Fréttablaðið - 09.07.2004, Blaðsíða 6

6 9. júlí 2004 FÖSTUDAGUR
EFNAHAGSMÁL Greiningardeild Lands-
bankans telur „að miðað við núver-
andi stöðu efnhagsmála sé hættan á
að verðbólgan fari úr böndum óveru-
leg“. Þetta kemur fram í sérriti
Landsbankans um efnahagsmál.
Greiningardeildin áréttar hins veg-
ar hlutverk ríkisins við að halda stöð-
ugleika og segir mikilvægt að aðgerðir
ríkisstjórnarinnar í skatta- og húsnæð-
ismálum kyndi ekki undir verðbólgu.
„Við erum að mæla gegn því að
ríkið stundi eftirspurnarhvetjandi
stefnu við núverandi aðstæður.
Skattalækkanir flokkast undir það ef
þær skapa aukna eftirspurn. Við höf-
um ekkert á móti skattalækkunum al-
mennt svo fremi sem þær hafi ekki
neikvæð áhrif á verðstöðugleika,“
segir Björn Rúnar Guðmundsson,
hagfræðingur hjá Landsbankanum.
„Við mælum mjög sterklega gegn
eftirspurnarhvetjandi aðgerðum á
þessum tíma í hagsveiflunni. Það ógn-
ar verðstöðugleikanum með að skapa
of mikinn þrýsting. Stjórnvöld hafa
þetta í hendi sér,“ segir hann.
Landsbankinn telur að meiri slaki
sé í efnahagslífinu heldur en virðist
við fyrstu sýn þar sem staðan á
vinnumarkaði sé gjörbreytt frá því
sem var síðast þegar íslenska hag-
kerfið ofþandist með tilheyrandi
hækkun á verðbólgu. ■
Stefnuleysi í málefnum
háskóla gagnrýnd
Ríkisendurskoðun gagnrýnir stefnuleysi yfirvalda í málefnum háskóla
hérlendis. Mælt er með því að mörkuð verði stefna til framtíðar og skoðað
verði hvort vænlegt sé að árangurstengja fjárveitingar í framtíðinni.
SKÓLAMÁL Gerðar eru ýmsar at-
hugasemdir við stefnuleysi í mál-
efnum háskóla hérlendis í nýrri
skýrslu sem Ríkisendurskoðun
hefur látið frá sér fara um náms-
framboð og nemendafjölda við ís-
lenska háskóla. Skýrsluhöfundar
undrast að í jafn mikilvægum og
fjárfrekum málaflokki sé engin
áþreifanleg heildarstefna en út-
gjöld ríkisins vegna háskóla nem-
ur um ellefu milljörðum á ári. Slík
stefnumörkun væri eðlileg og hef-
ur fyrir löngu verið hrundið í
framkvæmd í helstu nágranna-
ríkjum.
Í skýrslunni er
farið ítarlega í
saumana á há-
skólakerfinu og
það borið saman
við svipuð kerfi í
löndum á borð við
Bretland, Holland
og Noreg. Bent er
á að hluti vandans
hér á landi sé sá
að þróun háskóla-
stigsins og sú
mikla fjölgun um-
sækjenda í ís-
lenska háskóla
hafi komið yfirvöldum í opna
skjöldu og verið mun hraðari en
ráð var fyrir gert. Það hafi leitt af
sér ýmis álitamál er varða fjár-
mögnun, rekstrarform og þær
kröfur sem gerðar eru til háskóla
og einstakra námsbrauta innan
þeirra. Sá rammi sem stjórnvöld
settu háskólum árið 1999 um þann
fjölda nemenda sem greitt yrði
fyrir reyndist ekki það stjórntæki
sem vonast var eftir þar sem eft-
irspurn eftir námi fór langt um-
fram áætlanir.
Í skýrslu sinni kemur Ríkis-
endurskoðun með nokkrar tillög-
ur um leiðir til úrbóta á núverandi
kerfi. Fyrst og fremst sé nauðsyn
að móta skýra stefnu til framtíðar
og skilgreina öll markmið. Þannig
yrði auðveldara að auka eftirlit
með gæðum alls náms til lang-
frama. Einnig er talið vænlegt að
sameina allt nám á háskólastigi
undir eitt ráðuneyti. Þannig yrði
tryggt að sömu reglur og kröfur
giltu um alla háskóla og ennfrem-
ur að öll sérfræðiþekking yrði á
einum og sama staðnum.
Talið er rétt að skoða hvort
gera skuli formlegan greinarmun
á háskólum hérlendis eins og
tíðkast víða erlendis. Kröfur til
skólanna og fjárveiting tæki þá
mið af þeirri flokkun. Ríkisendur-
skoðun vill jafnframt láta kanna
hvort vænlegt sé að árang-
urstengja fjárveitingar þannig að
bæði væri tekið mið af árangri
nemenda og skólans sjálfs.
Ekki náðist í Þorgerði Katrínu
Gunnarsdóttur menntamálaráð-
herra vegna málsins.
albert@frettabladid.is
Hjálmar Árnason um há-
skólastigið:
Þarf að
forgangsraða
SKÓLAMÁL Hjálmar Árnason, þing-
maður Framsóknarflokksins, seg-
ir að pólitísk markmið um hlut-
verk háskólastigsins verði að vera
skýr sem og hversu háu hlutfalli
af þjóðarframleiðslu skuli verja
til þess. „Það þarf líka að gera
greinarmun á rannsóknarháskól-
um og öðrum skólum því þar er
mikill munur á.“
Hjálmar segir samkeppni á há-
skólastigi vera jákvæða en það
þurfi að forgangsraða. „Það stefn-
ir í að fjórir skólar kenni lögfræði
hér á landi en í Danmörku eru
þeir tveir. Tveir skólar kenna
verkfræði en fleiri hafa sýnt
áhuga á því og við verðum að
spyrja: höfum við efni á því?“
Hjálmar telur að það geti verið
„stórvarasamt“ að árang-
urstengja fjárveitingar til skóla.■
■ EFNAHAGSMÁL
■ BANDARÍKIN
,, Skýrslu-
höfundar
undrast að
í jafn mikil-
vægum og
fjárfrekum
málaflokki
sé engin
áþreifanleg
heildar-
stefna...
GENGI GJALDMIÐLA
Bandaríkjadalur 71,52 -0,10%
Sterlingspund 132,27 -0,21%
Dönsk króna 11,89 -0,11%
Evra 88,40 -0,14%
Gengisvístala krónu 123,02 -0,15%
KAUPHÖLL ÍSLANDS -HLUTABRÉF
Fjöldi viðskipta 258
Velta 2.900 milljónir
ICEX-15 2.978 1,69%
MESTU VIÐSKIPTIN
Kaupþing Búnaðarbanki hf. 1.318.900
Actavis Group hf. 677.793
Íslandsbanki hf. 267.311
MESTA HÆKKUN
Vátryggingafélag Íslands hf. 10,43%
SÍF hf. 4,53%
Burðarás 4,08%
MESTA LÆKKUN
Medcare Flaga -1,54%
Afl fjárfestingarfélag hf. -0,86%
Kaldbakur hf. -0,71%
ERLENDAR VÍSITÖLUR
DJ* 10.234,3 -0,1%
Nasdaq* 1.954,1 -0,6%
FTSE 4.381,1 0,5%
DAX 3.934,5 0,1%
Nikkei 1 1.322,5 -0,6%
S&P* 1.115,9 -0,2%
*Bandarískar vísitölur kl. 17.00
VEISTU SVARIÐ?
1Á götum hvaða borgar á Spáni fórfram nautahlaup í fyrradag?
2Hvað heitir ráðuneytisstjóri utanrík-isráðuneytisins?
3Í hvaða sæti á styrkleikalista Alþjóðaknattspyrnusambandsins er íslenska
landsliðið í fótbolta?
Svörin eru á bls. 22
Sýningartilboð á kanóum
sími: 893-5777
Komið og prufið
ál-kanóana
hjá okkur
upp við Hafravatn um helgina
laugardag 11–14 og sunnudag 12–16
SKARTHÚSIÐ
Laugavegi 12, s. 562 2466
Blómaskór
m/glimmer
Verð: 1 par 1.290
2 pör 2.000
Sendum í póstkröfu
Fiðrildaskór
m/glimmer
NÝJIR SUMARSKÓR
Margir litir.
Stærðir 34–41.
TOLLAR LÆKKA Góður árangur
hefur orðið í samningaviðræðum
Íslands og Rússlands varðandi
tollaívilnanir landanna á milli.
Tekist hefur að ná fram tolla-
lækkun á íslenskum sjávarafurð-
um og hátæknibúnaði úr tíu pró-
sentum niður í þrjú prósent. Gert
er ráð fyrir að lækkanirnar komi
til framkvæmda á næstu fjórum
árum. ■
HÁSKÓLI ÍSLANDS
Ríkisendurskoðun telur ástæðu til að skoða hvort ekki eigi að árangurstengja fjárveitingar
við kennslu á háskólastigi.
Björgvin G. Sigurðsson:
Afdráttarlaus
áfellisdómur
SKÓLAMÁL „Þetta er nokkuð afdrátt-
arlaus áfellisdómur yfir stefnu- og
metnaðarleysi stjórnvalda í mál-
efnum háskólastigsins,“ segir
Björgvin G. Sigurðsson, þingmað-
ur Samfylkingarinnar um skýrslu
ríkisendurskoðunar.
Hann segir það undirstöðuatriði
að til séu skýr grundvallarviðmið
um hvaða skilyrði þurfi að uppfylla
til að stofnanir geti fengið starfs-
leyfi háskóla, annars er hættan sú
að háskólahugtakið gengisfalli.
Björgvin telur ekki tímabært að
líta til árangurstengdra fjárveit-
inga. „Til að við stöndum til jafns
við önnur Norðurlönd þurfum við
að verja um fjórum til átta millj-
örðum til viðbótar til háskólastigs-
ins. Úr því þarf að bæta áður en
lengra er haldið.“ ■
BJÖRN RÚNAR GUÐMUNDSSON
Greiningardeild Landsbankans telur verð-
stöðugleika vera undir aðgerðum ríkis-
stjórnarinar kominn.
Greiningardeild Landsbankans:
Ríkið fari varlega í
skattamálum
HVERT ATKVÆÐI SKAL TALIÐ For-
setaframbjóðendur demókrata,
John Kerry og John Edwards, eru
lagðir af stað í fyrsta sameigin-
lega kosningaferðalag sitt. Þeir
ræddu við stuðningsmenn sína í
demókrataflokknum og hétu því
að hvert atkvæði skyldi talið.
Þeir vísuðu þar til umdeildrar
talningar atkvæða í ríkinu í síð-
ustu forsetakosningum.■