Fréttablaðið - 25.08.2004, Blaðsíða 12

12 25. ágúst 2004 MIÐVIKUDAGUR
HELLINGUR Á HAUGANA
Mikið magn drápstóla af ýmsum tegund-
um hefur verið gert upptækt af brasilíska
hernum í herferð undanfarna mánuði.
Þeim verður öllum fargað.
Ný rannsókn í Bandaríkjunum:
Offita eykur hætt-
una á krabbameini
WASHINGTON, AP Of feitu fólki er
hættara en öðrum við að fá
krabbamein. Ný rannsókn leiðir í
ljós að offita á ekki einungis sök á
hjartasjúkdómum og sykursýki
heldur eykst hætta á að minnsta
kosti níu þekktum krabbameins-
tegundum þegar fólk verður of
feitt.
Talið er að 14 til 20 prósent
dauðsfalla af völdum krabba-
meins meðal Bandaríkjamanna
megi rekja til offitu.
Ristils-, nýrna- og brjósta-
krabbamein eru nú þegar meðal
þeirra tegunda krabbameins sem
raktar eru til offitu. Of feitum ein-
staklingi er þrisvar sinnum hætt-
ara við að fá nýrnakrabbamein en
þeim sem ekki er of feitur. Talið
er að sterkustu tengslin við offitu
séu þó í sjaldgæfari tegundum
krabbameins.
Offita hefur margvísleg áhrif á
vöxt krabbameins. Í fyrsta lagi er
greining erfiðari hjá of feitu fólki
og meðhöndlun vandasamari. Þá
er vitað að fitufrumur framleiða
kvenhórmónið estrógen í stórum
stíl hjá konum eftir tíðahvörf en
estrógen er talið eiga stóran þátt í
myndun brjóstakrabbameins. ■
Rektor mótmælir
gagnrýni Jóns Baldvins
Rektor Kennaraháskóla Íslands vísar á bug gagnrýni Jóns Baldvins
Hannibalssonar um að kennaramenntun sé léleg á Íslandi. Rektor segist
ekki vita til þess að Jón Baldvin hafi kynnt sér starfsemi skólans í dag.
MENNTUN Ólafur Proppé, rektor
Kennaraháskóla Íslands, mótmælir
þeirri gagnrýni Jóns Baldvins
Hannibalssonar, sendiherra í Finn-
landi, að rekja megi veikleika ís-
lensks menntakerfis til lélegrar
kennaramenntunar.
Jón Baldvin gagnrýndi íslenska
menntakerfið nokkuð harðlega í
sunnudagsblaði Fréttablaðsins.
Sagði hann meðal annars: „Gamli
Kennaraskólinn sem útskrifaði
kennara var upphaflega framhalds-
skóli á menntaskólastigi. Hann var
síðan með einu pennastriki gerður
að háskóla. Skólinn hafði alltaf
þann veikleika að vísindakennsla
og stærðfræði var veik og ég held
að það hafi ekkert breyst þó að
skólinn heiti Kennaraháskóli Ís-
lands í dag.
Ólafur vísar þessari gagnrýni á
bug.
„Gamli kennaraskólinn var upp-
færður af Alþingi árið 1971,“ segir
Ólafur. „Síðan er liðinn aldarþriðj-
ungur. Ég veit ekki til þess að Jón
Baldvin hafi kynnt sér starfsemi
skólans í dag. Ég held að hann viti
ekki hvað er að gerast hjá okkur
eða hvað hafi verið gerast undan-
farna áratugi.“
Varðandi laka vísinda- og stærð-
fræðimenntun kennara segir Ólaf-
ur hana hafa breyst.
„Við erum alltaf að reyna að efla
þessa kennslu. Stærðfræði og raun-
greinar hafa verið veikar í samfé-
laginu og það þarf auðvitað að
skoða og við höfum gert það. Ég tek
undir það að þetta mætti vera
miklu öflugra en að það sé Kenn-
araháskólanum eða kennaramennt-
uninni um að kenna – ég samþykki
það ekki.
Jón Baldvin gagnrýnir að fólk
sem fer erlendis í skóla fái ekki
kennararéttindi hér. Hann segir
það gert að afgangsfólki og kallað
leiðbeinendur því það hafi ekki
uppeldisfræði frá háskólanum.
„Mér finnst Jón Baldvin svolítið
vera að tala eins og hann gerði þeg-
ar hann var formaður Félags há-
skólakennara fyrir mörgum árum.
Ég skil ekki alveg hvað hann á við.
Það á alveg það sama við mennta-
fólk sem kemur frá útlöndum og
fólk sem útskrifast úr háskólum
hér. Það fær ekki kennararéttindi
nema hafa einhverja innsýn og nám
í kennslufræðum. Það er Alþingi
sem setti þessar reglur og ég er
sammála þeim. Þetta fólk yrði ör-
ugglega ágætis kennarar en yrðu
örugglega enn þá betri kennarar ef
þeir hefðu meiri innsýn og þekk-
ingu á því sem þeir eru að gera.
trausti@frettabladid.is
Pakistanski herinn:
Felldi meinta
hryðjuverkamenn
PAKISTAN, AP Pakistanskir hermenn
felldu fjóra og særðu nokkra grunaða
hryðjuverkamenn í afskekktu héraði í
Pakistan. Talsmaður hersins segir
hina grunuðu hafa verið útlendinga en
vill ekki gefa upp af hvaða þjóðerni.
Herinn fékk vísbendingu um að
mennirnir héldu til í héraðinu sem er
skammt frá landamærum Afganistan.
Þá gerði herinn nokkrar sprengju-
vörpur og önnur skotfæri upptæk.
Pakistanar hafa komið þúsundum
hermanna fyrir við landamæri sín til
að hindra erlenda skæruliða í að
komast inn í landið. Talið er hugsan-
legt að Osama bin Laden og fylgis-
menn hans leynist í afskekktu héraði
í Pakistan. ■
VÍGSLU MINNINGARREITS
FRESTAÐ Þar sem seinlega
gekk að fá efni í nýjan kross
erlendis frá sem prýða á reit
til minningar þeirra sem létust
í snjóflóðinu í Súðavík hefur
vígslu hans verið frestað fram
á næsta vor. Vígslan átti að
fara fram á laugardaginn.
Þetta kemur fram á vef sveit-
arfélagsins.
■ SÚÐAVÍK
KARZAI Í PAKISTAN
Utanríkisráðherra Pakistans tekur á móti
Karzai við komuna þangað.
Forseti Afganistans:
Í heimsókn í
Pakistan
PAKISTAN, AP Hamid Karzai, forseti
Afganistans, hitti Pervez Mus-
harraf, forseta Pakistans, og ræddi
við hann um efnahagssamvinnu og
baráttuna gegn hryðjuverkum.
Leiðtogarnir hittust á klukku-
stundarlöngum fundi og var þátt-
taka Pakistana í uppbyggingarstarfi
í Afganistan meðal þess sem kom til
tals. Karzai mun funda frekar með
forsætisráðherra Pakistans og öðr-
um stjórnmálamönnum í dag. Bæði
ríkin léku lykilhlutverk í stuðningi
sínum við Bandaríkin og stríðinu
gegn hryðjuverkum.
Búist er við að pakistönsk yfir-
völd fari fram á á fundi með Karzai
að 400 pakistönskum föngum í af-
gönskum fangelsum verði sleppt. ■
Söluhæsta fartölvan í Evrópu
ACER
tækni
SÍÐUMÚLA 37 - SÍMI 510 6000
WWW.SVAR.IS
tækni
FARTÖLVUR
Forseti Tékklands:
Synjaði lög-
um um
framsalsrétt
PRAG, AP Vaclav Klaus, forseti Tékk-
lands, synjaði staðfestingar lögum
um framsalsrétt á föngum innan
Evrópusambandsins og sagði þau
stangast á við stjórnarskrá lands-
ins. Þar segir að ekki megi fram-
selja tékkneska borgara til annarra
ríkja.
Einfaldan meirihluta neðri deild-
ar tékkneska þingsins þarf til að
hnekkja ákvörðun forsetans en
stjórnarflokkurinn er aðeins með
eins sætis meirihluta í neðri deild-
inni.
Klaus lýsti einnig áhyggjum sín-
um yfir því að lögin yrðu hugsan-
lega til þess að Tékkar yrðu hand-
teknir fyrir eitthvað sem væri lög-
legt innan Tékklands en ólöglegt í
Evrópusambandinu. ■
Stækkun sjúkrahússins
í Neskaupstað:
Tilboð
auglýst
ÚTBOÐ Ætlunin er að byggja nýja
305 fermetra viðbyggingu við
Fjórðungssjúkrahúsið í Nes-
kaupstað og endurinnrétta það
gamla og hefur Ríkiskaup aug-
lýst eftir tilboðum vegna þessa
fyrir hönd Framkvæmdasýslu
ríkisins. Verkinu skal vera lokið
í apríl árið 2006 og verður þá
sjúkrahúsið alls rúmlega 1300
fermetrar að grunnfleti og lóð
öll frágengin. ■
Verslunarmannafélag
Reykjavíkur:
Innheimtu-
málum
fækkar
ATVINNUMÁL Innheimtumálum
hjá kjaramáladeild Verslunar-
mannafélags Reykjavíkur
fækkaði um 30 prósent fyrstu
sex mánuði þessa árs. Telur
formaður félagsins þetta
ánægjulegt og geta bent til
þess að góðærið sé að skila sér
til félagsmanna þrátt fyrir að
tölur um atvinnuleysi séu
óbreyttar milli áranna 2003 og
2004. Að meðaltali hafa 600 mál
komið til kasta kjaramáladeild-
ar VR hin síðari ár en eru nú
aðeins 422 talsins. ■
OFFITAN HÆTTULEG
Hjartasjúkdómar og sykursýki eru nátengd
offitu en nú er komið í ljós að hún getur
aukið verulega hættuna á krabbameini.
MÁL TIL MEÐFERÐAR:*
1999 265 mál
2000 344 mál
2001 614 mál
2002 581 mál
2003 608 mál
2004 422 mál
* fyrstu sex mánuði hvers árs
ÓLAFUR PROPPÉ REKTOR
KENNARAHÁSKÓLA ÍSLANDS
Ólafur segist taka undir það að stærðfræði og raungreinar
séu veikar í samfélaginu. Hann samþykkir hins vegar ekki
að ástæðan fyrir því sé léleg menntun íslenskra kennara.
M
YN
D
A
P
JÓN BALDVIN HANNIBALSSON
Jón Baldvin segir Kennaraháskólann hafa
verið með einu pennastriki gerður að há-
skóla.