun væri almenn
og víðtæk. En svo er augljóslega
ekki. Það er eins og ríkisstjórn-
arnarflokkarnir hafi vanmetið
undirliggjandi óánægju í samfé-
laginu. Og með því að afneita
henni í stað þess að bregðast við
aðstæðum grafa flokkarnir í raun
undan fylgi sínu með einhæfum
málflutningi um að allt sé í lukk-
unar velstandi. Ef þeir vilja snúa
vörn í sókn þurfa þeir að tala við
þjóðina – ekki tala yfir hausamót-
unum á henni; taka mark á þeim
mikla fjölda sem hefur yfirgefið
stjórnarflokkana og lýst sig tilbú-
inn að kjósa aðra flokka í stað
þess að láta í það skína að það sé
eitthvað bogið við þetta fólk.
Nú má vera að ríkisstjórnin
hafi í flestum verkum staðið sig
vel. En það mun ekki tryggja
stjórnarflokkunum góða kosningu
ef þeim tekst ekki að sannfæra
kjósendur um að svo sé. Og besta
leiðin til þess er ekki að stappa
niður fætinum og segja: Víst. ■
Mín skoðun
GUNNAR SMÁRI EGILSSON
■ skrifar um vonda stöðu
ríkisstjórnarflokkanna.
12 1. apríl 2003 ÞRIÐJUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Suðurgötu 10, 101 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá
blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni.
Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
Stundum er talað um að stjórn-arandstaða og smáflokkar séu
óábyrg og lofi öllum gulli og
grænum skógum. Nú bregður
hins vegar svo við að stjórnar-
flokkarnir keppast við að bjóða og
yfirbjóða þannig að aldrei fyrr
hafa stjórnarflokkar hagað sér
með þessum hætti fyrir kosning-
ar. Til að bjarga atvinnuástandinu
og koma í veg fyrir fjöldaatvinnu-
leysi var boðað að 6 milljarðar
yrðu lagðir í ýmsar framkvæmdir
til að koma í veg fyrir að skipbrot
atvinnustefnu ríkisstjórnarinnar
opinberist fyrir kosningar. Á
flokksþingi Framsóknarflokksins
upplýsti Halldór Ásgrímsson að
hann hefði gengið á bak orða
sinna og hækkað tekjuskattspró-
sentuna þrátt fyrir loforð um ann-
að. En nú lofar hann að lækka
þessa sömu skattprósentu um 3%.
Þá kom landsfundur Sjálfstæðis-
flokksins og upp reis forsætisráð-
herra og lofaði þjóðinni margvís-
legum skattalækkunum. Meðal
annars yfirbauð hann utanríkis-
ráðherrann um 1% og lofaði að
lækka tekjuskattprósentuna um
4%. Þar fyrir utan ætlar forsætis-
ráðherra að krukka í ýmsa aðra
skatta.
Hvorki utanríkis- né forsætis-
ráðherra gerðu grein fyrir hvaða
ríkisútgjöld ætti að skera niður á
móti. Ef til vill vilja þeir reka rík-
issjóð með stórfelldum halla
þannig að framtíðin borgi fyrir
kosningaloforðin og þrásetu í
valdastólum. Fullyrt er af ráð-
herrunum að nú sé svigrúm til að
lækka skatta. Sé það rétt að svig-
rúm sé núna, af hverju hefur þá
svigrúmið sem hefur verið betra
undanfarin ár ekki verið notað? Á
því kjörtímabili sem nú er senn á
enda hefur ríkt eitt mesta góðæri
á landinu samkvæmt því sem
bæði Halldór og Davíð fullyrða. Á
þessu kjörtímabili hafa tekju-
skattar á almenning hækkað og
mörg ríkisfyrirtæki verið seld og
söluhagnaðurinn runnið að hluta
til að reka ríkisbáknið. Í ljósi
þessara staðreynda er eðlilegt að
spurt sé hvaða sérstaka svigrúm
er núna til skattalækkana? Stað-
reyndin er sú að svigrúm til
skattalækkana er takmarkað
nema að niðurskurði verði beitt.
Með hvaða hætti ætla núverandi
stjórnarflokkar að standa að nið-
urskurði nú sem þeir hafa ekki
gert undanfarin ár heldur þanið út
ríkisbáknið aðhaldslítið alla
stjórnartíð sína. Frá árinu 1996 til
fjárlagafrumvarpsins fyrir árið
2003 hefur ríkiskerfið þanist út
um 140% í krónutölu meðan vísi-
töluhækkanir verðlags hafa verið
um 38%. Sjálfstæðisflokkur Dav-
íðs Oddssonar hefur ítrekað rofið
heit sín við þjóðina um skatta-
lækkanir á almenning og sam-
drátt í ríkisbúskapnum. Halldór
Ásgrímsson viðurkenndi heitrof
gagnvart þjóðinni í skattamálum
á flokksþingi Framsóknarflokks-
ins. Nú lofa þeir Davíð og Halldór
þjóðinni enn og aftur því sem þeir
hafa áður lofað og svikið.
Ég hef haldið því fram að það
eigi að setja það markmið í skatta-
málum að tekjur sem duga fyrir
nauðþurftum séu skattfrjálsar.
Hækkun skattleysismarka í
150.000 mundi duga til þess og
ekki kosta eins mikið og þeir
pakkar sem Davíð segist nú munu
færa þjóðinni. En fleira kemur til.
Samkvæmt tillögum Davíðs
mundu skattar manns með 100
þúsund króna mánaðartekjur
lækka um 4.000 kr. en skattar
manns sem er með eina milljón á
mánuði mundu lækka um 104.000
kr. Væri ekki nær að hækka skatt-
leysismörkin í 150.000? Þá er líka
spurning, ef gera á breytingar á
virðisaukaskatti, af hverju ekki
gera þær breytingar sem koma
venjulegu fólki best?
Af hverju ekki fella alveg niður
virðisaukaskatt af matvælum? Af
hverju má ekki einfalda skattkerf-
ið til að gera það ódýra og skil-
virkara? Af hverju má ekki láta
skattkerfið þjóna því markmiði að
skattar leggist aðallega á þá sem
eru aflögufærir? Af hverju ekki
að lækka skatta þeirra sem mest
þurfa á því að halda? ■
Skatta-
lækkanir
Karl Gústaf Ásgrímsson, formaður Félags
eldri borgara í Kópavogi, skrifar:
Nú keppast formenn stjórnar-flokkanna við að boða skatta-
lækkanir á næsta kjörtímabili en
hvað hafa þeir gert á núverandi
kjörtímabil? Lækkað skatta á fyr-
irtæki, en hvað með staðgreiðslu-
skattinn? Árið 1999 var þessi stað-
greiðsluskattur 38,34 prósent, en í
dag er hann 38,55 prósent, eða 0,21
prósenti hærri en fyrir fjórum
árum. Nú boða þeir lækkun stað-
greiðsluskatts um fjögur prósent.
Hvað þýðir þessi fjögurra pró-
senta lækkun sem ráðherrarnir
eru að boða? Ellilífeyrisþegi sem
fær laun frá Tryggingastofnun og
nokkuð frá lífeyrissjóðum hefði
möguleika á lækkun sem nemur
tvö til fimm þúsund krónum á
mánuði. Alþingismenn með laun á
bilinu 400 til 600 þúsund krónur
munu fá 22 til 26 þúsund króna
lækkun á mánuði, bankastjórar og
forstjórar með um eina og hálfa
milljón króna í laun á mánuði
munu fá um 60 þúsund króna
lækkun á mánuði og að lokum má
benda á að forstóri Kaupþings
fengi um þriggja milljóna króna
lækkun á ári. Að auki boða þessir
ráðherrar afnám hátekjuskatts.
Þetta eru miklar gleðifréttir
fyrir okkur ellilífeyrisþega, sem
eigum vart fyrir salti í grautinn, að
ráðherrarnir skuli hugsa svona vel
um sig og sína. ■
Um daginnog veginn
JÓN
MAGNÚSSON
HRL.
■
skrifar um loforð
stjórnmálaflokkanna
um lækkun skatta.
Heitrof
■ Bréf til blaðsins
Tilboðsverð
án vsk. 2992.-
m.vsk. 3.725.-
Sölumenn okkar eru við símann frá kl. 8:00 – 17:00.
Hringdu í síma 520 6666 eða líttu á úrvalið í stórverslun
okkar að Réttarhálsi 2. Opið mán. – fös. 8:00 – 18:00.
• Þvottavatn í einu hólfi
• Skolvatnið i öðru hólfi
• Fótstigin rúllupressa
Tvær í einni
Tveggja hólfa Rocket-ræstifatan (15 l)
hefur fótstigna rúllupressu sem kemur
í veg fyrir hokur við þrifin. Einföld og
þægileg lausn fyrir heimilið og minni
svæði hjá stofnunum og fyrirtækjum.
Hreinna gólf og beinna bak
RÆSTIFATA
Bætiflákar
Röng umræða
„Þetta er því miður umræða sem
byggir á ranghugmyndum um
auglýsingar okkar erlendis. Það
er verið að mótmæla auglýsinga-
herferðum sem eru ekki til. Mér
þykir það reyndar furðulegt af
Kvenréttindafélaginu að reyna
að telja fólki trú um að litið sé
niður á íslenskar konur erlendis,
þegar staðreyndin er sú að
ímynd íslenskra kvenna er afar
jákvæð,“ segir Guðjón Arngríms-
son, upplýsingafulltrúi Flugleiða.
Mikil umræða hefur verið um auglýsingar
Flugleiða í útlöndum. Kvenréttindafélag
Ísland hefur bæst í þann hóp sem gagn-
rýnir þessar auglýsingar.
Þurfa að tala við þjóð-
ina – ekki yfir henni
Einar Oddsson
í Siðfræðiráði lækna
Reglur í endurskoðun
Það stendur til hjá Læknafélagi Íslands að endur-
skoða reglur hvað varðar auglýsingar og þá sérstaklega
í samanburði við siðareglur lækna, sem eru í stöðugri
endurskoðun. Þetta er ekki einfalt mál og sér í lagi ekki
ef gerðar eru kröfur um það sem berst á Netinu og með
tilliti til þess hversu hratt heimurinn breytist. Hins veg-
ar eru í gildi þessar almennu auglýsingareglur hvað
varðar heilbrigðisstarfsmenn og þá lækna sérstaklega.
Það hefur alltaf verið ljóst að það eru ákveðnir hlutir
sem ekki er leyfilegt að auglýsa.
Læknar hafa ekki leyfi til að auglýsa færni sína né
samanburð við aðra kollega, og heldur ekki að gefa í
skyn hversu frábær árangur hafi náðst. Hvað lýtalækn-
ingar varðar tel ég persónulega að þær auglýsingar eigi
tæpast rétt á sér.
Ólafur Ingi Ólafsson
form. Sambands íslenskra auglýsingastofa
Í lagi að auglýsa
Hún er góð og gild reglan sem kveður á um að vörur
sem löglegt er að selja sé löglegt að auglýsa. Auglýsing-
ar lækna tel ég hins vegar varða við siðferði. Mér finnst
til að mynda ekki viðeigandi að læknar auglýsi hvað
þeir séu færir í sínu fagi. Í dag mega læknar auglýsa að-
setur sitt, viðtalstíma, sérgreinar og vekja athygli á þeg-
ar þeir flytja aðstöðu sína. Ég er ekki tilbúinn að vera
meðmæltur því að þeir megi tína fram þau tæki og tól
sem þeir vinna með. Hvað lýtalækningar varðar er ég
bæði gamaldags og íhaldssamur og tel fæst orð hafa
minnsta ábyrgð. Stækkanir á brjóstum eða vörum held
ég að réttara sé að flokka undir fegrunaraðgerðir. Ég tel
í raun ekki óeðlilegt að auglýsa þær og þá með svipuð-
um hætti og heimilistæki í þeim skilningi að fegrunar-
aðgerðum fylgi ábyrgðarskírteini og viðgerðarþjónusta.
Læknar og auglýsingar
Skiptar skoðanir
■ Af Netinu
Fjölskyldugildin
Á landsþingi flokksins blasir við
íslenzkað slagorð Berlusconi:
Forza Italia, Áfram Ísland. Þetta
eru ekki fyrstu ítölsku áhrifin á
íslenzk stjórnmál. Áður hafði
Sjálfstæðisflokkurinn tekið upp
slagorð fasistans Mussolini: Stétt
með stétt. Búast má við, að nýja
slagorðið verði áhrifamikið í
kosningunum.
JÓNAS KRISTJÁNSSON Á VEF SÍNUM JONAS.IS.
Eins og kálfar á vori
Færra var um Framsóknarmenn
á Landsfundi Sjálfstæðismanna
nú en oftast áður. Þetta varð til
þess að ályktanir flokksins voru
almennt býsna góðar en umræð-
ur fóru þó oft út um víðan völl.
Allt fór þó vel að lokum.
BENEDIKT JÓHANNESSON Á VEFNUM HEIMUR.IS.