Fréttablaðið - 29.11.2004, Qupperneq 12

Þeir tekjuháu fá mest
Barnmargar fjölskyldur með ung börn og háar tekjur koma best út úr skattabreytingum
ríkisstjórnarinnar miðað við útreikninga sem gerðir voru fyrir Fréttablaðið.
Barnlausir einstaklingar koma verst út úr þeim.
SKATTABREYTINGARNAR Fréttablaðið
hefur látið reikna nokkur dæmi
um það hvernig væntanlegar
skattkerfisbreytingar koma út
fyrir mismunandi tekjuhópa.
Skoðað var annars vegar hvað fólk
greiðir í skatt samkvæmt gildandi
reglum og hins vegar hvernig
dæmin litu út ef skattkerfisbreyt-
ingarnar væru að fullu komnar til
framkvæmda í dag. Ekki var tekið
tillit til breytinga á eignaskatti né
heldur skerðinga á vaxtabótum.
Borin voru saman sex dæmi.
Einstaklingur með 150 þúsund
krónur í mánaðartekjur, annars
vegar barnlaus og hins vegar með
eitt barn undir 7 ára. Hjón með tvö
börn undir 7 ára, annars vegar
með 400 þúsund krónur samtals í
mánaðartekjur og hins vegar eina
milljón samtals á mánuði. Að lok-
um hjón með þrjú börn með 400
þúsund krónur í samanlagðar
mánaðartekjur og hins vegar eina
milljón króna á mánuði.
Lækkun skattprósentunnar og
afnám hátekjuskattsins leiða til
þess að ávinningur skattkerfis-
breytinganna í krónum talið er
mestur hjá þeim tekjuhærri. Þeir
tekjulægri fá að vísu meiri hækk-
un barnabóta en það vegur
skammt þegar breytingarnar eru
skoðaðar sem heild.
Fjölskylda með þrjú börn, tvö
undir sjö ára og eitt á aldrinum 7-
16 ára, og fjölskylda með tvö börn
undir sjö ára aldri koma best út úr
skattabreytingum ríkisstjórnar-
innar, samkvæmt útreikningum
sem Fréttablaðið lét gera. Miðað
er við að hvor fjölskylda sé með
eina milljón króna í tekjur á mán-
uði eða 12 milljónir í árstekjur og
greiðir hvor fjölskylda þá rúm-
lega 677 þúsund krónum minna í
staðgreiðslu á ári og fær tæplega
40 þúsund krónum hærri barna-
bætur eftir skattabreytingarnar
en í dag. Hagur þessara fjöl-
skyldna gæti því batnað um
716.633 krónur.
Hjón með þrjú börn, þar af tvö
undir sjö ára aldri og 400 þúsund
krónur í tekjur á mánuði eða 4,8
milljónir í árstekjur, koma næst-
best út úr samanburðinum. Þau
greiða 244.392 krónum minna í
staðgreiðslu og fá rúmlega 191
þúsund krónum meiri barnabætur.
Þessi hjón hafa því bættan hag um
435.910 krónur, samkvæmt þess-
um útreikningum. Hjón með tvö börn undir sjö
ára aldri og 400 þúsund krónur í
tekjur á mánuði eða 4,8 milljónir í
árstekjur greiða rúmlega 244 þús-
und krónum minna í staðgreiðslu
og fá 156.264 krónum hærri
barnabætur en í dag. Þessi hjón
hafa þar með bættan hag um
400.656 krónur þegar skatta-
breytingarnar eru að fullu komn-
ar til framkvæmda.
Einstaklingur með eitt barn
undir sjö ára aldri og 150 þúsund
krónur í tekjur á mánuði greiðir
rúmlega 98 þúsund krónum minna
í staðgreiðslu en hann gerir í dag
og fær tæplega 66 þúsund krón-
um hærri barnabætur. Þessi fjöl-
skylda hefði því 163.937 fleiri
krónur í vasanum væru skatt-
kerfisbreytingarnar komnar til
framkvæmda.
Barnlaus einstaklingur með
150 þúsund krónur í tekjur á mán-
uði fær hins vegar engar barna-
bætur. Hann greiðir minni stað-
greiðslu sem nemur rúmlega 98
þúsund krónum á ári og batnar
hagur hans um þá krónutölu
miðað við ofangreindar forsend-
ur. Hann fer verst út úr skatta-
breytingunum. ■
Dagný Jónsdóttir, þingmaður Fram-
sóknarflokksins, ætlar ekki að styðja
frumvarp ríkisstjórnarinnar um hækkun
innritunargjalda við Háskóla Íslands.
Það vakti nokkra athygli á sínum tíma
þegar hún sagði að þingmenn yrðu að
styðja eigin þingflokka eins og þeir
væru að spila með liði.
Hvers vegna ertu á móti þessari
hækkun?
Ég barðist gegn þessari hækkun fyrir
þremur árum síðan. Þá sem fram-
kvæmdastjóri stúdentaráðs HÍ og skoð-
un mín hefur ekkert breyst. Þannig að
ég er á móti þessari hækkun.
Ertu hætt að spila með liðinu?
Nei, ég er að sjálfsögðu ekki hætt að
fylgja stjórninni í góðum málum. En
það hafa allir svigrúm til að fylgja eigin
sannfæringu í einstökum málum ef
eitthvað kemur upp á. Enda kveður
ekkert á um þetta í stjórnarsáttmálan-
um eða stefnu flokkanna.
Megum við eiga von á áframhald-
andi einspili af þinni hálfu?
Það fer eftir því hvaða mál eru lögð
fram. Flest mál ríkisstjórnarinnar eru
mér að skapi þannig að ég á ekki von
á því að þau verði mörg sem ég verð á
móti.
Hvernig líst þér á kjör stúdenta?
Mér lýst ágætlega á þau. Skattalækkan-
ir koma þeim vel. Hækkun barnabóta
kemur þeim vel og ekki síst lækkun
endurgreiðslubyrðar námslána sem er
gríðarlegt hagsmunamál fyrir þá.
DAGNÝ JÓNSDÓTTIR
Ekki hætt að
spila með liðinu
SKÓLAGJÖLD
SPURT OG SVARAÐ
12
Konur eru í meirihluta í stjórnunar-
stöðum hjá Reykjavíkurborg eftir tíu
ára valdasetu Reykjavíkurlistans í
borginni. Þær verða níu af 11 sviðs-
stjórum ef borgarstjóri er talinn með
og níu af tólf ef störf skrifstofustjóra
borgarstjóra, skrifstofustjóra borgar-
stjórnar og forstöðumanns innri
endurskoðunar eru tekin með í reikn-
inginn. Þetta er miðað við stöðuna
eftir að stjórnkerfisbreytingarnar taka
gildi um áramótin.
Ef breiðari hópur er skoðaður, stjórn-
endur sem fá laun sín ákvörðuð af
Kjaranefnd, eru konur í naumum
meirihluta eins og staðan verður um
áramótin. Þó er ljóst að einhverjar
ráðningar eru eftir, t.d. í starf sviðs-
stjóra umhverfis- og tæknisviðs.
Borgaryfirvöld hafa unnið markvisst
að því að fjölga konum í stjórnunar-
stöðum síðasta áratuginn eða svo.
Hvernig er þróunin?
Aldagömul er sú hefð að karlar veljist
í leiðtogahlutverk, hvort heldur í
stjórnmálum eða viðskiptalífi, og hún
er seig. Á seinni árum hefur bæst við
sú þróun að jafnrétti kynjanna og
áhugi á þeim hafi fengið á sig nei-
kvæðan blæ. Það þykir ekki fínt.
Skemmst er að minnast þeirrar nei-
kvæðu mótmælaöldu sem reis upp í
þjóðfélaginu þegar femínistar urðu
áberandi fyrir nokkrum misserum síð-
an.
Ljóst er að konur veljast ekki í jafn
miklum mæli og karlar í stjórnunar-
stöður, hvort heldur hjá hinu opin-
bera, í stjórnmálum eða viðskipta-
lífinu, og má sem dæmi benda á að
það voru karlar sem leiddu viðræður
kennara og sveitarfélaganna í kjara-
baráttu kennara og það þrátt fyrir að
kennarar séu ein stærsta kvennastétt
landsins.
Hvernig verður þessu breytt?
Konum í stjórnunarstöðum verður
ekki fjölgað öðruvísi en með mark-
vissum breytingum. Greinilegt merki
þess er sú þróun að ráða til starfa
jafnréttisfulltrúa hjá bæjarfélögum og
ákvörðun Valgerðar Sverrisdóttur við-
skiptaráðherra um að skipa nefnd til
að skoða hvort ástæða sé til að setja
reglur um þátttöku kynjanna í stjórn-
um fyrirtækja eins og gert hefur verið
sums staðar á hinum Norðurlöndun-
um.
Markviss vinna skilar árangri
FBL GREINING KONUR Í STJÓRNUNARSTÖÐUM
29. nóvember 2004 MÁNUDAGUR
TÍMARIT Íranar hafa bannað sölu á
landafræðitímaritinu National
Geographic í landinu og blaða-
mönnum þess hefur verið meinuð
þar landvist. Ástæðan er óánægja
Írana með nýútkomna landabréfa-
bók National Geographic en í
henni er Persaflói einnig nefndur
Arabíuflói.
Flóinn umdeildi er víðast hvar
kallaður Persaflói en íbúar
margra arabalandanna kjósa
heldur að kalla hann Arabíuflóa.
Ritstjórar landabréfabókarinnar
álitu að ef bæði nöfnin væru sett í
bókina mætti koma í veg fyrir all-
an rugling. Þeir sáu hins vegar
ekki fyrir að slík illindi myndu
hljótast af þessum gerningi.
Stungið hefur verið upp á að kalla
hafsvæðið einfaldlega Flóann til
málamiðlunar en því hafna
deilendur með öllu.
Litlir kærleikar hafa verið í
gegnum aldirnar á milli araba og
Persa, eða Írana eins og þeir hafa
kallað sig síðan 1933, og nægir að
nefna styrjöldina harðvítugu á
milli Íran og Írak sem geisaði á ní-
unda áratugnum.
Það gerðist líka á dögunum að
dreifing nýjasta tölublaðs
bandaríska fréttatímaritsins
Newsweek var bönnuð í Pakistan.
Kom það til af grein sem fól í sér
óviðurkvæmileg orð um Kóraninn
og Íslamstrú. Pakistönsk
stjórnvöld íhuga að stefna
útgefendum blaðsins fyrir
dómstólum. Þegar dreifingin var
stöðvuð hafði stærsti hluti
upplagsins þegar selst. - shg
RÁÐHÚS REYKJAVÍKUR
Markvisst hefur verið unnið að því í ráð-
húsinu síðasta áratuginn eða svo að fjölga
konum í stjórnunarstöðum.
MISJAFN ÁVINNINGUR
Fjölskylda með þrjú börn og eina milljón króna í tekjur á mánuði fær mest út úr skattabreyt-
ingum ríkisstjórnarinnar samkvæmt útreikningum sem gerðir hafa verið fyrir Fréttablaðið.
Íran:
National Geographic bannað
NATIONAL GEOGRAPHIC
Íranar eru óhressir með að Persaflói sé
þar einnig nefndur Arabíuflói.
Samanburðurinn sýnir að barnmargar fjölskyldur með háar tekjur koma betur út úr
skattabreytingunum en tekjulágar fjölskyldur, þrátt fyrir að fjöldi barna sé sá sami.
Tekjur Stað- Barna- Samtals
á mánuði greiðsla bætur
Barnlaus einstaklingur: 150.000 -98.196 0 98.196
Einstaklingur með 1 barn undir 7 ára 150.000 -98.196 65.741 163.927
Hjón með 2 börn undir 7 ára 400.000 -244.392 156.264 400.656
Hjón með 2 börn undir 7 ára 1.000.000 -677.057 39.576 716.633
Hjón með 3 börn, tvö undir 7 ára, 400.000 -244.392 191.518 435.910
Hjón með 3 börn, tvö undir 7 ára 1.000.000 -677.057 39.576 716.633
SKATTABREYTINGAR RÍKISSTJÓRNARINNAR