Fréttablaðið - 31.08.2004, Blaðsíða 14

14 31. ágúst 2004 ÞRIÐJUDAGUR
GRÆTUR SON SINN
Sextug bosnísk kona heldur á mynd af
syni sínum sem hvarf ásamt þúsundum
annarra í stríðinu á Balkanskaga, sem stóð
frá 1992 til 1995. Fjöldi fólks tók þátt í
minningarathöfn til heiðurs þeim sem
hurfu í stríðinu. Athöfnin fór fram í
Sarajevó.
Forsætisráðherrar léku sér í fótbolta á Sardiníu:
Berlusconi lenti í samstuði við Blair
ÍTALÍA, AP Silvio Berlusconi, for-
sætisráðherra Ítalíu, gengur nú
haltur eftir að hafa leikið sér í fót-
bolta við hús sitt á Sardiníu.
Ítalskir fjölmiðlar greina frá
því að ástæðan fyrir meiðslum
Berlusconi sé Tony Blair, forsætis-
ráðherra Bretlands. Þegar Blair
hafi verið í heimsókn hjá
Berlusconi fyrr í mánuðinum hafi
þeir spilað fótboltaleik þar sem
fimm voru í liði. Þegar leikurinn
stóð sem hæst á Blair að hafa
tæklað Berlusconi með þeim afleið-
ingum að ítalski forsætisráðherr-
ann meiddist á vinstra hné. Verkur-
inn versnaði með tímanum og end-
aði það með því að Berlusconi
þurfti að fara til læknis.
Þegar blaðamenn spurðu
Berlusconi út í atvikið vildi hann
lítið tjá sig um það heldur sagði
bara: „Þið vitið að vinstri hlutinn
er alltaf með einhver vandræði.“
Breskir fjölmiðlar hafa líka
gert sér mat úr þessu atviki for-
sætisráðherranna á Miðjarðar-
hafseyjunni. Hins vegar hafa
svörin frá Downing-stræti 10
verið fremur rýr. „Það sem gerist
í einkaferðum forsætisráðherrans
er hans einkamál,“ sagði starfs-
maður á skrifstofu ráðherrans. ■
Erlendir ökumenn
valda hækkun iðgjalda
Þegar erlendir ferðamenn á bílaleigubílum lenda í slysum er tjónið á ábyrgð bílaleigunnar vegna
slysatrygginga. Bílaleigur vilja að kerfinu verði breytt í samræmi við það sem er algengast
erlendis. Framkvæmdastjóri FÍB segir núverandi fyrirkomulag skila sér í hækkun iðgjalda.
Erlendir ökumenn lenda talsvert í
slysum hér á landi og segir lög-
regla á landsbyggðinni það ekki
síst vera vegna þess að þeir eru
óvanir íslenskum vegaaðstæðum.
Yfirgnæfandi fjöldi þeirra er á
bílaleigubílum.
Sjóvá-Almennar tryggja um
það bil 85 prósent af bílaleiguflota
landsins. Samkvæmt upplýsing-
um frá þeim urðu fyrstu sex mán-
uði ársins slys á 100 ökumönnum í
bílaleigubílum sem félagið
tryggir. Af þeim voru 52 með er-
lent ríkisfang.
Einar Guðmundsson, hjá tjóna-
deild Sjóvár-Almennra, bendir á
að þessar tölur segi ekki alla sög-
una því það vanti tölur fyrir júlí
og ágúst. Væru þær teknar með
myndi hlutfall slasaðra ökumanna
með erlent ríkisfang hækka.
Hækkandi iðgjöld
Frá árinu 1987 hefur íslenskum bif-
reiðaeigendum verið gert skylt að
kaupa tvenns konar vátryggingar:
Annars vegar ábyrgðartryggingu
vegna tjóns sem ökumaður veldur
öðrum og hins vegar slysatrygg-
ingu ökumanns. Slysatryggingin
bætir ökumanni það tjón sem hann
verður fyrir undir stýri, jafnvel
þótt hann beri sjálfur ábyrgð á því.
Slysatryggingin miðar við tekju-
grunn ökumannsins og það tjón
sem hann verður fyrir með tilliti til
starfsorku í framtíðinni. Hún nær
til allra bifreiðaeigenda og bílateg-
unda.
Erlendir ferðamenn sem leigja
bíl á Íslandi þurfa því ekki að
greiða sérstaklega fyrir slysa-
tryggingu því hún fylgir bílnum.
Verði þeir fyrir slysi undir stýri
fá þeir greiddar bætur í samræmi
við íslenskar reglur og það bitnar
ekki á iðgjöldum þeirra heldur
tryggingarkostnaði bílaleigunnar.
Runólfur Ólafsson, fram-
kvæmdastjóri Félags íslenskra
bifreiðaeigenda, segir þetta koma
fram sem hluta af tjónakostnaði
tryggingafélags viðkomandi bíla-
leigu. Það hafi áhrif á iðgjalda-
þörf félagsins og skili sér í út-
gjöldum til neytenda.
Þórunn Reynisdóttir, hjá bíla-
leigunni Avis, segir Ísland vera
eina landið af þeim 170 sem Avis
er með útibú í þar sem fyrirkomu-
lagið er með þessum hætti. Al-
gengast sé í Evrópu að þeir sem
leigja bíl tryggi sig sjálfir og há-
mark slysatryggingar sé yfirleitt
um tólf milljónir króna.
Leigutakar tryggi sig sjálfir
Þórunn telur að eðlilegra sé að
leigutaki bíls sjái um að tryggja
sig en að tryggingafélag beri þá
ábyrgð. „Það þarf annars ekki
mikið til að hleypa öllu kerfinu í
uppnám,“ segir hún og nefnir sem
dæmi franskan lækni sem lamað-
ist eftir bílveltu fyrir nokkrum
árum. Bílaleigu læknisins var
gert að greiða 70 milljónir króna í
bætur. „Það er fljótlegt að reikna
að íslenskar bílaleigur geta ekki
borið svona tjón miðað við þann
vöxt sem er í ferðaþjónustunni. „
Þórunn segir fordæmi fyrir því
að láta leigutaka bera ábyrgð á
slysatryggingunni. „Þeir sem
leigja bíl á rekstrarleigu eða
kaupleigu eru gerðir ábyrgir fyrir
tryggingum og persónulegur
bónus þeirra hækkar ef það verð-
ur tjón á bílnum. Við höfum bent á
að það sama eigi að gilda um bíla-
leigubíla.“
Runólfur Ólafsson hjá FÍB
tekur undir orð Þórunnar og segir
kerfið einnig ósanngjarnt gagnvart
samkeppnisstöðu bílaleigna. Þær
geti verið gerðar ábyrgar fyrir
nokkru sem þær beri ekki ábyrgð á.
Þóra Hjaltested, lögfræðingur
hjá viðskiptaráðuneytinu, segir
þessu ekki saman að jafna. Árið
1998 var lögum breytt þar sem
eigendur ökutækja eða varan-
legir umráðamenn voru gerðir
ábyrgir fyrir slysatryggingu
ökumanns. Í tilfelli rekstrarleigu
er leigjandi bílsins varanlegur
umráðamaður. Bílaleigur eru
hins vegar taldir eigendur bíla
sinna og varanlegir umráða-
menn.
Skyldutrygging
sem kostnaðarliður
Sigmar Ármannsson, fram-
kvæmdastjóri Sambands ís-
lenskra tryggingafélaga, segir
að verði breytingar gerðar á
lögboðnum slysatryggingum
ökumanna verði þær að ná til
allra, ekki aðeins bílaleiga.
Hann bendir einnig á að ís-
lenska fyrirkomulagið sé ekki
einsdæmi. Það sé sambærilegt
við það sem tíðkist á öllum
Norðurlöndunum að Danmörku
undanskilinni.
Sigmar segir afstöðu trygg-
ingafélaganna vera þá að fyrir-
tæki verði að hlíta lögum og fyr-
irtæki verði að haga rekstri
sínum í samræmi við reglur.
Tryggingafélögum sé skylt að
selja slysatryggingar og bílaeig-
endum að kaupa þær. „Slysa-
tryggingin er eins og hver annar
kostnaðarliður, skattar, skyldur
og lögboðin gjöld. Fyrirtæki
verða væntanlega að leggja
saman þessa kostnaðarliði og
reikna út leigugjaldið í sam-
ræmi við það.“
Runólfur Ólafsson hjá FÍB er
ekki sammála. „Bílarnir sjálfir
eru föst stærð og auðvelt að
meta. Slysin eru hins vegar
stærð sem erfitt er að meta því
slysatryggingar taka mið af
tekjugrunni tjónþolans. Eitt slys
getur vegið þungt í tjónakostn-
aði lítils fyrirtækis og það er
erfitt að taka þau inn í dæmið
sem fastan kostnaðarlið.“
Ráðuneyti kannar
breytingar
Þórunn Reynisdóttir hjá Avis seg-
ir bílaleigur hafa þrýst á stjórn-
völd undanfarin fjögur ár en við-
brögð hafi verið lítil. Þá hafi
tryggingafélögin einnig verið
treg til samstarfs.
Sigmar Ármannsson hjá SÍT
segir það ekki í verkahring trygg-
ingafélaganna að gera breytingar á
lögunum, heldur standi það á lög-
gjafarvaldinu og viðkomandi
fagráðuneyti. „Almennt eru trygg-
ingafélögin á móti því að fólk sé
skyldað til að kaupa tryggingar
nema brýn nauðsyn krefji. Það var
afstaða Alþingis á sínum tíma að
ökumenn skyldu alltaf eiga rétt á
bótum jafnvel þótt þeir bæru
ábyrgð á slysinu sjálfir.“ Hann
segir það ekki víst hvort trygginga-
félög myndu missa spón úr aski sín-
um ef lögunum yrði breytt. „Vænt-
anlega myndu einhverjir vilja
kaupa þessa tryggingu, en ef til vill
myndu þeir sem síst skyldu, ungt
fólk og efnalítið, sleppa því.“
Þóra Hjaltested hjá viðskipta-
ráðuneytinu segir að um þessar
mundir sé verið að kanna hvaða
áhrif breytingar á slysatrygg-
ingum ökumanns í tilfelli bíla-
leiga myndu hafa í för með sér og
er búist við niðurstöðum fyrir
áramót. Hún segist ekki vita hvort
norræna tryggingakerfið sé al-
gengt meðal annarra Evrópulanda
en bendir á að almennt miði
Ísland réttarkerfi sitt við Norður-
löndin. ■
SJÁLFSTÆÐIS MINNST
Átta orustuþotur sýndu listir sínar í gær í
tilefni af því að 82 ár voru liðin síðan
landið varð sjálfstætt lýðræðisríki.
Ungir menn í Framsókn:
Hafna
sölunni
EINKAVÆÐING Félag ungra fram-
sóknarmanna í Skagafirði hafnar
sölu Símans.
„Ef af sölunni verður getum
við íbúar landsbyggðarinnar
gleymt því að lokið verði við upp-
byggingu dreifikerfa Símans.
Hvað þá að dreifikerfi framtíðar-
innar verði lögð til okkar, því
getum við líka gleymt. Núna á
þeim tímum sem tækni, samskipti
og hraði skifta æ meira máli í
okkar samfélagi er það undarlegt
að menn ætli að selja Símann og
þar með útiloka dreifðari byggðir
landsins frá því að sitja við sama
borð og aðrar byggðir landsins,“
ritar Ingi Björn Árnason á vefsíðu
félagsins og áréttar höfnun fé-
lagsins frá aðalfundi. ■
SKARPHÉÐINN BERG STEINARSSON
Stjórnarformaður Norðurljósa.
Tímaritamarkaður:
Norðurljós
skoða Fróða
VIÐSKIPTI Skarphéðinn Berg Stein-
arsson, stjórnarformaður Norður-
ljósa, segir að óformlegar við-
ræður hafi átt sér stað milli Norð-
urljósa og Fróða áður en Prent-
smiðjan Oddi keypti Fróða.
Um það hvort Norðurljós hafi í
hyggju að kaupa útgáfu tímarita
Fróða af Odda segir Skarphéðinn:
„Við höfum áhuga á að hefja út-
gáfu tímarita og hvort það verður
með því að setja á stofn tímarit eða
kaupa einvher sem eru á markað-
inum. Við sjáum talsverð tækifæri
í því að gefa út tímarit.“ ■
Söluhæsta fartölvan í Evrópu
ACER
tækni
SÍÐUMÚLA 37 - SÍMI 510 6000
WWW.SVAR.IS
tækni
FARTÖLVUR
BERLUSCONI OG BLAIR
Berlusconi er mikill fótboltaáhugamaður
og á meðal annars AC Milan, eitt stærsta
lið Ítalíu. Blair er líka mikill íþróttaáhuga-
maður. Hans uppáhaldslið er Newcastle.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/R
Ó
B
ER
T
SLYS Á ERLENDUM ÖKUMÖNN-
UM Á LEIGÐUM BÍLUM SEM
SJÓVÁ-ALMENNAR TRYGGJA
FYRSTU SEX MÁNUÐI ÁRSINS
BERGSTEINN SIGURÐSSON
BLAÐAMAÐUR
FRÉTTASKÝRING
LÖGBOÐNAR
SLYSATRYGGINGAR
20
15
10
5
0
jan. feb. mars apríl maí júní