Fréttablaðið - 09.11.2003, Blaðsíða 14

14 9. nóvember 2003 SUNNUDAGUR
■ Viðskipti
Kaupþing-Búnaðarbanki hefurkeypt 9,5% hlut í breska fjár-
festingarbankanum Singer &
Friedlander. Fastlega er búist við
að bankinn hugi á frekari kaup og
yfirtöku á breska bankanum.
Kaupþing-Búnaðarbanki þarf að
sækja um til breska fjármálaeftir-
litsins áður en eignarhluturinn fer
yfir 10%.
Fyrstu níu mánuði ársins varhagnaður Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna 321 milljón króna,
en var 490 milljónir árið áður.
Hagnaður fyrir afskriftir og fjár-
magnsliði nam 1.293 milljónum á
móti 1.480 milljónum ári áður.
Hagnaður Jarðborana var 140milljónir fyrstu níu mánuði
ársins samanborið við 110 milljón
króna hagnað fyrir sama tímabil í
fyrra. Jarðboranir keyptu Björgun
hf. í haust en áhrifa þess gætir að
litlu leyti í uppgjörinu.
Lyfjafyrirtækið Pharmaco hefurstofnað dótturfélag í Bandaríkj-
unum. Verðmæti samheitalyfja-
markaðar í Bandaríkjunum er tal-
inn vera á annað þúsund milljarða
íslenskra króna. Að mati Pharmaco
eru veruleg sóknarfæri á þessum
markaði.
Hagnaður af rekstri Vinnslu-stöðvarinnar í Vestmanna-
eyjum nam 216 milljónum króna
fyrstu níu mánuði ársins. Sam-
dráttur hagnaðar miðað við sama
tímabil í fyrra var 678 milljónir
króna.
■ Vikan sem leið
EKKI ER SOPIÐ KÁLIÐ
Tveir kínverskir grænmetissalar bíða við-
skiptavina á markaði í Peking í Kína.
Bandarísk stjórnvöld þrýsta nú á Kínverja
að lækka tolla á bandarískum framleiðslu-
vörum og landbúnaðarafurðum. Á móti
munu koma aukin þátttaka banka, síma-
fyrirtækja og annarra þjónustufyrirtækja í
viðskiptalífi Kína.
VIRKUR EIGNARHLUTI
Eignarhlutdeild sem gerir eigandanum
kleift að hafa veruleg áhrif á stjórnun
þess fyrirtækis sem eignarhlutdeild er
í. Oftast er um að ræða beina eða
óbeina eignarhlutdeild sem nemur
10% eða meira af eigin fé fyrirtækis
eða atkvæðisrétti.
■ Hugtak vikunnar
Björgólfur Thor Björgólfsson,stjórnarformaður Pharmaco,
lagði áherslu á það í erindi sem
hann flutti í Sófíu, höfuðborg
Búlgaríu, í vikunni að Búlgarar
yrðu að standa sig vel við að laða
erlenda fjárfesta að landinu því
augu viðskiptaheimsins væru á
þróun mála þar. Þetta sagði hann á
ráðstefnu um fjárfestingar útlend-
inga í austur Evrópu en hann var
þar frummælandi ásamt forseta
Búlgaríu og forseta Svartfjalla-
lands auk áhrifamanna í búlgörsku
viðskiptalífi og alþjóðlegra fjár-
festa.
Björgólfur talaði þarna sem
stjórnarformaður í Pharmaco sem
tók þátt í stærsta einkavæðingar-
verkefni Búlgaríu til þessa. Úr því
varð lyfjafyrirtækið Balkanp-
harma. Hann er einnig einn stjórn-
arformanna Heineken-bjórfram-
leiðandans í Rússlandi þar sem
hann sinnti viðskiptum um árabil í
félagi við föður sinn, Björgólf Guð-
mundsson, og Magnús Þorsteins-
son.
Kaup á búlgarska símanum
í pólitískum hnút
Í erindi sínu sagði Björgólfur
Thor að lönd suðaustur Evrópu
hefðu mikla möguleika til að stæk-
ka efnahagslíf sitt og að hans
reynsla af því að stunda viðskipti í
Búlgaríu væru yfir höfuð góð.
Hins vegar segir hann afar mikil-
vægt að stjórnmálamenn standi
stöðugt við bakið á ferlinu. Hann
sagði að það ylli erlendum fjárfest-
um áhyggjum hversu langan tíma
tæki að ljúka einkavæðingarverk-
efnum upp á síðkastið í Búlgaríu.
Hann vísar til þess hversu seint
hefur gengið að
ljúka sölu á búl-
garska landssím-
anum, BTC, en
hann er þar í hópi
alþjóðlegra fjár-
festa sem vilja
kaupa fyrirtækið.
Markmiðið með
kaupunum er að
sögn Björgólfs
Thors, að fyrir-
tækið leiki lykil-
hlutverk í fjar-
skiptamálum í suð-
austur Evrópu.
Æðsti stjórn-
s ý s l u d ó m s t ó l l
Búlgaríu hefur
skorið úr um að
búlgarska ríkið
skuli ganga að til-
boði alþjóðlegu
f j á r f e s t a n n a .
Bandaríska fjár-
festingafyrirtækið Advent
International er í fararbroddi fjár-
festanna en næst stærsti fjár-
festirinn í hópnum er fyrirtæki í
eigu Björgólfs Thors.
Kaupin eru þó ekki frágengin
þar sem þau hafa lent í pólitískum
hnút. Þrátt fyrir úrskurð dómstóls-
ins hefur einkavæðingarnefnd
Búlgaríu ekki skorið
úr um hvort tilboðinu
sem hljóðar upp á
rúma 25 milljarða
króna fyrir 65% hlut í
símanum, verði tekið.
Ástæða þess er að
málið er viðkvæmt
fyrir samsteypu-
stjórnina í Búlgaríu.
Móttilboð í símann
kom frá fyrirtæki
sem er í tengslum við
tyrkneskt símafyrir-
tæki en í samsteypu-
stjórninni situr
flokkur tyrkneska
minnihlutans í
Búlgaríu.
Bandaríski sendi-
herrann hefur lýst
því yfir að verði til-
boði alþjóðlegu fjár-
festanna ekki tekið,
stefni það viðskipta-
samböndum Banda-
ríkjamanna í Búlgaríu í hættu.
Björgólfur Thor hefur átt fundi
með æðstu ráðamönnum í Búlgar-
íu til að freista þess að höggva á
hnútinn.
BTC leiki lykilhlutverk
Í framsögu sinni á ráðstefnunni
sagði Björgólfur Thor að ætlunin
sé að gera hið sama með búlgarska
símafyrirtækið og gert var með
Pharmaco. Það sé því sárt að fylgj-
ast með því hversu illa hefur geng-
ið að ljúka samkomulagi um BTC.
Fyrirtækið hafi mikla möguleika á
að eflast en nú skorti skýra leið-
sögn. Reglurnar verði að vera
gagnsæjar en óvissan eyðileggi
fyrir öllum. „Þátttakendur á al-
þjóðlegum fjárfestingamörkuðum
munu fylgjast vandlega með af-
drifum þessara samninga og öðr-
um tilraunum til að efla hagvöxt.
Ég veit það því það er stöðugt ver-
ið að spyrja mig,“ sagði hann.
Hann leggur mikla áherslu á
það að með því að samþykkja til-
boð alþjóðlegu fjárfestanna í BTC,
sé búlgarska ríkisstjórnin að senda
skýr skilaboð til annarra fjárfesta
eins og hann segir að raunin hafi
verið þegar Balkanpharma varð
til. Í frétt í dagblaðinu Pari á mið-
vikudag segir Björgólfur Thor að
ef ferli erlendra fjárfestinga í
Búlgaríu eigi að halda áfram, verði
ríkisstjórnin að undirrita stóra
einkavæðingarsamninga.
Í Novinar-dagblaðinu á fimmtu-
dag segir að Evrópski fjárfesting-
arbankinn, einn aðstandenda til-
boðs Björgólfs og félaga, sé ekki
ánægður með seinaganginn í
samningum um búlgarska símann
og að bankinn íhugi að endurskoða
stuðning sinn við fjárfestingaverk-
efni í landinu. Á ráðstefnunni í síð-
ustu viku voru samankomnir full-
trúar nánast allra sem standa að
tilboðinu í BTC. Stórir bankar og
fjárfestingasjóðir, sendu fulltrúa.
Greint var frá því að frá því í sum-
ar hefði Viva Ventures, sem er fé-
lag fjárfestanna, skrifað þrjú bréf
til einkavæðingarnefndar ríkis-
stjórnarinnar án þess að svör
hefðu borist.
Frumkvöðull í eðli sínu
Í viðtali við enskumælandi dag-
blað í Búlgaríu sagði Björgólfur að
hann væri orðinn þreyttur á töfun-
um og að hann hefði áhuga á að
taka til starfa og vinna með fyrir-
tækið. Hann segist ekki hafa
áhuga á formsatriðum, hann sé
frumkvöðull í eðli sínu.
Fyrirætlanir hans með BTC eru
að nútímavæða fyrirtækið og
víkka starfsemina út til nágranna-
landanna. Í þriðja lagi segist
Björgólfur ekki vera í þeim hópi
fjárfesta sem kaupi fyrirtæki einn
daginn og selji það hinn næsta. „Ég
tek að mér fyrirtæki og breyti því
í eitthvað miklu stærra. Af þeim
fyrirtækjum sem ég hef tekið að
mér, hef ég bara selt eitt,“ segir
hann. „Og ég seldi það eftir tíu ár
til Heineken, ég er enn í stjórn
Heineken og ráðgjafi þess í Rúss-
landi. Ég vil sjá fyrirtæki vaxa.
Það gildir hið sama um BTC. Það
er það sem greinir okkur frá hefð-
bundnum fjárfestum.“
Í viðskiptafréttablaðinu Dnevnik
segir Björgólfur að fjárfestarnir
hafi einfaldar kröfur, að afhenda
búlgörsku ríkisstjórninni peninga,
taka hlutabréfin í símafyrirtækinu
og að hefja störf þannig að Búlgar-
ía geti hafist handa við stafrænt
símkerfi árið 2007. „Við erum
reiðubúnir að hefjast handa strax,
við höfum ráðið þekkta tæknisér-
fræðinga, ráðgjafa og tæknimenn
sem við höfum verið að ráða síð-
ustu sex til sjö mánuðina. Það eru
engin efnahagsleg eða raunhæf
rök fyrir því að fresta viðskiptun-
um. Ég skil ekki hvar vandamálið
er og af hverju enginn vill segja
okkur hvað það er.“
kgb@frettabladid.is
Björgólfur Thor Björgólfsson lýsir þungum áhyggjum erlendra fjárfesta af hægfara einkavæðingarferli í Búlgar-
íu. Hann flutti framsögu á ráðstefnu helstu áhrifamanna í búlgörsku viðskiptalífi. Sjónarmiðin hafa vakið at-
hygli búlgarskra fjölmiðla. Kaup hans og annarra á búlgarska landssímanum eru í pólitískum hnút:
Björgólfur í Búlgaríu
BJÖRGÓLFUR THOR BJÖRGÓLFSSON
„Það eru engin efnahagsleg eða raunhæf rök fyrir því að fresta viðskiptunum. Ég skil ekki
hvar vandamálið er og af hverju enginn vill segja okkur hvað það er,“ sagði Björgólfur í
viðtali við viðskiptafréttablaðið Dnevnik.
ÚR BÚLGARSKA
DAGBLAÐINU PARI
Björgólfur Thor er þekktur maður í
búlgörsku viðskiptalífi og skoðanir
hans á einkavæðingarferli búlgarska
símans hafa vakið mikla athygli fjöl-
miðla þar í landi.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/B
IL
LI