Fréttablaðið - 05.10.2003, Blaðsíða 16

16 6. október 2003 SUNNUDAGUR
Ég var eiginlega búinn að gefaþetta upp á bátinn. Skífan
vildi, í tengslum við afmælið, end-
urútgefa gamalt efni og láta
kannski einhver tvö lög ný fljóta
með. Við höfðum engan áhuga á
því. Gunni Þórðar, sem hefur ver-
ið ótrúlega skapandi að undan-
förnu, var með fullt af nýjum lög-
um og svo þróaðist þetta út í að
gera nýja plötu. Þá náttúrlega
hrökk maður í gírinn,“ segir Eng-
ilbert Jensen söngvari.
Sjálfir Hljómar frá Keflavík
eru fertugir í dag, fjörutíu ár frá
því þeir stigu fyrst á stokk í
bragganum Krossinum í Njarð-
vík. Óþarft er að skrifa langan
upprifjunartexta um þessa fræg-
ustu hljómsveit Íslands, hina ís-
lensku Bítla, sem hafa markað
djúp spor í tónlistar- og þar með
menningarsögu landsins. Sú saga
er flestum kunn. En í tilefni af-
mælisins á að efna til mikilla tón-
leika í Austurbæ í kvöld og ný
plata frá Hljómum er komin í
verslanir.
Söngurinn ekki frá honum
tekinn
Engilbert er forsöngvari
Hljóma og hann er klár í slaginn
þrátt fyrir að flensa hafi gert hon-
um lífið leitt að undanförnu. Eng-
ilbert, sem jafnan er kallaður Jen-
sen í „bransanum“, gerir ekki
mikið úr þeirri spurningu hvort
það hafi þurft að hafa mikið fyrir
því að ræsa ryðgaða vél.
„Við höfum verið að spila und-
anfarin ár af og til. Þráðurinn var
tekinn upp aftur í tengslum við
sýninguna Söngbók Hljóma fyrir
um tíu árum á Hótel Íslandi og
gekk í einn vetur. Við höfum hald-
ið þessu við – alla vega ég.“
Þegar Hljómar voru upp á sitt
besta sat Engilbert við trommu-
settið, sló taktinn og söng jöfnum
höndum. Það er tölverð kúnst. „Já,
menn verða að skipta sér öllum
einhvern veginn hreint. Heilmikil
æfing og maður þarf að hafa gott
heilabú í það,“ hlær Jensen.
„Þetta er fyrirtaks æfing fyrir
heilastarfsemina. Ég er svo sem
með þetta í höfðinu ennþá en ég
tromma orðið ekkert sem heitið
getur. Þá sjaldan ég gríp í þetta er
eins og hafi hægst á þessu öllu –
hálfgert slow motion.“
Engilbert hefur yfirgefið settið
og syngur nú eingöngu. Og þvílík
tenórrödd. Hann hætti tvisvar í
Hljómum, vék á sínum tíma í eitt
ár fyrir trymblinum Pétri
Östlund. En Hljómar gátu illa án
Engilberts verið. Í Hljómabók
Ómars Valdimarssonar sem kom
út 1969 kemur fram að þrátt fyrir
að Engilbert væri hættur á þeim
tíma söng hann inn á fyrstu plötu
Hljóma árið 1965, lag sem náði
mestum vindældum af þeirri
plötu. Hann hefur sungið vinsæl-
ustu lög Hljóma: ‘Bláu augun þín’,
‘Þú og ég’ og ‘Að kvöldi dags’.
„Já, röddin er náttúrlega það
sem ég hef. Það verður ekki af
manni tekið.“ Og það sem meira
er, röddin er í góðu lagi enn þann
dag í dag. „Já já, ég næ alveg jafn
hátt og áður á góðum degi. Þá næ
ég ágætlega upp. Maður kemur
henni alltaf upp, ég syng mig upp
á þremur fjórum dögum. Ég
komst einhvern tíma upp á E sem
er fyrir ofan C.“
Ætlaði sér alltaf að verða
söngvari
Ljóst má vera að klassíski
heimurinn hefði alveg getað notað
Engilbert. Þá væru það Jensen og
Jóhannsson, tenórarnir tveir. Báð-
ir úr Eyjafirðinum. Engilbert
fæddist á Akureyri 1941 og hóf
barnungur að syngja í barnakór.
„Ég ætlaði mér alltaf, strax frá
fyrstu tíð, að verða söngvari. Tón-
listarstarf í barnaskólanum á Ak-
ureyri stóð með miklum blóma
undir stjórn Björgvins Jörgens-
sonar. Þessi kór var frægur. Arn-
grímur Jóhannsson hjá Atlanta
var einsöngvari í kórnum. Við
erum góðir vinir og höfum alltaf
haldið sambandi,“ segir Jensen.
Hann er á því að hefði hann
ílengst nyrðra hefði hann fetað
klassíska slóð. Hann sér þó ekki
eftir því. „Það er klassísk taug í
mér, ég hlusta mikið á klassík, en
ég fór ekki í söngnám, sem
kannski hefði verið heillavæn-
legra til dæmis hvað varðar fjár-
hagsstöðuna.“
Engilbert er yngstur fjögurra
systkina. Tvö þeirra eru nú dáin.
Faðir hans er danskur, Fred Jen-
sen, en móðir hans er úr Aðalvík.
Fred var vefari og kom til lands-
ins í tengslum við Gefjun á Akur-
eyri. En árið 1954 tók fjölskyldan
sig upp og fluttist til Keflavíkur
líkt og svo margir á þeim tíma,
þar voru atvinnutækfærin. „Ég
held að fólk hafi verið að sækja í
breytt ástand,“ segir Jensen sem
var 12 ár í Keflavík en fluttist þá
til Reykjavíkur þar sem hann hef-
ur verið æ síðan.
Hljómaæðið brýst út
Í Keflavík var Jensen þegar
hann komst á gelgjuskeiðið, lá í
kanaútvarpinu og ekkert annað
komst að en tónlist. Fljótlega var
hann kominn í hljómsveit, var til
dæmis með Gunnari Þórðar í
hljómsveit Guðmundar Ingólfs-
sonar þar sem hann söng ásamt
Einari Júlíussyni. Hann var því
vel undir það búinn þegar svo
Hljómaæðið braust út. „Ég var
búinn að spila í mörg ár þá.“ Jen-
sen er ekki með flóknar útskýr-
ingar á því hvað olli hinum miklu
vinsældum Hljóma. „Við vorum
bara fyrstir til að tileinka okkur
þessa bítlabylgju. Það hafði verið
bíbopp og Elvis. Svo koma
Shadows, og við vorum nú eitt-
hvað utan í því líka, svo koma
Bítlarnir og þá fer allt af stað. Við
gerðum lög inn í þann stíl.“
Hljómar horfðu ekki síður til
Beach Boys en Bítlanna, einkum
hvað snerti raddsetningar. Og eitt
af því sem fólst í Bítlabyltingunni
var að söngvararnir voru ekkert
teknir út úr og settir fremst eins
og gert var fyrir Ringó, heldur
var þetta ein heild. Jensen segir
að þetta hafi verið skemmtilegt
tímabil en mikil vinna. „Stundum
var unnið alla daga vikunnar og ef
maður hefði ekki verið ungur
hefði maður ekki haft úthald í
þetta. En þetta var svakaleg
bylgja sem fór í gang, sennilega
eitt mesta swing mannkynssög-
unnar,“ segir Jensen en útilokar
alls ekki möguleikann á að eitt-
hvað svipað muni koma fram síð-
ar. „Jújú, það má vel vera að þetta
verði endurtekið. Kannski kemur
eitthvað sem toppar þetta.“
Sterkar pólitískar meiningar
Hippisminn tók við af bítla-
bylgjunni. „Já, ég tók þátt í því
eins og öðru og eimir af þeim hug-
sjónum í mér enn. Ég er mikill
náttúruverndarsinni og er harður
á móti þessu virkjunarbrjálæði,
stefna sem pólitíkusar keyra
áfram og snýst bara um bitlinga:
Vélar og ættmenni. Við eigum
bara að vera framsýn, búa til
vetni og taka öll völd í heiminum
þar. Við gætum farið létt með
það,“ segir Jensen og gengst fús-
lega við því að hafa sterkar pól-
tískar meiningar og liggur ekki á
skoðunum sínum. Í áðurnefndri
bók Ómars talar Engilbert um lög-
regluríki sem má heita fágætt á
þeim árum þegar sungið var „she
loves you, jeh, jeh, jeha...“ Og
Engilbert hefur ekki skipt um
skoðun: „Ég hef alltaf verið þeirr-
ar skoðunnar að lögreglan sé fyr-
ir fólkið en ekki öfugt – það erum
við sem gerum þetta fyrirtæki út.
En þetta er orðið ríki í ríkinu og
hrokinn ræður þar ríkjum. Það
eru margir góðir menn innan lög-
reglunnar og allt í góðu lagi með
það, en almennt er hugarfarið
mjög brenglað í tengslum við
þetta fyrirbæri.“
Trúbrot
Þegar Hljómar hættu á sínum
tíma urðu mikil læti. Hluti
Hljóma, Gunnar, Shady Owens og
Rúnar Júlíusson sameinuðust
nokkrum úr hljómsveit helstu
keppinautanna, Flowers, undir
nafninu Trúbrot – viðeigandi nafn
á þeim tíma. Viðkomandi voru
sakaðir um svik og Gunnar Þórðar
um einræðistilburði. Engilbert
segir Hljóma hafa á þeim tíma
verið í andaslitrunum. „Gunnar
stjórnaði Hljómum ekki með
harðri hendi eins og margir halda,
en undir lokin var þetta orðið
þreytt. Hann vildi einhverjar
stefnur í þetta og ég var hættur að
nenna að mæta á æfingar, þær
voru orðnar svo hundleiðinlegar –
það var ekkert í gangi. Þetta var
orðið mjög leiðinlegt og var að
fjara út. Ég hafði lent í því að
hætta áður í Hljómum. Þegar Pét-
ur Östlund vildi komast í Hljóma.
Pétur færði þetta í tal við mig, en
við vorum góðir vinir, og ég sagði
honum bara að sækja um. Og það
fór þannig að hann tók við kjuðun-
um,“ segir Engilbert. Poppsagn-
fræðingar hafa viljað meina að til
hafi staðið að Pétur myndi
tromma en Engilbert væri við
Engilbert Jensen er forsöngvari Hljóma
sem eru fertugir í dag. Hann hefur marga
hildina háð, brenndi sig líkt og margur á
sukksömu hljómsveitalífi en sneri við
blaðinu fyrir tæpum tuttugu árum. Og
röddin – þessi frábæra tenórrödd sem allir
Íslendingar þekkja í „Bláu augunum þín-
um“ – er jafn góð og áður.
Jensen
Gunnar stjórnaði
Hljómum ekki með
harðri hendi eins og margir
halda, en undir lokin var
þetta orðið þreytt. Hann
vildi einhverjar stefnur í
þetta og ég var hættur að
nenna að mæta á æfingar,
þær voru orðnar svo hund-
leiðinlegar – það var ekkert í
gangi.
,,
FRÉTTAB
LAÐ
IÐ
/VILH
ELM
HLJÓMAR ÞÁ
Rúnar Júlíusson, Gunnar Þórðarson, Erlingur Björnsson og Engilbert Jensen í London, á
blómatíma Hljómanna.